به گزارش خبرنگار اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران، حمید بعیدی نژاد عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشور با انتشاری پست‌هایی در صفحه اینستاگرام خود به تشریح موضوع برنامه اقدام مشترک پرداخته و امتیاز های و دستاورهای آن را تبیین کرده است.
وی این پست خود را اینگونه آغاز کرده که: با تازه شدن خاطرات روز حصول تفاهم ژنو كه با پست دیروز بنده در همین صفحه اینستاگرام پدید آمد، برخی از مخاطبین محترم خواستار توضیحاتی در خصوص دستاوردهای برنامه اقدام مشترك ژنو شدند. بر این اساس احساس كردم علیرغم آنكه این موارد در جریان یكسال و نیم گذشته مكررا توضیح داده شده ولی برای یادآوری آنها بار دیگر و در قالب یك مجموعه مفید، مروری بر این دستاوردها داشته باشیم:
الف - آثار سیاسی:
١- تثبیت موقعیت بین المللی و منطقه ای كشور، بطوریكه روزنامه نیویورك تایمز در همان روز حصول این تفاهم آنرا زلزله در خاورمیانه لقب داد.
٢- شكست سیاست صهیونیستها برای دستیابی به آرزوی خیالی خود برای بسیج جهانی علیه ایران و بر عكس تحقق انزوای اسرائیل كه حصول این تفاهم را اشتباه تاریخی قرن لقب داد. از آن زمان شكاف اسرائیل از آمریكا و اروپا نه تنها جبران نشد بلكه تشدید یافته است.
٣- شكست پروژه ایران هراسی و بهبود محیط سیاسی و روابط خارجی ایران
٤- تثبیت موقعیت منطقه ای ایران كه موجبات نگرانی هر چه بیشتر كشورهای دارای سیاستهای افراطی در منطقه را باعث گردید.
٥- آمادگی غرب برای شناسایی نقش استراتژیك ایران در منطقه بویژه با تحولات مهم در سوریه، لبنان، عراق و یمن و افغانستان. در حالیكه نقش ایران همواره در منطقه بی بدیل بوده است اما بخاطر روابط خصمانه، غرب حاضر نبود نقش ایران را برسمیت بشناسد. با وجود روابط خصمانه به جای شناسایی نقش استراتژیك ایران ، آنها ایران را بر هم زننده ثبات و امنیت منطقه معرفی می كردند. تفاوت بین این دو جایگاه یعنی معرفی كننده بعنوان برهم زننده ثبات و امنیت منطقه ای و جایگاه همكار تثبیت و ثبات امنیت منطقه بسیار كلیدی است و این همان چیزی است كه قدرتهای توسعه طلب منطقه را به نگرانی و تكاپوی زیاد واداشته است. میان وجود قدرت و شناسایی قدرت تفاوت زیادی هست. غرب برای اولین بار قدرت ایران را كه همواره بر هم زننده ثبات معرفی كرده برسمیت میشناسدو این یعنی تعریف رسمی جایگاه منطقه ای و جهانی ایران كه آثار سیاسی مهمی برای كشورمان دارد.
٦-امیدواری جنبش های عدالتخواهی و مقاومت در منطقه، كه با شناسایی قدرت منطقه ای و جهانی ایران، آنها كه تحت شدیدترین فشارها قرار دارند، قطعا در موقعیت بهتری قرار خواهند گرفت. ایران مقتدر امید مقاومت در منطقه و موجب عزای صهیونیستهاست.
٧- آزاد شدن بخشی از ظرفیت سیاسی و بین المللی كشور كه به ایفای نقش موثرتری در صحنه بین المللی بویژه تاثیر گذاری جدی در كنفرانسهای بین المللی انجامیده است از جمله ریاست موثر در جنبش عدم تعهد وپیمان شانگهای
ب - آثار و دستاوردهای هسته ای:
در كل منهای پذیرش تعلیق موقت تولید مواد غنی شده بیست درصد كه در حال حاضر به علت آنكه تا سالها ایران به سوخت بیست درصد دسترسی دارد نیازی هم به تولید مواد غنی شده بیست درصد ندارد، تفاهم ژنو هیچگونه محدودیتی بر برنامه هسته ای و تاسیسات هسته ای كشور تحمیل نمی كند.
