امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 12 مهر 1393 خورشیدی برابر با 9 ذی الحجه 1435 هجری و 4 اکتبر 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
هجرت حضرت امام خمینی(ره) از عراق به کویت تحت فشار رژیم بعثی عراق (1357 ش)
پس از تبعید امام خمینی(ره) به نجف، ایشان باز هم فریادهای حق‌طلبانه و ظلم‌ستیز خود را علیه رژیم، از طریق سخنرانی، ارسال پیام‌های کتبی و شفاهی به گوش ملت ایران می‌رساندند و بدین وسیله ماهیت بیدادگری و فساد و وابستگی رژیم را افشا و آشکار می‌ساختند. امام در حوزه علمیه نجف به تدریس فلسفه سیاسی حکومت اسلامی، تحت عنوان ولایت فقیه، همراه با دروس فقه و اصول پرداختند و شاگردانی برجسته و هم‌فکر تربیت کردند.
ثمره مجموعه این فعالیت‌ها، باعث آگاهی و رشد سیاسی روزافزون همه اقشار، اعم از تحصیل‌کرده‌ها، روحانیان، بازاری‌ها، شهری‌ها، روستایی‌ها و... گردید. از این رو، رژیم طاغوتی ایران، با اعزام هیئتی به بغداد و مذاکره با مقامات عراقی، خواهان ایجاد محدودیت برای امام بود. تا آنجا که منزل ایشان در نجف، در دوم مهر 1357 ش توسط نیروهای امنیتی عراق محاصره شد و رفت و آمدها، محدود و کنترل گردید. پس از این که دولت بعثی عراق، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی را از فعالیت‌های سیاسی و مذهبی بر ضد رژیم شاه در کشور عراق منع کرد، ایشان نجف را به قصد اقامت در کشور کویت ترک نمود. اما دولت کویت برای حفظ روابط خود با رژیم شاه از ورود امام به این کشور جلوگیری کرد. بنابراین امام پس از توقفی کوتاه در مرز بصره، به بغداد رفته و روز دیگر عازم پاریس شدند.
درگذشت استاد "مرتضی خلج اسعدی" محقق و مترجم معاصر (1375 ش)
استاد مرتضی خلج اسعدی در سال 1331 ش در تهران به دنیا آمد و پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد رشته مطالعات بین‌المللی از دانشگاه تهران، به کار تحقیق و ترجمه پرداخت. او همراه با کمیته تألیف و ترجمه ستاد انقلاب فرهنگی، به تألیف و تدوین دایرةالمعارفی در معرفی کشورهای مسلمان پرداخت. استاد خَلج اسعدی علاوه بر فعالیت در تدوین دایرةالمعارف جهان اسلام، در بسیاری از زمینه‌های دیگر همچون مقاله نویسی و ویرایش فعالیت می‌کرد. مرتضی خلج اسعدی پس از پایان دوره دکترای تاریخ و تمدن ملل مسلمان، به تدریس در دانشگاه تهران پرداخت. انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در مرداد 1375ش در مراسمی از فعالیت‌های فرهنگی استاد خلج اسعدی قدردانی کرد. نگارش بیش از یکصد مقاله برای دایرةالمعارف تشیع و دانشنامه جهان اسلام و مجلات نشردانش، معارف حکمت، کیهان فرهنگی و آینه پژوهش، از دیگر خدمات علمی این محقق و مترجم معاصر می‌باشد. همچنین کتب بیت‌المقدس، جنگ‌های صلیبی، ایران، اسلام و تجدد و... از جمله آثار اوست. مرتضی خلج اسعدی در 44 سالگی درگذشت.
نمایندگی (بی-بی-سی) در ایران تعطیل شد و رئیس و کارمندان آن اخراج شدند.(1352ش)
سخنگوی دولت اعلام کرد علت این تصمیم روش دشمنانه ای است که رادیومزبور علیه ایران اتخاذ کرده است
درگذشت "جارُاللَّه زمخشری" ادیب، مفسر و محدث معروف اهل سُنَّت(538 ق)
جاراللَّه زمخشری استاد تفسیر، حدیث، علم لغت، ادیب و فقیه مسلمان، سال‌های بسیاری را در مکه اقامت داشت و از این رو به جارُاللَّه یعنی همسایه‌ی خدا مشهور شد. زمخشری، به جهت علم و دانش بسیار در زمینه‌ی علوم دینی، مورد احترام فضلا و دانشمندان عصر خود بود و آثار بسیاری را در زمینه‌ی علوم مختلف اسلامی از خود به یادگار گذاشت. از مهمترین تالیفات زمخشری می‌توان به تفسیر کشّاف و مقدمةُ الادب اشاره کرد.
