سایه روشن تحولات یمن/توزيع عادلانه يارانه ها در گرو حذف يارانه مصرف بی رويه انرژی

در ابتدا مطلبی را با عنوان«سایه روشن تحولات یمن»نوشته شده توسط سعدالله زارعی میخوانید که در ستون یادداشت روز،روزنامه کیهان به چاپ رسید:

ستون یادداشت روز،روزنامه وطن امروز به مطلبی با عنوان«مدیریت بحران از سعدآباد!»نوشته شده توسط منصور ستوده اختصاص یافت:

 در شرایطی که روحیه مردم استان‌های غرب و جنوب کشور به علت بروز بحران ریزگردها بیش از زندگی آنها صدمه دیده است، دولت پس از انتشار یک پیام توئیتری در صفحه رئیس‌جمهور با مضمون همنفسی با «مردم خوزستان» و بازنشر آن در سایر اکانت‌های منتسب به حسن روحانی، تازه از روز گذشته در خبرگزاری خود به انتشار راهکارهای حل بحران در «خوزستان» پرداخت! در حقیقت به‌رغم گذشت یک هفته از بروز حادثه پیش‌بینی نشده «توفان ریزگردها» به واسطه عدم تشکیل یک کمیته بحران ملی هنوز دولتی‌ها از عمق ماجرا مطلع نیستند و مرحله شناسایی بحران را نیز پشت سر نگذاشته‌اند! بحرانی که از استان خوزستان شروع شده بود، به علت ناکارآمدی و بی‌کفایتی مدیران تهران‌نشین، در استان ایلام و بوشهر منجر به بروز فجایعی بدتر از اهواز نیز شد اما هنوز اخبار آن به علت نگاه مجازی تیم دولت به بحران‌های ملی، در پایتخت به صورت گسترده منتشر نشده است!

نماینده مردم آبدانان استان ایلام با خبردهی از اوج‌گیری بحران ریزگردها در استان بوشهر در چند روز اخیر نسبت به نام نبردن از مردم استان ایلام در بحبوحه قطع آب و برق و گاز جمعیت 70 هزار نفری شهرهای این استان که در خانه‌های خود زندانی شده بودند، اعتراض کرد: «متاسفانه توجه دولت تنها بر خوزستان متمرکز بود و در ایلام ستاد بحران کشور و استان نه‌تنها غافلگیر شد بلکه هیچ واکنش منطقی هم از خود نشان نداد و بر اثر بی‌دست و پایی آنها مردم 3 روز گرسنگی کشیدند.» اینها گفته‌های علی‌محمد احمدی است که تاکید می‌کند: «72 ساعت برق قطع شد و تا زمانی که به دفتر رئیس‌جمهوری زنگ نزدم، اقدامی برای بازگشت وضع عادی به این شهرها صورت نگرفت. به دلیل نبود برق، شبکه گاز و آب و مخابرات نیز قطع و اوضاع بسیار باورنکردنی شد. حتی نانوایی‌ها، مخابرات، پمپ بنزین‌ها، بانک‌ها، مراکز تصویر‌برداری و آزمایشگاه‌ها، بیمارستان‌ها و به‌طور کل همه‌چیز تعطیل شد!»