مهمترین دستاوردهای هسته ای عبارتند از: ٨- تثبیت اجرای حق غنی سازی كشور كه مهمترین هدف مقاومت ملت و دولت ایران در برابر فشارها و تحریمهای ظالمانه علیه كشورمان بود. اگر همین انجام غنی سازی توسط ایران را كشورهای مذاكره كننده با ایران در سالهای پیشین در دهسال پیش پذیرفته بودند ایران حاضر بود بدون گرفتن هیچ امتیاز دیگری با آنها به توافق برسد و این فشارها و تحریمها نیز علیه ایران وضع نمیگردید. واقعا جای تعجب دارد حالا كه تفاهم ژنو برای اولین بار انجام غنی سازی را برای ایران پذیرفته است، عده ای قصد كوچك شمردن آنرا دارند. ویا بدتر آنكه در صورتیكه ایران در روز روشن دارد غنی سازی را ادامه میدهد عده ای در اینكه غرب غنی سازی ایران را پذیرفته باشند تشكیك می كنند. چقدر مولانا زیبا فرمود كه :آفتاب آمد دلیل آفتاب، چون دلیلت آمد از وی رو متاب. اگر همین یك موضوع را بزرگترین دستاورد تفاهم ژنو بدانیم گزافه نگفته ایم.
٩- تثبیت ادامه كار استخراج اورانیم طبیعی از معادن كشور.
١٠- ادامه كار و تثبیت تاسیسات تغلیظ اورانیوم برای تولید كنسانتره اورانیوم معروف به كیك زرد.
١١- اطمینان از انتقال مواد كنسانتره اورانیوم و كیك زرد به تاسیسات اصفهان برای ادامه فرآیند هسته ای.
١٢- تثبیت فعالیت تاسیسات عظیم هسته ای اصفهان از جمله تبدیل كیك زرد به مواد غنی شده.
١٣- ادامه و تثبیت تمامی فعالیتهای فرآیند تولید سوخت هسته ای ( كه جای ذكر آنها در اینجا نمیباشد) در تاسیسات اصفهان كه بمعنای حفظ دستاوردهای دانشمندان بزرگ هسته ای كشورمان میباشد، كه درود بر شرف و غیرت آنها باد.
١٤- تثبیت راه اندازی تاسیسات تولید اكسید اورانیوم در كشور برای اولین بار پس از حصول تفاهم ژنو كه قدم مهم دیگری برای تكمیل فرآیند سوخت هسته ای میباشد.
١٥- تثبیت ادامه غنی سازی در تاسیسات نطنز كه حتی یك روز پس از اجرای تفاهم ژنو كار غنی سازی در آن متوقف و یا موقتا هم تعطیل نگردید.
١٦- ادامه كار و تثبیت برنامه تحقیق و توسعه غنی سازی بنحو كامل بر اساس برنامه ایران.
١٧- ادامه برنامه غنی سازی در تاسیسات هسته ای فردو.
١٨- تثبیت ادامه ساخت و تكمیل رآكتور اراك.
١٩-تثبیت و ادامه كار تاسیسات تولید ماشینهای سانتریفیوژ بدون وقفه.
٢٠- تولید سانتریفیوژ پیشرفته جدید
پ - دستاوردهای لغو تحریمها:
٢١- معكوس كردن فرآیند وضع تحریمها كه به موضوعی روزمره در كشورهای اروپایی و آمریكا تبدیل شده بود. فقط در كنگره آمریكا سه لایحه در دستور كار قرار داشت كه در اولی صادرات نفت ایران را به نصف تقلیل میداد و كشورهای وارد كننده نفت ایران را برای كاهش تحت فشار قرار می داد، هدف لایحه دوم كاهش صادرات نفت ایران به صفر بود، و سوم لایحه ممنوعیت كل واردات كالا به ایران و صادرات از ایران بود كه به total embargo act نامیده میشد. فقط این لایحه سوم را هفده سناتور امضا كرده بودند. تمامی متن این لوایح را میتوانید از اینترنت در سایت كنگره آمریكا استخراج كنید. بنا بر این تعهد غرب به عدم وضع تحریمهای جدید واجد یك تعهد عینی و مهم بود كه بعد از یك دوره طولانی كه هر روز اقتصاد كشور با تحریمهای روزانه مواجه بود، به تثبیت اوضاع روزمره اقتصادی كشور كمك نمود. اما وضع تحریمها علیه شركتها و افراد جدید داستان دیگری دارد. اولا این موارد محدود بودند و ثانیا مورد اختلاف دو طرف بود. ما با وضع آنها مخالف بودیم، آنها آنرا در اجرای مقررات موجود تحریم میدانستند. اما اهمیت تعهد به عدم وضع تحریم بر اساس تفاهم ژنو ناظر به آن قسمت اساسی اول بود كه دولت اوباما هم مكررا با تهدید به وتو در برابر تلاشهای كنگره وفاداری خود را به تعهد آمریكا نشان داد.
