کیفیت کالا، نیازمند توجهی فزاینده

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان  ؛کیفیت محصولات و خدمات در جهان کنونی نمونه یی از سلامت جامعه و درجه ی توسعه یافتگی آن ها به شمار می رود. رعایت کیفیت بر خلاف تصور بیشتر مردم، تنها تولید کالاهای خانگی را شامل نمی شود بلکه مواد غذایی، خدمات و هر آنچه را در اطراف محیط زندگی وجود دارد، همچون هوا را نیز دربر می گیرد. به عنوان مثال کاهش مصرف نمک، مواد قندی، روغن و بهبود سبک زندگی از برنامه های بهبود کیفیت مواد غذایی است. در مجموع باید گفت که توسعه کیفیت، وظیفه و رسالت تمامی سازمان ها و دستگاه ها محسوب می شود.
هجدهم آبان به عنوان روز ملی کیفیت نام گذاری شده که هدف از آن، توجه به مباحث مهم کشور است. کارشناسان این روز را فرصتی مغتنم می دانند که فعالان در حوزه های مختلف کشور در یک فضای فرهنگی گرد هم آیند و به بحث و تبادل نظر در این زمینه بپردازند؛ امری که نقش بسزایی در پیشبرد توسعه دارد. از این رو به منظور پاسداشت چنین روزی هر ساله به سازمان هایی که در بهبود کیفیت کسب و کار، فعالیت چشمگیری انجام داده و در این راستا موفق ظاهر شده اند، از طرف رییس جمهوری هدایایی اعطا می شود.
نیره پیروزبخت رییس سازمان ملی استاندارد ایران به مناسبت روز کیفیت در پیامی از اهمیت این روز سخن گفت و بیان داشت: «تحولات روزافزون اجتماعی و اقتصادی در کشور و ضرورت پاسخگویی به مخاطبان استاندارد و کیفیت، شرایط جدیدی را برای بروز و ظهور مفاهیم نوین مدیریت کیفیت فراهم آورده است. با مطالعه ای گذرا از یک دوره 10 ساله کاملا مشهود است، نگرش های قدیمی دیگر جوابگوی نیازهای مشتریان کالا و خدمات در جامعه پساتحریم جمهوری اسلامی ایران نیست.
در رویکرد نوین استانداردسازی، سازمان ملی استاندارد با همکاری انجمن مدیریت کیفیت ایران و سایر دستگاه های ذی ربط به تبیین راهبرد ملی کیفیت می پردازد. امروزه شعار «نهضت کیفیت، رقابت پذیری، موفقیت پایدار» می تواند ابعاد مشخصی از نقطه عزیمت را در راه رسیدن به هدف برای همه ما روشن سازد. امیدوارم دستاوردهای افتتاحیه دوازدهمین دوره جایزه ملی کیفیت ایران، عرصه ای نو برای ایجاد رقابت و به تبع آن افزایش کیفیت در گستره تولید و خدمات در میهن اسلامی فراهم آورد.
برای رعایت استاندارد در گام نخست باید دانست کیفیت به چه معنا است، کیفیت به زبان ساده به معنی ویژگی محسوب می شود و کالایی با کیفیت است که بتواند رضایت مشتری ها را به خود جلب کند.
کارشناسان و صاحب نظران تعریف های متفاوتی در مورد معنی های کیفیت ارایه کرده اند، به عنوان نمونه در یکی از تعریف های آن، آمده است که کیفیت خوب، نوعی ارزانی به شمار می رود و کیفیت زمانی حاصل می شود که مشتریان به جای محصولات به شما باز گردند.
تمامی تعریف ها بر موضوع «افزایش میزان رضایت مشتریان» توافق دارند. در جوامع کنونی تولید کالای با کیفیت تضمین کننده ی ماندگاری واحد تجاری در بازار رقابت است. نقطه رو در روی کیفیت، انحصار است که با بستن راه برای تولید کالای در خور و مناسب مانع پیشرفت جوامع می شود. زیرا در محیط های رقابتی، تولیدکنندگان برای جلب نظر مشتری ها مجبورند با به روزرسانی مداوم اطلاعات و تکنولوژی در چرخه تولید، کالاهایی ارایه کنند که کیفیت آن نسبت به نوع پیشین بهتر باشد. در این میان صنایعی که توان رقابت نداشته باشند از صحنه رقابت حذف خواهند شد.
یکی از عمده ترین اهداف سند چشم انداز بیست ساله برای رسیدن به توسعه پایدار، بالابردن سطح کیفیت کالا و خدمات است و در این زمینه بنگاه های اقتصادی با رعایت کیفیت و استاندارد می توانند در افزایش سود آوری، کاهش فقر در جامعه و در نهایت دستیابی به توسعه، نقش مهمی ایفا کنند. اما با وجود این که در این سند، راهکارهای رسیدن به توسعه هدف گذاری شده است اما اکنون به دلیل رعایت نشدن استاندارد و کیفیت از طرف برخی، مسیر رسیدن به سند چشم انداز به کندی پیموده می شود.
محمد شریعتمداری معاون اجرایی رییس جمهوری در مراسم بزرگداشت روز ملی کیفیت در سال گذشته با تاکید بر نامناسب بودن کیفیت در بخش تولید، گفته است که آنچه در این زمینه از جمله نقطه های ضعف در ایران به شمار می رود، مکانیزم اطلاعات و پیش سنجی اطلاعات است که اگر به این موضوع توجه نشود، تنها نام کیفیت می ماند و از داخل چیزی از آن باقی نخواهد ماند. سازمان ملی استاندارد ایران باید از فعالیت های اجرایی فاصله بگیرد تا بتواند در مسیر ارزیابی و کنترل کیفیت گام بردارد.