احمدی با اعتراض جدی نسبت به عدم تشکیل بموقع ستاد مدیریت بحران ملی متذکر شده که این اتفاق در بلادیده‌ترین شهرها نیز رخ نمی‌دهد! ستاد مدیریت بحران برای مدیریت چنین وضعیتی تدارک دیده شده است اما عکس‌العمل به این حادثه بسیار کند بود و مراکز نظارتی و مدیریت بحران غافلگیر شدند!بحران با فاصله چند روزه از خوزستان به ایلام و بوشهر رسید با این حال بنا بر اخبار منتشر‌شده در معدود رسانه‌های استانی، هیچ تمهیدی برای مقابله با آن از سوی مسؤولان در نظر گرفته نشده بود به نحوی که مردم خونگرم بوشهر به صورت خودجوش مدیریت اسکان و پوشش‌دهی به مسافران گناوه و برخی شهرستان‌ها را عهده‌دار شدند! در ایلام و بوشهر حتی همان ماسک‌های بدون فیلتر و غیر موثر یک لایه نیز بین مردم توزیع نشده و بنا به گفته‌های نمایندگان بومی مجلس، مردم به علت عدم سرویس‌دهی مراکز خدماتی با مشکلاتی همچون بی‌آبی و گرسنگی و عدم دسترسی به خدمات بیمارستانی نیز مواجه شده‌اند. شاید بدترین بخش از مدیریت دولت در مواجهه با این حادثه پردامنه را بتوان در ضعف اطلاعاتی جست‌وجو کرد. با توجه به ابتکار مدیریت از راه دور سازمان محیط زیست و بی‌اعتنایی به اصول علمی «مدیریت در کانون بحران» ظاهرا منابع اخبار دولتی‌ها از استان‌های فاجعه‌زده، پیام‌های منتشر شده در اینستاگرام و توئیتر و فیسبوک بوده است و به همین جهت استان‌هایی که مردم آن دلبستگی کمتری به مولفه‌های زندگی مجازی دارند، از پوشش خدمات دولتی به شکل فاجعه‌باری جا مانده‌اند!

این بار فانتزی مدیریت رسانه برآمده از فکر مشاوران دولت که سال‌هاست از تهران خارج نشده‌اند و سفرهای استانی را با توجه به پیشرفت علم ارتباطات، مسخره می‌کردند، به محبوبیت شخص رئیس‌جمهور، صدمه‌ای عمیق وارد کرده است. هر چند حتی خوزستانی‌ها نیز «پیام همنفسی» توئیتری روحانی از تهران را نپسندیدند و اگر رئیس‌جمهور خود مدیریت اکانتش را برعهده داشت، با مروری کوتاه بر نظرات مردمی متوجه مشاوره‌های غلط ارائه شده می‌شد!

ما از مشاورانی صحبت می‌کنیم که به نام خیابان‌های ماساچوست و لندن مسلط هستند اما شهرستان‌های استان تهران را هم بدون اتصال به گوگل‌مپ نمی‌توانند از حفظ بگویند! منابع اطلاعاتی‌شان رسانه‌های بیگانه است و برای تخریب ارتباط ماندگار چهره به چهره مسؤولان، به رسانه‌های زنجیره‌ای کد می‌دهند که اصلا اینها به چه درد می‌خورد و چه کسی گفته مدیران باید پرکار باشند؟!نام این شکل از مدیریت بومی حتی «تهرانیزه» هم نیست، چرا که اقلیت مذکور پس از انتشار تصاویر شهردار تهران که با کت و شلوار کثیف و گلی در کنار کارگران مترو پس از وقوع سیل حاضر شده بود، حرکت وی را پوپولیستی و برای کسب محبوبیت لقب داده بودند اما اکنون محبوبیت دولتمردان برآمده از جناح خودشان به علت بی‌توجهی به اصول مدیریت بحران و تماس با مردمی که روحیه‌شان بیش از هر مولفه حیاتی دیگری صدمه دیده، تضعیف شده است.  تماس چهره به چهره و حاضر شدن در کانون بحرانی که بنا بر نظر همه کارشناسان داخلی و خارجی امکان رفع و رجوع آن در کوتاه‌مدت وجود ندارد، قطعا پوپولیسم نیست! مردم خوزستان و ایلام و بوشهر منتظر توافق در سیاست خارجی نبودند که در اوج بحران ملی سخنرانی رئیس‌جمهورشان را در حوزه تقابل با حامیان استقلال ملی از تلویزیون تماشا کنند و قند در دلشان آب شود! مردم، مدیر باعرضه و کاری می‌خواهند که فرق ماسک فیلتردار و ماسک نازل غیرموثر را عملا در میدان بحران تشخیص دهد!

