نگاهی به فتنه 88 از دریچه‌ دوربین مستندسازان

به گزارش خبرنگار سینما باشگاه خبرنگاران؛ اتفاقات و حوادث مهم و سیاسی انتخابات سال 88 که به دلیل دخالت عناصر بیگانه و خارجی و ارتباطات افرادی از کشور با آنها به فتنه 88 منجر شد، منبع الهام و توجه سینماگران و مستندسازان قرار گرفت.  

فیلمسازان و مستندسازان داخلی پس از این اتفاقات شروع به ساخت فیلم‌ها و مستنداتی در این زمینه کردند که در اینجا به آنها می‌پردازیم.  

بنابراین گزارش مستندات ذیل در این خصوص ساخته شده است: 

* تقلب واقعی- به کارگردانی نادر طالب‌زاده

تقلب واقعی به زبان انگلیسی ساخته و از (پرس تی وی) پخش شده است.
 
این فیلم از ثبت نام انتخابات سال 88 آغاز می‌شود، مناظره‌ها و میتینگ‌ها و رقابت‌های انتخاباتی در آن گنجانده شده است و در ادامه انتخابات و ادعای تقلب را به تصویر می‌کشد و در این مستند شلوغی‌های پس از اعلام نتیجه انتخابات و سرکوب معترضان توسط نیروی انتظامی به تصویر کشیده می‌شود؛ این مستند با اتفاقات تأسف باری که منجر به حضور و پاسخ کوبنده‌ی مردم در 9 دی شد به پایان می‌رسد.  

این مستند تشکیل شده از تصاویر آرشیوی، نریشن، مصاحبه اختصاصی و میدانی است. 
 
مهمترین ویژگی این مستند این است که یک طرفه به قاضی نرفته و تلاش کرده نظرات و سخنان دوطرف را جمع‌آوری و ارائه کند و حتی در مواقعی درگیری‌های نیروی انتظامی با فتنه‌گران را هم به تصویر می‌کشد. این مستند سوژه محور نیست و تمام رخدادهای فتنه سال 88 را به تصویر می‌کشد.   
 
* خواب آشفته- ساخته سهیل کریمی

خواب آشفته روایتی است پریشان از وقایع قبل و پس از انتخابات سال 88.  

بنابراین گزارش جنگ نرم، انقلاب مخملی، سکوت آیت‌الله هاشمی در قبال فتنه و همراهی فرزندش با فتنه‌گران، ترانه‌های خوانندگان ایرانی و غربی در باب فتنه و جنگ نرم، 13 آبان، 16 آذر وقایع شورا و در نهایت با ندای "أینَ عمار؟" رهبر انقلاب و سخنان مقام معظم رهبری در خطاب به امام زمان (عج) در نماز جمعه 29 خرداد در این مستند ارائه شده است.   
 
"خواب آشفته" از آرشیوهای فتنه، نریشن، آرشیوهای اختصاصی از بازجویی‌های محکومین فتنه و هم‌چنین ترانه‌های خوانده شده با موضوع فتنه تشکیل شده است.  

این مستند در دو قسمت 70- 60 دقیقه‌ای ساخته شده است.  

* "پایان مدارا"- محمد حسن روزی طلب 

"روزی طلب" برای ساخت این مستند از آذرماه سال 87 آغاز به کار کرده است، از زمانی که طرح "دولت وحدت ملی" توسط آیت‌الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام آغاز می‌شود و کل این ماجراها را زیرنظر رفسنجانی می‌داند و همه چیز را از این نظر تحلیل می‌کند که هاشمی حکم به پایان مدارا با دولت "احمدی نژاد" را پیش از انتخابات صادر کرده است.   
 
در این مستند فتنه افروزی‌های فرزندان هاشمی رفسنجانی در وقایع قبل و حین انتخابات پرده برمی‌دارد.  

یکی از نقاط عطف فیلم نماز جمعه 26 تیرماه هاشمی رفسنجانی است. این فیلم هم مثل آثار قبلی با مرور سریع وقایع منتهی به عاشورا با موضوع 9 دی به پایان می‌رسد. 
 
این فیلم از نریشن، آرشیو عکس و ... تشکیل شده و مدت زمان آن 60 دقیقه است.  

*مستند "تهران ساعت 23"

"تهران ساعت 23" توسط مرکز مستندسازی "پیام‌گستر" ساخته شده است.  

این مستند به وقایع سال 88 پرداخته و در آن با بیش از 50 چهره سیاسی اصلاح‌طلب و اصول‌گرا مصاحبه شده است.
 
اسم این فیلم به این دلیل انتخاب شده که ساعت 23 شب انتخابات میرحسین موسوی کاندیدای انتخابات اعلام پیروزی کرد و فیلم هم حول همین موضوع می‌چرخد.   
 
بنابراین گزارش این مستند از نریشن و مصاحبه و همچنین تصاویر آرشیوی در این مستند استفاده شده است.  

این مستند در پنج بخش 20 دقیقه‌ای ساخته شده و از مستندات پر زحمت و پرمصاحبه پس از انتخابات است.   

