سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

علل نباریدن باران از نگاه روایات و احادیث

ذکر احادیث و روایاتی در مورد علل گسترش خشکسالی و نباریدن باران و ارتباط آن با رفتارگروه خاصی از جامعه از آن دست موضوعات حساسیت برانگیزی است.

به گزارش خبرنگار معارف باشگاه خبرنگاران؛ افزایش آگاهی های دینی و مذهبی یکی از بهره های مفیدی است که شبکه های اجتماعی برای استفاده کنندگان از این ابزار نوین می توانند به همراه داشته باشند، اما شفاف نبودن فضا در این گونه شبکه ها، باب سوء استفاده های گوناگون به خصوص در زمینه اعتقادات مذهبی را، همواره باز نگه داشته است.

اختلاف افکنی های مذهبی و ایجاد شبهه از طرق گوناگون، نمونه ای از آسیب هایی است که می تواند پایه های اعتقادی بخشی از کاربران فضای مجازی و شبکه های اجتماعی را مورد تهدید قرار دهند.

ذکر احادیث و روایاتی در مورد علل گسترش خشکسالی و نباریدن باران و ارتباط آن با رفتار گروه خاصی از جامعه از آن دست موضوعات حساسیت برانگیزی است که این روزها مورد علاقه بسیاری از کاربران فضای مجازی قرار گرفته است.

در یکی از احادیث مورد اشاره آمده است:

امام رضا (ع) می فرمایند:
هرگاه حاکمان دروغ بگویند باران نمی‌بارد.
میزان الحکمه جلد ۳ صفحه ۲۸۶

حجت السلام سید محمد حسینی رجایی، کارشناس فقهی دفتر حضرت آیت الله العظمی سبحانی در خصوص اینکه آیا هر حدیث و روایتی را می توان مصداق وضعیت موجود جامعه دانست، به خبرنگار ایران اسلامی گفت: این احادیث تمام آنچه که باید گفته شود نیست و مانند کسی است که آدرس ناقصی دارد و در نهایت به مقصد نمی رسد. البته در وجود این دسته روایات و صحت و سند آن نمی توان تردید کرد ولی هنگامی که تنها از فرازهای کوتاه از چند روایت استفاده ی ابزاری و سیاسی می شود، نوعی بی انصافی و تحریف محسوب می شود.

دلیل این که در گذشته اجازه نقل حدیث از مجتهدین صادر می شده، به خاطر همین مسئله بوده است که افراد به خاطر مصالح شخصی و مطامع سیاسی از احادیث سوء استفاده نکنند.

به عنوان مثال روایتی از امام رضا وجود دارد که ایشان می فرمایند:

«رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا»
خداوند رحمت کند بنده ای که امر ما را احیا می کند.
فردی از حضرت سوال می پرسد، احیای امر شما چیست؟
حضرت در جواب می فرمایند:
«یَتَعَلَّمُ عُلُومَنا و یُعَلِّمُها النّاسَ»
علوم ما را یاد بگیرد و به مردم یاد دهد
در ادامه حضرت می فرماید:
«فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا»
پس اگر مردم زیبایی ها و محاسن کلام مارا بدانند از ما تبعیت می کنند ( میزان الحکمه جلد ۸)

این روایات در واقع ضرورت و اهمیت و حساسیت نقل حدیث را بیان می کند، چون تبعیت مردم از حسن کلام نشات می گیرد و اگر کلام ناقص باشد آن حسن را ندارد.

۳ دسته روایت درباره دلایل نباریدن باران

حسینی با بیان اینکه نباریدن باران از منظر روایات، دلایل مختلفی دارد، افزود: در مورد نیامدن باران و خشکسالی ۳ گروه روایات داریم:

در گروه اول که تعداد بیشتری از روایات را شامل می شود، خود مردم خطاب روایات هستند.

حضرت رسول اکرم (ص) می فرماید: هرگاه کم فروشی شود، خداوند ایشان یعنی مردم را به خشکسالی و کمبود گرفتار می کند.

رسول خدا (ص) در حدیث دیگری می فرماید: هميشه امتم در خوشى و خوبى باشند تا زمانى كه با هم دوستى كنند و بهم هديه دهند و امانت را بپردازند و از حرام دورى كنند و از مهمان پذيرائى كنند و نماز را برپا دارند و زكات را بدهند، چون‏ انجام ندهند گرفتار قحطى و خشكسالى شوند.
جلد شانزدهم بحار الانوار صفحه ۲۵۱

پيغمبر اكرم (ص)فرمود: هيچ مردمى عهدشكن نشدند مگر اينكه دشمن آنها بر آنها مسلّط گرديد و هيچ قومى ظلم نكردند مگر اينكه كشتار در بين آنها زياد شد. و هيچ قومى از پرداخت زكات امتناع نكردند مگر اينكه از آمدن باران ممنوع شدند.

و در ما بين آنها عمل منافى عفّت و فحشاء ظاهر نشد مگر اينكه در ميان آنها مرگ مفاجات شيوع پيدا كرد. و هيچ قومى كم فروشى نكردند مگر اينكه به خشكسالى مبتلا شدند.
ارشاد القلوب - ترجمه طباطبايى صفحه ۲۸۳

گروه دوم حاکمان هستند که در جامعه کنونی ما روسای یک حکومت و مناصب قضاوت را می توانیم در جایگاه حاکمان قرار دهیم.

حضرت رسول (ص) فرمود: هر گاه زمامدار ستم كند باران كم مى‏شود و هر گاه اهل ذمّه را فريب دهند و نيرنگ بازى كنند دشمنانشان بر آنان آشكار گردد و هر گاه كارهاى زشت و ناپسنديد آشكار شود زمين لرزه ايجاد شود و هر گاه امر بخوبى و معروف و پيشگيرى از محرّمات كم شود محرمات مباح شمرده شود همانا گناه بجاى ثواب و ثواب بجاى گناه قرار گيرد بعد انديشه كنند پس از فكر و انديشه پشيمانى و بازگشت است.
نهج الفصاحه - مجموعه كلمات قصار حضرت رسول (ص) صفحه ۱۹۷

گروه سوم کارگزاران هستند که مصداقش همین کارمندهای دستگاه های عمومی هستند.

امام رضا (ع) فرمود: چون زمامداران دروغ پردازند باران قطع مى‏شود، و چون سلطان ستم كند پايه‏هاى دولتش سست مى‏گردد (و دولتش از چشم مردم مى‏افتد)، و چون زكات داده نشود چهار پايان مى‏ميرند.

منابع
۱.أمالی شیخ مفيد - صفحه ۳۱۱
۲. بحار الأنوار – جلد ‏۷۰ - صفحه ۳۷۴- باب ۱۳۸

توجه! خشکسالی همیشه بلا نیست

وی در ادامه توجه به چند نکته را ضروری دانست:

*نکته اول در مورد احادیث مذکور این است که، خشکسالی در زمان حاکم اسلامی به منزله فساد شخص یا تمام بدنه نیست. برای پاسخ به این مسئله شاهد مثال داریم؛ یکی از آنها اینست که در زمان حاکمیت خود حضرت رسول اکرم (ص) و امیرالمومنین (ع) هم خشکسالی بوجود آمد.

همچنین لازم نیست تا همه بدنه حکومت فاسد باشد تا باران نبارد. نمونه آن هم داستانی است که روایت آن موجود است: در زمان حضرت موسی فقط یک نفر گناهکار در بین آن قوم بود و به خاطر آن شخص باران نمی آمد. یعنی وجود یک شخص هم برای نباریدن باران کفایت می کند، لازم نیست همه گناهکار باشند.

*نکته دوم: شاید خشکسالی و نیامدن باران در ظاهر و از نظر ما بلا باشد با نگاهی عمیق تر به بطن ماجرا، نشان می دهد که نباریدن باران ممکن است برای برخی نعمت باشد، برای برخی یک فرصت باشد، برای برخی امتحان باشد و برای برخی عاملی جهت افزایش ظرفیت ها باشد. مثال آن هم خشکسالی است که در زمان حضرت یوسف به‌ وجود آمد. آن خشکسالی بلا نبود، برای بعضی ها نعمت بود چراکه از فرو دستی به بالادستی آمدند و یا بالعکس.

بنابراین خداوند وقتی خشکسالی می آورد همیشه بلا نیست چه بسا این خشکسالی نعمت باشد. مثل اینکه خشکسالی باعث شود ما به دنبال پیدا کردن راهکارهایی باشیم که آب را در کشور صرفه جویی کنیم و بهتر از آن استفاده کنیم.

*نکته سوم: تمام این ۳ گروه روایاتی که گفتیم می تواند دلیل نباریدن باران باشد از طرفی می تواند هیچکدام آنها دلیل نباریدن باران نباشد.

یعنی می تواند در یک جامعه ای مردم خوب باشند، حاکمان خوب باشند، کارگزاران خوب باشند، ولی باران نبارد. این می تواند به دلیل حکمت الهی و ابتلای مردم باشد؛ یعنی خداوند برای ارتقا درجه یک جامعه و قومی خشکسالی را به وجود آورد تا آنها ظرفیت های وجودی خود را افزایش دهند.

حدیث زیر می تواند یک نمونه از این نکته باشد:
«وقتى پيامبر اكرم (ص) به مدينه هجرت كردند، اهل مدينه روز جمعه‏اى خدمت ایشان آمدند و از خشکسالی شکایت کردند كه درخت‏ها زرد شده و برگها مى‏ريزند. ایشان دست خويش را به دعا برداشتند با اينكه در آسمان لكه‏اى ابر ديده نمى‏شد به فاصله كمى باران باريدن گرفت به طورى كه جوانان زورمند و توانا نيز براى رفتن به خانه خويش در اين باران سخت به زحمت افتادند. بارش باران يك هفته طول كشيد. عرض كردند يا رسول الله! ديوارها خراب شد و مسافران از سفر باز ماندند. رسول خدا خنديدند و فرمودند: اين سرعت ملال فرزند آدم است، سپس عرض کردند: "اللهم حوالينا لا علينا اللهم في اصول الشيح و مراتع البقع‏"
خدايا بر روى سر ما نبار باران را به اطراف ما ببار بر روى گياه بيابانها و چراگاههاى اطراف.
باران در اطراف مدينه مى‏باريد ولى يك قطره در مدينه نمى‏باريد، به واسطه كرامت آن جناب در نزد خدا.»
(احتجاجات - جلد چهارم بحار الانوار صفحه ۲۸ بخش دوم)

*نکته چهارم اینکه بايد دقت کرد شدت ضعف روایات به چه صورت است. به طور مثال وقتی در مورد حاکم و ظلم حاکم روایات داریم عبارتی آمده با این مضمون که باران کم می شود و نگفته باران قطع می شود.
اما در مورد کارگزاران عبارتی که بیان شده است که به معنی قطع شدن بارش باران است. ولی وقتی روایات درمورد مردم یا جامعه است و آنجایی که مردم کم فروشی می کنند خداوند عذابش خیلی گسترده تر می شود؛ یعنی خداوند هم خشکسالی می آورد و هم کمبود که نتیجه آن گرانی هم می تواند باشد.

*نکته بعدی که در ادامه ی این نکات می توان به آن اشاره کرد روایتی از امیرالمومنین (ع) است که می فرمایند:
إرْحَمْ تُرْحَمْ / نسبت به یکدیگر رحم کنید تا خداوند به شما هم رحم کند.
اَحْسِنْ یُحْسَنْ / به همدیگر نیکی کنید تا خداوند به شما خیر و برکت و روزی برساند.

وقتی در جامعه مسلمین مردم به یکدیگر رحم نکنند و نیکی وجود نداشته باشد خشم و غضب الهی هم مشمول همه ی آنها می شود.

خشکسالی در روایات آخرالزمان

این کارشناس مسائل فقهی همچنین به رابطه نشانه های آخرالزمان و خشکسالی اشاره و خاطر نشان کرد: مسئله دیگری که باید مد نظر داشت این است که ما در نشانه های آخرالزمان روایاتی داریم که از خشکسالی می گویند. یکی از نشانه های ظهور حضرت حجت (عج) خشکسالی است.

وی در پایان تاکید کرد: باید برای بررسی یک موضوع از منظر روایات تمامی موارد را به طور کامل و در کنار هم در نظر بگیریم و نگاه منطقی به این روایات داشته باشیم.

منبع:ایران اسلامی

 
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۴۰
در انتظار بررسی: ۰
ناشناس
۰۱:۲۷ ۳۰ آذر ۱۴۰۱
با کارهایمان خد ا از دست ما غضبناک است خدایا به ما رحم کن
ن
۲۰:۴۸ ۱۱ دی ۱۴۰۲
بله
حسن ملک
۱۰:۳۹ ۲۶ آذر ۱۴۰۱
به نظر من خداوند بخاطر کارتون خواب ها باران نمیاره چون جایی برای خواب ندارن ولی متأسفانه دولت حق مردم میدهد کشورهای بیگانه
ناشناس
۱۴:۲۰ ۲۷ آذر ۱۴۰۰
من عاشق بارانم
موعود
۱۱:۲۳ ۰۶ آذر ۱۴۰۰
بخش مهمی از علت تنش های آبی کشور مربوط به سوء مدیریت و عدم برنامه ریزی مسئولین و انجام اقدامات غیر علمی و غیر کارشناسی است
ایرانی
۱۱:۴۴ ۰۵ اسفند ۱۳۹۹
خیلی ممنون مطالب جامع وکامل بود دلایل متعدد میتونن در خشکسالی دخیل باشند ولی متاسفانه در فضای مجازی هرفردی به نفع جریان خودش برداشت ومنتشر میکنه
میلاد
۲۳:۱۲ ۱۳ فروردين ۱۳۹۸
خداوند ریشه ظلم را زودتر بسوزاند که مردم بیچاره دیگه توان ندارند،وقتی کشوری مردمش به نان شب محتاج اند چرا باید مسوولان دارایی‌های مردم را به کشورهای دیگر هدیه کنند.
من
۰۹:۰۹ ۲۱ دی ۱۳۹۷
حاضریم بیشتر از این را هم تحمل کنیم اما امام زمانمان زودتر ظهور کنند
بسیار جامع و عالی بود سپاس
داوود
۲۱:۲۴ ۲۹ آبان ۱۳۹۷
عالی متشکر
ناشناس
۱۱:۲۹ ۰۲ ارديبهشت ۱۳۹۷
خداوند رحمت باران و برف را بر ما نازل فرمايند
ناشناس
۱۸:۰۰ ۱۶ فروردين ۱۳۹۷
خدایافرج آقامون رابرسون
ناشناس
۰۶:۵۱ ۲۸ اسفند ۱۳۹۶
خداوند رحمت باران و برف را بر ما نازل فرمايند
امید
۰۶:۳۶ ۲۵ بهمن ۱۳۹۶
علت خشکسالی همه این مواردو شامل میشه

اللهم عجل لولیک الفرج
رضا
۲۰:۲۵ ۱۹ بهمن ۱۳۹۶
با سلام
طبق مطالعات بنده، ایران همیشه یک کشور خشک و نیمه بیابانی بوده، اما اینکه امروز مسئله بغرنج و تامل برانگیز شده بعلت رشد بی رویه شهر ها و البته نخواندن کاتالوگ بهره‌برداری از تکنولوژی های وارده است.

طبق نقشه های هوایی اقلیمی و دلایل علمی بارش باران، بطور مثال شهر تهران بعلت وجود رشته کوه های البرز از بارش محروم گشته و گرمای موجود نیز مزید بر علت.
همانطور که می‌دانید برای بارش نیاز به سرما میباشد، تا پس از بالا رفت بخار آب و تراکم مناسب ابر، سرما موجب تشکیل کریستال های یخی نماید و پس از سنگین شدن سقوط نموده و در راه مجدداً به قطره های آب تبدیل شود.
گرمای تهران که بخش قابل توجه آن ناشی از آلودگی هوا (تابش نور خورشید و رنگ تیره آلودگی و...) و همچنین از بین بردن اکوسیستم های طبیعی، موجب جلوگیری از بارش میشود و ما شاهد عبور ابر ها هستیم...
رشته کوه های البرز بعلت وجود شرایط بسیار مطلوب بارش بخش بسیار زیادی از بارش ها را تلف کرده و مقدار ناچیز آن نیز به دلایل بالا میگذرند.
ناشناس
۱۱:۳۶ ۰۷ فروردين ۱۳۹۷
نشانه های ظهور خشکسالی؟؟
امین
۰۹:۰۲ ۰۷ بهمن ۱۳۹۶
باید به فکر بارور سازی ابرها باشیم
ناشناس
۰۲:۲۵ ۰۱ بهمن ۱۳۹۶
امیدوارم بارش برف و باران زیاد شه تا مشکل بی آبی رفع شه
ناشناس
۰۲:۲۵ ۰۱ بهمن ۱۳۹۶
امیدوارم بارش برف و باران زیاد شه تا مشکل بی آبی رفع شه
ابی شهیدی
۱۹:۲۸ ۲۸ دی ۱۳۹۶
در این احادیث شکی نیست ولی زدن چاه عمیق و نیمه عمیق عدم بهره وری درست اب در کشاورزی و مصرف بیرویه آب در شهرها زدن سد و استفاده از ان اب بیشتر در جهت مصرف شهر نشینی و کمتر در کشاورزی ، توجه نکردن به اب دریاچها، حتی بیتوجهی به کویرها همه از دلایل خشکسالی میتونه باشه
ناشناس
۱۷:۳۴ ۲۶ دی ۱۳۹۶
خدا به همه ی ما رحم کنه
ناشناس
۱۷:۳۴ ۲۶ دی ۱۳۹۶
خدا به همه ی ما رحم کنه
ناشناس
۱۹:۴۰ ۲۵ دی ۱۳۹۶
خداوند رحمت باران و برف را بر ما نازل فرمايند
علی
۰۸:۳۹ ۲۴ دی ۱۳۹۶
سلام
ممنون از اینکه زحمت کشیدن ومطالب خوبی گذاشتین
همه اینها میتوانند دلیل باشند وهم میتوانند دلیل نباشند
خداوند عالم به همه چیز هست
امیدوارم همه ما را مشمول رحمت واسعه خودش قرار بدهد انشاءالله
محمد حسین
۲۳:۳۹ ۲۰ دی ۱۳۹۶
خدایا خودت کمک کن امسال هر چی گرفتاری سر مردم ایران میفته. زلزله . نباریدن باران..... پس بیاین با دل پاک از خدا بخوایم....رحمتش از ما دریغ نکنه
ریحان
۱۶:۵۳ ۱۰ دی ۱۳۹۶
سلام تشکر. مطلب خوبی بود. اما با این که نمیتوان مطمین بود کدام یکی است
هر کدام از این دلایل ذکر شده در روایات می توانند صحیح باشند.
البته داشتن نگاه جامع تر قطعا کمک کننده است.
سعيد
۰۲:۳۰ ۰۸ دی ۱۳۹۶
خدايا
غلط کردیم
ناشناس
۰۸:۲۱ ۰۷ دی ۱۳۹۶
خدا یا خودت به این مردم کمک کن و باران رحمت بر ما ببار ! خودت حافظ ایران و ایرانی باش امین یا رب
ناشناس
۱۳:۵۷ ۰۵ دی ۱۳۹۶
به لطف خدا امیدواریم باران رحمتش بر ما نازل شود
ناشناس
۱۳:۵۷ ۰۵ دی ۱۳۹۶
باید همگی در مساجد نماز برای بارش باران بخوانیم
بنده خدا
۰۹:۴۰ ۰۵ دی ۱۳۹۶
با سلام واحترام : خداوند متعال آنقدر مهربان است که حتی تصور ش را هم نمی توانی بکنی همیشه یاد خدا کنیم تا توان داریم از گناه کردن پرهیز کنیم . وخودمان را اصلاح کنیم تا خانواده مان اصلاح شود تا محله اصلاح شود شهر بعد استان بعد کشور بعد دنیا اصلاح می شود. از خدای مهربان می خواهیم با اعمالمان رفتار نکند.امیدمان به خداست حتما رحمت الهی شامل حالمان خواهدشد.به همدیگر احترام بگذاریم.
ناشناس
۰۱:۳۹ ۰۵ دی ۱۳۹۶
واقعا خشکسالی امسال بیداد میکنه همه با هم باید نماز باران بخوانیم
سرباز خليج فارس
۲۳:۱۶ ۰۳ دی ۱۳۹۶
خدایا از گناهان ما درگذر و باران رحمتت را بر ما فرو فرست
وهاب
۰۹:۱۷ ۰۲ دی ۱۳۹۶
پس علت این زمین لرزه ها و بارون نبارید مشخص شد
ناشناس
۰۹:۰۰ ۰۲ دی ۱۳۹۶
خداوند رحمت باران و برف را بر ما نازل فرمايند
ناشناس
۱۵:۵۴ ۰۱ دی ۱۳۹۶
امیدوارم باران ببارد و آلودگی هوا از بین برود
ناشناس
۰۰:۴۷ ۰۱ دی ۱۳۹۶
ممنون
هادی
۰۹:۴۹ ۲۹ آذر ۱۳۹۶
امیدوارم باران ببارد و آلودگی هوا از بین برود
ناشناس
۱۵:۲۳ ۲۸ آذر ۱۳۹۶
امیدوارم باران ببارد و آلودگی هوا از بین برود
ناشناس
۰۹:۱۳ ۲۷ آذر ۱۳۹۶
خدایا خودت کمکمون کن
وحیدامینی
۱۷:۴۵ ۱۹ آبان ۱۳۹۶
خدایا خودت کمکمون کن