توان رقابت با طراز اول های دنیا در علم را داریم اما! بودجه نداریم

او در سال 92 چهره ماندگار فارس و در سال90 به عنوان شیمیدان برجسته کشور انتخاب شد.

وی 2سال پیاپی در سالهای 81 و 82 استاد نمونه کشور و در سال 88 پژوهشگر نمونه دانشکده علوم شناخته شد .

پروفسور شرقی بارها عنوان استاد و پژوهشگر نمونه دانشگاه شیراز را از آن خود کرد .

او عضو انجمن علمی نیویورک، انجمن علمی شیمی آمریکا و انجمن علمی شیمی و

مهندسی شیمی ایران است .

سین : در چه سالی و کجا متولد شدید ؟

جیم : در مهر ماه سال 1328 در خانواده ای روحانی و متوسط در شیراز متولد شدم .

سین: فکر می کردین روزی یکی از دانشمندان جهان باشید ؟

جیم : نهایت تصوری که از خودم داشتم این بود که روزی معلم می شوم .

سین : خاطره ای از دوران ابتدایی یادتان می آید ؟

جیم : کلاس چهارم بودم ، یک روز در کوچه بازی می کردم ناظم مدرسه و دوستش از کنارم

گذشتند ناظم به من اشاره کرد و گفت : " این پسر رو می بینی حتی بلد نیست اسمش رو

بنویسه "

سین : واقعا بلد نبودید اسمتان را بنویسید ؟

جیم : نه بلد نبودم ، روزهای من به شیطنت و بازی در کوچه می گذشت و درس نمی خواندم ،

تا این که منزل ما از دروازه سعدی ، محله سنگ دقا قیا به خیابان فردوسی منتقل شد و من به درس علاقه مندشدم .

سین : با تغییر مدرسه شما درس خوان شدید ؟

جیم : بله ، وقتی به محله جدید رفتم کتک مفصلی از بچه های محل جدید خوردم . این کتک باعث شد جرات بازی کردن در کوچه را نداشته باشم . در مدرسه برهان معلم کلاس پنجم بسیار دوستانه و محترمانه مرا به عنوان شاگرد جدید معرفی کرد ، در زنگ معارف اسلامی از من درباره ی وضو و طهارت پرسید با توجه به این که پدرم روحانی بود اطلاع دقیقی داشتم و پاسخ درستی دادم ،معلم خواست بچه ها مرا تشویق کنند . این اولین تشویق زندگی من بود و روی من تاثیر مثبتی گذاشت طوری که بعد از آن در دوران تحصیل جزو شاگردان ممتاز مدرسه شدم .

سین : در کدام دبیرستان دیپلم گرفتید ؟

جیم : دبیرستان نمازی شیراز

سین: درس مورد علاقه تان در دوره ی دبیرستان چه بود ؟

جیم :فقط از شیمی متنفر بودم و به تنها درسی که در دبیرستان توجه نمی کردم شیمی بود.

سین: پس چرا رشته شیمی را انتخاب کردید ؟

جیم : در سال 1348 همزمان با دیپلم گرفتن من ، کنکور سراسری شد . دانش آموزان دبیرستان نمازی با دبیرستان شاپور رقابت شدید داشتند ، دانشگاه تبریز را انتخاب کردم .چون می دانستم به خاطر دوری راه و زبان ترکی متقاضیان کمتری دارد . ما پنج انتخاب رشته داشتیم ، شیمی انتخاب پنجم من بود . نفر چهل و هشتم شدم و اگر پنجاه نفر انتخاب نمی کردند قبول نمی شدم .

سین : در دانشگاه چه نمره هایی می گرفتید؟

جیم : نمره هام متوسط بود تا قبل از سال آخر. شرط قبولی در مقطع فوق لیسانس حداقل

معدل 14 بود و همین مساله باعث رقابت بین بچه ها در سال آخر شد .

در حال و هوای این رقابت ،حسابی درس خواندم طوری که معدل سال آخرم 16 و معدل کل

در مقطع لیسانسم 14 و خورده ای شد . پایان نامه ای هم که در مقطع لیسانس ارایه کردم در

زمینه ی خواص شیمیایی سیمان بود و با درجه ممتاز فارغ التحصیل شدم .

سین : کارشناسی ارشد را در کدام دانشگاه گذراندید ؟

جیم : برای فوق لیسانس ، فقط دو انتخاب داشتم . شیمی فقط در دو دانشگاه 

صنعتی شریف  و در دانشگاه شیراز ارایه می شد . در کنکور صنعتی شریف شرکت کردم

ولی به علت اینکه همه ی سوالات آزمون به زبان انگلیسی بود قبول نشدم و در دانشگاه شیراز

پذیرفته شدم .

سین : سوال های آزمون ورودی دانشگاه شیراز به زبان انگلیسی نبود ؟

جیم : چرا اتفاقا در دانشگاه شیراز برعکس تبریز حتی درسها هم به زبان انگلیسی تدریس می‌‌شد، آزمون ورودی مقطع فوق لیسانس هم به زبان انگلیسی بود . برای آزمون کمیته چهار نفره

حضور داشتند و از من خواستند پاراگرافی از کتاب شیمی فیزیک آلی را بخوانم . من هم خواندم

ولی این که چه خواندم فقط خدا می داند .

سین : پس چطور پذیرفته شدید ؟

جیم :از من خواستند آنچه را خوانده ام توضیح دهم ، من با تسلطی که به مطالب داشتم از روی

عکس ها توضیح دادم .از من پرسیدند : این توضیح همان مطلبی است که خواندی ؟ گفتم نه

توضیح عکس ها است . برای مصاحبه کننده ها نحوه ی برخورد من بسیار جالب بود از من

خواستند واکنش کلر و متان را توضیح دهم . من باتوجه به این که در اقلید سرباز معلم بودم و این مطلب را تدریس کرده بودم به خوبی توضیح دادم و در دانشگاه شیراز پذیرفته شدم .

