به گزارش
خبرنگار پارلمانی باشگاه خبرنگاران، شورای نگهبان نیز به عنوان یکی از ارکان اصلی نظام جمهوری اسلامی، که وظیفه حراست از قانون اساسی از طریق تطبیق مصوبات مجلس شورای اسلامی با قانون اساسی و ارائه نظرات تفسیری، و همچنین حراست از شروع از طریق تطبیق مصوبات به موازین اسلام را برعهده دارد و از طرف دیگر در امر انتخابات به عنوان نهاد ناظر، صلاحیت قانونی لازم را در این امر دارد؛ در حقیقت به عنوان حافظ اسلامیت نظام و پاسدار قانون اساسی میباشد و نتیجتا از جمله نهادها و مراجعی است که میبایست براین اساس اتخاذ مسیر کند و با سرلوحه قراردادن اندیشهها، بیانات و رهنمودهای حضرت امام خمینی و مقام معظم رهبری در جهت اجرای هرچه بهتر وظایف خود اقدام کند.
مسئولیت مردم و مسئولین کشور نسبت به شورای نگهبان
الف) لزوم حراست از جایگاه شورای نگهبان
امام خمینی (قدسسرهالشریف)
احترام به نظر شورای نگهبان
1- آن چیزی را که مجلس به آن رأی میدهد و شورای نگهبان آن را موافق قانون و موافق شرع میداند، [همه] باید اینها را بپذیرند.
پذیرش مطلق نظرات شورای نگهبان
2- در عین حال که اعتقادتان این است که اینها [اعضای شورای نگهبان] اشتباه کردهاند، در عین حال باید بپذیرید [رأی آنها را]، چاره ندارید.
زیر سؤال نبرد نظر شورای نگهبان
3- باید همه توجه داشته باشند، به مجرد این که یک مطلبی برخلاف رأی یک نفر است، نباید بگوید شورای نگهبان درست نیست. این خودش درست نیست. باید خودش را اصلاح بکند و این گرفتاری هست برای ملت ما و من امیدوارم که مجلس یک مجلس اسلامی باشد.
مقبول بودن شورای نگهبان
4- نباید از مردم پذیرفت، از کسی پذیرفت که ما شورای نگهبان را قبول نداریم. نمیتوانی قبول نداشته باشی. مردم رأی دادند به اینها، مردم به قانون اساسی شانزده میلیون تقریباً یا یک قدری بیشتر رأی دادند به قانون اساسی. مردمی که به قانون اساسی رأی دادند منتظرند که قانون اساسی اجرا بشود؛ نه هر کس از هر جا صبح بلند میشود، بگوید: من شورای نگهبان را قبول ندارم، من قانون اساسی را قبول ندارم،...
عدم احترام به نظر شورای نگهبان سبب ایجاد دیکتاتوری
5- دیکتاتوری همین است که نه به مجلس سر فرود میآورند و نه به قوانین مجلس و نه به شورای نگهبان و نه به تأیید شورای نگهبان.
خطرناک بودن تضعیف شورای نگهبان
6- تضعیف و توهین به فقهای شورای نگهبان امری خطرناک برای کشور و اسلام است. همیشه انحرافات به تدریج در یک رژیم وارد میشود و در آخر رژیمی را ساقط مینماید. لازم است همه به طور اکید به مصالح اسلام و مسلمین توجه کنیم و به قوانین، هرچند مخالف نظر و سلیقه شخصیمان باشد احترام بگذاریم و به این جمهوری نوپا که مورد هجوم قدرتها و ابرقدرتها وفادار باشیم.
عبرت گرفتن از عاقبت طراز اول
7- تکلیف شرعی است که نگذارند مسائل شوم مشروطیت تکرار شود و عبرت بگیرید از آنجا. در آن زمان به تدریج فقها [که وظیفه نظارت بر اسلامی بودن قوانین را داشتند] از مجلس بیرون راندند و بر سر این ملت آوردند آنچه دیدیم.
مقام معظم رهبری (مدظله العالی)
تضعیف شورای نگهبان، ضربهای جبرانناپذیر
1- اگر خدایناکرده روزی شورای نگهبان تضعیف بشود – چه تضعیف حیثیتی، و چه تضعیف هویتی و درونی – مطمئناً ضربهای جبرانناپذیر به انقلاب خواهد خورد.
