به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 16 آذر 1393 خورشیدی برابر با 14 صفر 1436 هجری و 7 دسامبر 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
کشتار دانشجویان معترض به حضور آمریکائیان در دانشگاه تهران (1332ش)
بعد از کودتای 28 مرداد 1332، رژیم شاه که توانسته بود با کمک اربابان بر اریکه قدرت بازگردد، درصدد برآمد تا پایه‌های حکومت خود را تثبیت کند، اما غافل از این که مردم در اولین فرصت، خشم و انزجار خویش را نشان خواهند داد. سه ماه و نیم بعد، نیکسون، معاون رییس جمهور آمریکا، راهی ایران گردید تا نتیجه سرمایه گذاری 21 میلیون دلاری سازمان جاسوسی سیا را که در راه کودتا و سرنگونی دولت مصدق هزینه کرده بود، از نزدیک مشاهده کند. در اعتراض به این سفر، دانشجویان دانشگاه‌های تهران، تظاهرات پرشوری علیه رژیمِ کودتا برپا کردند که این اعتراضات در روز پانزدهم آذر، به خارج از دانشگاه کشیده شد. صبح روز 16 آذر 1332، گارد شاهنشاهی برای اولین بار وارد صحن دانشگاه شد تا فریاد مخالفان را در گلو خفه کند. به دنبال آن، تعدادی از مأموران نیروی ویژه گارد شاهنشاهی رژیم پهلوی، سه نفر از دانشجویان معترض به نام‌های: مصطفی بزرگ‌نیا، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی را به شهادت رساندند. رژیم، در روز بعد بدون توجه به این جنایت خود، دکترای افتخاری حقوق را در این دانشگاه به نیکسون اعطا کرد. از آن تاریخ، به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این روز به عنوان روز دانشجو نام گرفته است.
روز دانشجو
از مهمترین حرکت‌های سیاسی، اعتراض دانشجویان در 16 آذر 1332 به ورود معاون رییس جمهور آمریکا بود و نقطه اوج آن را می‌توان در اشغال لانه جاسوسی آمریکا در 13 آبان 1358 مشاهده کرد. جنبش دانشجویی را می‌توان در سه مرحله چنین تبیین کرد. در مرحله اول، جنبش دانشجویی با جریان روشنفکری پیوند خورده و از این منبع برخاسته و به آن وابسته است. هرچند، حرکت دانشجویی در عین حال، به دلیل اقتضائات جوانی، دارای روحی پاک و به دور از خدعه‌ها و فریب‌های سیاسی‌کاران بود. در مرحله دوم و با اوج‌گیری انقلاب اسلامی در سال 1356 و 57، جنبش روشنفکری و دانشجویی که خود را پیشتاز جنبش سیاسی می‌پنداشت، ناگهان خود را عقب مانده یافت. حرکت عظیم مردم در اعتراض علیه رژیم، خرده احزاب و گروه‌های سیاسی و نیز جریان روشنفکری و جنبش دانشجویی را به تعجب واداشت و آنان را به اعلان موضع فراخواند. در این شرایط و احوال، جریان روشنفکری، عمدتاً کلاف سردرگمی بود که چندان به عمق، گستره و ماندگاری قیام باور نداشت و به گونه‌های مختلف سعی می‌کرد که آن را حرکتی کور تعبیر کند. در مرحله سوم، اهمیت و حرمت حرکت سیاسی دانشجویی در آن بود که خود را از بند روشنفکری گسست و از همراهی با مردم، احساس شرم و آزرم نکرد و پابه‌پای مردم پیش آمد و برای خود افتخاری عظیم در تاریخ سیاسی ایران کسب کرد.
آغاز پخش آزمایشی شبکه جام جم (1376ش)
26آذر ماه سال 1376 شبکه جهانی جام جم در حالی کار خود را بطور رسمی آغاز کرد که در پیشانی اهداف خود گسترش ارتباط ایرانیان مقیم خارج از کشور با وطن را داشت. - اهداف : هدف از راه اندازی شبکه نشان دادن میراث گرانبهای ایران ،بیان توسعه اجتماعی کشوردر ابعاد گوناگون اطلاع رسانی ،تبیین اندیشه های مختلف ،به تصویر کشیدن حیات نوین و فعالیت های اجتماعی بانوان و جوانان ،تقویت هویت ملی باتوجه به میراث ادبی و اسلامی ایران و ایجاد پل فرهنگی با ایرانیان مقیم خارج از کشور است . -کانال های شبکه جهانی جام جم: 1- جام جم 1 (کانال اروپا): برای نخستین بار یک شبکه تلویزیونی از داخل کشور و با زبان روان فارسی ، پاسخگویی به نیاز مخاطبان ایرانی و فارسی زبان خارج از کشور را هدف قرار داده بود .