ارتحال عالم کبیر "علامه طبرسی" مفسر شهیر قرآن کریم(548 ق)
ابوعلی فضل بن حسن طبرسی در سال 468 ق به دنیا آمد. پس از فراگیری مقدمات در مشهد مقدس به تحصیل ادبیات عرب، قرائت، تفسیر، حدیث، حساب و جبر، فقه، اصول وکلام پرداخت و در آن علوم متبحرگردید. علامه در حدود 54 سال در مشهد بود و سپس راهی سبزوار شد و به تدریس و تالیف همت گماشت. قطب الدین راوندی، ابن شهر آشوب، ضیاءالدین راوندی و... از جمله شاگردان او به شمار می‌آیند.همچنین اسرار الامامه، تاج الموالید و کنوز النجاح ازتالیفات اوست. از میان ده‌ها کتاب او، تفسیر کبیر مجمع البیان، به عنوان سرآمد تفاسیر، مطرح گردیده است. او همچنین فقیهی وارسته و عالمی آگاه بود و محل مراجعه‌ی مردم واقع می‌شد. سرانجام امام مفسّران، پس از نزدیک به هشتاد سال عمر با برکت درروز عرفه‌ی سال 548 ق بدرود حیات گفت. بعضی، مسمومیت توسط بدخواهان را عامل درگذشتِ وی گفته‌اند. بدنش را به مشهد منتقل کرده و در جوار حرم امام رضا(ع) به خاک سپردند.
شهادت حضرت "مسلم‌بن عقیل" نماینده‌ی امام حسین(ع) در کوفه(60 ق)
مسلم بن عقیل که از شخصیت‌های برجسته وبا تقوای زمان خود به شمار می‌رفت، برای ارزیابی میزان وفاداری مردم کوفه به امام حسین(ع) به این شهر رفته بود. زیرا مردم کوفه، طی هزاران نامه، از امام حسین برای رفتن به این شهر و قیام علیه حکومت ستمگر یزید بن معاویه، دعوت کرده بودند. مردم کوفه اگرچه در ابتدا به گرمی از مسلم بن عقیل استقبال کردند، اما هنگامی که عبیداللَّه بن زیاد که مردی سنگدل و بی‌رحم بود بر کوفه حاکم شد، کوفیان، فریبِ وعده‌های دروغین او را خوردند و به خاطر ترس و جهل، دست از حمایت امام حسین(ع) کشیدند و مسلم را تنها گذاشتند. در پی آن، مسلم به دست عُمّال ابن زیاد گرفتار آمد و به دستور آن حاکم پلید، فرستاده‌ی امام حسین(ع) را از بالای داُرالاماره به پایین انداختند و او را به شهادت رساندند.
روز عرفه(روز نیایش)
روز نهم ذی‌الحجه به عنوان روز عرفه از اعیاد بزرگ اسلامی به شمار می‌رود، گرچه به اسم عید نامیده نشده است. در این روز خداوند تبارک و تعالی بندگان خود را به عبادت و اطاعت خود فراخوانده، و سفره‌ی جود و احسان خود را برای بندگان خود گسترانده است. شیطان در این روز خوار و حقیر و خشمناک است. از ظهر روز نهم ماه ذی‌الحجه، زائران خانه‌ی خدا در صحرای عرفات وقوف می‌کنند و برای این وقوف، فضایل بسیاری ذکر شده است. در غروب این روز، زائران، از عرفات به مشعرالحرام می‌روند و خود را برای سایر مناسک پر شکوه حج آماده می‌کنند.