٢٢- تعهد آمریكا و غرب به برداشتن فشارهای سیاسی و اقتصادی علیه وارد كنندگان نفت ایران برای آنكه بتوانند سقف خرید فعلی نفت خود از ایران یعنی مجموع یك میلیون بشكه در روز را حفظ كنند. پیش از این با فشارهای وارد آمده مشتریان نفت ایران یكی پس از دیگری از خرید نفت ایران انصراف داده بودند و صادرات نفت ایران از دو و نیم میلیون بشكه نفت در روز به یك میلیون بشكه و آنهم فقط عمدتا به پنج كشورتبدیل شده بود. كس دیگری در دنیا حق نداشت از ایران نفت بخرد. در حالیكه آمریكا از این پنج كشور خریدار نفت ایران تعهد گرفته بود كه بطور تصاعدی خرید نفت را در هر دوره بیست درصد كم كنند تفاهم ژنو به این مسیر پایان داد و حجم صادرات نفت ایران به این كشورها در سطح همان یك میلیون بشكه در روز تثبیت گردید.
٢٣- امكان وضع بیمه نفت و اجاره تانكرهای نفت برای نقل و انتقال صادرات نفت ایران كه محدودیت آزار دهنده ای را از از سر راه صادرات نفت ایران برداشت.
٢٤- حدف ممنوعیت و آزاد شدن صادرات مواد پتروشیمی كه باعث رشد قابل توجه صادرات این مواد از جمله به بازارهای اروپایی گردید.
25- امكان بازگشت تدریجی در آمدهای حاصله از فروش و صادرات نفت. این امر منتج به آزاد شدن حدود ده میلیارد دلار از در آمدهای مسدود شده كشور در كشورهای خریدار نفت ایران گردید.
٢٦- امكان ورود كل این مبالغ یا هر مقدار كه بانك مركزی از این مبالغ به صلاح بداند بصورت اسكناس و ارز به كشور كه خود سهم مهمی در تثبیت سیاستهای ارزی دولت ایفاء نمود. ٢٧- حذف ممنوعیت خرید طلا و فلزات گرانبها كه باعث گردیده است از جمله ایران بتواند در دوره پس از تفاهم ژنو میزان قابل توجهی طلا از طریق بازارهای رسمی بین المللی خریداری نماید و پشتوانه ذخایر طلای كشور را تثبیت نماید.
٢٨- حذف ممنوعیتهای ورود قطعات آماده خودرو به ایران، كه منجره رشد و احیای صنعت خودرو گردید. آمارهای وزارت صنایع كاملا گویای رشد بسیار زیاد تولید خودرو در كشوردر مقایسه با ركود كامل صنعت خودرو در كشور قبل از تفاهم ژنو میباشد.
٢٩- صدور گواهی پروازی برای هواپیماهای كشوری بر اساس تعهد غربیها در تفاهم ژنو. خوشبختانه این اقدام در شرایطی كه به علت استنكاف سازمان بین المللی هواپیمایی یعنی ایكائو در تایید ایمنی پروازی هواپیماهای ایران، آنها را از انجام پروازهای خارجی منع میكرد، خون جدیدی به هواپیمایی كشور وارد كرد.
٣٠- اجازه انتقال اسناد و مدارك مربوط به ایمنی هواپیماهای بوئینگ و ایر باس و نقشه های خاص هواپیمایی كه برای تایید ایمنی قطعات و پروازهای هواپیماهای ایران از اهمیت خاصی برخوردار هستند.
٣١- پذیرش تعداد زیادی از موتورهای هواپیماهای بوئینگ و ایرباس زمین گیر شده در ایران برای تعمیرات اساسی در كارخانه های تعمیرات رسمی آنها در اروپا كه واقعا برای صنعت هوایی كشور راهگشا بود و تعداد قابل توجهی از این هواپیماها توانستند به ناوگان هوایی كشور بپیوندند.
٣٢- ایجاد یك كانال خرید كالاهای اساسی و دارو در ژاپن و سویس به نحویكه هر میزان ایران مایل به خرید كالاهای اساسی و دارو باشد بتواند بدون آنكه حتی پول نقدی بابت خرید آنها پرداخت كند،با انتقال پولهای مسدود شده در حسابهای خارجی خود به خرید این كالاهای اساسی و دارو مبادرت نماید.
٣٣- فعال شدن حسابهای بانكهای غیر تحریمی ایرانی در اروپا كه پیش از این همگی مسدود و غیر فعال شده بودند، برای امكان انتقال وجه میان بانكها و موسسات ایرانی و خارجی. ٣٤- امكان انتقال پول از حسابهای بانك مركزی به بانكهای غیر تحریمی ایرانی كه برای اولین بار امكان جابجایی پول را برای بانك مركزی بعنوان نهادی تحت تحریم فراهم میساخت. البته این موارد تنها بخشهای مهم بودند چون امكان ورود به جزئیات در این محدوده فراهم نیست.
انتهای پیام/