بهگزارش خبرنگار معارف باشگاه خبرنگاران، ابراهیم خلیل(ع) دومین پیامبر الوالعزم است که از سوی پروردگار عالم برای هدایت بشر کتاب آسمانی و شریعت به ارمغان آورد. آن حضرت در طول عمر شریفش چهار بار ازدواج نمود.(البدایه و النهایه، ج 1، ص 163)
ازدواج اول او با ساره مادر اسحاق(ع) بود ازدواج دوم وی با هاجر کنیز ساره بود که از او نیز صاحب پسری به نام اسماعیل(ع) گشت. در پی رحلت ساره و هاجر، ابراهیم(ع) برای بار سوم و چهارم نیز ازدواج نمود؛ ازدواج سوم وی با قطورا دختر یقطن کنعانی بود که از او صاحب شش پسر به نام های (یقسان، زمران، مدیان، یسبق، سوح و بسر) (تاریخ طبری، ج 1، ص 217) گشت.
و بالاخره حاصل ازدواج چهارم او با حجون پنج فرزند به نام های کیسان، سورج، امیم، لوطان، نافس) بود. بدین ترتیب شمار فرزندان ابراهیم(ع) به سیزده نفر رسید. وی سرانجام در سن 175 یا 200 سالگی بدرود حیات گفت. (همان، ص 185) و به دست اسماعیل و اسحاق، کنار قبر ساره در مزرعه حبرون به خاک سپرده شد. (لغتنامه دهخدا، ج 1، ص 210)
اکنون سلسله فرزندان حضرت ابراهیم(ع) تا زمان پیامبر اسلام(ص) با استناد به کتب انساب بر می شمریم و ابتدا از حضرت اسماعیل آغاز می کنیم.
اسماعیل(ع) که جد اعلای پیامبر اسلام(ص) است در پی طلاق زوجه اول خود با سیده بنت مضاض بن عمر جرهمی ازدواج نمود و صاحب 12 پسر به نام های (نابت، قیدر، اربیل، مشیا، مسمع، دما، ماس، ادد، طور، نفیس، طما، قیدمان) گشت (تاریخ طبری، ج1، ص 189) و بعدها نسل عرب از قید دو ثابت دو فرزند اسماعیل گسترش یافت. شمار و اسامی فرزندان حضرت اسماعیل در تاریخ اگر چه ثبت شده ولی اختلافی است؛ از این رو پیامبر اسلام(ص) در روایتی که ابن عباس از وی نقل می کند، هر گاه نسب خود را بر می شمرد در جد بیست و یکم توقف می کرد و از جد بیست و یکم مستقیما به حضرت اسماعیل(ع) می رساند و دیگران را نیز به همین شیوه امر می نمود. بر اساس روایت مزبور اجداد پیامبر اسلام(ص) از حضرت اسماعیل تا عبدالله پدر پیامبر(ص) به شرح ذیل است:
«اسماعیل(ع) ...، عدنان، معد، نزار، مضر، الیاس، مدرکه، خزیمه، کنانه، نضر، مالک، فهر، غالب، لوی، کعب، مره، کلاب، قصی، عبدمناف، هاشم، عبدالمطلب، عبدالله». (فرازهایی از تاریخ پیامبر اسلام، ص 37)
«اسماعیل(ع) سرانجام پس از پنجاه سال نبوت و پیامبری بر سرزمین عمالقه و قبایل یمن، در سن 130 سالگی در کنار بستر مادرش هاجر به خاک آرمید. او در طول پنجاه سال نبوت خود، دین پدرش را تبیلغ می کرد (.لغت نامه دهخدا، ج 1، ص 2110)
حضرت اسحاق نیز که جد اعلای پیامبران بنی اسرائیل و حضرت موسی و حضرت عیسی(ع) است بنا به نقل دهخدا در چهل سالگی به الجزیره رفت و در آنجا با دختر خاله خود «ربقه» ازدواج نمود و در قسمت جنوبی مملکت کنعان سکنی گزید، حاصل ازدواج با ربقه دو پسر به نام های عیصو و یعقوب بود. اسحاق(ع) سرانجام در 180 سالگی دار فانی را وداع گفت. (همان)
عیصو فرزند اسحاق با دختر اسماعیل ازدواج نمود که حاصل آن فرزندی به نام «روم» می باشد؛ گفته می شود تمام زرد پوستان از نژاد روم هستند. (تاریخ طبری، ج 1، ص 190)
یعقوب فرزند اسحاق نیز ازدواج های متعددی نمود که حاصل آنها دوازده فرزند شد که بعدا به اسباط بنی اسرائیل نام گرفتند و از میان آنها تنها یوسف(ع) به نبوت رسید. (البدایه و النهایه، ج 1، ص 179 _ 181)
ازدواج اول یعقوب با دختر خاله اش «لیا» صورت گرفت که حاصل آن شش پسر به نام های (روبیل، شمعون، لاوی، یهوذا، زبالون، یسحر) و یک دختر به نام «دینه» بود. او همچنین دختر خاله دیگرش «راحیل» را به زوجیت گرفت که یوسف و بنیامین از او متولد شدند. ازدواج سوم اسحاق با کنیز اهدایی لیا صورت گرفت که حاصل آن دو فرزند به نام «حاد و آشیر» بود و بالاخره آخرین ازدواج وی با کنیز اهدایی راحیل بود که از او نیز صاحب دو فرزند به نام «دان و نفتالی» گشت.
