به گزارش
خبرنگار میراث فرهنگی باشگاه خبرنگاران؛ دریاچه نمک حوض سلطان در ۴۰ کیلومتری شمال شهرستان قم و ۸۵ کیلومتری جنوب تهران و در حاشیه بزرگراه خلیج فارس قرار دارد. این دریاچه که به دریاچه ساوه قم و دریاچه شاهی هم معروف است به مساحت تقریبی ۲۴۰ کیلومتر مربع در شمال شرق شهرستان قم واقع شده است و رشته کوه‌های البرز در شمال آن قرار دارد.
وسعت و شکل دریاچه متناسب با ورود آب و میزان بارندگی آن در فصول مختلف سال متفاوت است. در مواقع بارندگی و ذوب برف‌های ارتفاعات اطراف، چون بر میزان آب ورودی افزوده می‌شود، وسعت آن زیاد و در غیر از این ایام، وسعت آن کم می‌شود.
بدین ترتیب سطح آب دریاچه پیوسته در نوسان است. این دریاچه از دو چالهٔ جدا از هم تشکیل شده‌است. چالهٔ غربی به نام حوض سلطان و چاله شرقی به نام حوض مره‌است که به‌وسیله یک آبراهه به هم وصل می‌شوند. در فصول پر آب ابتدا چاله مره پر می‌شود و سپس آب اضافی وارد حوض سلطان می‌شود.
رودهای متعددی به این دریاچه وارد می‌شوند که عموماً از اراضی شوره زار ونمکی اطراف عبور می‌کنند. از جمله این رودها می‌توان به رود شور و قره چای اشاره کرد.
حوض سلطان در سال ۱۸۸۳ میلادی و بر اثر ساخت جاده شوسه تهران قم تشکیل شد. راه‌های ورود به منطقه: در ۳۵ کیلومتری مسیر قم-تهران جاده خاکی وجود دارد که به دریاچه می‌رسد. درون دریاچه نیز جاده خاکریزی هست که برای جلوگیری از فرورفتن خودروها در باتلاق و بهره برداری از نمک دریاچه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دریاچه ساوه نام دیگری است که به حوض سلطان داده شده است چرا که بازمانده دریای بزرگ ساوه است.
این دریاچه به دلیل نمک فراوان آن، اغلب به نام دریاچه نمک نیز شناخته می‌شود که البته اشتباه است و دریاچه نمک با وسعت بسیار بیشتر در جنوب شرقی قم واقع شده است. سالانه مقدار زیادی نمک از دریاچه حوض سلطان استخراج می‌شود.
دریاچه حوض سلطان از دو قسمت چسبیده به نام‌های حوض سلطان و حوض مره تشکیل شده است و در گذشته به آن دریاچه شاهی نیز می‌گفته‌اند.
برای پیشروی تا قلب دریاچه حتما به گل خواهید نشست و آثار نمک ماندگار را تا مدت‌ها در کفش و لباستان خواهید داشت؛ بنابراین از پوشیدن کفش و شلوارهای پلوخوری خودداری کنید!
دریاچه حوض سلطان به مانند آیینه ای بزرگ در وسط ایران زمین است.ارتفاع دریاچه حوض سلطان از سطح دریا ۸۲۰ متر می باشد که تقریبا در تمام سطح دریاچه یکسان است.
بهترین زمان برای بازدید از دریاچه حوض سلطان اوایل بهار و اواسط پاییز است.
راه دسترسی به دریاچه نمک حوض سلطان قم: برای دسترسی به دریاچه نمک مسیرهای متعددی وجود دارد که دو راه ماشین رو معروف‌تر از همه می‌باشد.
راه دسترسی اول به حوض سلطان برای کسانی که از سمت قم می آیند: بعد از مجتمع مهتاب، و عبور از اولین تپه‌ای که دریاچه بعد از آن دیده می‌شود و درست در کنار تپه دوم، جاده‌ای خاکی به سمت پایین و دریاچه سرازیر می‌شود که جاده اصلی معدن نمک است (در 95کیلومتری تهران). یکی از نشانه‌های این خروجی، تابلوی تهران 95کیلومتر می‌باشد.
راه دسترسی دوم به حوض سلطان برای کسانی که از سمت تهران می‌آیند: پس از طی 70کیلومتر از تهران، در سمت چپ اتوبان جاده ای به سمت روستای چشمه شور می‌رود که نشانه آن در اتوبان تابلوی اطلاعات گردشگری می باشد. برای رسیدن به طرف مقابل اتوبان باید از اولین زیرگذر اقدام کنید.
كاروانسرای قلعه سنگی
این كاروانسرا در كنار جاده تهران – قم ساخته شده و تا سال 1883 م مورد استفاده بود و به همین دلیل سالم تر از بقیه کاروانسراهای اطراف باقی مانده است. با توجه به كشف چند سكه مغولی از سده‌های هفتم و هشتم هجری، احتمال می‌رود بانی این كاروانسرا غازان خان (694هـ.ق) باشد و حتی تاریخ بنای كاروانسرا مقدم بر حكومت پادشاه مغول باشد، در این صورت باید قدمت آن را به اواخر دوران سلجوقی نسب داد.
حصار عظیمی مجموع كاروانسرا را احاطه كرده كه، برج‌های متعددی آن را حمایت می‌كند. بقیه تأسیسات با ارتفاعی برابر با نصف ارتفاع حصار ساخته شده اند.
در كاروانسرا چهارایوان عمیق در چهار طرف حیاط مركزی قرار دارد كه دارای طاق گهواره ای هستند و در انتهای آنها راهی برای ورود به اصطبل‌ها دیده می‌شود. اتاق‌هایی نیز برای قرار دادن توشه و بار مسافران وجود دارد كه مستقیماً با هوای آزاد در ارتباط هستند. برای مسافران ویژه، بخش‌های خصوصی در طرف چپ مدخل كاروانسرا ساخته شده بود. یكی از تالارهای این قسمت از كاروانسرا با گنبد بسیار زیبایی پوشیده شده بود.
انتهای پیام/