؛ روزانه حدود 7500 تن زباله در تهران جمع‌آوری می‌شود و شهرداری نیز سالانه در
حدود 400 میلیارد تومان هزینه می‌کند تا این زباله‌ها را جمع کند. سال‌هاست که از
مدیریت زباله‌های پایتخت به عنوان مشکلی بزرگ یاد شده و از برنامه‌ریزی برای برون
رفت از آن سخن گفته می شود و راه اندازی زباله سوز و تولید برق از آن، یکی از این
ایده‌ها بود؛ موضوعی که دو سال قبل مطرح شد و اكنون راه‌اندازي شده است.
معاون خدمات شهری شهردار تهران، مجتبی عبداللهی از افتتاح
اولین کارخانه زباله‌سوز در تهران خبر داده است. راه‌اندازی این کارخانه خبر خوبی
است؛ «با احداث دو کارخانه زباله‌سوز دوهزار تنی می‌توانیم همه زباله‌های شهر تهران
را به انرژی و برق تبدیل کنیم.» معاون شهردار گفته«مطالعات نشان می‌دهد به ازای هر
تن زباله دفن شده 1/ 3 تن گاز گلخانه‌ای به وجود می‌آید. در سرتاسر جهان حدود 250
میلیون تن پسماند شهری در بیش از دو هزار و 150 تاسیسات موجود در 35 کشور دنیا
سوزانده و در اکثر آنها از این امر برق تولید می‌شود. کارخانه‌ای که ما احداث
کرده‌ایم می‌تواند سه مگاوات برق با سوزاندن 200 تن زباله در روز تولید کند البته
این کارخانه توانایی سوزاندن بیش از 200 تن زباله را هم دارد.»
ساخت به کمک
چین
عبداللهی درباره مشخصات فنی این کارخانه هم گفته: «در این کارخانه حدود 33
هزار مترمکعب خاکبرداری شده، دو هزار تن آهن آلات به کار رفته، ارتفاع تاج سوله
تجهیزات 25 متر و ارتفاع مخزن زباله 27 متر است. دمایی بین 800 تا یک هزار و 200
سانتی‌گراد حاصل می‌شود، برای اینکه بتوانیم برق را به مدار اصلی انتقال دهیم سه
هزار و 700 متر کانال و تیرگذاری تا رسیدن به شبکه اصلی در جاده قم انجام
داده‌‌ایم. این کارخانه را با کشور چین ساخته‌ایم و از نظر بین‌المللی استانداردهای
روز دنیا را داراست. البته در دنیا کارخانه‌های زباله سوز در کنار مجتمع‌های مسکونی
ساخته می‌شود اما براساس قانون موجود در کشور ما چنین امکانی وجود ندارد ولی جلساتی
در این راستا برگزار کرده‌ایم که در پی آن سایر دستگاه‌های مربوطه به جنب و جوش
افتاده‌اند.
اما به هر ترتیب شرایط کنونی به گونه‌ای است که تنها در حریم شهرها می‌توان
احداث کارخانه را در دستور کار قرار داد و برای تغییر این شرایط به تغییر قانون
نیاز داریم.» او سپس به اعتباراتی که برای این کار در نظر گرفته‌اند، اشاره کرد و
گفت: «میزان اعتباری که هر کارخانه زباله‌سوز برای دو هزار تن زباله نیاز دارد حدود
یک هزار و 200 الی یک هزار و 500 میلیارد تومان است.
اگر بتوانیم دو کارخانه دو هزار تنی بسازیم می‌توانیم همه زباله‌های شهر تهران
را تبدیل به انرژی و برق کنیم.» معاون خدمات شهری شهردار تهران با اشاره به اینکه
در حال حاضر کشورهای اروپایی زباله‌سوزی را به‌عنوان پیشرفته‌ترین تصمیم در دستور
کار خود قرار داده‌اند و دیگر زباله‌ها را دفن نمی‌کنند البته ممکن است در آینده
تکنولوژی‌های دیگری استفاده شوند، گفت: «شرکت‌های مختلفی برای احداث کارخانه
زباله‌سوز پیشنهاداتی مطرح کردند زیرا بانک‌های جهانی برای ساخت کارخانه‌های
زباله‌سوز وام‌های خوبی ارائه می‌دهند.» عبداللهی ابراز امیدواری کرد که شرایط به
گونه‌ای پیش رود که تغییرات لازم در قوانین ایجاد شود تا بتوانند كلنگ احداث
کارخانه دیگر را در کنار کارخانه اولی بزنند.