آغاز عملیات "ظفر 2" در منطقه کرکوک عراق توسط سپاه (1366 ش)
عملیات ظفر 2، در تاریخ دوازدهم مهر 1366ش، با رمز مبارک لبیک یا حسین(ع)، در منطقه عملیاتی شهر کفری در استان کرکوک عراق، به منظور پاسخگویی به شرارت‌های رژیم بعث عراق در بمباران شیمیایی و ویران ساختن روستاهای کردنشین استان‌های شمالی عراق و نیز با هدف انهدام تأسیسات نظامی و اقتصادی عراق آغاز گردید.
رزمندگان تحت امر قرارگاه رمضان، متشکل از نیروی زمینی سپاه و لشکر 9 بدر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق در نخستین ساعات عملیات، ارتفاعات مهم منطقه را به تصرف خود درآوردند و نیروهای دشمن را متلاشی نمودند. رزمندگان لشکر 9 بدر با یک مانور پرتحرک، پس از وارد آوردن تلفات و خسارات سنگین، قرارگاه‌های دشمن را تصرف کرده و جاده‌های مهم منطقه را به کنترل خود درآوردند. همچنین در این عملیات ضمن کشته و زخمی کردن بیش از پانصد تن از قوای بعث، ده‌ها دستگاه تانک و نفربر و سلاح‌های نیمه سنگین منهدم گردید.
رحلت آیت اللَّه "سیدابوالحسن اصفهانی" زعیم شَهیر حوزه‌ی علمیه‌ی نجف(1365 ق)
سیدابوالحسن اصفهانی در سال 1284 ق در یکی از روستاهای اصفهان به دنیا آمد. پس از گذراندن دروس ابتدایی در زادگاهش، به حوزه‌ی اصفهان رفت و در نهایت تنگدستی به فراگیری علوم دینی و تدریس همت گماشت. در 24 سالگی راهی نجف شد و از محضر میرزای شیرازی، میرزا حبیب اللَّه رشتی، محمدکاظم یزدی و آخوند خراسانی و... بهره‌مند گردید. ده سال آخر حیات وی، همزمان با مرجعیت عامه و زعامت دینی شیعیان بود. از مهمترین آثار ایشان، وسیلةُالنجاة و اَنیسُ المُقلّدین می‌باشد. همچنین آیات عظام: سید محسن حکیم، سید محمد هادی میلانی، سیدمحمود شاهرودی، سردار کابلی،علامه طباطبایی، سید عبداللَّه شیرازی و میرزا هاشم آملی و... از جمله شاگردان او می‌باشند. این عالم ربانی سرانجام پس از 81 سال عمر پر برکت در کاظمین دارفانی را وداع گفت و در نجف اشرف به خاک سپرده شد.
پرتاب نخستین قمر مصنوعی شوروی به فضا و آغاز عصر فضا (1957م)
دانشمندان روس پس از مدت‌ها تحقیق و آزمایش، سرانجام موفق به ساخت اولین قمر مصنوعی خود شده و توانستند در روز چهارم اکتبر 1957م آن را به فضا پرتاب کنند. بدین ترتیب عصر تسخیر فضا با وارد شدن ماهواره اسپوتنیک یک به مدار زمین آغاز شد. این ماهواره در طی نود و دو روز، یک هزار و چهارصد بار به دور کره زمین گردش کرد و برای نخستین بار، پیام‌های رادیویی را از فضا به زمین مخابره نمود. این قمر مصنوعی 83 کیلوگرم وزن و 85 سانتیمتر قطر داشت و مجهز به دو دستگاه فرستنده رادیویی بود.