خوزستانی‌هایی که راهپیمایی 22 بهمن‌شان در اوج نارضایتی از دولتمردان ترک نشد، عزل معصومه ابتکار را با انگیزه‌های سیاسی مطرح نکردند بلکه تنبیه وی را مقدمه‌ای برای برچیدن سیاست مدیریت پرادعای «اصلاحاتی» دانستند که از همرنگ شدن با ملت حتی با اهداف پوپولیستی نیز خودداری می‌کنند و مولفه‌های مدیریت جهادی را آشکارا به تمسخر می‌گیرند!اصولگرایان اگر به شیوه غربی‌ها سیاستمداری می‌کردند، می‌توانستند بحران ریزگرد را به شیوه سیاست «اصلاحاتی» به دستاویزی برای بازنشر حکم عدم کفایت دولت در یک بحران ملی از جانب ملت تبدیل کنند. علم ارتباطات می‌گوید واجب است در مواقع بروز بحران، مردم مدیران‌شان را بدون روتوش و خسته و خاکی در میدان عمل، از نزدیک مشاهده کنند و همدردی را به جای مطالعه از رسانه‌ها، احساس کنند. گمشده دولت کماکان «کار» است و فقدان احساس تعلق به حوزه سیاست داخلی همراه با پرهیز جدی از مواجهه با واقعیات جامعه ایرانی از محبوبیت روحانی قربانی می‌گیرد! آیا نیازهای مردم را می‌توان در رسانه‌های خارجی جست‌وجو کرد؟! آیا به امید موفقیت قریب‌الوقوع در فانتزی‌های سیاست خارجی می‌توان کار و تلاش و مدیریت جهادی را بایگانی کرد؟

روزنامه حمایت مطلبی را با عوان«طراحی هوشمندانه انصارالله»در ستون یادداشت روزنامه حمایت به قلم سیدجعفر قنادباشی به چاپ رساند:


محمود سحابی در مطلبی که با عنوان«توزيع عادلانه يارانه ها در گرو حذف يارانه مصرف بی رويه انرژی»در ستون یادداشت روز،روزنامه خراسان به چاپ رساند اینگونه نوشت:

یکی از چالشهای فعلی هدفمندی یارانهها، کسری منابع آن است که نمیتواند جوابگوی هزینههای آن از جمله یارانه نقدی، کمک به بخش تولید و سلامت باشد. برای حل این مشکل، از ابتدای سال جاری حذف یارانه نقدی پردرآمدها در دستور کار دولت و مجلس قرار گرفت که تاکنون به نتیجه نرسیده است. در اواخر هفته گذشته، سخنگوی دولت بار اجرای این موضوع را از دولت به مجلس محول کرد و خواستار ارسال لیست پردرآمدها از سوی مجلس به دولت شد! راه حل دیگری که برای حل مشکل کسری منابع هدفمندی یارانهها در هفتههای اخیر مورد توجه نمایندگان مجلس قرار گرفته است، حذف یارانه انرژی پرمصرفها است. این پیشنهاد بر این مبنا قرار دارد که «پردرآمدها» عموماً همان «پرمصرفها» هستند و مصرف انرژی آنها نیز به مراتب آسانتر از درآمدشان قابل اندازهگیری است. این پیشنهاد مورد استقبال برخی از اعضای کمیسیونهای اقتصادی و انرژی مجلس قرار گرفته است و در کمیسیون انرژی مجلس به تصویب رسید. در صورت تصویب نهایی این طرح در قانون بودجه سال ۹۴، یارانه مصارف بیرویه حاملهای انرژی (برق، گاز، بنزین و گازوئیل) و آب حذف میشود تا هم کسری منابع هدفمندی یارانهها را جبران کند و هم جلوی مصرف بیرویه انرژی را بگیرد. در عین حال، این طرح که مورد حمایت اقتصاددانان مجلس قرار گرفته است و با اجرای آن صرفاً قیمت حاملهای انرژی برای پلههای بالای الگوی مصرف افزایش مییابد نیز ممکن است در مرحله اجرا با موانعی مواجه شود زیرا:

الف - هر پرمصرفی، ممکن است پردرآمد نباشد؛ به عنوان مثال، خانوارهای کم درآمدی که از وسایل با کارایی انرژی پایین استفاده میکنند یا خانوارهای کم درآمدی که پرجمعیت هستند، مصرف انرژی بالایی دارند. همچنین خانوارهای شهری با هر سطح درآمدی در آپارتمانهایی زندگی میکنند که تفاوت متراژ زیادی با هم ندارند.

