به گزارش
خبرنگار كلينيك گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان دکتر علی باجلان با اشاره به تأثیر اسباب بازی در تربیت کودک اظهار کرد: پژوهشگران طی تحقیقات بسیار زیادی که انجام داده‌اند، بدین نتیجه دست یافتند که، بازی یک ضرورت اولیه و یکی از نیازهای اولیه‌ی کودک می‌باشد و هر کودک به منظور کسب مهارت‌های لازم، داشتن اعتماد به نفس و زندگی خوب باید حداقل روزی یک ساعت به انجام بازی بپردازد. کودکان از زمانی که کنترل دست و پاهایشان را آغاز می‌کنند، تمایل به بازی دارند و والدین باید این شرایط را برای کودک فراهم کنند. بازی تاثیرات مختلفی بر رشد کودک از نظر اخلاقی، اجتماعی و عاطفی دارد.
وی در ادامه گفت: بازی باعث افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس کودک می‌شود؛ همچنین باعث یادگیری قوانین و مقررات، حس مشارکت و حسن تعاون در کودک می‌شود و باعث نهادینه شدن یک سری مهارت‌ها در وی می‌شود. کودک بدین طریق می‌آموزد که نوع مهارت استعداد وی در چه حدی است و نحوه برخورد با دیگران را در جامعه بدین طریق می‌آموزد.
محققان بازی‌ها را به چند گروه طبقه‌بندی می‌کنند:
1- بازی‌های جسمی: این قبیل بازی‌ها بیشتر حالت جسمی دارند و جسم کودک در این بازی درگیر می‌باشد. کودک در این بازی‌ها انرژی خود را تخلیه می‌کند.
2- بازی‌های نمادین: در این گونه بازی‌ها، کودک به دلیل نداشتن ابزاری برای بازی، با استفاده از یکسری وسایل مانند چوب به عنوان اسب یا اسلحه، به بازی می‌پرداخت.بازی‌های نمادین به دلیل تاثیر بسیار بر رشد کودک بسیار مهم می‌باشند
دکتر باجلان گفت: کودک از طریق بازی‌های نمادین، به نوعی خلق اثر می‌پردازد.
3- بازی‌های آموزشی: در این نوع بازی‌ها، یکسری از مفاهیم به کودک منتقل می‌شود، هدف از این نوع بازی‌ها ارائه آموزش و مهارت است.
4- بازی‌های خلاقانه: این بازی دارای شباهت‌هایی با بازی‌های نمادین است، کودک از طریق ویژگی‌های یک ابزار خلاقیت ایجاد می‌کند. مثلاً کودکی که با توجه به ویژگی‌های چوب، از آن به عنوان اسب استفاده می‌کند، باعث ایجاد خلاقیتی می‌شود و به آن بازی‌های خلاقانه می‌گویند.
5- بازی‌های موازی: کودک از یک رده‌ی سنی به بعد شروع و به انجام یک سری بازی‌ها می‌کند که در این مورد کودک یاد می‌گیرد که با دیگران نیز ارتباط برقرار می‌کند. طبق بررسی سیر رشد کودک مشاهده می‌شود که وی در ارتباط فقط با خود بازی می‌کند اما همچنان که سن او بالا رفته و بزرگ‌تر می‌شود، تمایل به بازی با فرد دیگری نیز پیدا می‌کند.
6- بازی‌های رایانهای: استفاده از این نوع بازی‌ها در شرایط کنترل شده دارای تأثیرات مثبتی می‌باشد. فضای موجود در این بازی‌ها، بسیاری از مفاهیم را به راحتی به کودک منتقل می‌کند.
روان‌شناسان استفاده بی حدوحصر از بازی‌های رایانهای
دکتر باجلان در پاسخ به این‌که استفاده بیش از حد بازی‌های رایانهای مضر می‌باشد، گفت: نگرانی ما از زمانی آغاز می‌شود که کودک حد و حدود استفاده از آن‌ها را رعایت نمی‌کند برای مثال به هنگامی که کودک از تبلت استفاده می‌کند، زمان بسیار طولانی را برای آن صرف می‌کند، این عمل کودک بسیار آسیب‌رسان می‌باشد. البته این امر فقط تقصیر کودکان و والدین نمی‌باشد و اولین مطلبی که باعث آن می‌شود، نبود فضای لازم برای بازی کودکان است و دومین علت نیز بدبینی والدین نسبت به جامعه است بدین معنی که والدین احساس می‌کنند که اگر کودک به بیرون از منزل برای بازی برود، امکان بروز مشکلات فراوانی برای او برمی‌گردد اما اگر کودک در منزل از تبلت استفاده کند با وجود مشکلات آن، امنیت بیشتری خواهد داشت.