روز استقلال کشور "بلژیک" از هلند (1830م)
در سال 1830م طغیان مردم بلژیک علیه حکومت هلندی‌ها آغاز شد و به سرعت به صورت یک انقلاب تمام عیار درآمد. به دنبال آن، مردم بلژیک استقلال خود را در چهارم اکتبر 1830م اعلام کرده و با اعلام حکومت پادشاهی، قانون اساسی خود را تدوین نمودند. کشور پادشاهی بلژیک با بیش از 30 هزار کیلومتر مربع وسعتْ در شمال غربی اروپا و در همسایگی هلند، آلمان، لوکزامبورگ و فرانسه واقع شده است. از جمعیت بیش از 10 میلیونی بلژیک، اکثریت مسیحی و عمدتاً کاتولیک هستند. پایتخت بلژیک، بروکسل و از شهرهای مهم آن آنتْوِرپ و گنت است. زبان رسمی مردم بلژیک، فرانسوی، هلندی و آلمانی است و ملیت بیش از 90% آن‌ها بلژیکی از تیره‌های نژادی سفید است. واحد پول بلژیک یورو می‌باشد. که جای‌گزین فرانک شده است. 21 ژوئیه سال‌روز رسمیت یافتن پادشاهی لئوپولد اول در سال 1831 روز ملی بلژیک نام گرفته است. نظام سیاسی بلژیک مشروطه سلطنتی فدرال با دو مجلس قانون‌گزاری است.
آغاز جنگ کریمه در اروپا بین امپراتوری عثمانی و روسیه (1853م)
به دنبال ضعف امپراتوری عثمانی و ترس از اعمال نفوذ روسیه در آن کشور، در روز چهارم اکتبر 1853م جنگ‌های کریمه میان قوای روسیه با نیروهای دولت عثمانی، فرانسه، بریتانیا و سارْدِنی روی داد، علت اصلی این جنگ، اختلاف روسیه با فرانسه بر سر نواحی مقدس تحت سلطه عثمانی در فلسطین و نیز حفظ حقوق مسیحیان امپراتوری عثمانی بود. در این میان پس از ورود قوای روس به ایالات دور از مرکز دولت عثمانی، سلطان عثمانی در هشتم اکتبر 1853 به روسیه اعلان جنگ داد. شش ماه بعد انگلیس و فرانسه هم به کمک عثمانی آمدند و قوای آن‌ها در سپتامبر 1854م به شبه جزیره کریمه رسید. در این حال، جنگ سختی روی داد و تلفات بسیاری به دو طرف وارد آمد. سرانجام این جنگ در سال 1856م با شکست روسیه به پایان رسید و طبق قرارداد صلح پاریس که در 1856 منعقد شد، تمامیت ارضی دولت عثمانی ظاهراً تأمین شد. هر چند از آن پس راه مداخلات بعدی روسیه، فرانسه و انگلستان را در سرزمین عثمانی باز نمود و اوضاعْ، با روزی که جنگ شروع شده بود فرقی نکرد.
تولد "لویی لومْیر" فیلمساز، تهیه کننده و از مخترعان فرانسوی سینما (1864م)
لویی لومْیر، کارگردان و تهیه کننده معروف فرانسوی در چهارم اکتبر سال 1864م، در بزانْسون فرانسه به دنیا آمد. وی از جوانی وارد عرصه تئاتر شد و از آن پس با کمک برادرانش، دنباله تجارب مخترعانی همچون ادیسون، در زمینه ساخت تصاویر متحرک را گرفت و پس از مدت‌ها تلاش، اولین برنامه نمایش سینماتوگراف را در سال 1894م در پاریس ترتیب داد. لومیر پس از آن، تلاش خود را بر روی ساخت دستگاه فیلم‌برداری متمرکز کرد و در نهایت در سیزدهم فوریه 1895م این دستگاه را اختراع کرد و به این ترتیب هنر هفتم جهان به وجود آمد. وی سپس با این دستگاه ساده چند صحنه از وقایع روزمره و نمایش‌های کوتاه کمدی را فیلم‌برداری کرد و در روز 28 دسامبر 1895م دریک سالن کوچک زیرزمینی در پاریس به معرض نمایش گذاشت. این نمایش با استقبال گسترده مردم مواجه شد و از این زمان، زمینه ایجاد سینما در اروپا و امریکا فراهم گردید. لومْیر در سال‌های بعد ده‌ها فیلم کوتاه و بلند ساخت که بشقاب‌های چرخنده، شترمرغ‌ها، ناهار گربه، دریای توفانی و غذای کودک از آن جمله است. آثار عمده لومیر، بیشتر مربوط به ضبط وقایع مستند و شوخی‌های ساده است. همچنین اولین فیلم او، خروج کارگران از کارخانه‌های لومیر نام دارد. لویی لومیر سرانجام در سال 1948م در 84 سالگی درگذشت، در حالی که در هنگام مرگ، صنعت سینما و فیلم‌برداری، نسبت به آغاز قرن بیستم پیشرفتی خیره کننده یافته بود