درگذشت "جواد معروفی" آهنگ ساز (1372ش)
استاد جواد معروفی، موسیقی دان معاصر در سال 1297 ش در تهران به دنیا آمد. وی یکی از معروف‌ترین و بهترین شاگردان درویش خان و علینقی وزیری و از موسیقی‌دانان زمان، بود. جواد معروفی از 14 سالگی به مدرسه موسیقی رفت و پس از فراگیری تار و ویولون به پیانو روی آورد و تحولی در شیوه نواختن پیانو در ایران به وجود آورد. او در نواختن پیانو، شیوه‌ای ویژه و یکتا داشت که تکنیک، در آن آشکار بود. معروفی از سال 1319 ش، همزمان با گشایش رادیو به این مؤسسه پیوست و سال‌ها تک‌نواز پیانو بود. جواد معروفی سال‌ها عضو شورای عالی موسیقی رادیو بود و موفق به اخذ گواهی‌نامه عالی از هنرستان عالی موسیقی شد. وی سرانجام در 78 سالگی در تهران درگذشت.
درگذشت منوچهر نوذری ، بازیگر رادیو و تلویزیون (1384ش)
منوچهر نوذَری (۱۳۱۵ قزوین- ۱۶ آذر ۱۳۸۴ تهران) بازیگر تئاتر، سینما، رادیو و تلویزیون ایران و از پیشگامان هنر دوبله بود. وی بیش از نیم‌قرن در این حیطه‌ها به فعالیت پرداخت. پدرش حسابدار و نقاش قالی و اهل کاشان بود. او فعالیت هنری خود را در سال ۱۳۳۲ آغاز کرد و از اولین گویندگان تاریخ دوبله در ایران بود. نوذری، روز چهارشنبه ۱۶ آذر ماه ۱۳۸۴ به علت بیماری ریوی و عفونت کلیوی در بیمارستان مدرس تهران درگذشت. در روزهای پایانی زندگی این هنرمند در بیمارستان اینگونه از او نقل شده: « من اولین کسی بودم که در تلویزیون ایران مقابل دوربین رفتم و گفتم نام جعبه‌ای که تصویر من را در آن می‌بینید تلویزیون است. » وی معمولاً این شعر را در پایان برنامه‌های صبح جمعه با شما می‌خواند و بر روی سنگ آرامگاهش نیز همین شعر نقش بسته است: ز حق توفیق خدمت خواستم دل گفت پنهانی چه توفیقی از این بهتر که خلقی را بخندانی
شهادت "محمد بن‌ابی بکر" از یاران امام علی(ع) در مصر توسط معاویه (38 ق)
محمد بن ابی بکر ابن ابی قَحافه، یکی از یاران وفادار امام علی(ع) بود که مادرش، اسماء دختر عُمِیس پس از ابوبکر با امام علی(ع) ازدواج کرد. او از کودکی در دامان علی(ع) تربیت شد و به شایستگی، مهر علی در دلش جای گرفت. از این رو، وی از حواریون و اصحاب خاصِّ آن حضرت شد و مورد عنایت ویژه‌ی امام قرار داشت. محمد در جنگ جمل در رکاب امیرالمؤمنین بود که از جانب امام به حکومت مصر انتخاب شد. امّا مردم مصر از دَرِ نیرنگ با او وارد شده و در این هنگام، سپاه معاویه به فرماندهی عمروعاص بر مصر تاخت در حالی که مردم مصر، علیه او شورش کردند. جنگ شدیدی روی داد تا این که لشکر محمد بن ابی بکر رو به ضعف نهاد. سرانجام، محمد دستگیر و به فجیع‌ترین وجهی به شهادت رسید. او علاوه بر شجاعت و شهامتِ زایدالوصفی که داشت، از علم و درایت و فهم و فراست و زهد و عبادتِ فوق‌العاده‌ای برخوردار بود. امیرالمؤمنین علی(ع)، چون خبر شهادت محمد بن ابی بکر را شنید، سخت بی‌تابی نمود و چندین بار در خطبه‌های خویش، وی را به این صفات می‌ستود.
