به اعتقاد برخی کارشناسان هدایت فاضلاب خانگی تصفیه نشده به اراضی کشاورزی، باعث تغییر در بافت خاک، تجمع نمك ها درخاك، كاهش حاصلخیزی خاك، بروز اثرات طولانی مدت روی خاك بشود که ادامه آن آسیب بر پیکره کشاورزی را به همراه خواهد داشت.
تجمع مواد سمی در محصولات غذایی باعث انواع بیماری ها می شود
یک کارشناس ارشد بهداشت محیط، با تاکید بر امکان انتقال عوامل بیماری زا از طریق تماس و مصرف محصولات کشاورزی، به خبرنگار مهر، گفت: تجمع مواد سمی در محصولات و انتقال در زنجیره غذایی باعث انواع بیماری ها برای انسان می شود.
فرهاد مقصودلو افزود: آلودگی خاک و به تبع آن آلودگی آب های زیر زمینی از جمله مضرات استفاده از فاضلاب در آبیاری محصولات کشاورزی بویژه در محصولات روز چین و سبزیجات و صیفی جات است.
این کارشناس ارشد بهداشت محیط در تعریف فاضلاب خانگی گفت: آب استفاده شده در حمام، دستشویی، توالت، ماشین لباسشویی و دیگر وسایل بهداشتی را فاضلاب خانگی می گویند.
وی با بیان این نکته که فاضلاب خانگی به دو دسته تقسیم می شود، افزود: بخشی فاضلاب ها سنگین هستند مانند فاضلاب توالت ها و برخی فاضلاب ها سبکند مانند فاضلاب دستشویی، ظرفشویی، زیردوشی که فاضلاب خانگی مورد دوم را شامل می شود.
مقصودلو با اعلام این نکته که آبهای آلوده ناشی از فعالیت های انسانی باید دفع شود، افزود: آب موجود در فاضلاب حدود ۹۹ و ۹ دهم درصد وزن آب را تشکیل می دهد که فقط یک دهم درصد آن مواد دیگر است.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: هنگامی که آلودگی‌ها به طور مستقیم یا غیر مستقیم بدون تصفیه از مواد ترکیبی مضر در آب‌ها تخلیه می‌شوند آلودگی آب‌ها بیشتر می‌شوند و آلودگی این آب‌ها بر گیاهان و ارگانیسم‌های زنده درون این آب‌ها اثر می‌گذارد.
مقصودلو تصریح کرد: در شهرهایی که فاقد شبکه گردآوری فاضلاب هستند، پساب خانگی مستقیماً به آبرفت وارد می شود و به مرور زمان قدرت تصفیه کنندگی خاک کاهش یافته و آب آلوده به سفره آب زیرزمینی وارد می شود.
وی با اشاره به اینکه مهمترین عامل ایجاد کننده مخاطرات بهداشت فردی، میکروارگانیسم های بیماری زا، انگل ها و مواد سمی و شیمیایی فاضلاب هستند، افزود: مشکلات بهداشتی محصولات کشاورزی در نتیجه فعل و انفعالات و واکنش های مختلف بین ترکیبات و آلاینده های فاضلاب با خاک و گیاه اتفاق می افتد از این رو نیاز است برای آبیاری زمین های کشاورزی بیشتر دقت شود.
شرکت آب و فاضلاب متولی جمع آوری فاضلاب خانگی است
یک عضو شورای اسلامی شهر گرگان، شرکت آب و فاضلاب استان را متولی جمع آوری فاضلاب خانگی دانست و به خبرنگار مهر، گفت: اگر شرکت آب و فاضلاب درست عمل کند می توان از آب تصفیه شده برای زمین های کشاورزی استفاده کرد.
محمد ابراهیم جرجانی یادآور شد: با توجه به دریافت هزینه فاضلاب از شهروندان نیاز است این شرکت به وظیفه خود در این بخش به خوبی عمل کند.
این عضو شورا نبود قنات، چاه و رودخانه در برخی محلات را دلیل استفاده از فاضلاب خانگی دانست و گفت: با تصفیه فاضلاب خانگی می توان این زمین های کشاورزی را آبیاری کرد.
جرجانی با تاکید بر این نکته که شهرداری دخالتی در این موضوع ندارد و به شدت مخالف این موضوع است و مانع می شود، افزود: این زمین ها در گذشته طریق از رودخانه هایی که به شمال شهر می آمد آبیاری می شد درحالی که اکنون از طریق هدایت فاضلاب خانگی در جوی آب و جاری شدن در کانال، آب شهرداری به این زمین ها می رود.
وی گفت: سازو کار هدایت آب از گذشته مهیا بوده، اقدامی که از قبل شهرداری برای هدایت آب سطحی انجام می داده و اکنون به این منظور از آن استفاده می شود.
در صورت آبیاری زمین های کشاورزی با آب آلوده، کشاورزان به دادگاه معرفی می شوند
مدیر زراعت جهاد کشاورزی استان گلستان در ادامه به خبرنگار مهر گفت: جهاد کشاورزی متولی کشاورزی سالم است اگر احیانا جایی احساس کنیم آبی آلوده است توصیه فنی ما این است که از آن آب استفاده نشود.
محمدرضا عباسی با بیان این نکته که برای آگاه سازی کشاورزان در این راستا نشریه چاپ کرده و اطلاعیه داده ایم، افزود: با بهداشت و محیط زیست هماهنگ شده تا در صورت بروز تخلف، متخلفان به دادگاه معرفی شوند. به عنوان نمونه چند هکتار از محصولات کشاورزی که آبیاری غیر بهداشتی شده بود به حکم قضایی شخم زده شد.
وی ضمن تاکید بر این نکته که امسال با وجود اینکه خشکسالی که داشتیم چنین چیزی مشاهده نشده، افزود: شاید چند هکتاری از زمین های کشاورزی با آب ناسالم مخلوط شده باشد اما به حدی نبوده که سلامت افراد به خطر بیافتد.
این مسئول گلستانی با اشاره به این نکته که متولی فاضلاب روستایی یا شهری مشخص شده است، گفت: باید این آب ها از طریق تصفیه خانه جمع آوری شده و سپس به اراضی کشاورزی هدایت شود.
عباسی با بیان این مطلب که برخی مواقع چنین تخلف هایی از چشم ما دور می ماند و به مسیر کانال انتقال آب کشاورزی وارد می شود، افزود: درصد آلودگی اینگونه آب ها هم زیاد نیست و از آنها برای محصولاتی مانند پنبه و سویا استفاده می شود که در تمام دنیا اینگونه است.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی استان گلستان ضمن تایید این نکته که برخی اراضی کشاورزی توسط فاضلاب خانگی از گذشته آبیاری می شده، افزود: با هماهنگی که با شهرداری و شرکت آب و فاضلاب شده نقاطی که آب آلوده داشتند را مسدود کرده و به سمت تصفیه خانه هدایت می شوند.
از آنجایی که شرکت آب و فاضلاب شهری استان متولی هدایت و تصفیه فاضلاب خانگی بوده و آبیاری اراضی کشاورزی با فاضلاب خانگی تصفیه نشده بسیار حائز اهمیت است، خبرنگار مهر برای روشن شدن موضوع به سراغ این شرکت رفت تا دلایل تعلل این دستگاه اجرایی را برای عدم تصفیه فاضلاب خانگی بداند که متاسفانه به رغم پیگیری های یک ماهه هم با معاونت و هم با روابط عمومی، موفق به پاسخ از این شرکت نشد.