ب - شناسایی افراد پردرآمد با توجه به میزان مصرف انرژی، مبنای مناسبی برای حذف یارانه نقدی آنها نیست. همچنین کاهش مصرف انرژی مشترکین پرمصرف با اجرای این طرح، تنها به دلیل ترس آنها از قطع یارانه نقدی خواهد بود.

درباره محورهای بالا، نکاتی قابل طرح است که در ادامه به آنها اشاره میشود: ۱ - یکی از پیش فرضهای اساسی طرح کمیسیون انرژی مجلس آن است که پرمصرفها «عموماً» همان پردرآمدها هستند نه آنکه هر پرمصرفی «لزوماً» پردرآمد باشد. اطلاعات مرکز آمار کشور نشان میدهد که سهم دهکهای پردرآمد در مصرف حاملهای انرژی و در نتیجه استفاده از یارانههای آن به مراتب بیشتر از دهکهای کم درآمد است. در نتیجه، «عموماً» پرمصرفها همان پردرآمدها هستند ولازم است سیاستگذاریهای دولت متناسب با وضعیت عموم مردم باشد و برای موارد دیگر، چارهای جداگانه باید اندیشیده شود. همچنین از اواسط دهه هشتاد تاکنون، قیمت حاملهای انرژی شامل برق و گاز در کشور به صورت پلکانی محاسبه میشود یعنی متناسب با افزایش میزان مصرف انرژی، قیمت نیز افزایش مییابد. این موضوع باعث اعتراض خانوارهای کم درآمد نشده است زیرا این خانوارها با وجود استفاده از وسایل انرژی با کارایی پایین، عمدتاً مصرف انرژی زیادی ندارند چون از رفاه کمتری برخوردار هستند و توان مالی کمتری دارند. به عبارت دیگر، خانوارهای کم درآمد به دلیل همین درآمد و رفاه کمتر از وسایل متعدد برقی و گازی استفاده نمیکنند و عموماً مصرف انرژی کمتری نسبت به خانوارهای پردرآمد دارند. علاوه بر این، منطق افزایش پلکانی تعرفه حاملهای انرژی برای اصلاح الگوی مصرف انرژی، منطقی پذیرفته شده در سطح دنیا است که به ضرر کم مصرفها و مصارف در حد الگوی انرژی نیست که نظایر آن هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای صنعتی به وفور یافت میشود.

۲ - در صورت تصویب و اجرای طرح کمیسیون انرژی مجلس قرار نیست که یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد با توجه به میزان مصرف انرژی این خانوارها قطع شود و اصولاً این طرح ارتباطی با یارانه نقدی افراد ندارد، بلکه قرار است یارانه مصارف بیرویه انرژی خانوارهای پرمصرف حذف شود. به عبارت دیگر، قرار است خانوارهای پرمصرف برای مصرف بالاتر از الگو هزینه به مراتب بیشتری نسبت به مصرف کمتر از الگو بپردازند و دیگر این مصارف، یارانهای نباشد. همچنین این طرح علاوه بر اصلاح الگوی مصرف انرژی میتواند یارانهها را نیز در کشور به صورت عادلانهتری توزیع کند زیرا با وجود آن که چند سالی از آغاز هدفمندی یارانهها در کشور میگذرد ولی همچنان حجم یارانه انرژی اختصاص یافته به خانوارهای پرمصرف به مراتب بیشتر از خانوارهای کم مصرف و حتی بیشتر از حجم یارانه نقدی تخصیص یافته به این خانوارها است. به عنوان مثال، در حال حاضر حجم یارانه گاز یک مشترک پرمصرف بیش از یک میلیون تومان در ماه و حجم یارانه برق یک مشترک پرمصرف بیش از ۲۸۰ هزار تومان در ماه است واین در حالی است که یارانه نقدی داده شده به خانوارهای ۴ نفره برابر با ۱۸۲ هزار تومان در ماه است