تولد "ملامحمد محسن فیض کاشانی" محدث، عالم و مفسر بزرگ مسلمان (1007 ق)
ملامحمدمحسن بن شاه مرتضی کاشانی، حکیم، محدث، مفسر، متکلم، عارف و شاعر در کاشان متولد شد. او پس از فراگیری دوره‌ی مقدمات، از محضر دو استاد بزرگ عهد خود در شیراز به نام سید ماجد صادقی بحرانی و ملاصدرای شیرازی بهره گرفت. ملامحسن کاشانی پس از مدتی به تَشرَّف دامادی ملاصدرا رسید و عنوان فیض را برگزید. تألیفات او را تا 200 اثر ذکر کرده‌اند که از مهمترین آن‌ها می‌توان به تفسیر صافی، نوادِرُالاخبار، الوافی، الانوار و الاسرار و کتاب علمُ الیقین اشاره کرد. هم چنین ملامحمد باقر مجلسی (صاحب بحارالانوار)، سید نعمت‌اللَّه جزایری، قاضی سعید قمی، ملامحمد صادق و... و ده‌ها عالم فاضل، از جلمه شاگردان فیض کاشانی می‌باشند. ملامحسن در 1091 ق در 84 سالگی در کاشان بدرود حیات گفت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
رحلت فقیه بزرگ "شیخ محمدتقی بجنوردی" عالم و فقیه بزرگ (1314 ق)
آیت اللَّه حاج شیخ محمدتقی بجنوردی، عالمی شهیر و فقیهی باتقوا بود. او از حاکمان و دنیاداران دوری می‌گزید و در میان مردم جایگاهی بس رفیع داشت. گفته‌اند، نمازها را با تأنّی بسیار می‌خواند و در آن‌ها سوره‌های بزرگ را قرائت می‌نمود. آیت اللَّه بجنوردی مجالس با شکوهی در منزل خود برای بزرگداشت و تجلیل از حضرت امام حسین(ع) و اقامه‌ی مراسم عاشورا برپا می‌کرد، که هم‌چنان بیش از یک قرن است که ادامه دارد و هر ساله برپا می‌شود. این عالم عامل، که آثار و برکاتی از ایشان دیده شده است، پس از فوت، در حرم مطهر رضوی(ع)، در نزدیک درگاه ورودی به مسجد گوهرشاد مدفون گردید.
تصرف "ایسلند" توسط امریکا در جنگ جهانی دوم (1941م)
کشور ایسلند از اواخر قرن نهم به عنوان محل سکونت برخی از مهاجران اروپایی برگزیده شد و از نیمه قرن دهم میلادی به مدت بیش از 330 سال از دولتی مستقل برخوردار بود. اما در سال 1263م بر اساس قراردادی که به "معاهده کهن" معروف شد به عنوان بخشی از نروژ تلقی گردید. در سال 1381م نروژ و ایسلند به تصرف دانمارک درآمدند و این وضعیت برای ایسلند تا نیمه قرن بیستم ادامه داشت. پس از شروع جنگ جهانی دوم و اشغال دانمارک توسط آلمان، ارتش انگلستان نیز با توجه به موقعیت استراتژیک ایسلند در جریان جنگْ به تصرف آن مبادرت ورزید. اما در 7 دسامبر 1941 کنترل نظامی ایسلند به امریکا واگذار گردید. در 17 ژوئن 1944، ایسلند با لغو یک جانبه قرارداد 1918م به استقلال دست یافت. بر اساس قرارداد 1918 امور دفاعی و سیاست خارجی ایسلند در اختیار دانمارک قرار داشت.
آزمایش موفقیت آمیز اولین لوکوموتیو جهان در انگلستان (1804م)
اولین راه‌آهن جهان در انگلستان ساخته شد که در آن وسائط نقلیه را به کمک اسب می‌کشیدند. مبتکر این عمل ریچارد تروی تیک، یک مهندس معدن انگلیسی بود که تجاربی را در زمینه ساخت وسایل نقلیه جاده‌ای بخاری داشت و او برای نخستین بار، موتوری بخاری را برای کشاندن وسائط نقلیه به کار گرفت. در روز هفتم دسامبر 1804م، این موتور توانست باری به وزن 20 تن را به فاصله 16 کیلومتر حمل کند. با وجود پیش‌بینی بدبینان که می‌گفتند چرخ‌ها روی ریل آهنی بند نخواهد شد، این آزمایش موفقیت‌آمیز بود. تروی تیک پس از چندی به این نتیجه رسید که راه‌آهن مزبور را برای حمل مسافر هم می‌توان به کار برد. از این رو در سال 1808م راه آهن کوچکی در شهر لندن درست کرد. وی هر مسافر را با گرفتن مبلغی در مسیری دایره‌ای شکل سوار قطار می‌کرد ولی با شکستن یکی از چرخ‌ها، تروی تیک برنامه را کنار گذاشت و دیگران کار او را به نحو پیشرفته‌تری ادامه دادند.