روز ملی و استقلال کشور افریقایی "لسوتو" (1966م)
کشور پادشاهی لِسُوتو با 30/355 کیلومتر مربع مساحت در جنوب قاره افریقا، دور از دریای آزاد و در میان کشور افریقای جنوبی واقع شده است. جمعیت لسوتو بیش از 2 میلیون نفر بوده که عمدتاً سیاه‌پوست و مسیحی می‌باشند. شهر ماسْرو، پایتخت و لوتی واحد پول این کشور است. زبان رسمی مردم لسوتو انگلیسی وسوتو است. پیش‌بینی می‌شود که جمعیت لسوتو تا سال 2025م در حدود 3/5 میلیون نفر خواهد بود. از شهرهای مهم آن تیاتیاننگ و هلوتسه قابل ذکر می‌باشد. سرزمین لسوتو قبل از استقلال، با سوتولند نامیده می‌شد و محل سکونت اقوام گوناگونی بود، اما کشف معادن الماس و طلا در افریقای جنوبی باعث هجوم اروپاییان گردید و تسلط استعمارگران انگلیسی و هنلدی بر این مناطق آغاز شد. لسوتو از 1868م تحت استعمار انگلستان بود تا این که در 1965م دارای خودمختاری و در چهارم اکتبر 1966م پس از یک قرن، از استعمار انگلستان استقلال یافت. این کشور، بعد از استقلال با کودتاهای متعددی مواجه بود و از سوی دیگر با توجه به موقعیت جغرافیایی‌اش، هماره درگیری‌های با کشور افریقای جنوبی داشته است. نظام سیاسی حاکم بر لسوتو، مشروطه سلطنتی است.
مرگ "احمد حسن البکر" رئیس جمهور پیشین حکومت بعثی عراق (1982م)
ژنرال احمد حسن البکر، رئیس‌جمهور بعث عراق، در سال 1914م در شهر تکریت عراق به دنیا آمد. احمدحسن البکر در زمان زمام‌داری عبدالرحمن عارف به معاونت ریاست جمهوری دست یافت ولی در سال 1968م بار دیگر علیه رئیس جمهور دست به کودتا زد و خود زمام امور عراق را به دست گرفت. کودتای نظامی احمد حسن البکر که از طرف حزب بعث عراق سازمان داده شده بود، سرآغاز حکومت استبدادی و خونین حزب بعث بر عراق بود که نزدیک به 35 سال، تا سال 2003م جان و مال و ناموس مردم عراق را بازیچه جنگ قدرت و دیکتاتوری خود نمود و میلیون‌ها نفر را به کام مرگ کشاند. حسن البکر پس از این کودتا و به دست گرفتن قدرت، اختناق شدیدی در عراق به وجود آورد و هرگونه مخالفتی را با شدت سرکوب می‌کرد. در سال 1971م، روابط عراق و امریکا تیره شد و انعقاد پیمان دوستی 15 ساله عراق و شوروی سابق در سال 1972م، این تیرگی را عمیق‌تر ساخت. طی سال‌های نیمه اول دهه 1970م، کردهای عراقی که سرگرم نبرد علیه حکومت حسن البکر بودند، از سوی رژیم شاه در ایران مسلح می‌شدند و این امر نیز روابط دو کشور را تا سرحدّ جنگ، محدود و تیره ساخته بود. این تیرگی روابط سرانجام با انعقاد قرارداد 1975 الجزایر تا حدّ زیادی خاتمه یافت. از آغاز زمام‌داری حسن البکر، معاون او صدام حسین مهار قدرت را در آن کشور در دست داشت و خود را برای به دست گرفتن قدرت مطلقه آماده می‌کرد. حسن البکر تا سال 1979م در سمت رئیس جمهور عراق باقی ماند و در این سال تحت فشار معاونش، صدام حسین از مقام خود استعفا داد. حسن البکر در 16 ژوئیه 1979م به دلیل اختلاف با صدام از قدرت کناره گرفت و از صحنه سیاست عراق خارج شد. احمد حسن‌البکر سرانجام در چهارم اکتبر 1982م در 68 سالگی در انزوا، درگذشت.