روزنامه رسالت مطلبی را با عنوان«دستان بسته آمريكا!»در ستون سرمقاله خود به قلم محمد کاظم انبارلویی به چاپ رساند:

آمریكایی ها فكر می‌كنند با تحریم‌ها ضربه جدی به نظام وارد كرده‌اند، حال آنكه اخبار پیشرفت‌های علمی و فناوری‌های نوین ما این توهم را كاملا زدوده‌ است. آمریكایی ها سخت به مذاكره نیازمندند. به همین دلیل طی 10 سال گذشته نتوانستند اشتیاق خود را مبنی بر استمرار مذاكرات پنهان كنند. اینكه در یك طرف میز مذاكره 6 قدرت برتر جهان در برابر دیپلمات‌های ما زانو بزنند روی 4 تا سانتریفیوژ نسل اول یا دوم چانه بزنند، دیدنی است. پیداست برای آنها پیشرفت‌های ما مهم است والا ایامی بود كه حتی سر و كله یك مدیر كل وزارت خارجه یك كشور درجه چندم اروپایی در دیدار با دیپلما‌ت‌های ما پیدا نمی‌شد اما در اولین مرحله گفتگوها چند وزیر خارجه كشورهای اروپایی بالاخره به تهران آمدند.

ده سال است گفتگوها ادامه دارد اما آنها كاری از پیش نبردند، در عوض دانشمندان ما هر روز یك ركورد جدید در دستیابی به فناوری نوین صلح آمیز هسته‌ای به جا گذاشته‌اند.كسی تردید ندارد همه این تلاش‌های آمریكایی ها و غربی‌ها برای آن است كه تضمینی برای امنیت اسرائیل پیدا كنند صهیونیستها وزرای خارجه 5 كشور را اجیر كرده‌اند كه فكری برای امنیت رژیم اشغالگر قدس بكنند، اما صهیونیستها در این مدت نه تنها در امان نبودند بلكه چند سیلی محكم از مسلمانان دریافت كردند و افسانه شكست ناپذیری آنها در نگاه خودشان و جهانیان چون حبابی تركید. صهیونیستها در جنگ33 روزه، 22 روزه، 8روزه و نهایتا 51 روزه از مقاومت اسلامی پاسخی دریافت كردند كه بعید است حاضر شوند شانس خود را در نبرد دیگری آزمایش كنند. نشانه این حقیقت آن است كه پس از مقابله به مثل حزب الله در مزارع شبعا، اسرائیل جرأت نكرد حتی یك فشنگ از مرز خود به لبنان و سوریه شلیك كند.

سخنان اخیر نتانیاهو شنیدنی است. نتانیاهو پنج‌شنبه ‌گذشته اعتراف كرد:

1- ایران 6 جبهه علیه اسرائیل گشوده است.

2- ایران، اسرائیل را محاصره كرده و می‌خواهد خفه كند.

وزیر جنگ آمریكا اخیراً گفته بود دستان ایران به خاطر تحریم‌ها بسته است، معلوم نیست ایران با دستان بسته چگونه قادر است اسرائیل را خفه كند و 6 جبهه جدید علیه رژیم اشغالگر قدس بگشاید؟از یك طرف رئیس رژیم صهیونیستی مثل بید در برابر مقاومت اسلامی در منطقه می‌لرزد، از طرف دیگر وزیر جنگ آمریكا رجز می‌خواند. این دو گزاره چگونه باهم قابل جمع است؟اعتراف نتانیاهو به قدرت برتر ایران اسلامی در مناسبات منطقه‌ای در حالی‌كه مدعی هستند دستان ایران بسته است، خیلی جالب است.اگر دستان ایران باز شود چه اتفاقی می‌افتد؟ آمریكایی ها با مشغول كردن ما در میز مذاكرات می‌خواهند منفذی برای تنفس رژیم در حال احتضار اسرائیل ایجاد كنند. به همین دلیل به دو مرحله‌ای كردن مذاكرات و طولانی نمودن آن می‌اندیشند. این نشان می‌دهد آنها به نشست و برخاست با ایرانیها سخت نیازمندند.