زباله هایی که
ارزش طلا دارد
در تهران روزانه ۷ هزارو ۵۰۰ تن زباله خانگی و ۲۰ هزارتن نخاله ساختمانی تولید
می شود كه این مجموعه در مدت یك سال بالغ بر ۵ /۲ میلیون تن زباله خانگی و هفت
میلیون و ۳۰۰ هزار تن نخاله ساختمانی خواهد شد اما آنچه تا همین چند سال قبل اتفاق
افتاده این بوده است كه نزدیك به ۸۰ درصد زباله های خانگی دفن و كمتر از ۲۰ درصد
بازیافت یا تبدیل به كود كمپوست می شده است و نخاله های ساختمانی نیز بدون آنكه هیچ
گونه عملیات بازیافتی روی آنها صورت بگیرد یا در دره ها سرازیر می شدند یا در
بیرون از شهر روی هم انباشته و تشكیل سلسله كوه های جدیدی را می دادند.
تا همین چند سال قبل هزاران هكتار از اراضی حاشیه رودخانه هایی همچون كرج در
شهریار از شن و ماسه خالی می شدند و هر روز عمق این گودال‌های وسیع افزایش می یافت.
روزانه ۳۳۰ هزار تن انواع پلاستیك فقط در تهران دور ریخته یا در كوه ها و دشت های
اطراف پراكنده می شدند.
اما حال با پردازش 100 درصدی زباله های شهر که یا تبدیل به کمپوست می شوند؛
یا بازیافت شده یا حالا قرار است سوزانده شده و تبدیل به برق شود، اتفاق دیگری در
حال رخ دادن است.
کارخانه زباله‌سوز بیمارستانی هم احداث می‌شود
اما معاون شهردار تهران بعد از صحبت درباره راه‌اندازی کارخانه زباله‌سوز، به
راه‌اندازی کارخانه زباله‌سوزی زباله‌های بیمارستانی هم اشاره کرد و گفت: «به دنبال
این هستیم كه کارخانه زباله‌سوزی بیمارستانی احداث کنیم و زباله‌ها را به صورت
تعریف شده از بیمارستان‌ها تحویل بگیریم و با مخازن خاص به مراکز سوزاندن زباله
انتقال دهیم.»
زباله‌های بیمارستانی یکی از مهمترین مشکلات زندگی در تهران است. دفع این دست
زباله‌ها بسیار کار سختی است. خبرهای مختلفی درباره آلودگی آب‌های آشامیدنی بخش‌های
مختلف تهران و ایران به زباله‌های بیمارستانی در خبرگزاری‌ها منتشر می‌شد که زنگ
خطری هم برای وزارت بهداشت و هم برای شهرداری به حساب می‌آمد.
عبداللهی با تاکید براینکه ما با این اقدام جای وزارت بهداشت نمی‌نشینیم و به
عنوان پیمانکار عمل خواهیم کرد، گفت: «در حال حاضر روزانه 80 الی 90 تن زباله
بیمارستانی را جمع‌آوری می‌کنیم. اما مشکل ما در خصوص کلینیک‌ها، پلی کلینیک‌ها و
بخشهایی است که جراحی‌های سرپایی دارند در غیر این صورت مشکلی با بیمارستان‌ها
نداریم.»
معاون خدمات شهری شهردار تهران در پاسخ به پرسشی درباره درآمدزایی کارخانه
زباله‌سوزی برای شهرداری تهران، گفت: «این کارخانه با مشارکت بخش خصوصی و سهام 40
درصدی آنها ساخته شده است. بخش خصوصی بابت 40 درصد سهام خود قرار است 5 سال از
کارخانه بهره‌برداری کند و برق آن را به فروش برساند. بعد از 5 سال این کارخانه به
صورت تمام و کمال در اختیار شهرداری قرار خواهد گرفت.
این کارخانه‌ها معمولا 40 الی 50 سال عمر می‌کنند. بخش خصوصی حاضر است 70 درصد
در احداث کارخانه زباله‌سوز سرمایه‌گذاری کند چرا که بانک‌های جهانی در این زمینه
وام‌های خوبی ارائه می‌دهند بنابراین اعلام آمادگی بخش خصوصی در این امر نشان‌دهنده
توجیه اقتصادی صددرصد آن است.»
منبع قانون