محمدرضا مشیری، مستندسازی است که معروفترین آثارش را پس از فتنه و در تعامل با گروه مستندسازی "دیده‌بان" و جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی ساخته است. 
 
سه مستند و کلیپ راجع به فتنه وی عبارتند از: "ایران سبز"، "دخترلر"، و کلیپ "هم غزه هم لبنان"   

* ایران سبز

در این مستند پس از مرور ادعاهای طرفداران موسوی بر تقلب و اینکه بیشتر مردم ایران به میرحسین موسوی رأی داده‌اند به روستاها و شهرستانها می‌رود و نظرات مردم را می‌پرسد. 
 
نکته قابل تأمل این فیلم در این است که فضای شهرستانها با تهران متفاوت است و اکثریت مردم "احمدی نژاد" را دوست دارند و به او رأی داده‌اند.   
 
این مستند می‌خواهد بگوید همه ایران سبز است و طرفدار انقلاب.   

فیلم از مصاحبه‌های مردمی، تصاویر روستاها و شهرستانها و آرشیو تشکیل شده و حدود 15 دقیقه است.
 
این مستند در نخستین جشنواره عمار سال 89 اکران شد.  

*دختر لر

دومین مستند دهشیری در باب فتنه است.  

در این مستند به ادعای زهرا رهنورد همسر میرحسین موسوی پاسخ داده شده است.  

وی مدعی شده بود چون من لر هستم و موسوی هم داماد لرستان است، تمام مردم لرستان به موسوی رأی داده‌اند.  

این فیلم همنام اولین فیلم بلند ایرانی "دختر لر" است.  

در طول فیلم مستندساز به سراغ زنان روستاها و شهرستانها به ویژه شهرهای لرنشین می‌رود و با آنها درباره مشکلات صحبت می‌کند.   
 
فیلم در مقایسه فیلم دوم تبلیغاتی میرحسین موسوی، که با حضور رهنورد و معتمدآریا و ابتکار به بیان مشکلات زنان جامعه از زاویه نگاه فمنیستی می‌پردازد و مشکلات زنان روستاها  و شهرستانها ما را به این جمع‌بندی می رساند که مشکلات واقعی زنان ایرانی چیزهایی جز موارد تبلیغاتی موسوی و رهنورد است.   
 
این مستند نیز از مصاحبه با زنان آرشیو انتخابات، متن‌های روایی و آرشیو فیلم‌های قبل از انقلاب تشکیل شده است.  

این مستند به مدت 15 دقیقه است و مثل "ایران سبز" در گروه دیده‌بان و با همکاری جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی ساخته شده است و در اولین جشنواره فیلم‌های عمار اکران شد.
 
*"هم غزه هم لبنان"

در مستند "هم غزه هم لبنان" ما با یک کلیپ مواجهیم یک مستند کوتاه.  

این فیلم با محوریت شعار "نه غزه نه لبنان" طرفداران جنبش سبز ساخته شده است و از ابتدا و پس از پخش تصاویری از فلسطین، جنبش سبز و موسیقی، یک راوی شروع به پلاتو گفتن می‌کند و با مخاطب قراردادن مردم شروع به صحبت درخصوص  ادبیات کهن ایران می‌کند.
 
در پایان فیلم متوجه می‌شویم که راوی یک جانباز شیمیایی است. در این مستند این موضوع که شهیدان دفاع مقدس هم مدافع فلسطین و لبنان بودند، مطرح می‌شود.   
 
"هم غزه هم لبنان" از عکس‌ها و فیلم‌های آرشیوی از جنبش سبز و جنگ‌های 22 روزه و 33 روزه، پلاتوهای راوی، نشان دادن تصاویری از وضعیت جسمانی وخیم راوی فیلم که جانباز شیمیایی است و موسیقی با کلام که در آن شعرهای بشردوستانه فارسی خوانده می‌شود و جلوه‌های ویژه‌‌ی تصویری تشکیل می‌شود.
 
این کلیپ ایده‌ای خوب دارد و عکس‌ها و موسیقی را به خوبی با هم تلفیق کرده است.

این کلیپ 11 دقیقه‌ای است و مثل دو کلیپ قبل محصول "دیده‌بان" و جبهه فرهنگی انقلاب است و در نخستین جشنواره عمار به نمایش درآمده است.
 
* "پایان فراموشی"

مهدی خالقی با ساخت مستند "پایان فراموشی" به موضوع فتنه 88 پرداخته است. این مستند با خط داستانی فقر و ثروت، به مقایسه رویکرد مردم تهران و کرمان در انتخابات سال 88 می‌پردازد.
 
این مستند ضمن به تصویر کشیدن فقر مردم کپرنشین روستاهای کرمان، نشان می‌دهد که بسیاری از مردم این منطقه به احمدی‌نژاد رأی داده‌اند، و کسانی که موسوی را انتخاب کرده‌اند هم موافق عملکرد فتنه‌گران نیستند.
 
مستند "پایان فراموشی" در 12 دقیقه ساخته شده و مصاحبه مردم کرمان، مصاحبه با یک دختر دستفروش شهرستانی در تهران و فقر مردم کرمان و کپرنشین‌ها را نشان می‌دهد. مهم‌ترین مزیت این مستند حرف‌های ناب مردم عادی کرمان بوده است.
 
