به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران،کارشناسان حمل و نقل ریلی در ارزیابی ویژگی‌های محور ریلی جنوب، در کنار جابه‌جایی بار و مسافر، از این منظر که این محور ریلی پل ارتباطی با بنادر جنوبی کشور از جمله بندر امام خمینی (ره) است، از آن به عنوان یک محور «پراهمیت و استراتژیک» یاد می‌کنند و معتقدند حساسیت بالای این محور ضرورت توجه و رفع مشکلات پیش روی آن را می‌طلبد.
مشکلاتی که اگر رفع نشود، حوادثی می‌آفریند که ممکن است جبران ناپذیر باشد، دو سانحه اخیر که برای قطار‌های باری محور جنوب رخ داد و واگن‌ها از خط خارج شدند، نشان از همین فرسودگی دارد.
براساس مستندات موجود، حساس‌ترین بخش محور ریلی جنوب که از مناطقی نظیر قم، اراک، لرستان، زاگرس و استان‌های جنوب غربی کشور میگذرد، حدفاصل «ازنا» تا «دوکوهه» به طول 250 کیلومتر است که حدود 60 کیلومتر خط را تونل‌ها و 15 کیلومتر مسیر را پل و آبروها تشکیل می‌دهد؛ مشخصات هندسی این بخش به دلیل وجود قوس‌های شعاع پایین (220 متر و زیر 500 متر) و شیب و فراز 15 در هزار (ناشی از عبور از رشته کوه زاگرس) از پیچیدگی خاصی برخوردار است.
طبق برآوردهای صورت گرفته از سال 1335 تا اواسط دهه 70 شمسی،در این محور تنها فعالیت‌های نگهداری آن انجام شده است اما به واسطه سوانح عدیده در این محور، از سال 70 تا 77 فقط برخی فعالیت‌های بهسازی مسیر انجام شد و با این تفاسیر و با توجه به اعلام نظر کارشناسان فنی مبنی بر اینکه عدم بازسازی این محور در طول 50 سال گذشته عامل اصلی مشکلات و سوانح رخ داده در ماه‌های اخیر بوده است، ضرورت نوسازی و بهسازی این محور را دو چندان می‌کند.
کارشناسان فنی ریلی بر این اعتقاد هستند که بهسازی محورهای ریلی پرترافیک مانند محور جنوب باید هر 10 تا 15 سال یکبار انجام شود و به دنبال آن بعد از هر دو مرتبه بهسازی، باید نوسازی صورت گیرد به عبارت دیگر حداکثر بعد از هر 30 سال، یک مرتبه نوسازی لازم است که با توجه به تاریخچه و مدت زمان ساخت خط‌آهن جنوب، هم اکنون سال‌ها از دوره بازسازی آن میگذرد.
* عملیات بازسازی محور جنوب نیازمند اعتباری بالغ بر 2710 میلیارد ریال است
طبق بررسی‌های انجام شده و با توجه به طول مسیر محور ریلی جنوب، کل عملیات بازسازی محور جنوب نیازمند اعتباری بالغ بر 2710 میلیارد ریال است به این ترتیب که عملیات بازسازی خطوط در نواحی قم، اراک، لرستان و زاگرس به طول 131 کیلومتر اعتباری به میزان 1310 میلیارد ریال، بازسازی خطوط ایستگاه‌ها در نواحی قم، اراک، لرستان، زاگرس و جنوب به طول 40 کیلومتر اعتباری معادل 400 میلیارد ریال و اجرای اسلب تراک خطوط ایستگاه‌ها در نواحی لرستان و زاگرس به طول 40 کیلومتر اعتباری در حدود یک‌هزار میلیارد ریال نیاز دارد.
با این تفاسیر و با توجه به حساسیت بالای این محور استراتژیک و همچنین با درنظر گرفتن سوانح اخیر ریلی در خط‌آهن جنوب که فرسودگی عامل اصلی آن به شمار می‌رود، به نظر می رسد نیاز به بازسازی و بهسازی این خطوط به منظور افزایش و ارتقا کیفیت و ایمنی، باید در اولویت اول متولیان راه‌آهن قرار گیرد تا علاوه بر رفع مشکلات موجود، این محور بتواند به عنوان یک نقطه استراتژیک و اقتصادی مورد بهره‌برداری و استفاده قرار گیرد.
به گزارش فارس آخرین تصمیمات راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در این مسیر بر این مبنا است که با توجه به بحرانی بودن محور جنوب به منظور بازسازی خط و تسریع در عملیاتی شدن آن، یک رام قطار مسافری از برنامه این محور حذف شد تا زمان و فرصت بیشتری برای عملیات بازسازی این محور وجود داشته باشد.
به دلیل فرسوده بودن خطوط محور جنوب و عدم بازسازی فواصل دو ایستگاه (بلاک) این خط در 50 سال گذشته، مقرر شده است تا بلاک‌های این محور این محور با سرعت بیشتری مورد بازسازی قرار گیرند.
براساس این گزارش در 6 ماه ابتدایی سال دو بلاک این محور بازسازی شده و با برنامه‌ریزی صورت گرفته چهار بلاک دیگر آن نیز تا پایان سال بازسازی خواهد شد.
با توجه به شرایط موجود و حذف یک قطار از برنامه حرکت این مسیر به منظور تسریع در اجرای عملیات بازسازی پیش‌بینی می‌شود، بازسازی کل بلاک های این محور حدود دو سال به طول بیانجامد.
محور جنوب با طول یک‌هزار کیلومتر و قدمت 87 ساله به عنوان یکی از قدیمی‌ترین محورهای راه‌آهن از ارزش و اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.