در سفری که به یکی از روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد از توایع شهرستان بویراحمد به نام روستای تنگاری داشتم ازدحام مردم در نقاط مختلف این جاده ترانزیتی ذهنم رو بدجور در گیر کرده بود
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران یاسوج ؛ برای اینکه دلیل ازدحام این جمعیت که در محدوده این روستا در کنار بعضی از مغازه های رو بدونم خودم رو به کنار اونها رساندم ؛ صحنه جالبی بود ؛ ذبح احشام در میان جمعیتی که ایستاده بودند.
موضوع رو از افراد جویا شدم ، بله افراد جمع شده خریداران گوشت این احشام بودند ؛ اما سوالی که ذهنم رو درگیر کرده بود مساله ذبح احشام بدون نظارت شبکه بهداشت و سازمان دامپزشکی بود که گویا طرفداران زیادی هم داشت اما نکته قابل تامل این بود که ذبح این احشام به این طریق و در این محیط از نظر سلامت برای مصرف کننده مشکلی رو می تونه به همراه داشته باشه یا نه ؟
و نکته قابل تامل تر اینکه چرا مردم گوشت مصرفی خانوار خودشون رو از قضابی های مجاز تهیه نمی کنند و از قصابان سیار در این نواحی تهیه می کنند؟
یکی از قصابان سیار در آن منطقه ؛ علت خرید بیش از پیش مردم از آنها رو دو علت می داند ؛ یکی ارزان تر بودن آن نسبت به شهر و دلیل دوم آنکه ذبح به صورت حضوری و فیزیکی در جلوی چشم خریدار صورت می گیرد.
این قصاب این نکته رو هم یادآور می شود که ذبح حیوانات توسط آنها در این منطقه به صورت بهداشتی و شرعی انجام می شود در صورتی که در کشتارگاه ها اصلا به این موارد توجهی نمی شود.
برای پاسخ به این سوال سری به کشتارگاه صنعتی دام طیور جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد زدم ؛ برای ورود به سالن کشتار ابتدا در خانه بهداشت کشتارگاه روپوش، کلاه، ماسک و چکمه های مخصوص را پوشیدم.
در بدو ورود به سالن کشتارگاه حوضچه محلول ضدعفونی قرار داشت که هر فردی که بخواهد وارد سالن کشتار دام بشه باید از میان این حوضچه عبور کند.
بوی مشمئز کننده ای به مشام می رسید، یکی از دام پزشکان درباره بوی سالن به آرامی می گوید: "تعجب نکنید بوی خون است "
وارد سالن کشتار دام سبک می شویم در این سالن نیز دام هایی که سلامت آن ها در مرحله قبل از کشتار توسط دام پزشک تأیید شده است وارد چرخه ذبح می شود.
در مکان ذبح حجت الاسلام علی نژاد به عنوان ناظر ذبح شرعی و دام پزشک مستقر در این سالن بر روند ذبح شرعی و بهداشتی نظارت دارند.
به انتهای خط کشتار می رویم در این بخش حیوانات وارد دستگاهی می شوند و قصاب ذبح را در حضور ناظر ذبح شرعی و دام پزشک انجام می دهد.
چندین قصاب با لباس، چکمه و پیش بندهای سفید رنگ در خط تولید و کشتار حیوانات در مراحل مختلف آماده کردن گوشت مشارکت دارند.
اولین مرحله نظارت بر سلامت کشتار آغاز میشه فردی که لیسانس دامپزشکی دارد بر این مرحله یعنی جداسازی امحا و احشا نظارت داره؛ او در این بخش وظیفه دارد تا لاشه را از نظر بیماری هایی مانند سل، دستگاه گوارش و... کنترل کند.
از او درباره شرایط کاری و چگونگی انتخاب این شغل با وجود فضای کشتارگاه می پرسم که می گوید: کسی که دام پزشکی را انتخاب می کند باید عاشق این کار باشد وگرنه پس از چند روز کار کردن در این شرایط دیگر سراغ این شغل هم نمی آید.
