به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگارن جوان از بیرجند ؛ صنایع دستی و هنرهای سنتی هر منطقه بدون شک بخشی از میراث فرهنگی عظیم گذشتگان ماست و به عنوان آثار باقی مانده از فرهنگ اجدادی و سنتی سرزمین ما در دنیای ماشینی امروز قابل بحث و بررسی می باشد .
صنایع دستی هر منطقه متأثر از محیط فرهنگی و جغرافیایی و تاریخی آن سرزمین است .
منطقه خراسان جنوبی به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و فرهنگی، صنایع دستی خاص خود را داراست .
از میان بیش از 250 رشته شناسایی شده و كددار صنایع دستی در سطح کشور بیش از40 رشته در استان فعالیت داشته یا دارند که از این میان چهار رشته بومی و اصیل منطقه شامل گلیم بافی، جاجیم بافی، پارچه بافی سنتی، آهنگری سنتی از سابقه طولانی و اهمیت ویژه ای برخوردار هستند.
اسامی رشته های صنایع دستی استان شامل گلیم :انواع گلیم و گلیمچه ـ جوال ـ چنته ( توبره ) – سفره آردی ـ نمكدان، جاجیم :انواع زیرانداز ـ روفرشی ـ روپشتی ـ دمپایی ـ كوسن ـ انواع كیف و ساك دستی ، انواع پارچه های سنتی :احرامی بافی ـ برک بافی ـ حوله بافی ـ چادر شب ـ کرباس ، رودوزی های سنتی :سرمه دوزی ـ پیله دوزی ـ خامه دوزی ـ نقده دوزی ـ ابریشم دوزی ، البسه محلی :شامل لبـاس محلی عروس و دامـاد و لباس های محلی منـاطق روستـایی و عشایری استان ، پای پوش های سنتی : گیوه بافی و گیوه دوزی و ساخت انواع چَپَت ـ چاروق ـ ساغری ـ گالش است.
همچنین قالی : انواع قالی با نقوش سعدی، خشتی ( چهار فصل) ـ کله اسبی ـ ریزه ماهی ، نمد مالی :ساخت انواع كلاه نمدی ـ كهنك ( كپنك ) ـ زیرانداز ـ پادری ، ترکه بافی :ساخت انـواع سبـد ـ تگیـج ، ترکه بافی :ساخت انـواع سبـد ـ تگیـج از شاخـه های سرخ بیـد ( مینـا ) و سافتـرگ ( بادام تلخ) ، ساخت انواع سبد ـ زنبیل ـ زیرانداز بوسیله الیاف درخت خرما و ساخت انواع سبد با استفاده از ساقه گندم ( پَخل) ، خراطی :ساخت انواع پایه های چوبی میز ، مبل و صندلی ـ نی و قلیان ، سازهای سنتی : ساخت انواع تار ـ سه تار ـ سنتور ـ دو تار ـ دف و نی وتعمیر كلیه سازهای سنتی ، سفالگری :ساخت انواع تنور سنتی ـ گلدان ـ كوزه ـ تقار – كاسه است.
چلنگری (آهنگری سنتی) :ساخت انواع ابزار آلات فلزی شامل : زنگوله ـ میخ طویله ، چاقو سازی ، قفل سازی، علامت سازی، افزار فلزی و اسلحه سازی ، مسگری :ساخت انواع دیگ های مسی ـ آفتابه لگن ـ انواع ظروف ـ ملاقه و كفگیر ـ آبپاش حجاری ، سنگتراشی ، ساخت انواع سنگ قبر ـ هاون سنگی ـ دیزی، گچبری سنتی :ساخت انواع مقرنس ـ یزدی بندی و گروه پیشه های وابسته به صنایع دستیابریشم کِشی ـ رنگرزی سنتی ـ رفوگری ـ نخ ریسی و دباغی سنتی از دیگر رشته های صنایع دستی استان است.