سین : با علاقه یا باز هم بی علاقه ادامه دادید ؟

جیم :باز هم علاقه ی آنچنانی به شیمی نداشتم . تا اینکه به علت ورود به مبارزات سیاسی و فشارهای ساواک مجبور شدم دوره ی فوق لیسانس را رها و کشور را ترک کنم و در دانشگاه

استون بیرمنگام پذیرش گرفتم . نمره های خوبی که از دانشگاه شیراز گرفته بودم و به اعتبار دانشگاه شیراز بدون گذراندن دروس پیش نیاز وارد کورس اصلی شدم . اما به علت بی علاقگی به شیمی تغییر رشته دادم و رشته شیمی و تکنولوزی پلیمرها را انتخاب کردم که علاوه بر شیمی مباحثی از مدیریت و مهندسی داشت ،و در نهایت با رتبه اول از این رشته فارغ التحصیل شدم .

سین :زبان انگلیسی را چطور آموختید ؟

جیم : سه ماه زودتر از شروع ترم در بیرمنگام بودم .در این مدت مطالعه داشتم ، نقاط مختلفی را روی نقشه علامت گذاری می کردم .بعد از حفظ کردن جمله هایی درباره ی نحوه ی ارتباط و آدرس، به خیابان می رفتم با افراد مختلف صحبت می کردم و آدرس می پرسیدم .

سین : کارهای تحقیقاتی را از چه زمانی آغاز کردید ؟

بعد از انقلاب در دانشگاه رازی کرمانشاه استخدام شدم . در زمان جنگ همرا ه با کمیته ی تحقیقاتی از طرف دانشگاه شیراز درباره اثرات سلاح های شیمیایی تحقیق کردیم ، این تحقیق علاوه بر این که شروع کارهای پژوهشی من بود باعث علاقه من به درس شیمی شد ، چون پی بردم علم شیمی یک تحول عظیم در تاریخ است و بدون این علم هستی معنا ندارد .

سین : تحقیقات شما دستاوردی هم داشت ؟

جیم : بله ، تولید پماد و ساختن داروهایی برای مداوای بیماران شیمیایی

سین : پس شما تاثیر شیمی در جنگ را از نزدیک دیدید ؟

جیم :بله علاوه بر کارهای تحقیقاتی ، در عملیات بدرشرکت داشتم ، مجروح شیمیایی شدم و

شیمی تاثیر کاملی روی زندگی من گذاشت.

سین : در حال حاضر هم در زمینه ی ساخت دارو تحقیق می کنید ؟

جیم :بله ، یکی از تحقیقات ما درباره ی ساخت داروهای ضدسرطان است که خواص دوگانه

نداشته باشد و روی سلول های سالم تاثیر سو نگذارد .

سین: در مقطع دکترا چه گرایشی از شیمی را انتخاب کردید و از چه دانشگاهی فارغ التحصیل شدید ؟

سین : در سال 1364 با بورس دولت جمهوری اسلامی وارد دکترای تخصصی شیمی دانشگاه

منچستر انگلستان شدم و بعد از دو سال دکترای تخصصی را در رشته شیمی آلی حیاتی با

درجه ممتاز به پایان رساندم .

سین :چگونه اسم شما در فهرست دانشمندان جهان قرار گرفت ؟

جیم : تا حالا 254مقاله ی تحقیقا تی ISIدر مجلات معتبر علمی جهان به چاپ رساندم و

تعداد ارجاعات به مقالاتم بیشتر از 4هزار بار بوده است . در سال 85 و 87 به عنوان پژوهشگر

دارای مقاله پر استناد ( ( Highly cited paper توسط موسسه اطلاعات علمی (ISI) شناخته شدم . 70 مقاله هم در کنفرانس های داخلی و خارجی ارایه کردم .

سین : چرا با وجود کارهای تحقیقاتی تدریس می کنید؟

جیم : چون اعتقاد دارم باید آنچه می دانم به دانشجو انتقال بدهم تا دینم را به مردم و کشورم

ادا کنم . در همه ی زمینه ها در دروس شیمی آلی ، از جمله شیمی پلیمرها ، شیمی سنتز مواد آلی ، فتوشیمی پیشرفته تدریس می کنم.

سین: به رشته شیمی دانشگاه شیراز چه نمره ای می دین ؟

جیم : 20، فارغ التحصیلان دانشگاه شیراز از بهترین ها هستند ،آنها پژوهش را در جاهای دیگر

هم گسترش دادند . ما توان رقابت با طراز اول های دنیا که جایزه نوبل گرفتند را داریم ، اما !

بودجه نداریم . ما باید بر اساس امکاناتمان پروژه های تحقیقاتی مان را تعریف کنیم در صورتیکه پتانسیل بیشتری داریم که علاوه بر تولید علم می تواند دستاوردهای عملی بیشتری به همراه داشته باشد .

سین : سرگرمی شما چیه ؟

جیم : در حال حاضر فقط شیمی ولی در سالهای جوانی به طور جدی فوتبال ، بسکتبال و والیبال

بازی می کردم . برگزاری نمایشگاه کاریکاتور از جمله کارهای فرهنگی من در کرمانشاه بود . 

سین : همسر و فرزندانتان در چه زمینه ای فعالیت می کنند؟

جیم : همسرم خانه دار است و در همه ی این سالها برای من بهترین همدم و همراه بوده .

دخترم فوق لیسانس اقتصاد دارد و خانه دار و پسرم مهندس عمران است .

سین : به نطر شما پرفسور هاشم شرقی کیه ؟

جیم : یک بنده خدا .