وی لحظه لحظه فعالیت دامپزشک را خاطره انگیز می داند و می گوید: محیط کشتارگاه آلودگی های زیادی دارد و احتمال ابتلا به برخی بیماری ها از جمله تب کریمه کنگو نیز هست.
در بخش دیگری از سالن کشتار دام کبد و کلیه گوسفند از نظر بیماری های انگلی کنترل می شود. جوانی که نماینده دامپزشکی است تک تک کلیه ها را کنترل و آن هایی را که غیرقابل مصرف است در سبد ویژه معدوم سازی قرار می دهد و آن هایی را که قابل مصرف است تأیید و به چرخه مصرف وارد می کند.
مرحله بعدی کنترل گوشت لاشه ذبح شده است که در این مرحله ۲ نفر از نمایندگان دام پزشکی چاقو در دست، با برش قسمت هایی از گوشت آن را کنترل می کنند و در صورت تأیید وارد چرخه مصرف می شود و در غیر این صورت به بخش معدوم سازی می رود.
پس از شست وشوی لاشه و تأیید آن توسط دام پزشک حاضر در سالن کشتار مهر دام پزشکی روی آن ها می خورد.
مهر آبی رنگ که نوشته شده است "دام پزشکی کهگیلویه و بویراحمد" سید علی لاهوتی مدیر پشتیبانی امور دام کهگیلویه و بویراحمد می گوید روزانه 300 دام در این کشتارگاه ذبخ می شود و روانه بازار مضرف در استان می گردد که از نظر سلامتی هیچ مشکلی را برای مصرف کننده به همراه ندارد.
دکتر رویین تن درباره مرحله پیش سرد می گوید: به دلیل فعل و انفعالات شیمیایی که در گوشت روی می دهد برای بهبود کیفیت و از بین بردن احتمال ابتلا به بیماری های مانند تب کریمه کنگو به مدت ۲۴ساعت گوشت ذبح شده نگهداری می شود.
قبل از ورود لاشه ها به سردخانه ۴نشانه شامل تاریخ و محل تولید گوشت روی دست و پای لاشه نصب می شود تا به گفته دکتر روئین تن نماینده اداره کل دام پزشکی از کشتارهای قاچاق جلوگیری شود و وی این نشانه گذاری را "شناسنامه" لاشه عنوان می کند.
روی شناسنامه این شعار "دام سالم، غذای سالم، انسان سالم" نوشته شده است.
"به نقل از مرکز آمار ایران ، 391 کشتارگاه صنعتی در کشورمان وجود دارد که از این تعداد 360 واحد به صورت دولتی و 31 واحد توسط بخش خصوصی اداره می گردد ".
آمار مربوط به تعداد و وزن لاشه قابل مصرف انواع دام ذبح شده در كشتارگا ههاي كشور طي ده ساله اخير نشان مي دهد: كمترين تعداد لاشه قابل مصرف گوسفند و بره ذبح شده با 4884 هزار لالاشه به وزن 90 هزار تن مربوط به سال 1389 و بيش ترين تعداد با10038هزار لالاشه به وزن 170 هزار تن مربوط به سال 1387 بوده است. اين ميزان در سال 1392 به 7450 هزار لالاشه به وزن 138 هزار تن رسيده است.
كمترين تعداد لالاشه قابل مصرف بز و بزغاله ذبح شده با 1749 هزار لالاشه به وزن 25 هزار تن مربوط به سال 1389 و بيش ترين تعداد با 2914 هزار لالاشه به وزن 39 هزار تن مربوط به سال 1385 بوده است. اين ميزان در سال 1392 به 2206 هزار لالاشه به وزن 33 هزار تن رسيده است.
كمترين تعداد لالاشه قابل مصرف گاو و گوساله ذبح شده با 1035 هزار لالاشه به وزن 198 هزار تن مربوط به سال 1392 و بيش ترين تعداد با 1578 هزار لاشه به وزن 269 هزار تن مربوط به سال 1387 بوده است.
بعد از بازدید از فراوری گوشت در گشتار گاه به همراه رئیس دامپزشکی شهرستان بویراحمد و بازرسان مرکز بهداشت دوباره سری به قصابی های سیار در منطقه تنگاری از توابع شهرستان بویراحمد زدیم.