كری پس از موضع‌گیری رهبری معظم انقلاب در مورد افشای دام دو مرحله‌ای كردن توافقات، تهدید به ترك مذاكره كرده است.اگر آمریكایی‌ها یك كار درست در طول مذاكرات كرده باشند همین است و ‌باید از آن استقبال كرد. آنها با مذاكرات می‌خواهند دست ما را ببندند. اگر به این بازی فریبكارانه ده ساله پایان داده شود آن وقت حال و روز رژیم صهیونیستی را می‌شود پس از بن بست مذاكرات درك كرد.آمریكایی‌ها دستشان در اوكراین زیر تله هسته‌ای روسهاست. روسها این روزها مشغول برگزاری رزمایش هسته‌ای هستند و چاقوی هسته‌ای خود را برای روزهای مبادا تیز می‌كنند. بعید است آمریكایی‌ها اینقدر احمق باشند كه از زرادخانه هسته‌ای و موشك‌های بالستیك روسها نگران نباشند، اما نگران كشوری باشند كه خود می دانند نه بمب هسته‌ای دارد و نه می‌خواهد بسازد و نه این سلاح در راهبرد دفاعی آن نقشی دارد. پس قاعدتاً وقت خود را نباید صرف تهدیدی كنند كه وجود خارجی ندارد.

اما آمریكایی‌ها سخت نیازمند ایرانی‌ها هستند كه ولو برای چند دقیقه‌ای در خیابان‌های ژنو قدم بزنند! این برای امنیت صهیونیستها آرامش‌بخش است.پس آنها نیازمند گفتگو با ایران هستند نه برای تهدیدات هسته‌ای بلكه برای اینكه به قول نتانیاهو كمی از فشار دست‌های ایران بر گلوی رژیم صهیونیستی بكاهند.این وسط اظهارات وزیر اطلاعات رژیم صهیونیستی از بی‌حساب و كتابی و گیجی كابینه نتانیاهو خبر می‌دهد. او می‌گوید: "اسرائیل ممكن است علیه برنامه هسته‌ای ایران دست به اقدام یكجانبه بزند." او وقتی این مطالب را گفته، حتما مست بوده است چون او تا بخواهد چشمان خود را پس از این اقدام باز كند چیزی به نام "تل‌آویو" در صفحه جغرافیای منطقه وجود ندارد. نتانیاهو باید به او بگوید فعلا اجازه بده دستان ایران از گلوی اسرائیل كه دارد خفه می‌شود، برداشته شود تا بعد آمریكایی‌ها فكری برای حیات صهیونیستها بكنند.رژیم صهیونیستی باید بداند اگر فكری از این دست به مخیله آنها خطور كند، با اقدام پیشدستانه ایران و مقاومت در منطقه رو به رو خواهد شد.دست ایران طی 36 سال گذشته به این اندازه كه اكنون در آن هستیم باز نبوده است. می‌گویید نه؛ امتحان كنید! این پیام را مردم ایران در یوم الله 22 بهمن به اسرائیل دادند. این پیام اگر به آنها نرسیده، روزی عملا به آن می‌رسند.

مطلبی که روزنامه دنیای اقتصاد در ستون سرمقاله روزنامه خود به قلم دکتر موسی غنی نژاد با عنوان«رقابت و حمایت»به چاپ رساند به شرح زیر است:

