به گزارش خبرنگار
حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛
تا چندی پیش در هر رسانه جمعی و تبلیغی عبارت فرزند کمتر، زندگی بهتر به شدت خودنمایی می‌کرد و این شعار آنقدر جامعیت پیدا کرده بود و تکرار شد تا اینکه در نهایت اثرش را بر جای گذاشت و رشد جمعیتی را نه تنها کاهش داد بلکه باعث شده تا در آینده‌ای نه چندان دور شاهد رشد منفی جمعیت باشیم.
مقتضیات زمانی و رشد جمعیت
یکی از ویژگی‌های پویایی در هر جامعه، داشتن بهره‌مندی از جمعیت جوان است و این وضعیت سنی، در هر شرایطی می‌تواند کمک کننده باشد در سال‌های انقلاب و جنگ به دلیل اقتضای زمانی و نیاز ویژه به نیروی انسانی، فرزند‌آوری ویژگی مثبتی محسوب می‌شد تا آنجا که در دهه‌ی 60 شکل آماری جمعیت، وضعیت هرمی به خود گرفت اما این روند بر اساس شرایط جامعه و به مرور زمان تغییراتی داشته صحبت از کنترل جمعیت به میان آمده و از دهه 60 این طرح در مسیر اجرایی قرار گرفت. هر چند فارغ از این بحث، صنعتی شدن و وضعیت اقتصادی هم دلایل دیگری بودند که در کاهش فرزند‌آوری در دهه‌های اخیر تاثیر بسیاری داشته است.
فرزند‌آوری، پدیده‌ای با رویکردی جدید
در راستای پدیده کاهش فرزند‌آوری که می‌تواند علل مختلفی در آن دخیل باشد با پدیده‌ی تک فرزندی مواجه خواهیم شد که می‌توان آن را آفت تعاملات صحیح اجتماعی، مسائل آموزشی و مواردی از این قبیل دانست.
خودنمایی پدیده‌های نوظهور در امر آموزش
تک فرزندی پدیده‌ای نوظهور است که از منظر روانشناسی و علوم تربیتی با معایبی همچون فرزند سالاری، بلوغ زودرس، عدم روابط اجتماعی منظم، کاهش انسجام خانواده و روی آوردن به فضاهای مجازی همراه است.
در همین راستا مرتضی سمیعی عضو هیئت علمی پژوهشکده خانواده و مدرسه گفت: یکی از لذت‌های هر زن و مردی رسیدن به مقام مادری و پدری است اما متاسفانه در عصر حاضر برخی از زوج‌ها این لذت را نادیده می‌گیرند و مسائلی نظیر هزینه‌های زندگی، آسایش و راحتی و دشوار بودن تربیت را مانعی برای این امر می‌دانند.
وی در خصوص تاثیر تعداد فرزندان بر مسائل مختلف نظیر اجتماعی و آموزشی گفت: برای دستیابی به نتایج نهایی در این خصوص تحقیقات بسیاری لازم است اما بطور تجربی و بر اساس شواهد، چند فرزندی بر تک فرزندی اولویت دارد.
تک فرزندی و چالش‌های پیش رو
عضو هیئت علمی پژوهشکده خانواده و مدرسه در این‌باره گفت: تعداد فرزندان بر پویایی و نشاط خانواده اثر دارد و پدیده‌ی چند فرزندی اثر مثبتی بر آن دارد.
وی در ادامه افزود: در صورتی که خانواده‌ها دارای چند فرزند باشند شکل‌گیری و تکامل شخصیتی آنها به مراتب با کیفیت بالاتری انجام می‌گیرد.
سمیعی خاطرنشان کرد: بر اساس یافته‌ها خانواده‌های تک فرزندی فاقد اعتماد به نفس کافی هستند که این قضیه هم در والدین و هم در فرزند به دلیل وابستگی فراوان دیده می‌شود.
رابطه‌ی موفقیت و تعداد فرزندان
رابطه تعداد فرزندان و میزان موفقیت آنها به عوامل مختلفی بستگی دارد اما در حالت کلی اثرات مثبت آن بیشتر خود را نشان می‌دهد.
سمیعی در این‌باره گفت: وجود خواهر و برادر در خانواده‌های چند فرزندی موجب می‌شود تعامل فرزندان با هم بیشتر شود و در نتیجه در سلسله رفتارهای فرزندان خود را نشان دهد.
وضعیت تحصیلی و تربیتی هم چنانچه در مسیر صحیح باشد، موفقیت بیشتری را برای فرزندان در نقش دانش‌آموزان به بار می‌آورد. همچنین دانش‌آموزان علاوه بر وجود خواهران و برادران به عنوان نیروی کمکی از اعتماد به نفس بالاتر و ارتباط کلامی بهتری هم برخوردارند.
فضاهای مجازی پناهگاهی برای جبران کمبود توجه
تکنولوژی، این روزها در سراسر زندگی افراد جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است و گاه برخی کمبود‌های زندگی روزمره را در دنیای مجازی جستجو می‌کنند. کمبود‌هایی که معمولا در اثر عدم توجه نیازهای طبیعی هر فردی مانند تعاملات اجتماعی ایجاد می‌شود.
به همین جهت سمیعی خاطرنشان کرد: گاه در خانواده‌های تک فرزند هم، افراد برای جبران خلا همزبانی به انواع رسانه‌ها و فضاهای مجازی پناه می‌برند که نباید خطرات و تهدید‌های آن را نادیده گرفت.
گزارش از آتوسا دولتیاری
انتهای پیام/