روستای چنشت، سرزمین رنگ‌های ایران

روستای چنشت در ادوار گذشته تاریخی جز دهستان نهار جان بوده، در حال حاضر از توابع شهرستان سر بیشه است آب و هوای آن معتدل و ارتفاع آن از سطح دریا ۲۱۵۰ متر است.

در وجه تسمیه روستای چنشت چنین می‌گویند که روستای چنشت به دلیل داشتن چندین رودخانه که از کنار آن می‌گذشته است و باغات این منطقه را سیراب می‌نموده است در قدیم به چند شط معروف بوده‌است که به مرور زمان به "چن شط" و "چن شت" و بالاخره به "چنشت" تبدیل شده‌است.

قول دیگری که در مورد وجه تسمیه چنشت وجود دارد چنین است، چنشت بر وزن بهشت است که در گذشته به دلیل خوش آب و هوا بودن و داشتن میوه‌های فراوان و رودخانه‌های متعدد که از زیر درختان می‌گذشته است و شباهت این منطقه به بهشت، گروهی دامدار این نقطه را به عنوان محل زندگی خود انتخاب می‌کنند و نام این منطقه را بهشت می‌گذارند که بعدها بر اثر گذر زمان به چنشت تغییر نام می‌دهد.

امروزه نیز روستای چنشت دارای باغات بسیار و رودخانه‌های فصلی است و این روستا را همچون بهشتی زیبا و دلنشین تبدیل کرده‌است.

استقرار روستا در منطقه میانکوهی، چشم‌انداز کوهستانی زیبا و جذابی به آن بخشیده است ،روستا در میان باغات گردو و دیگر میوه‌ها محصور شده‌ و مناظر زیبایی از تلفیق طبیعت و بافت مسکونی پدید آورده است.

از دیگر جاذبه‌های مهم و طبیعی روستا می ‌توان به غار چنشت و غار چهل چاه، مزار سید حامد علوی و بافت تاریخی چنشت اشاره کرد.

شاید اسرار آمیزترین پدیده تاریخى بیرجند غار چنشت در روستاى چنشت در ۶۰ کیلومترى جنوب شرقى بیرجند باشد غار چنشت براساس متون تاریخى، ۶۱۴ سال پیش به‏ وسیله سید محمد مشعشع کشف شده است.

سید محمد براساس اسنادى که در دست داشته از عربستان به قهستان مى‌آید و پس از کشف غار مذکور، نسبت به انتقال اجساد سید حامد علوى و دو فرزندش و به خاک سپردن آنها در درون یک بقعه که به این منظور می‌سازد، اقدام مى‌‏کند.

غار چنشت، بیش از ۵۹ متر طول دارد و احتمال دارد که هزاران سال پیش در اثر زلزله، دو سمت کوه سر به هم نهاده و فضای متفاوتی ایجاد کرده‌ که این فضاها گاه عریض و با ارتفاع زیاد و گاه بسیار تنگ با ارتفاع کم هستند و عبور از آن‌ها به سختی انجام می‌گیرد.

در این غار استخوان اجساد مردگان (در وضعیت‌های مختلف) و نیز آثار و نشانه‌‌های متعددی از زندگی گذشتگان مانند سفال، چوب، پارچه، چرخ نخ‌ ریسی و دیوارهای گچی مشاهده شده است.

ظاهرا از این غار به عنوان پناهگاهی طی اعصار استفاده می‌‌شده و یا اینکه ممکن است زلزله، خانه‌ های مسکونی را همراه با ساکنان آن منهدم ساخته باشد.

غار چنشت در مجاورت بقعه امامزاده سید حامد علوی واقع شده  و طبیعت بکر و سرسبز اطراف غار، نزدیکی آن به زیارتگاه و جذابیت تاریخی غار، موجب بازدید گردشگران بسیاری در ایام مختلف سال شده است مردم محلی در مورد این غار عقاید مذهبی ویژه‌ای دارند.

لباس مردم این روستا از نوع خاصی است که کمتر در نقاط دیگر استان یافت می‌شود ،البته لباس مردان در چند سال اخیر به لباس سایرمردم منطقه شبیه شده اما بزرگان و پیران از لباس دیگری که شامل یک پالتوی بلند که تمام بدن را می پوشد و شال سر و در برخی مواقع از کلاه معمولی استفاده می‌کنند.

لباس زنان آنها که در نوع خود یک جاذبه است، از رنگهای شاد و متنوع تشکیل شده و شامل سه قسمت چارقد قرمز یا آبی گلدار، کلاه نقره ای و نقره دوزی شده و پیراهن زنانه به رنگهای سبز و قرمز یا آبی است.مردم روستای چنشت به ویژه زنان و دختران اغلب از پوشاک محلی و سنتی استفاده می‌‌کنند.

دختران چنشتی از لباس‌های بلندی مانند دامن پاچین ‌دار، قبای بلند، روسری و سربند و شلیته‌های خراسانی استفاده می‌کنند.

تنوع رنگ در لباس‌های محلی مردم روستا جلوه خاصی به آنها می‌بخشد به طوری که به روستا لقب سرزمین رنگ ها داده‌اند.

روستای چنشت به نسبت سایر روستاهای خراسان جنوبی، کمتر دچار تحولات و تغییرات فرهنگی شده و فرهنگ روستایی آن محفوظ مانده است.

مهم‌ ترین صنایع دستی روستای چنشت، شامل انواع فرش‌های دست‌باف، قالیچه‌های کوچک و گلیم‌های زیبا است ریسندگی، گیوه‌ دوزی، سبدبافی، زیلوبافی و جاجیم بافی از دیگر صنایع دستی قدیمی این روستاست که به مرور زمان به شدت کاهش یافته است.

سوغاتی‌‌های معرف روستای چنشت عبارتند از زعفران، کشک محلی، زرشک، گردو و بادام خشک، میوه‌های خشک، قالیچه‌های بسیار کوچک و نوعی گبه نیز از دیگر سوغاتی‌های این روستا است.

از غذاهای رایج و لذیذ این روستا می‌‌توان به انواع آش‌ها، آبگوشت‌های محلی، اشکنه و کشک محلی اشاره کرد.

این روستا به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری استان خراسان جنوبی شناخته شده که همه ساله در ایام تعطیلات پذیرای گردشگرانی زیادی از سایر نقاط ایران است.

انتهای پیام /ی