مرگ بوربنگ، محقق مشهور علوم طبیعی (1926م)
لوتر بوربنگ طبیعی‌دان امریکایی، در ۱۸ فوریه ۱۸۴۹م به‌دنیا آمد. بوربنگ قصد نفی یا اثبات مسائل علمی را نداشت، اما تجارب روزافزون او باعث گردید که از گیاهان سودمند، انواع سودمندتری به‌دست آید. بر این اساس، بوربنگ به تکثیر صدها نوع گیاه پرداخت و در این راه به شهرت فراوانی رسید. او در میوه‌ها نیز انواع نوظهوری تولید کرد. بوربنگ چهل سال تمام درباره گوجه فرنگی، زردآلو و تمشک مطالعه کرد و اقسام مختلفی از آن‌ها را به‌وجود آورد. به‌طور مثال با کاشت و تکثیر یک نوع سیب‌زمینی، ۲۳ نوع مختلف از آن به‌دست آورد که نوعی از آن هنوز به‌نام بوربنگ معروف است و به‌عنوان پدربزرگ همه سیب‌زمینی‌های مرغوب کنونی به‌شمار می‌رود. بوربنگ در سال‌های پایانی عمر خود درباره نظریه تکامل، سخنرانی‌هایی در برخی دانشگاه‌ها ایراد کرد و کتاب‌هایی به چاپ رساند که "شیوه کار و اکتشافات لوتر بوربنگ" و "چگونگی پرورش گیاهان برای استفاده بیشتر" از آن جمله‌اند. لوتر بوربنگ سرانجام پس از سال‌ها تحقیق و تجربه و رده‌بندی گیاهان مختلف، در چهارم اکتبر سال ۱۹۲۶ میلادی در سن هفتاد و هفت سالگی درگذشت.
کشف پنی سیلین توسط الکساندر فلمینگ (1928م)
سر الکساندر فلمینگ پزشک و کاشف معروف انگلیسی در ۶ اوت ۱۸۸۱م در خانواده‌ای کشاورز در شهر لاچفیلد فارم در غرب اسکاتلند به‌دنیا آمد. او در جریان جنگ جهانی اول، در بهداری ارتش انگلیس به خدمت مشغول بود. فلمینگ در آن مدت متوجه شد که عده زیادی از سربازان درنتیجه عفونت زخم می‌میرند و این امر باعث تأثر و وحشت در او شد.درنهایت، ده سال پس از پایان جنگ، در چهارم اکتبر ۱۹۲۸م، یک اتفاق تصادفی و یک مطالعه دقیق و موشکافانه باعث شد که فلمینگ برای از بین بردن باکتری‌های تولیدکننده عفونت زخم، موفق به کشف پنی‌سیلین گردد که برای بافت‌های انسانی اثرات نامطلوبی در پی نداشت.
این کشف در تاریخ طب بی‌نظیر بود و نشان می‌داد که نتایج ناشی از آن، انقلابی در تاریخ پزشکی به‌وجود خواهد آورد. پنی‌سیلین بدان‌صورت که فلمینگ کشف کرد کاربردی نداشت؛ تا این‌که یازده سال بعد در سال ۱۹۳۹م با کمک دو دانشمند میکروب‌شناس و زیست‌شناس به نام‌های هوارد فلوری و ارنست چین، این آنتی‌بیوتیک به‌صورت داروی ضد عفونت عرضه شد. در طی جنگ جهانی دوم، آنتی‌بیوتیک‌ها کاربرد وسیعی پیدا کردند و جان میلیون‌ها نفر را نجات دادند. فلمینگ، ۱۷ سال پس از کشف پنی‌سیلین، در سال ۱۹۴۵م، به دریافت جایزه نوبل پزشکی نائل آمد و به لقب بهترین خدمت‌گزار کشور مفتخر گردید. سر الکساندر فلمینگ سرانجام در یازدهم مارس ۱۹۵۵م در سن ۷۴ سالگی درگذشت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید