با سلام و خسته نباشید از توجه شما به موضوع پرونده الکترونیک سلامت متشکرم در این حوزه لازم است مطالب ذیل را با توجه به تخصص خود (انفورماتیک پزشکی) بعرض برسانم تا در آینده مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
1- مصاحبه شما با پزشکان متاسفانه قدری یک سویه است چرا که در وزارت بهداشت پزشک سالاری حاکم است و تصور می کنند تنها با داشتن مدرک پزشکی است که افراد صلاحیت انجام کار می یابند در حالیکه در خصوص پرونده الکترونیک سلامت و بسیاری پروژه های دیگر از این دست، بهترین و بیشترین کار از دست متخصصین انفورماتیک پزشکی و مدیریت اطلاعات سلامت بر می آید چرا که فلسفه ایجاد خصوصا رشته انفورماتیک پزشکی این بوده است که امور فنی و زیرساختی در حوزه سلامت را برعهده گیرند.
2- در اظهارات ریاست دانشگاه علوم پزشکی سمنان به کارت اشاره شد که بخشی از پروژه بزرگ پرونده الکترونیک سلامت است نه همه آن و اصولا به دلیل محدودیت فضا روی کارت های هوشمند نمی توان همه اطلاعات بیمار را روی کارت قرار داد ضمنا از نظر امنیتی این کار اصولی نیست. ضمنا در سال 1380 کارت سلامت بعنوان پایان نامه یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد در دانشگاه علوم پزشکی ایران بصورت آزمایشی اجرا شد در همان سال ها شورای عالی بیمه این طرح را تصویب و تاکید کرد که بیمه ها در راستای استفاده از آن و حذف دفترچه های بیمه گام بردارند.
3- آنچه که در وزارت بهداشت بعنوان پرونده الکترونیک سلامت یا طرح سپاس نامیده می شود و آمار تشکیل پرونده ارائه می شود متاسفانه لازم هست ولی کافی نیست چون این سیستم در واقع صرفا یک مرکز تجمیع اطلاعات می باشد و بصورت یک داشبورد اطلاعاتی عمل می کند و ضرورتا آنچه باید در اینگونه سیستم ها رعایت شود وجود ندارد.
4- بخاطر داشته باشیم که تنها پزشکان، بیمه ها و بیمارستان ها نیستند که کاربر این سیستم ها محسوب می شوند بلکه این سیستم باید در سطح وسیعتری دیده شود از جمله بخش خصوصی ارائه دهنده خدمات پاراکلینیک باید به این سیستم دسترسی داشته باشد. حتی برخی بخشها که هرگز در این سیستم دیده نشده اند از جمله ثبت احوال، شهرداری ها و یا بانک ها چرا که با تولد یک نوزاد در بیمارستان باید برای او کارت ملی یا شناسنامه صادر شود که برعهده ثبت احوال است و درصورت فوت وی شهرداری باید خدمات دفن ارائه دهد و بانکها باید حساب های وی را مسدود کنند و یا ثبت اسناد، ثبت اسناد مالکیت با نام متوفی را متوقف کند بنابراین می بینید که از سطح سه سازمان وزارت بهداشت، بیمه ها و وزارت ارتباطات فراتر می رود.
5- متاسفانه در بیست سال گذشته چه تحت پروژه تکفا و چه در حال حاضر در قالب دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت افراد ذیصلاح با دید تخصصی در این زمینه بکار گمارده نشده اند چرا که در تکفا صرفا چند پزشک و دندانپزشک مسئولیت این کار را برعهده داشتند و اکنون نیز کل افراد تیم را پزشکان تشکیل می دهند. در معاونت درمان نیز همچنان پزشکان سکانداران این امر هستند که همانگونه که در مصاحبه های خود به آن اشاره داشتند صرفا از دید درمان، پیشگیری و بازپرداخت بیمه به این موضوع نگاه می کنند در حالیکه ذینفعان طیف وسیعی را شامل می شود که پزشکان به آنان و منافع آنان کمتر توجه دارند.
6- در طراحی چنین سیستمی لازم است به مدیریت تغییر توجه شود و پذیرش سیستم از سوی کاربران نیز در نظر گرفته شود که متاسفانه در اجرای سیستم های اطلاعات بیمارستانی از سوی شرکت های مختلف و عدم موفقیت آنها شاهد این موضوع نیز هستیم.
در نهایت این قصه چندان هم ساده که پنداشته می شود به سرمنزل مقصود نخواهد رسید و نیازمند توجه بیشتر در قالب وسیعتری می باشد.
1- مصاحبه شما با پزشکان متاسفانه قدری یک سویه است چرا که در وزارت بهداشت پزشک سالاری حاکم است و تصور می کنند تنها با داشتن مدرک پزشکی است که افراد صلاحیت انجام کار می یابند در حالیکه در خصوص پرونده الکترونیک سلامت و بسیاری پروژه های دیگر از این دست، بهترین و بیشترین کار از دست متخصصین انفورماتیک پزشکی و مدیریت اطلاعات سلامت بر می آید چرا که فلسفه ایجاد خصوصا رشته انفورماتیک پزشکی این بوده است که امور فنی و زیرساختی در حوزه سلامت را برعهده گیرند.
2- در اظهارات ریاست دانشگاه علوم پزشکی سمنان به کارت اشاره شد که بخشی از پروژه بزرگ پرونده الکترونیک سلامت است نه همه آن و اصولا به دلیل محدودیت فضا روی کارت های هوشمند نمی توان همه اطلاعات بیمار را روی کارت قرار داد ضمنا از نظر امنیتی این کار اصولی نیست. ضمنا در سال 1380 کارت سلامت بعنوان پایان نامه یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد در دانشگاه علوم پزشکی ایران بصورت آزمایشی اجرا شد در همان سال ها شورای عالی بیمه این طرح را تصویب و تاکید کرد که بیمه ها در راستای استفاده از آن و حذف دفترچه های بیمه گام بردارند.
3- آنچه که در وزارت بهداشت بعنوان پرونده الکترونیک سلامت یا طرح سپاس نامیده می شود و آمار تشکیل پرونده ارائه می شود متاسفانه لازم هست ولی کافی نیست چون این سیستم در واقع صرفا یک مرکز تجمیع اطلاعات می باشد و بصورت یک داشبورد اطلاعاتی عمل می کند و ضرورتا آنچه باید در اینگونه سیستم ها رعایت شود وجود ندارد.
4- بخاطر داشته باشیم که تنها پزشکان، بیمه ها و بیمارستان ها نیستند که کاربر این سیستم ها محسوب می شوند بلکه این سیستم باید در سطح وسیعتری دیده شود از جمله بخش خصوصی ارائه دهنده خدمات پاراکلینیک باید به این سیستم دسترسی داشته باشد. حتی برخی بخشها که هرگز در این سیستم دیده نشده اند از جمله ثبت احوال، شهرداری ها و یا بانک ها چرا که با تولد یک نوزاد در بیمارستان باید برای او کارت ملی یا شناسنامه صادر شود که برعهده ثبت احوال است و درصورت فوت وی شهرداری باید خدمات دفن ارائه دهد و بانکها باید حساب های وی را مسدود کنند و یا ثبت اسناد، ثبت اسناد مالکیت با نام متوفی را متوقف کند بنابراین می بینید که از سطح سه سازمان وزارت بهداشت، بیمه ها و وزارت ارتباطات فراتر می رود.
5- متاسفانه در بیست سال گذشته چه تحت پروژه تکفا و چه در حال حاضر در قالب دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت افراد ذیصلاح با دید تخصصی در این زمینه بکار گمارده نشده اند چرا که در تکفا صرفا چند پزشک و دندانپزشک مسئولیت این کار را برعهده داشتند و اکنون نیز کل افراد تیم را پزشکان تشکیل می دهند. در معاونت درمان نیز همچنان پزشکان سکانداران این امر هستند که همانگونه که در مصاحبه های خود به آن اشاره داشتند صرفا از دید درمان، پیشگیری و بازپرداخت بیمه به این موضوع نگاه می کنند در حالیکه ذینفعان طیف وسیعی را شامل می شود که پزشکان به آنان و منافع آنان کمتر توجه دارند.
6- در طراحی چنین سیستمی لازم است به مدیریت تغییر توجه شود و پذیرش سیستم از سوی کاربران نیز در نظر گرفته شود که متاسفانه در اجرای سیستم های اطلاعات بیمارستانی از سوی شرکت های مختلف و عدم موفقیت آنها شاهد این موضوع نیز هستیم.
در نهایت این قصه چندان هم ساده که پنداشته می شود به سرمنزل مقصود نخواهد رسید و نیازمند توجه بیشتر در قالب وسیعتری می باشد.