بدین ترتیب شمار فرزندان یعقوب، دوازده پسر و یک دختر می باشد.
طبری در کتاب تاریخ خود با استناد به یک روایت، ادامه سلسله انبیا بنی اسرائیل را از نسل لاوی بن یعقوب دانسته و می نویسد: «حاصل ازدواج لاوی بن یعقوب و نابیته دختر ماری بن یشخر چهار فرزند به نام های (عرشون، مردی، قاهث) بوده و شره ازدواج قاهث با «فاهی» دختر مسین بن بتویل بن الیاس، فرزندی به نام یصهر بود. یصهر نیز با دختر بتادیت بن برکیا به نام «شمیث» ازدواج کرد که حاصل آن دو فرزند به نام عمران و قارون بود. عمران با یحیب دختر شمویل بن برکیا بن یقسان بن ابراهیم ازواج کرد که حاصل آن دو فرزند به نام های موسی و هارون بود.»(تاریخ طبری، ج 1، ص 231)
پس از موسی هارون تا زمان ظهور حضرت مسیح(ع) نیز انبیایی آمده اند که آئین یهود را تبلیغ می کردند، برخی از آنها عبارتند از: (یوشع بن نون، کالب بن یوفنا، خرقیل بن بوذی، الیاس بن یاسین، یسع، طالوت، شمویل، داود، سلیمان، ارمینیا، دانیال، عزیز، ایوب، اشعیا، یونس، ذوالکفل، خضر، زکریا، یحیی) (مروج الذهب، ج 1، ص 61)
لازم به یادآوری است که نسب انبیا فوق الذکر به اسماعیل یا اسحاق می رسد و خواننده را برای آگاهی یافتن از تفصیل به کتب انساب ارجاع می دهم. تا اینکه حضرت عیسی(ع) 622 سال قبل از تاریخ هجری متولد شد (لغتنامه دهخدا، ج 10، ص 14530) او در 30 سالگی به نبوت رسید که در اورشلیم به تبلیغ دین خود پرداخت. عمر او را تا قبل از عروج 33 سال نوشته اند. پس از عروج حضرت مسیح نیز تا زمان پیامبر گرامی اسلام(ص) فترتی پدید آمد که در طول آن انبیا و صلحایی آمدند و به تبلیغ دین عیسی(ع) پرداختند آنان نویدآمدن پیامبر اسلام را به مردم می دادند. در سطور بعدی به تعدادی از آنها اشاره می کنیم:
(حنظله بن صفوان، ذوالقرنین، جرجیس، حبیبت نجار، اصحاب اخدود، خالدبن سنان عیسی، رئاب الشنی، اسعد ابوکرب الحمیری، قس بن ساعد الا یادی، زید بن عمرو بن نفیل، امیه بن ابی الصلت اثقفی، ورقه بن نوفل بن اسد، عداس مولی عتبه بن ربیعه ابو قیس صرمه بن ابی انس، ابوعامر الاوسی، عبدالله بن جحش اسدی، بحیرالراهب و...) (مروج الذهب، ج 1، ص 61 _ 72)
در اینجا نیز لازم به یادآوری می دانم که نسب هر یک از اسامی فوق الذکر با مراجعه به کتب انساب روشن خواهد بود که ما به جهت پرهیز از اطناب از آوردن آن صرف نظر نمودیم.
عالی