محیط بانان میگویند: بارها وبارها گله ای 30،50وحتی 100 راسی ازکل و بزها را دیده اند که روی صخره های سنگی میجستندو بر پهنه دامنه ها رژه میرفتند.
هادی کاظمی یکی از محیط بانانیست که همواره در سرشماریهای کل و بز در مناطق وحش استان حضور دارد.
وی یکی از این سر شماریها را اینگونه توصیف میکند:"ناگهان سروکله گله نمایان شد ،اماتا خودمان را جمع و جور کنیم به عمق دره جستند ولی به کجا چنین شتابان ،چشمان تیز بین محیط بانان شمار آنرا گله سی راسی همراه با 2 کل که سن آن6 یا7 سال تخمین زده میشد اعلام کرد."
در منطقه خرمنه سر هرقدر هم با خود روهای کمکدار پیش بروی بالاخره مسیر هایی تورا به پیاده روی وامیدارد از اینرو سنگ لاخی بودن مارا مجبور کرد پیاده ادامه دهیم.بالاخره دامنه های منطقه باکلور طارم در نوردیده شد و کرانه خوش منظره دریا چه ای مصفا نمایان شد .
وی میگوید :کمی بالاتر ، ازپشت لپهای سفید مه، آرام آرام جست و خیز کل وبزها یا بهتر بگویم بچه کل و بزهااز روی صخره ها قابل رویت بود
این محیط بان شمار کل و بزها را که در آن دو روز زمستانی بررسی نمودند هزار راس اعلام کرد.
همیشه باقدری تحمل روزهای سخت میگذرد، در دامان طبیعت ز یبا نیز زمستان رفت وقت پریدن شد. با گذر روزهای سرد، بهار پر طراوت فرا رسید و به پناه گاه حیات وحش حیاتی دوباره داد اما این سرمستیهای نوروزی دیر نپایید و به یکباره مرگی خاموش به جان طبیعت افتاد.
این ماجرا حکایتی تلخ از تار مار شدن نشخوارکنندگان تازه تولد یافته را باز گو مینمود که از بهار امسال دامنگیر زبان بسته های حیات وحش درمناطقی از اراک ،زنجان وطالقان شده است.
به این بیماری مهلک و نفس گیر طاعون نشخوار کنندگان کوچک گفته میشود که از نشانه های آن میتوان به شروع ناگهانی علائم افسردگی ،تب، ترشحات چشم وبینی زخم در دهان، تنفس نامنظم وسرفه، اسهال بدبوو در نهایت خزیدن به زیر بوته ای تا فرا رسیدن مرگی آرام را برشمرد.
بنا به ادعای پزشکان و دامپزشکان این بیماری واگیر یعنی طاعون نشخوارکنندگان کوچک به انسان آسیبی وارد نمیکند اما امکان انتشار آن در بین دامها ی اهلی خیلی سریع است.
حال سوال این است که سر وکله طاعون نشخوار کنندگان از کجا نما یان و بلای جان این اندک وحوش مناطق حفاظت شده شد. بررسیها و کنکاشها در پی این بیماری آغاز شد وکار شناسان به این نتیجه رسیدند که تردد دامهای آلوده در مناطق تحت حفاظت، عامل شیوع بیماری است.
اینجا بود که بغض سکوت محیط زیستیها فرو شکست. متولیان اداره محیط زیست اینگونه لب به سخن گشودند: صدور پروانه چرا برای دامهایی که واکسینه نشده است و از سلامت آنها اطلاعاتی در دست نیست در مناطق حفاظت شده که سازمان جنگلها بدان مبادرت میکند مشکلی لاینحل است که اجازه قرق کامل مناطق تحت حفاظت را به محیط بانان نمیدهد. و سازمان جنگلها نیز درباره این مجوزها اعلام کرده است که پروانه‌های چرای دام در سالهای گذشته صادر شده است واز آنجا که بسیاری از دامداران نیز در این زمینه دارای حقوق عرفی هستند نادیده کرفتن ان مشکلات عدیده وتعارضاتی را بوجود می آورد واز طرفی هم بودجه سازمان برای نظارت بر نحوه چرای دام و ممیزی پروانه‌های چرا کافی نمی باشد.
سازمان دامپزشکی نیز اعلام کرده است از زمان شیوع این بیماری وا کسینه کردن دامهای اهلی را آغاز نموده اما متولیان این سازمان میگویند: مؤسسه سرم‌سازی رازی قادر نیست همه نیاز داخلی به واکسن طاعون نشخوارکنندگان را تامین نماید.
و اینگونه است که اندوخته های ارزشمند ژنیتیکی جانوران نشخوار کننده در کشور ، بتدریج در حال نابود ی است.
امروز دیگر از آن گله های پر نشاط در حیات وحش خبری نیست وکل وبزی که در حیات وحش طارم میخرامید و به لحظه ای از مقابل چشمانمان دورمیشد حال با تنی نحیف ،پوستی جروکیده در حال جان دادن است.
در منطقه حفاظت شده خرمنه سر ناگهان غزالکی را مشاهده میکنی که با دیدنت رمیده چند قدم بر میدارد اما بی رمقی زمینگیرش میکند و به پهلو نقش برزمین میشود.