آغاز به کار نخستین اتومبیل به شکل امروزی توسط "بنز" (1889م)
در هفتم دسامبر 1889م اولین اتومبیل جهان به شکل امروزی که به آن گردونه خودکار می‌گفتند توسط یک دانشمند و صنعت‌گر آلمانی به نام کارْلْ فردرْیک بِنْزْ ساخته شد. سوخت این اتومبیل از بنزین یا الکل تأمین می‌شد. و با سرعتی در حدود 12 کیلومتر در ساعت حرکت می‌کرد. اتوبوس‌های امروزه، شکل تکامل یافته این نوع اتومبیل است. کارل بنز سرانجام در سال 1929 درگذشت.
اعلان جنگ دولت امریکا به امپراتوری اتریش - مجارستان در جریان جنگ جهانی اول (1917م)
بمباران پایگاه نظامی امریکا توسط هواپیماهای ژاپن (1941م)
در حالی که جنگ جهانی دوم در اروپا به شدت ادامه داشت، در روز هفتم دسامبر 1941م، 360 فروند هواپیمای ژاپنی، پایگاه نظامی امریکا را در بندر پِرْلْ هارْبور واقع در اقیانوس آرام بمباران کردند. این عملیات زمانی انجام شد که ژاپنی‌ها مشغول مذاکره با امریکایی‌ها در مورد مسایل شرق آسیا بودند. هم زمان با این عملیات که در آن، بسیاری از 86 کشتی امریکایی مستقر در این بندر منهدم شد، حمله وسیع قوای ژاپن به کشورهای جنوب شرقی آسیا و جزایر اقیانوس آرام از جمله اندونزی و جزایر جاوه و سوماترا آغاز شد و این سرزمین‌ها به اشغال نیروهای ژاپن درآمد. به دنبال حمله نیروی هوایی ژاپن به این پایگاه، فردای آن روز امریکا به ژاپن اعلان جنگ داد و جنگ جهانی دوم به شرق آسیا نیز گسترش یافت. به دنبال اعلان جنگ امریکا به ژاپن، سران آلمان و ایتالیا هم که به موجب پیمان سه جانبه، متحد ژاپن بودند، در روز یازدهم دسامبر به امریکا اعلان جنگ دادند. به این ترتیب، جنگ محدودی که در سپتامبر 1939م با حمله آلمان به لهستان آغاز شده بود، پس از دو سال به یک جنگ بزرگ جهانی تبدیل گردید.
روز بین‌المللی هواپیمایی کشوری
16 آذر ماه مصادف با 7 دسامبر سالروز امضای کنوانسیون بین‌المللی هواپیمایی کشوری در سال 1944 است که متعاقب امضای این کنوانسیون، سازمان جهانی هواپیمایی کشوری تأسیس شد. به این دلیل مجمع عمومی این سازمان در سال 1992، طی قطعنامه‌ای این روز را به عنوان روز جهانی هواپیمایی کشوری تصویب و اعلام کرد که از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به صورت رسمی این روز مورد تأیید قرار گرفته است. همه ساله کشورها برای گرامیداشت این روز و یادآوری و تأکید بر اهمیت صنعت هواپیمایی کشوری در توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع و نقش اساسی سازمان هواپیمایی کشوری در حفظ، ارتقا، ایمنی و کارآیی و قانونمندی در حمل و نقل هوایی نسبت به برگزاری مراسم این روز و اجرای برنامه‌های مختلف اقدام می‌کنند. در ایران نیز سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان متولی حاکمیتی، نظارتی و سیاستگذاری در صنعت حمل و نقل هوایی، برنامه این روز را با حضور مسئولین و دست اندرکاران شرکت‌های هواپیمایی و کارشناسان این صنعت در روز 16 آذر ماه برگزار می‌کند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید