به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، به نقل از مرکز آمار ایران، از آنجا که آمارها و نماگرهای مربوط به وضعیت
مردان و زنان برای ارزیابی اثرات سیاست‌ها و برنامه‌های مورد استفاده در
جهت کاهش شکاف بین مردان و زنان ضروری بوده است و به عنوان یک ابزار مهم
برای تحلیل‌های جنسیتی به شمار می‌رود، پژوهشکده آمار با توجه به رسالت خود
در زمینه اجرای طرح‌های پژوهشی مورد نیاز نظام آماری کشور طرح مذکور را
منتشر کرده است.
این طرح مطالعاتی آمارهای جنسیتی در ایران را در
زمینه‌های جمعیت، وضع زناشویی، تحصیلات، نیروی کار، سرپرست خانوار با
محوریت نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1335 تا 1390 مورد بررسی مقایسه‌ای
قرار داده است. عمده نتایج حاصل شده از این مطالعه به شرح زیر است:
جمعیت کشور طی 55 سال اخیر همواره در حال افزایش بوده به گونه‌ای که از سال 1335 تا سال 1390 جمعیت کشور 3.96 برابر شده است.
در سال 1390 بیش از نیمی از جمعیت کشور (50.44 درصد) را مردان و کمتر از نیمی از جمعیت (49.56 درصد) را زنان تشکیل داده‌اند.
در
سال 1335 بیش از 40 درصد جمعیت زنان و همچنین جمعیت مردان را افراد 14-0
سال تشکیل می‌دادند، اما این رقم در سال 1390 به حدود 23 درصد رسیده است.
در
فاصله همین سال‌ها نسبت جمعیت 64-15 ساله از حدود 40 درصد به 70 درصد و
جمعیت سالمند (65 ساله و بیشتر) از حدود 4 درصد به بیش از 5.8 درصد هم در
بین زنان و هم در بین مردان رسیده است.
میانگین سن در اولین ازدواج
برای مردان از 24.1 سال در سال 1355 به 26.7 سال در سال 1390 و برای زنان
از 19.7 سال به 23.4 سال طی این دوره رسیده است.
در همین دوره در
میان جمعیت زنان، درصد جمعیت بی‌همسر بر اثر طلاق از 0.63 درصد در سال 1355
به 1.4 درصد در سال 1390 رسیده است. در بین جمعیت زنان در سال 1390، 7.38
درصد از زنان بی‌همسر بر اثر فوت همسر بوده‌اند، در حالی که این نرخ در
مردان حدود 1.1 درصد بوده است.
مقایسه نرخ مشارکت اقتصادی زنان در
سال‌های 1385 و 1390 نشان می‌دهد که این نرخ طی سال‌های مورد بررسی یک درصد
کاهش یافته و در همین سال‌ها نرخ مشارکت اقتصادی مردان 1.1 درصد افزایش
یافته است. این نرخ در جمعیت مردان از 0.31 درصد در سال 1355 به 0.67 در
سال 1390 رسیده است.
در بین جمعیت زنان در سال 1390، 7.38 درصد از
زنان بی‌همسر بر اثر فوت همسر بوده‌اند در حالی که این نرخ در مردان حدود
1.1 درصد بوده است. وضعیت اشتغال زنان در سال 1390 نشان می‌دهد، بیشترین
سهم اشتغال زنان با 60.7 درصد متعلق به خدمات و سپس با 19.75 و 16.12 درصد
به ترتیب متعلق به کشاورزی و صنعت است. وضعیت اشتغال مردان در سال 1390
نشان می‌دهد بیشترین سهم اشتغال مردان با 43.67 درصد مربوط به بخش خدمات و
سپس با 31.22 درصد به بخش صنعت تعلق دارد.
در سال 1390 از کل جمعیت
باسواد، 53.3 درصد را مردان و 46.7 درصد را زنان تشکیل می‌دهند. در این سال
27.9 درصد از زنان دانش‌آموخته دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در رشته
علوم اجتماعی، بازرگانی و حقوق تحصیل نموده‌اند در حالی که مردان در رشته
مهندسی، تولید و ساخت با 33.67 درصد بیشترین فراوانی را در گروه‌های عمده
رشته تحصیلی داشته‌اند. در سال 1390 از کل دانشجویان آموزش عالی 50.01 درصد
زن و 49.99 درصد مرد بوده‌اند.
همچنین از کل دانشجویان آموزش عالی
در مقطع دکتری، بیشترین درصد مربوط به دانشجویان مرد با 68 درصد و در مقطع
لیسانس بیشترین درصد مربوط به زنان با 54 درصد بوده است. در سال 1390
بیشترین سهم خانوارهای زن سرپرست به خانوارهای تک‌سرپرست (40.7 درصد) و
بیشترین سهم خانوارهای مردسرپرست به خانوارهای 4 نفره (28.7 درصد) مربوط
می‌شود. نسبت خانوارهای تک سرپرست زن در سال 1390 در مقایسه با سال 1385،
4.7 درصد افزایش داشته است.
فایل این طرح پژوهشی در بخش فروشگاه وب‌گاه پژوهشکده آمار ایرانی به نشانی www.srtc.ac.ir قابل دسترسی است.