معارضه با شورای نگهبان، حرکت در خط مخالفان طراز اول
2- هر کس که این موقعیت را برای شورای نگهبان نپسندد و با آن معارضه و مقابله بکند، آگاهانه و یا ناآگاهانه در همان خطی قرار گرفته که یک روز قبل از رضاخان و در زمان رضاخان، در راه حذف آن طراز اول اقداماتی انجام گرفت و نتایجی به بار آورد.
حمایت از شورای نگهبان، وظیفه رهبر
3- وظیفه بنده هم این است که از شورای نگهبان همیشه حمایت بکنم. هم از کلیت شورای نگهبان و هم از حیثیت و اعتبار شورای نگهبان. امیدوارم ان شاء الله این وظیفه را بتوانم آن چنان که خدای متعادل راضی است انجام بدهم.
جلوگیری از اهانت به شورای نگهبان
4- صلاحیت شورای نگهبان در زمینه نظارت بر صلاحیت نامزدهای انتخاباتی سبب میشود که عدهای با این شورا مخالف باشند، این گروه همواره «با استفاده از روشهای گوناگون تبلیغاتی – سیاسی و گاهی با اهانت، مسئولان مختلف نظام و قوای سهگانه، موظف به جلوگیری از آن هستند... [بنابراین] بر خود وظیفه میدانم از این شورا به عنوان یک نهاد قانونی و رسمی و دارای نقشی مهم، به طور قاطع دفاع کنم.»
تضعیف نکردن شورای نگهبان
5- بعضی شورای نگهبان را تضعیف میکنند؛ ... . اشکال داشتن به یک کار دو کار یا ده کار – که بعضی از این اشکالها هم طوری است که اگر توضیحی داده شود، ممکن است برطرف هم بشود؛ ولو برطرف هم نشود – موجب نمیشود که ما نهادها را تضعیف کنیم.
تعرض نکردن به صلاحیتهای شورای نگهبان
6- شکی نیست که شورای نگهبان وظایفی قانونی دارد. به این وظایف مصرّح در قانون اساسی – که نظارت بر انتخابات و تشخیص صلاحیتها و این چیزهاست – باید تعرض نشود.
ب) همکاری با شورای نگهبان در انجام وظایف قانونی
امام خمینی (قدسسرهالشریف)
تصویب قوانین مطابق نظرات شورا در مجلس
1- شما آقایان [نمایندگان مجلس شورای اسلامی] باید توجه به این معنا بکنید که مسائل را طوری طرح بکنید، مسائل را طوری رأی به آن بدهید که در شورای نگهبان رد نشود؛ یا اگر رد میشود در هر سالی یکی دو تایش رد بشود. اما شما از این ور یک ماه زحمت بکشید و صحبت کنید و رد و ایراد بکنید و یک مسئلهای را تمام کنید، آنها بعد از چند روز بگویند اینها خلاف شرع است، با اسلام نمیسازد، یا با قانونی اساسی مخالف است که آن هم از روی اسلام است، این وهن برای مجلس میآورد و این خوف برای ما ایجاد میکند که مبادا یک وقتی مردم خیال کنند که اینها تدین ندارند؛ توجه ندارند که نه، تدین دارند، دیدشان آن دیدی که باید باشد بعضیشان نیست و الا نه این که بیتدین باشند، خیرخواهند، حسن نیت دارند، تدین دارند، اما این طور نیست که همه اینها در دیدها یک طور باشند، و همه این مسائل یک باشند.
باید طوری بشود که اگر شما با هم اختلاف کردید، مثل اختلاف دو تا مجتهد باشد در مسائل، اختلافی باشد که دو مجتهد با هم دارند. آن اختلاف اگر باشد، پیش مردم هم مقبول است، پیش شورای نگهبان هم مقبول میشود.
مقام معظم رهبری (مدظله العالی)
کمک به شورای نگهبان وظیفه همه
1- از آن جایی که شورای نگهبان مسئولیت نظارت بر انتخاباتها را برعهده دارد؛ باید همه دعا کنیم و توفیق آنها را از خدا بخواهیم و به آنها کمک کنیم.
کمک به شورای نگهبان در تأمین اطلاعات لازم
2- دستگاههای ذیربط، کاملاً موظفند که تمامی اطلاعات مورد نیاز شورای نگهبان را در اختیار این نهاد قرار دهند.
خیانت بودن عدم مساعدت شورای نگهبان در انجام وظایفش
3- این حرف که مسئول اطلاعاتی کشور به شما اطلاع ندهد، اصلاً قابل قبول نیست – که این را نکنند – یعنی چنانچه اطلاعی دارد و نمیدهد، بلاشک خیانت است؛ یعنی بدون هیچ تردید این اسمی غیر از خیانت ندارد! اطلاع داشته باشند و این اطلاع را به مرکزی از نظام که به آن احتیاج دارند، ندهند! این بلاشک نامی غیر از خیانت ندارد؛ موظفند که بدهند.