حال این اندک اندوخته ی حیات وحش طارم را مرگ خاموشی فرا گرفته ،دریغ از آنکه که با سختی فراوان از تیر راس شکار چیان پنهان شده بود.
سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان هم اعلام کرد: شمار دامهای تلف شده که طاعون آنهارا به کام مرگ کشانده به126راس رسیده است .
جعفری میگوید: ماموران محیط زیست به ویژ در روزهای گرم تابستان که اوج فعالیت
ویروسهای ناقل ای بیماری بود در حیات وحش
جستجو میکردند وبا مشاهده لاشه کل و بزهای
تلف شده آنرا به صورت اصولی و بهداشتی وبا
استفاده از آهک در چاهک ها دفن و یا با
مواد نفتی امحا میکردن تابلکه سایرین رهایی یابند.
وی اعلام کرد: با استفاده از محلول پرسیدین آبشخورها و آبگیرهای موجود در مناطق مشکوک وآلوده ضد عفونی میشود تا مهار طاعون نشخوار کنندگان امکان پذیر تر شود.
11 سال پیش بود که نخستین اپیدمی طاعون نشخوارکنندگان ، تحت عنوانpprدر حیات وحش ایران مشاهده شد. اگرچه پیش از آن شیوع این بیماری در حیات وحش برخی کشورهای افریقایی بسیار شایع بود اما آنها توانستند با اقدامات پیشگیرانه در جلوگیری از تماس دامهای اهلی با حیات وحش، بتدریج شیوع آنرا تحت کنترل در آورند.
بیماریppr یاهمان طاعون نشخوارکنندگان درکشورهای ایران و عراق به دلیل گسترش چرای بی‌رویه دام، در میان جمعیت‌های وحشی نشخوارکنندگان شایع شد.
موضوع آنقدر مهم بود که سازمان های محیط زیست، دامپزشکی ، ستاد مدیریت بحران ، مدیریت و برنامه ریزی ، مدیران کل حفاظت محیط زیست استان های مرکزی، زنجان و البرزنشست مشترکی راترتیب دادند تا با حضورخانم ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به بررسی راهکارهای مقابله با شیوع این بیماری مهلک بپردازند.
در این نشست مشترک رئیس سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهادکرد برای رفع نیازهای موسسه سرم سازی رازی جهت تهیه واکسن مورد نیاز برای مقابله با بیماری های حیات وحش و دام ها ازتسهیلات و مشارکت بانک ها و خود دامداران استفاده شود.
ابتکار تخصیص بی ضابطه یارانه به دامداران را آسیبی بزرگ برشمرد و افزود: ایجاددامداری ناپایدار ماحصل تخصیص این یارانه ها است که آفزایش شدید فرسایش خاک، از بین رفتن مراتع و توسعه کانون های داخلی گرد و غبار و ایجاد آلودگیهای دامی را در پی داشته است.
معاون رئیس جمهور در این نشست با بیان اینکه ذخایر ژنتیک کشور در حوزه حیات وحش محدود است شیوع طاعون نشخوارکنندگان کوچک را تهدید جدی برای آن دانست .
رئیس مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی هم در این نشست کارشناسی حضور داشت و در گفته هایش به این نکته اشاره کرد : در سال ۱۳۹۲ تولید واکسنppr برای نخستین بار در کشور صورت گرفت.
حمید کهرام ، اعلام کرد: اگر برخی موانع رفع شود، موسسه رازی آمادگی دارد از سال آینده، به طور کامل، برای تولید و تامین واکسن ppr مورد نیاز کشوراقدام کند.
رئیس سازمان دامپزشکی کشورهم که در این جلسه حضور داشت نکته ای را ارائه کرد مبنی بر تعبیه سیستم پایش و مراقبت آنلاین در مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست تا بتوان از طریق پایش مستمر مقابله با شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک امکانپذیر و تلفات حیات وحش، کاهش یابد.
مهدی خلج گفت: سازمان بهداشت جهانی دام (OIE) و فائو بیماری طاعون نشخوار کنندگان کچک را به عنوان سومین کاندید ریشه‌کنی در جهان معرفی کرده است وطبق برنامه‌ریزیها این بیماری میبایست در یک بازه زمانی ۱۵ ساله طی سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰ به طور کامل در دنیا ریشه‌کن شود که این همت و عزم جدی همگانی را میطلبد.
با همه این دلنگرانیها سرما اندکی به کمک محیط بانان آمد تا آنانرا در مهار این بیماری مهلک که به جان زبان بسته های محیط زیست افتاده است یاری کند.
مسوول روابط عمومی اداره کل حفاظت از محیط زیست استان زنجان میگوید: با فرا رسیدن فصل سرما گویی آب بر آتش طاعون نشخوار کنندگان ریخته شد و چندیست که علائم بیماری ویا تلفات ناشی از آن مشاهده نشده است.
باقری همچنین اعلام کرد:پایش مناطق حفاظت شده همچنان ادامه دارد و محیطبانان مستقر در منطقه به طور پیوسته و محیطبانان اداره کل هم بصورت موردی به منطقه سرکشی و مراقبت میکنند.
انتهای پیام/س