عشایراستان اردبیل از 45 طایفه مستقل تشکیل شده که همه ساله در هزار و 527 اوبا ، 527 قشلاق ،237 ییلاق ، 7 زیست بوم و 51 سامانه زندگی می کنند كه مهم ترين و منسجم ترين آن ها ايل های شاهسون و ارسباران هستند كه درمناطق گوناگون استان پراكنده شده اند.
ايل شاهسون ازمهم ترين و معروف ترين ايل های استان های اردبیل و آذربايجان شرقی به شمار می رود كه دارای پيشينه تاريخی زيادی بوده و از ويژگی های خاص اجتماعي- فرهنگی برخوردار است. اعضای این ایل دام دار هستند و از مراتع سرسبز كوه های خطه اردبیل استفاده می كنند.
عشاير ارسباران نيز در نواحی كوهستانی به سر می برند و قلمرو عمده آن ها بخش باختری دشت مغان است و عشاير خلخال نیز در نواحی كوهستانی و جنگلی شهرستان خلخال زندگی می كنند.
عشایر استان اردبیل 30 درصد محصولات لبنی و پروتئینی این استان را تامین می کنند
مدیر کل امور عشایری استان اردبیل با بیان اینکه 1.5 میلیون واحد دامی عشایر در بیش از 600 هزار هکتار مراتع چرا می‌کنند، گفت: جامعه عشایری استان اردبیل سالیانه 30 درصد محصولات لبنی و پروتئینی این استان را تامین می کنند که شامل 43 هزار تن شیر، 10.5 هزار تن گوشت، یک‌هزار تن پشم و بیش از دو هزار و 300 تن پنیر است.
قادر هنرمند با اشاره به جایگاه شاخص تولیدات عشایر اردبیل در کشور افزود: عشایر استان در مقایسه با عشایر مناطق دیگر کشور رتبه پنجم دامی، رتبه چهارم مرتع، رتبه سوم فرآورده‌های لبنی و رتبه سوم کشور را از لحاظ ساختار ایلی را به خود اختصاص داده است.
وی با بیان اینکه برخی از عشایر استان به شغل باغبانی وکشاورزی نیز مشغولند افزود: در مجموع تولیدات عشایر استان از لحاظ وزنی 159هزار تن واز لحاظ ریالی دو هزارو 300 میلیاردریال است.
عشایر استان اردبیل نزدیک به هفت ماه از سال در مناطق قشلاقی دشت مغان زندگی می کنند و با فرا رسیدن فصل گرما، حدود 4 ماه در مناطق ییلاقی دامنه های کوه سبلان اتراق می کنند که این زمان اوج تلاش عشایر برای کار و تولید است.
حدود یک ماه از زندگی عشایر نیز در مسیر
رفت و برگشت کوچ می گذرد.
کوچ عشایر استان اردبیل همه ساله از اواخر شهریور ماه آغاز شده و تا اواسط مهر ماه ادامه می یابد و با طی مسافتی حدود 43 تا 280 کیلومتر از طریق پنج ایل راه اصلی، خود را به مناطق ییلاقی می رسانند.
مدیر کل امور عشایری استان اردبیل گفت: کمبود آب شرب و راه های ارتباطی مناسب عمده مشکلات عشایر استان است.
قادر هنرمند افزود: شاخص های برخورداری عشایر از امکانات عمومی در مناطق قشلاقی استان قابل مقایسه با گذشته نیست و امروز این شاخص به بهره مندی 93 درصد از جمعیت عشایری از برق، 73 درصد از آب آشامیدنی، 43 درصد بهداشت، 52 درصد راه دسترسی، 98 درصد مراکز آموزش ابتدایی و 90 درصد از مسکن قشلاقی مناسب رسیده است.
تشکیل تعاونی های عشایری در راستای توانمندسازی بانوان عشایر
مسئول امور زنان عشایر استان اردبیل گفت: تعاونی های مربوط به زنان عشایر یکی از نمونه های موفق در فعالیت تعاونی های مربوط به زنان در استان اردبیل است.
وی گفت: زنان عشایر علاوه بر نگهداری از فرزندان و کارهای چادر، دوشادوش مردان در دامداری و تهیه محصولات لبنی و صنایع دستی فعالیت می کنند.
زهرا محمدی تشکیل تشکل های تعاونی عشایر را اقدام مهمی دانست و گفت: تشکیل این تعاونی ها باعث توانمندی بانوان عشایر می شود و این بانوان می توانند با عضویت در این تعاونی ها به اقتصاد خانواده کمک کنند.
مسئول امور زنان عشایر استان اردبیل همچنین از راه اندازی صندوق اعتبارات خرد زنان و دختران عشایر خبر داد و گفت: اعضا و سهام داران این صندوق ، وامهای با کارمزد 4 تا 10 درصد دریافت می کنند.
مدیر کل آموزش و پرورش استان اردبیل گفت: به دلیل نبود مدارس شبانه روزی سالانه حدود ۲۰ درصد دختران عشایر این استان بعد از پایان دوره تحصیلی ابتدایی ترک تحصیل می‌کنند.
صابر سپهری افزود: از عوامل ترک تحصیل دانش‌آموزان عشایری، نبود مدرسه بویژه مدارس شبانه روزی در منطقه و پراکندگی خانوارها است.
وی احداث مدارس شبانه‌روزی را یکی از راهکارهای حل مشکل ترک تحصیل دانش‌آموزان عشایر عنوان کرد و گفت: در اصلاندوز و پارس‌آباد مدرسه شبانه روزی دختران وجود ندارد که احداث سه مدرسه شبانه روزی مشکل را تا حدودی حل خواهد کرد.
مدیر کل آموزش و پرورش استان با بیان اینکه حدود هفت هزار دانش‌آموز عشایر در سطح این استان تحصیل می‌کنند، تصریح کرد: از این تعداد، سه هزار و ۴۰۰ نفر از دانش‌آموزان عشایر را دختران تشکیل می‌دهند.
امید است با همکاری دستگاه های مسئول، مشکلات عشایری در جامعه برطرف شود تا شاهد افزایش بیش از پیش انگیزه عشایر غیرتمند برای استمرار کار جهادی در عرصه تولید باشیم.
انتهای پیام/ش