به گزارش
گروه استانهای باشگاه خبرنگاران از قم؛ بناي تيمچه قم یکی از آثار ارزشمند معماري اسلامي ايران است كه توسط هنرمند برجسته و توانای دوره قاجاريه استاد حسن قمی معروف به معمارباشي قمي در سال 1301 هجري قمري در دوره ی ناصري طراحي و اجرا شده است.
مطابق اسناد و مدارك موجود شخصي بنام مرحوم حاج سيد محمد طباطبايي یکی از تجار بزرگ قم در آن عصر این بازار را بنا کرده است.
اين بنای تاریخی از ابتدا برای تجارت فرش ساخته شده است به این دلیل که فرش یکی از مهمترين محصولات هنري و صنعتي قم مي‌باشد و کسب و کار عمده مردم آن قالی و قالیچه و فرش است از همین رو بنای تیمچه قم در آن زمان و امروزه مورد توجه قرار گرفته است.
آثار استاد معمارباشی فقط به تيمچه بزرگ قم محدود نمی شود می توان به خدمات دیگر وی از جمله احداث سراي صدراعظم و سراي همدانيها در بازار قم اشاره كرد.
بزرگترین سقف ضربی کشور در این بنای تاریخی وجود دارد که تیمچه قم را جزء هنر معماری ایرانی اسلامی قرار داده است.
تیمچه قم دارای دو بخش اصلی تیمچه و سرا است که در تیمچه فضای صحن و حجره ها و در سرا کارگاههای رفوگری و حیاط پشتی موجود است و کسبه های این بازار قدیمی حدود 50 سال است که در این مکان به کسب و کار مشغول هستند.
کارشناس این بنای عظیم تاریخی در گفتگو با خبرنگار
گروه استانهای باشگاه خبرنگاران قم اظهار کرد: تیمچه به بنایی گفته می شود که در گذشته به بارانداز بازرگانان برای توزیع، بسته بندی و فروش بار محسوب می شد.
طهماسبی ادامه داد: این تیمچه، منحصر به فردترین تیمچه در ایران است زیرا از نظر وسعت معماری و تزئینات شاخص است؛ این بنا از سه گنبد کامل با دو نیم دایره تشکیل شده که نوع گنبد عرقچینی با تزئینات آجری است که دارای مقرنس هایی گچی در زوایا هستند، شمسه کاریی ها با اصول رسمی بندی و یزدی بندی نیز از طراحی هایی است که بنا را از تیمچه های دیگر کشور متمایز می کند.
وی خاطرنشان کرد: این گنبدها در زمستان و تابستان تعدیل هوا را برای این تیمچه به وجود می آورد و دارای نورگیرهایی هستند با فاصله های مشخص و دلیل معین که فاصله ها برای این است که هر ساعت از روز ما نور داشته باشیم و ورود نور به صورت مستقیم نباشد تا آسیبی به فرش نرسد.
زائران و توریست هایی که برای دیدن این اثر تاریخی به قم می آیند از این بنا به عنوان نادر ترین تیمچه در ایران یاد می کنند و ممکن است به این خاطر باشد که بقیه ی تیمچه ها دارای دو چشمه است و سه چشمه بودن تیمچه قم آن را از همه بناهای هم شکل خود جدا می کند.
طاق تيمچه بزرگ قم با 16 متر و ارتفاع 15 متر در واقع يكي از بهترین هنرهای معماري در بناهاي تجاري فرهنگي عصر قاجاريه است. از نمونه‌هاي مشابه سقف های اين بنا مي توان به تيمچه امين‌الدوله در كاشان و تيمچه حاجب الدوله تهران اشاره كرد.
اما این اثر تاریخی در شهر مقدس قم مدتی است که بدون نظارت رها شده و شرایط آب و هوایی و مرمت نکردن آن باعث تخریب قسمت هایی از این بنا شده است که امیدواریم مسئولان مربوطه برای حفظ این اثر تاریخی فکری کنند زیرا این بنا مشابه و دومی ندارد که بگوییم اگر تخریب شد دیگری جایگزین شود این فرهنگ و تاریخ شهر قم است و باید برای حفظ آن همت کنیم.
گزارش از رویا محمدقاسمی
انتهای پیام/د