نگرانی "مادری" که کودکش مثل بقیه نیست

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ،مهدی مثل بچه های دیگر نیست، کمی با سایر بچه های هم سن و سالش فرق دارد. کنار مادرش که می ایستد نصف قد مادرش را می پوشاند اما مادر چشمانش را حتی یک لحظه از او بر نمی دارد. مهدی کاپشن سورمه ای به تن دارد و کلاه بافتنی بر سر، اما هر از گاهی کلاه را از سر بر می دارد و مادر با اخم آن را بر سرش می گذارد.

مهدی مثل بچه های دیگر نیست، خیلی کم صحبت می کند و صدایش را می شنوی اما حرف هایش را با عمق چشمانش می زند. شاید به خاطر همین است که همیشه یک دوربین شکاری کوچک به گردن دارد و دائما دارد با دوربینش آسمان را نگاه می کند.

مادرش همین طور که لقمه نان و پنیر را به دست مهدی می دهد می گوید از اولین روزی که مهدی را باردار بوده تا آخرین روز بارداری به پزشک مراجعه می کرده و از سلامت مهدی آگاه بوده است اما حین وضع حمل، مهدی دچار آسیب مغزی می شود و حالا او یک معلول ذهنی است.

زن برایم حرف می زدند بی آن که نگاهی به من کند، سرش را به سوی مهدی چرخانده و خودش را سرگرم صبحانه دادن به مهدی نشان می دهد اما نمی داند که گوشه چشمانش غم درونش را فاش می کند. قطره های اشکی که هر قدر می خواهد مهارشان کند اما آنها از گوشه چشمایش به پایین می غلطند و راز دل او را بر ملا می کنند.

گرچه یک روز از روز معلولین گذشته است اما اشک های مادر مهدی بهانه دیگری است برای پرداختن دوباره به واژه ای به نام معلولیت.

مادر مهدی لا به لای درد و دل هایش می گوید: همه اش دلواپس آینده مهدی بعد از نبود خودش است. آینده ای نامعلوم که پس از پیری و از کار افتادگی آنها در انتظار مهدی است.

در دل گرچه می دانم که آینده برای همه امری مجهول است اما حق را به مادر مهدی می دهم و ترس هایش را می فهمم زمانی که خود را در جایگاه مادری تصور می کنم که حتی نمی تواند یک لحظه هم چشم از فرزندش بردارد.

هرچند در نگاه اول به معلولیت و فرد معلول، باری از احساسات و عواطف را در ما به جریان بی اندازد و حسی به نام ترحم را در ما ایجاد می کند اما به هر روی معلولیت یکی از آن دسته از محدودیت های جسمی است که آینده را سخت تر از آنچه هست می کند به خصوص که این معلولیت ذهنی باشد.

هرچند معلولیت ذهنی اکثرا به صورت وراثتی است اما درصد نادری از افراد به صورت اکتسابی دچار معلولیت ذهنی می شوند. آسیب های حین زایمان از جمله عوامل اکتسابی این معلولیت در نوزادان است که در هنگام به دنیا آمدن نوزاد در زایمان های طبیعی رخ می دهد. کمابیش سه نوع آسیب دیدگی در حین زایمان قابل ذکر است که در بیشتر موارد احتمال بروزشان اندک است. تا کنون در حدود 2 درصد از کل تولد ها منجر به مرگ نوزاد براثر آسیب دیدگی شده است. آسیب دیدگی مغزی
عقب ماندگی ذهنی، فلج مغزی، صرع و اختلالات یادگیری برخی از آسیب های حین زایمان است.

اما نظرات پزشکان در این باره متفاوت است. دكتر ثریا عالمی، جراح و متخصص بیماری های زنان و زایمان، زایمان را عامل معلولیت ذهنی نمی داند. وی با ذكر این نكته كه گاهی برخی از عوارض را به اشتباه به زایمان طبیعی یا سزارین نسبت می دهند، توضیح می دهد: «تحقیقات نشان داده است در بسیاری از مواقع فلج مغزی هیچ ربطی به نوع زایمان ندارد.

شاید حتی بچه این مشكل را به صورت مادرزادی داشته باشد یا حتی قبل از شروع دردهای زایمانی به دلیلی خاص خون رسانی به جنین كاهش یافته و اكسیژن به او نرسد و در نتیجه چنین مشكلی ایجاد شود.

در چنین شرایطی مشكل اینجاست كه نمی توان براحتی اثبات كرد دلیل اصلی بروز این مساله چیست.»

گرچه که فقر فرهنگی که زمانی اجازه آزمایش‌های پیش از ازدواج را به زوجین نمی داد اکنون در حال کمرنگ شدن است اما هنوز معولانی هستند که به دلیل عدم آزمایشات پیش از ازواج با معولیت به دنیا می آیند.

هر چند به گفته مادر مهدی دلیل معولیت او آسیب های حین زایمان و چنین عامل نادری است اما به هر حال اکنون آینده مهدی پس از تولدش اهمیت بیشتری از دلیل عقب ماندگیش دارد.

به گفته رییس انجمن دفاع از حقوق معلولین، بطور کلی ۶۰۰ میلیون معلول در جهان و سه میلیون معلول در کشور ایران وجود دارد و امروزه به دلایل مشکلاتی که در کشور ایران وجود دارد روزانه ۱۱۰ نفر وماهی ۳۵۰۰ نفر و سالانه ۴۰ هزار نفر به تعداد معلولین کشور ما افزوده می شود.

گرچه امروزه کشور ایران دارای نظام نامه حمایت از جامعه معلولین است وهم پیمان نامه جهانی افراد دارای معلولیت را پذیرفته است ولی باید دید تا چه حد این قوانین در رابطه با معلولین اجرایی شده است و اجرایی می شود.

بیکاری یکی از مهمترین مشکلات پیش روی آینده معلولان به خصوص معلولان جسمی و حرکتی است. بر اساس نشریه‌ای که مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با عنوان «بررسی ویژگیهای فعالیت معلولین کشور» را منتشر کرد است. طبق نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۰، ۱۷۶۵۹ / ۱ نفر در کشور دارای معلولیت هستند این مساله به این معنا است که نرخ معلولیت در کشور ۳۶ / ۱ است و این میزان بیش از 60 درصد جامعه معلولین کشور را در بر می گیرد.

از این گذشته اما وضعیت معلولان ذهنی کمی متفاوت تر از معلولان جسمی - حرکتی است و مشکلات آنان نیز چندین برابر. گرچه بهزیستی از لحاظ مالی به خانواده های این افراد کمک می کند اما نگه داری از افراد معلول ذهنی بخش اعظم مشکلات خانواده های آنان را تشکیل می دهد که از رو افزایش حمایت هایی که به نگهداری این افراد کمک کند شاید بخشی از سختی های آنان را کم کند و اختصاص بیمه به این افراد نیز شاید بتواند بخشی از نگرانی خانواده های آنان را در رابطه با اینده آنان برطرف کند.

حال ما نیز امیدواریم تا پیام رئیس جمهور به مناسبت روز معلولین تحقق بخشد و «امیدواریم در سایه عقلانیت، تدبیر و در پرتو عزم ملی برای ساختن ایرانی آبادتر، وظایف سنگین خویش در قبال معلولان را به درستی بشناسیم و بپذیریم و زمینه‌ای فراهم کنیم که معلولان سربلند نیز در ساختن ایرانی توسعه‌یافته‌تر و قدرتمند سهمی در خور ایفا کنند.»