با توجه به اینکه روستای تنگاری بخش وسیعی از گوشت غیر مجاز مردم استان رو تهیه می کنه ؛ اما به محض ورود ما اکثر مغازه ها در این محدوده با رویت اکیپ همراه با مغازه را تعطیل کردند.
در بازرسی های به عمل آمده از قصابی هایی که مجال بستن مغازه های خود را نداشتند مواردی مشاهده شد که به لحاظ بهداشتی سلامت انسان رو به خطر می انداخت.
بازرس شبکه بهداشت شهرستان بویراحمد در این زمینه می گویند ، محیطی که در آن گوشت ذبح و نگه داری می شود بهداشتی نبوده و بهداشت به هیچ عنوان این محیط را برای این کار تایید نمی کند.
حسینی می گویند ؛ خون آبه های ریخته شده در این محل از یک طرف ، و پسماندهای اضافی حیوانات ذبح شده که به صورت استاندارد معدوم نمی شوند از طرف دیگر محیط را مساعد برای میکروبی شدن و بیماری مشترک بین دام و انسان به وجود می آورد .
به گفته او دام هایی که به شكل غیربهداشتی در شهر یا اطراف شهر ذبح می شوند، می توانند مخاطرات زیادی را در زمینه سلامت جامعه در پی داشته باشد و از این رو باید توجه جدی به آن شود.
رئیس دامپزشکی شهرستان بویراحمد نیز موضوع ذبح این حیوانات را به این شکل غیر بهداشتی می داند و می گوید : متاسفانه بعضی از بیماری هایی که بین انسان و دام مشترک است قابل تشخصیص توسط دامپزشک هم وجود ندارد و باید به صورت دقیق و علمی بررسی گردد تا مشخص شود دام سالم است یا خیر .
رجایی می افزاید : خرید دام باید از مراکز معتبر عرضه دام بهداشتی که زیر نظر سازمان دامپزشکی کشور است، صورت گیرد و ذبح دام در کشتارگاههایی که سازمان دامپزشکی معرفی میکند، انجام شود.
به گفته وی، کشتن دام در محیط خارج از کشتارگاه و در کوچه و خیابان از نظر بهداشتی صحیح نیست زیرا با این اقدام آلودگیهای محیطی به راحتی به گوشت منتقل شده و بهداشت عمومی را به مخاطره میاندازد.
دکتر رجایی افزود: باید فضولات و ضایعات بعد از ذبح در چاه فاضلاب یا در عمق خاک دفن شود. به نحوی که حداقل نیم متر خاک روی ضایعات امعاء و احشاء ریخته شود تا از دسترس حیوانات و جوندگان دور باشد و باعث آلودگی محیط نشود.
وی برخورد قاطع از سوی مراجع قانونی، با افرادی که به این طریق غیرقانونی مبادرت به عرضه دام و ماکیان می کنند را تنها راه کاهش و جلوگیری از ادامه این معضل دانست و گفت: ماده 688 قانون مجازات اسلامی، بند 20 ماده قانون مجازات اسلامی، ماده 5 مقررات جزایی از قانون سازمان دامپزشکی و قانون اصلاح ماده 13 اداره بهداشت، تکلیف را در مواجهه با این معضل روشن ساخته است اما این امر همراهی و همکاری دستگاههای انتظامی و قضایی با دستگاههای مرتبط را می طلبد.
در پایان بازرسان شبکه بهداشت و سازمان دامپزشکی طی بازرسی که از این واحد ها داشتند طبق اخطاریه ای فرصت 15 روزه ای رو برای اصلاح توزیع گوشت به این شکل را توسط قصابان سیار دادند که پس از مهلت ارائه شده اگر این واحد های صنفی معیار های لازم را رعایت نکنند مغازه های آنها پملپ می گردد.
به هر حال به نظر میرسد هر چند با پلمپ مغازه های قصابی غیر مجاز ممکن است فروشندگان شغل خود را از دست بدهند اما جان و سلامت مردم بسیار با اهمیت تر از آن است که فروش و عرضه گوشت گرم غیر بهداشتی برای تعدادی افراد منبع درآمدزایی باشد.
انتهای پیام/ش