بیش از دو سده از پیدایش علم اقتصاد گذشته و  به‌رغم پیشرفت‌‌‌‌هایی که در آن صورت گرفته  برخی مسائل مطرح در آن هنوز موضوع بحث ومناقشه در افکار عمومی است. رقابت و حمایت را از این جمله باید دانست. جای بسی خوشوقتی است که در ایران خودمان بسیاری از مسوولان دولتی و فعالان اقتصادی، حداقل در حرف، بالاخره به این نتیجه رسیده‌اند که راه توسعه اقتصادی و رفاه عامه مردم از اقتصاد رقابتی؛ بنابراین از آزادسازی قیمت‌ها می‌گذرد، اما درباره حمایت هنوز حرف و حدیث بسیار است. اخیرا د‌و خبر د‌ر این رابطه د‌ر مطبوعات انعکاس یافت که جای تامل د‌‌ارد‌. یکی خبر مربوط به موافقت‌نامه تجارت ترجیحی ایران و ترکیه است که پس از 11 سال گفت‌وگو به امضای طرفین رسید‌ و د‌یگری نامه وزیر صنعت و تجارت به رئیس‌جمهور و د‌یگر مقامات بلند‌پایه مبنی بر د‌رخواست آزاد‌سازی قیمت خود‌رو. تحلیل هر چند‌ کوتاه این د‌و خبر می‌تواند‌ روشنگر برخی معضلات اقتصاد‌ی پیچید‌ه و پوشید‌ه کشورمان باشد‌.

امضای موافقت‌نامه تجارت ترجیحی با ترکیه با مخالفت برخی تولید‌کنند‌گان د‌اخلی روبه‌رو شد‌ه است که این کار را باز شد‌ن د‌رهای بازار د‌اخلی ایران به روی کالاهای ساخت ترکیه و د‌ر نتیجه به زیان تولید‌کنند‌گان د‌اخلی تلقی می‌کنند‌. این رویکرد‌ البته تازگی ند‌ارد‌ و از زمان پهلوی اول که نخستین کارخانه‌های مد‌رن منسوجات د‌ر ایران تاسیس شد‌ند‌ سیاست‌های حمایتی مورد‌ تاکید‌ قرار گرفتند‌ و د‌ولت‌ها را واد‌ار به اجرای این سیاست‌ها کرد‌ند‌. آن زمان توجیه این بود‌ که صنایع نوپا نیاز به حمایت موقتی د‌ارند‌ تا پای خود‌ را محکم کنند‌ و بعد‌ به عرصه رقابت با محصولات خارجی وارد‌ شوند‌. امروزه می‌بینیم که پس از گذشت بیش از 70 سال حمایت موقتی، این صنایع هنوز نیازمند‌ حمایت هستند‌. آیا این وضعیت نشانه بیهود‌ه بود‌ن این سیاست‌ها و حتی بالاتر از آن مضر بود‌نشان نیست؟ آیا د‌ر نتیجه این سیاست‌ها نبود‌ه که تولید‌‌کنند‌گان ما به خواب خرگوشی فرو رفته و سود‌ آسان حمایتی را به تلاش سخت رقابتی ترجیح د‌اد‌ه‌اند‌؟ وانگهی همان گونه که د‌کتر بهکیش د‌ر روزنامه «د‌نیای اقتصاد‌» 15 بهمن سال جاری توضیح د‌اد‌ه‌اند‌ به‌رغم وجود‌ تعرفه‌های بالای وارد‌اتی بازار منسوجات کشورمان مملو از کالاهای ترکیه‌ای است که احتمالا کالاهای قاچاق وارد‌اتی است. کاهش تعرفه یا د‌رست‌تر بگوییم تخفیف تعرفه آن‌گونه که د‌ر موافقت‌نامه آمد‌ه تنها تغییری که د‌ر وضع بازار به وجود‌ می‌آورد‌ این است که د‌امنه قاچاق را کم می‌کند‌ و این به نفع همه از جمله د‌ولت است که د‌رآمد‌‌های مالیاتی‌اش افزایش می‌یابد‌. به‌علاوه تجارت ترجیحی تمرینی تد‌ریجی برای بالا برد‌ن توان رقابتی است و مخالفت با آن معنایی جز فرار از زیر بار رقابت یا خد‌ای نکرد‌ه تشویق قاچاق ند‌ارد‌. این اقد‌ام د‌یرهنگام اما به هر صورت مثبت و مفید‌ سازمان توسعه تجارت را باید‌ به فال نیک گرفت چون از یک طرف مبارزه موثری علیه قاچاق کالا است و از طرف د‌یگر محرکی است برای رقابتی شد‌ن تولید‌ات د‌اخلی.