«حمید نظری » کارشناس مدیریت کیفیت به مناسبت روز کیفیت در گفتگو با پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا در بیان تفاوت کیفیت و استاندارد، گفت: کیفیت به معنی اجرای استاندارد است و این 2 موضوع به طور کامل از یکدیگر جدا هستند. استاندارد راه کیفیت را مشخص می کند. علامت استاندارد معیار مناسبی برای تعیین میزان کیفیت کالاها نیست، روشن است که نشان استاندارد نسبت به دیگر علامت های جهانی برای مردم جامعه ما ملاک پر اهمیتی نیست. به همین منظور سازمان استاندارد باید برای شناساندن این آرم و ایجاد اهمیت علامت استاندارد بهتر عمل کند.
کارشناس نظارت و مدیریت کیفیت با اشاره به اینکه استاندارد معیارهایی جهانی دارد، اظهار داشت: تشخیص این موضوع که کشور چه میزان از معیارهای بین المللی و جهانی فاصله دارد، بسیار دشوار است. زیرا در بسیاری از زمینه های کیفیت، رسیدن به مقیاس جهانی، کار یک روز و یک ماه نیست و رسیدن به این هدف نیازمند پیمودن مسیری طولانی است که زمان زیادی را به خود اختصاص می دهد. هر میزان تکنولوژی بالاتر باشد استانداردهای کیفی محدودتر می شود.
حمید نظری با بیان این که سازمان استاندارد، نظارت لازم را بر کیفیت کالاهای دارای این علامت ندارد، بیان داشت: دلیل این مشکل این است که هنوز ابزار لازم برای تعیین کیفیت بسیاری از کالاها وجود ندارد. از طرفی آزمون و تست کالاهای دارای تکنولوژی همچون خودرو، تلفن همراه و نظام هایی از این دست بسیار زمانبر خواهد بود. سازمان استاندارد می تواند با شرکت های صاحب تکنولوژی، قراردادی امضا و بر پایه آن، انجام دادن آزمون تعیین کیفیت را به آن ها محول کند. به این ترتیب گزارش شرکت های طرف قرارداد می تواند ملاکی برای سنجش کیفیت قرار گیرد و از طرفی این سازمان می تواند روی کیفیت کالاهای دارای این علامت نظارت لازم را داشته باشد.
وی با اشاره به این که افراد جامعه می توانند به عنوان فیلتر دوم نظارت بر کیفیت عمل کنند، یادآور شد: در ایران سازمانی به نام «سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان» وجود دارد که مشتری ها می توانند شکایت ها و اظهارنظرهای خود را به گوش مسوولان برسانند. به این ترتیب و با همکاری مردم می توان نسبت به اطلاعاتی مناسب دست یافت.
نظری درباره توان رقابت کالاهای ایرانی با تولید دیگر کشورها در زمینه کیفیت، گفت: در زمینه تولید کالای با کیفیت باید گفت که بسیاری از محصول های ایرانی دست کم نسبت به کالاهای چینی کیفیت بالاتری دارند و توصیه می شود که مردم جامعه تلاش کنند تا بیشتر از کالای ایرانی استفاده کنند. اما به دلیل قیمت بالای محصول های تولید داخل مردم جامعه از خرید محصول داخلی اجتناب می کنند. به دلیل فراگیر شدن این روند، رقابت در تولید کالاهای داخلی کاهش می یابد که در نتیجه آن، به راحتی کالای خارجی، جایگزین کالای داخلی می شود.
وی در ادامه با اشاره به این نکته که کیفیت هوا از مهمترین موارد تاثیرگذار بر روی زندگی و سلامت انسان ها است، تصریح کرد: این مورد از کیفیت مناسبی برخوردار نیست و این نبود کیفیت در کلان شهرها به ویژه پایتخت به دلیل حجم زیاد تردد بیشتر است. عامل اصلی آلودگی هوای تهران مناسب نبودن کیفیت بنزین محسوب می شود. اگرچه خودروها نیز به دلیل های مختلف همچون فرسوده شدن و مشکل های فنی بر روی میزان آلودگی هوا تاثیر گذار هستند، اما در این زمینه رتبه ی نخست را بنزین نامناسب دارد. بنابراین بهترین راه برای کاهش آلاینده های هوا و بهبود کیفیت آن، چاره اندیشی برای بنزین است.
حمید نظری با بیان این موضوع که شهرداری برای کاهش میزان آلودگی و افزایش کیفیت آن، اقدام به ایجاد ایستگاه های دوچرخه کرده است، گفت: روشن است که این دست اقدام ها می تواند موثر واقع شود، اما با دوچرخه نمی توان تردد خودروها را به صورت عمده کاهش داد زیرا هیچ فردی برای مسیرهای طولانی و برای رسیدن به محل کار و مدرسه که نیاز به وقت کافی دارد، از دوچرخه استفاده نمی کند. باید به این نکته توجه داشت که بهبود کیفیت هوا در گرو بهبود کیفیت بنزین است.
این کارشناس کیفیت در پایان تاکید کرد: سازمان استاندارد باید ابزار قدرت بیشتری داشته باشد و به عنوان تصمیم گیر اصلی مطرح شود تا این گونه نظرهای خود را در مجمع استاندارد و کیفیت اسلامی اعمال کند. البته اعطای این حق به سازمان استاندارد مستلزم این است که سازمان یاد شده علم کافی را در زمینه کیفیت و قدرت اجرایی لازم را داشته باشد تا بتواند تصمیم های کارشناسی شده خود را به نهادها یا شرکت های مورد نظر اعمال کند.
منبع:ایرنا