نگرانی دیگر کارشناسان این است که: مطالعات جدید نشان می‌دهد که رابطه معناداری بین انجام بازی‌های خشن کامپیوتری و احتمال ابتلای بیشتر به افسردگی در کودکان وجود دارد. علائم و نشانه‌های افسردگی در میان کودکانی که روزانه بیش از 2 ساعت بازی‌های خشن رایانهای انجام می‌دهند. در مقایسه با کودکانی که میانگین انجام بازی‌های رایانهای در آن‌ها روزانه به کمتر از 2 ساعت می‌رسد، به طور قابل ملاحظه‌ای بالاتر است.
نکته‌ی حائز اهمیت این است که : بازی‌های رایانهای با تمام فواید خود، از کاستی‌ها و آسیب‌‌رسانی‌هایی نیز برخوردار می‌باشند اما آسیب‌های فردی و روان‌شناختی آن از سایر خطرات بیشتر است، در حالی‌که اغلب والدین در مورد نوع بازی‌ها، نحوه‌ی استفاده از این بازی‌ها و همچنین خطرات و تهدیدهای آن برای سلامت روان کودکان خود اطلاعات کافی ندارند.
تأثیرات دیگر بازی‌های رایانهای بدین شرح می‌باشد: اختصاص ساعات زیاد برای انجام بازی‌های رایانهای آسیب‌های جسمانی فراوانی از جمله؛ بروز تیک‌ها، فشارهای عصبی، سردرد، چشم‌درد، چاقی، کمردرد، دردهای مفصلی انگشتان و مچ دست، کم‌خوابی و بی‌خوابی اختلال در اشتها و خارج شدن ستون فقرات از حالت طبیعی به همراه دارد. برخی از کارشناسان نیز معتقدند تماس بیش از حد با بازی‌های رایانهای موجب اعتیاد کودکان به این‌گونه بازی‌ها می‌گردد.
آسیب‌های اخلاقی و از بین رفتن رابطه فکر و عاطفی فرزندان و والدین از دیگر آسیب‌های بازی‌های رایانهای است که کودکان را تهدید می‌کند.
چگونگی ترغیب کودکان به استفاده از بازی‌های سنتی
این روان‌شناسان با اشاره به راهکارهای جذب کودکان به بازی‌های سنتی گفت: اولین عامل برای ترغیب کودکان به استفاده از بازی‌های سنتی، جذاب نشان دادن این بازی‌ها در نظر کودکان و دومین امر نیز معرفی بازی‌های مختلف سنتی به کودکان می‌باشد و نهایتاً سومین راه برای این کار این است که والدین نیز به هنگام بازی با کودک خود همراه و هم‌بازی شوند.
وی با بیان این‌که استفاده از بازی‌های سنتی در سال‌های اولیه‌ی کودک بسیار مهم و تأثیرگذار است، گفت: این امر در این سنین کودکی باعث یادگیری بسیاری از مفاهیم برای او می‌شود و والدین نیز در این دوران باید شرایطی را برای بازی بیشتر کودک فراهم کنند.
دکتر باجلان در پایان گفت: همه‌ی بازی‌های ذکر شده، به نوعی باعث ایجاد یکسری مهارت‌ها و یکسری هوش‌ها می‌شوند. به هنگام مطرح شدن بحث هوش، عنوان می‌کنیم که فقط یک هوش وجود ندارد و بحث ما صرفاً IQ نیست و بُعدهای آن عبارتند از: بُعد جسمی، بُعد جسمی، بُعد هوش ریاضی، بُعد عددی، بُعد هوش درون‌گرایی، بُعد هوش برون‌گرایی. کودک در هر کدام از این بُعدها یک مهارت ظریف را می‌آموزد، البته باید توجه داشت که برخی از بازی‌های کنونی نیز دارای خشونت می‌باشند و بر روان کودکان تأثیر میگذارند و باید از آن‌ها دوری کرد.
انتهای پیام/