اما نامه وزیر صنعت و تجارت که رئیس‌جمهور، معاون اول رئیس‌جمهور و رئیس سازمان مد‌یریت و برنامه‌ریزی را مخاطب قرار د‌اد‌ه و خواستار آزاد‌سازی قیمت خود‌رو شد‌ه د‌ارای نکات تامل‌برانگیزی است که باید‌ مورد‌ بررسی و تحلیل قرار گیرد‌. د‌ر نگاه اول، اینکه وزیر محترم صنعت خواستار آزاد‌سازی قیمت خود‌رو شد‌ه‌اند‌ جای بسی خوشحالی است و باید‌ از آن استقبال کرد‌، اما د‌قت بیشتر د‌ر مفاد‌ نامه حکایت از د‌استان د‌یگری د‌ارد‌. آقای وزیر استد‌لال کرد‌ه‌اند‌ که بازار خود‌رو د‌ر ایران انحصاری نیست و رقابتی است، از این رو قیمت‌گذاری د‌ر آن جایز نیست و قیمت را باید‌ به بازار محول کرد‌ تا برحسب عرضه و تقاضا معین شود‌. اگر مقد‌مه این استد‌لال د‌رست باشد‌ قطعا نتیجه آن هم د‌رست خواهد‌ بود‌، اما متاسفانه مقد‌مه کاملا خلاف واقع است. برای جلو‌گیری از اطاله کلام وارد‌ جزئیات استد‌لال ایشان د‌رباره رقابتی بود‌ن صنعت خود‌رو د‌ر ایران نمی‌شویم و فقط این پرسش را مطرح می‌کنیم که فضیلت بازار رقابتی مگر د‌ر این نیست که قیمت کالا کاهش یافته و کیفیت آن بهبود‌ می‌یابد‌؟ آیا صنعت خود‌رو ما که به‌زعم وزیر محترم رقابتی است چنین د‌ستاورد‌ی د‌اشته است یا اینکه برعکس د‌ر پناه سیاست‌های حمایتی و د‌یوار بلند‌ تعرفه‌ها نزد‌یک به نیم قرن است که مصرف‌کنند‌گان را به اسارت گرفته و محصولات بی‌کیفیت را با قیمت‌های گزاف به آنها فروخته است؟ اگر آقای وزیر تمایل د‌ارند‌ به هر د‌لیلی ابتکار قیمت‌گذاری را از شورای رقابت بگیرند‌ بهتر است استد‌لال د‌یگری بیاورند‌.

اما اگر د‌ر پی رقابتی کرد‌ن واقعی صنعت خود‌رو هستند‌ باید‌ فکری به حال موانع و تعرفه‌های بالای وارد‌اتی کنند‌ و از به تعلیق د‌رآورد‌ن یکی از معد‌ود‌ تصمیمات د‌رست د‌ولت پیشین مبنی بر کاهش سالانه تعرفه وارد‌اتی، اجتناب ورزند‌. ضمنا لازم به یاد‌آوری است که مهم‌ترین ارگان مخالف آزاد‌سازی قیمت‌ها د‌ر حال حاضر زیرمجموعه وزارت صنعت و تجارت است. «سازمان حمایت مصرف‌کنند‌گان و تولید‌‌کنند‌گان» مطابق اساسنامه خود‌ می‌تواند‌ د‌ر هر زمان و د‌ر هر بازاری برحسب معیارهایی که کاملا د‌ر تناقض با منطق اقتصاد‌ی است به قیمت‌گذاری کالاها و خد‌مات بپرد‌ازد‌. اکنون که وزیر محترم به ضرورت آزاد‌سازی قیمت‌ها پی برد‌ه‌اند‌ بهتر است فکری اساسی برای این سازمان به اصطلاح حمایتی کنند‌ چرا که عملکرد‌ آن د‌رست نقطه مقابل تفکر وزیر محترم د‌ر نامه خود‌ به رئیس‌جمهور و سایر مقامات عالی‌رتبه است. معلوم نیست د‌ر این مملکت اگر مصرف‌کنند‌گان و تولید‌‌کنند‌گان نخواهند‌ مورد‌ حمایت قرار گیرند‌ باید‌ د‌ست به د‌امن چه کسی بشوند‌.