ج) لزوم حفظ حرمت و شأن و مقام شورای نگهبان
امام خمینی (قدسسرهالشریف)
افساد فیالارض بودن فضاسازی علیه شورای نگهبان
1- مجلس اگر رأی داد و شورای نگهبان هم آن رأی را پذیرفت، هیچ کس حق ندارد یک کلمه راجع به این بگوید. من نمیگویم رأی خودش را نگوید، اما اگر بخواهد فساد کند، به مردم بگوید که این شورای نگهبان کذا و این مجلس کذا، این فساد است و مفسد است یک همچو آدمی، تحت تعقیب مفسد فیالارض باید قرار بگیرد.
میزان بودن تشخیص شورای نگهبان در نظارت بر مصوبات
2- تشخیص شورای نگهبان که این مخالف قانون نیست و مخالف اسلام هم نیست، میزان است که همه ما باید بپذیریم. من هم ممکن است با بسیاری از چیزها، من که یک طلبه هستم، مخالف باشم. لکن وقتی قانون شد [تصویب] خوب، ما هم میپذیریم. بعد از این که یک چیزی قانونی شد دیگر نق زدن در آن، اگر بخواهد مردم را تحریک بکند، مفسد فیالارض است؛ و باید با او دادگاهها عمل مفسد فیالارض بکنند.
احترام به فقهای شورای نگهبان
3- حضرات آقایان فقهای شورای نگهبان را با آشنایی و شناخت تعیین کردم و احترام به آنان و حفظ مقامشان را لازم میدانم و امید دارم که این نحو امور [بیاحترامی به آنها] دیگر تکرار نشود.
اسفبار بودن نتیجه تضعیف شورای نگهبان
4- چنانچه مشاهده میشود پس از انتخابات مرحله اول از دوره دوم مجلس شورای اسلامی افرادی که نظریه شورای نگهبان در ابطال یا تأیید بعضی حوزهها موافق میلشان نبوده است دست به شایعه افکنی زده و اعضای محترم شورای نگهبان ایدهمالله تعالی را که حافظ مصالح اسلام و مسلمین هستند، تضعیف و یا خدای ناکرده توهین مینمایند و به پخش اعلامیه و خطابه در مطبوعات و محافل دست زدهاند. غافل از آن که پیامد چنین اعمال و جوسازیها آن هم در دوره دوم مجلس و نگذشتن سالی چند از انقلاب چه خواهد بود. امید است چنین اعمال، بیتوجه به نتایج ناروا و اسفبار آن باشد.
مقام معظم رهبری (مدظله العالی)
حکم شورای نگهبان بسان حکم یک قاضی امین
1- هر قاضی عادلی هم وقتی که قضاوت میکند، ممکن است یک نفر در دلش به او اعتراض داشته باشد – چون بین ماها عصمت که نیست – و آن اعتراض بحق هم باشد؛ اما حکم قاضی، حکم یک امین مؤتمن است و بایستی عملاً مورد اعتماد قرار بگیرد. امروز وضع شورای نگهبان این طور است؛ هم در قوانین، هم در تصرفات اجرایی و شبهاجرایی – از این قبیلی که ما در باب انتخابات مشاهده میکنیم – بایستی مورد اعتماد و قبول و ائتمان مردم باشد و بحمدالله هست و هیچ کس نباید به خودش اجازه بدهد که از این موقعیت و مقام شامخ معنوییی که قانون برای شورای نگهبان معین کرده، حَطّی انجام بدهد و نسب به آن خدشهیی وارد کند. با علم و معرفت و بصیرت به این موقعیت است که ما در باب تصرفات شورای نگهبان حرف میزنیم و نسبت به آن تصمیمگیری میکنیم.
هتک حرمت شورای نگهبان، خطایی بزرگ و غیرقابل قبول
2- کسانی هم که در بیرون این مجموعه هستند، همین طور باید رعایت کنند. آنهایی که قلمی به دستشان هست، تریبونی در اختیارشان هست، بفهمند که اعتراض کردن، بیاحترامی کردن و هتک حرمت شورای نگهبان، خطای کوچکی نیست. قابل قبول و قابل تحمل نیست.