"پایان فراموشی" نیز توسط گروه مستندسازی "دیده‌بان" و جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی ساخته شده است که در نخستین دوره جشنواره عمار در سال 89 اکران شده است.
 
* "خیابان شهادت"

"خیابان شهادت" مستندی است که توسط "محسن اسلام‌زاده" ساخته شده است. موضوع این مستند زندگی شهید "حسین غلام‌کبیری" شهید 18 ساله فتنه است.
 
این مستند با تصاویری از کاروان راهیان نور آغاز شده و سپس به سراغ خانواده، معتمد مسجد محل زندگی او و فرمانده این جوان بسیجی می‌رود و خاطرات او، نحوه شهادت و مزار او را به تصویر می‌کشد.
 
در این مستند مصاحبه با آشنایان شهید اسلام‌زاده و تصاویر کاروان راهیان نور به چشم می‌خورد. این مستند ساخت گروه دیده‌بان است و در دومین جشنواره عمار به نمایش درآمده است.
  
* "تواتر"

"تواتر" را داود مرادیان ساخته است. در این مستند با یک فیلم کوتاه مواجهیم که سه نسل شهادت‌طلب در راه انقلاب را نشان می‌دهد. در ابتدا و سال 1356 یک مرد نشان داده می‌شود که غسل شهادت می‌کند و به مصاف "ساواک" می‌رود. بخش بعدی در سال 1364 است که پسر همان مرد غسل شهادت می‌کند و به مقابله با رژیم بعث در جنگ تحمیلی می‌رود. در بخش سوم و در سال 88 مستند نوه همان مرد غسل شهادت می‌کند و روبروی فتنه‌گران می‌ایستد.
 
"تواتر" به نویسندگی و کارگردانی داود مرادیان سوژه خوبی داشته است و تهیه‌کننده این مستند ساختمانیان، مسئول گروه تلویزیونی سپاه است.
 
 
* "افسران جوان" به کارگردانی مصطفی رضوانی

این مستند که در بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف و توسط مصطفی رضوانی ساخته شده است، به بررسی روند رخدادهای پس از انتخابات در "دانشگاه شریف" می‌پردازد، دانشگاهی که محور بسیاری از ناآرامی‌های پس از انتخابات بود.
 
در این مستند از آرشیو، مصاحبه با دانشجویان دانشگاه شریف و رخدادهای پس از انتخابات در این دانشگاه استفاده شده است. دانشجویان دانشگاه شریف و محافل دانشجویی از این فیلم استقبال خوبی کردند و این فیلم در اولین جشنواره عمار به نمایش درآمد.

*"نماز جبهه تاریخی" 

"نماز جبهه تاریخی" به کارگردانی "محمدتقی رحمتی" نیز از مستندات ساخته شده در باب فتنه 88 است.
 
داستان این مستند راجع به جوانی به ظاهر غیر حرب‌اللهی است که در نماز جمعه 29 خرداد 88 برای اولین بار به نماز جمعه می‌رود و متحول می‌شود.  

این اثر در بخش فتنه 88 دومین جشنواره عمار در سال 90 برنده جایزه شد و کارگردان این کار خالق اثر "آخوند چینی دات کام" در جشنواره سوم عمار در سال 91 است.  

ساختار فیلم از صحبت‌های جوان متحول شده و خاطراتش از نماز جمعه و صحبت‌های مقام معظم رهبری تشکیل شده، ضمن اینکه موسیقی کریستف کلمب نیز به این مستند اضافه شده است.  


*"درصد تقلب" 

"درصد تقلب" ساخته موسسه فرهنگی هنری "آفتاب" ساخته شده است.  

در بخش اول مستند به تأثیرات ماهواره‌ها و جنگ نرم علیه ایران پس از انتخابات می‌باشد و در بخش سوم شباهت "جنبش سبز" با انقلاب‌های مخملی کشورهای شرق اروپا مقایسه می‌شود.   
 
ساختار این مستند از آرشیو، نریشن، جلوه‌های ویژه‌ی تصویری و موسیقی تشکیل شده است.

* "ندای فتنه"

این مستند به کوشش موسسه فرهنگی "باقر‌العوم" شهرستان بهبهان ساخته شده است.  

این مستند در 3 اپیزود 10 دقیقه‌ای و با محوریت قراردادن موضوع قتل "ندا آقا سلطان" در موسسه فرهنگی باقر‌العلوم شهرستان بهبهان ساخته شده است.   
 
در این مستند ابتدا وقایع 11 سپتامبر مرور می‌شود و سپس احتمال اینکه آمریکا برای سرنگونی حکومت‌ها دست به اقدامات کثیف می‌زند بررسی می‌شود.  

سپس فرضیه‌هایی مثل دست داشتن خود ندا آقا سلطان و یا اسرائیلی‌ها در قتل ندا مطرح می‌شود.  

این مستند از آرشیو، نریشن، متون روایی و موسیقی تشکیل شده است.   
 

انتهای پیام/ اس