حفظ حرمت و احترام شورای نگهبان
3- چنین دستگاهی که این همه اهمیت دارد، باید ابهت و اقتدار و تکریم و حرمتش حفظ شود. هم خود آقایان محترمی که در این شورا و یا منتسب به این شورا هستند – مثلِ شما آقایان – بایستی این ابهت و احترام و حرمت را حفظ کنند، هم دیگران که در بیرون شورا هستند. مبادا خدای نکرده کسی از هیأتهای نظّار در گوشهای از کشور کاری کند که دهان بدخواهی را باز کند و احترام شورای نگهبان هتک شود؛ یا در بیان مطالب طوری حرف زده شود که احیاناً کسانی به عنوان اعتراض – نه از سر خیرخواهی – حرمت شورای نگهبان را هتک کنند.
تبدیل نشدن اعتراض به قضاوت شورا، به اعتراض به خود شورا
4- حتی با فرض خطا در روند انجام وظایف شورای نگهبان، کسانی که به حق احساس مسئولیت میکنند و میبینند این اشکال به آنها وارد نبوده است. ممکن است از طرق گوناگون اعتراض کنند. چنانچه تبلیغات میکنند، حرف میزنند، احیاناً اهانت میکنند و دشنام میدهند؛ که این جزو موارد تأسفآور نظام است؛ یعنی این که کسانی برای خاطر این که قضاوت علیه آنها بوده، به خودشان حق بدهند که نه فقط به قضاوت اعتراض بکنند، بلکه قاضی را زیر سوال ببرند – در این جا قاضی، شورای نگهبان است – این انحطاط اخلاقی است.
اگر این مخالفتها همراه با ضرب و جنجال و غوغا و اغتشاش و جوسازی و اهانت و این چیزها بود، که دیگر خیلی بد است؛ واقعاً بایست اینها را مسئولان نظام پیگیری کنند.
آسیب نرساندن اشتباه جزئی، به کلیت شورای نگهبان
5- یک وقت در یک جا اختلالی و اشتباهی در آن پیش بیاید، آن اشتباه عملکرد جزئی است و نمیتواند کلیت این بنای عظیم و این نهاد حساس را زیر سوال برد.
اهانت به شورای نگهبان، ناسپاسی به رأی ملت
6- اهانت کردن و تخریب کرن و زیر سوال ناشایست بردن قوه مقننه – چه مجلس و چه شورای نگهبان که جز قوه مقننه است – برخلاف مصالح ملت و ناسپاسی نسبت به رأی ملت است. همه باید مراقب باشند.
پاسداری از جایگاه شورا و معتبر دانستن رأی آن
7- وظیفه مسئولین و دستگاههای مختلف دیگر نیز پاسداری از جایگاه والای شورای نگهبان و معتبر شماردن رأی قانونی آن است.
حفظ حرمت و جایگاه شورای نگهبان، توسط مسئولین
8- یک وظیفه هم بر عهده دیگران است که پاسداری میکنند؛ یعنی نماینده مجلس و وزیر و مسئول دولتی و مسئول قضایی، جایگاه شورا [شورای نگهبان] را با همان اهمیتی که دارد، بشناسند و رعایت کنند و حرمت آن را حفظ کنند و دستور و رأی قانونیاش را پاسداری کنند و معتبر بشمرند.
شبههافکنی در کار شورای نگهبان، خواست دشمن
9- دیدید شما در اوائل همین حوادث بعد از انتخابات – این فتنه بعد از انتخابات – اولین کاری که شد، تردید افکنی در کار مسئولین رسمی کشور بود؛ در کار شورای نگهبان، در کار وزارت کشور. این تردیدافکنیها خیلی مضر است؛ دشمن این را میخواهد.
تبعیت از تصمیمات شورای نگهبان ولو اشتباه
10- این که بعضیها به این نظارتهای شورای نگهبان و عوامل نظارتی معترضاند. ممکن است اعتراضشان بجا و واقعاً درست هم باشد؛ منتها توجه کنیم که وقتی یک مقام مسئول قانونی مورد اعتماد تصمیمی گرفت، ما تسلیم باشیم. همهمان باید تبعیت کنیم. مثلاً مجلس یک قانونی را میگذراند؛ ممکن است من به آن قانون اعتراض داشته باشم، بگویم این قانون معیوب است؛ اما قانون است، باید بر طبقش عمل کنم. وقتی یک مقام مسئولی که مورد اعتماد هم هست – مثل شورای نگهبان – تصمیمی گرفت، بایستی تسلیم آن شد، باید تبعیت کرد.
انتهای پیام/