به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، وطن امروز نوشت: این نگرانی آنقدر زیاد است که او این
بار در آمریکا و در پاسخ به هاله اسفندیاری، یکی از عناصر انقلاب‌های
مخملین، از تبعات شکست مذاکرات ابراز نگرانی می‌کند و به او یادآوری می‌کند
که اگر مذاکرات شکست بخورد؛ جریان رقیب آنها انتخابات مجلس را خواهد برد!
وزیر
امور خارجه دولت روحانی شامگاه چهارشنبه هفته گذشته به وقت محلی در
اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا سخنرانی کرد. در این نشست هاله
اسفندیاری، مدیر بخش مطالعات خاورمیانه اندیشکده «وودرو ویلسون» از ظریف
پرسید: «لطفا درباره تاثیر گفت‌وگوها بر مسائل سیاسی داخلی ایران توضیح
بفرمایید البته می‌دانم که این حوزه، مدنظر شما نیست.»
قبل از آنکه
به پاسخ ظریف به هاله اسفندیاری بپردازیم، باید یادآوری کرد هاله
اسفندیاری، آمریکایی ایرانی‌الاصل همان کسی است که سال ۱۳۸۶ طی سفری که به
ایران داشت؛ دستگیر شد. او مدیر بخش مطالعات خاورمیانه اندیشکده «وودرو
ویلسون» است و برنامه‌های مربوط به ایران در این موسسه، مستقیما تحت
حمایت‌های بنیاد سوروس دنبال می‌شود. بنیاد سوروس نیر منشأ و مرکز
برنامه‌ریزی‌ها برای انقلاب‌های مخملین در دنیاست.
دلیل سفر هاله
اسفندیاری به ایران نیز ایجاد شبکه‌ای از افراد همفکر و توانمندسازی این
شبکه بود. آنها به بهانه حضور این افراد در سمینارها و کنفرانس‌های خارجی،
پازل‌های آموزشی خود برای اقدامات براندازانه را دنبال می‌کردند. در واقع
هاله اسفندیاری در قالب موسسه وودرو ویلسون، نقش بازوی تحقیقاتی جورج سوروس
را در ایران ایفا می‌کرد.
اکنون در سال ۱۳۹۳ او در شورای روابط
خارجی آمریکا، مقابل جواد ظریف، وزیر امور خارجه کابینه حسن روحانی نشسته
است و از او می‌خواهد تاثیر گفت‌وگوهای هسته‌ای بر شرایط داخلی ایران را
ارزیابی کند.
جواد ظریف نیز به این سؤال اینگونه پاسخ داد:
«بی‌تردید، همینطور است زیرا ما روندی را شروع کرده‌ایم که هدف از آن تغییر
فضای سیاست خارجی کشور است. اگر با وجود تلاش‌های ما برای تعامل، این
تلاش‌ها بی‌نتیجه بماند، مردم ایران این فرصت را خواهند داشت تا ۱۶ ماه
دیگر که انتخابات پارلمانی در ایران برگزار می‌شود، به این عملکرد ما (با
آرای خود) پاسخ دهند. وقتی قبلا در تعامل و مذاکرات درباره توافق هسته‌ای
با جامعه بین‌المللی در سال‌های۲۰۰۴ و۲۰۰۵، توافق‌هایی کردیم و تلاش‌های ما
برای عملکرد شفاف، از جانب اتحادیه اروپایی رد شد، مردم جواب ما را با
انتخاب رئیس‌جمهوری متفاوت دادند که مرا هم زود بازنشسته کرد! البته باید
توجه داشت که اتحادیه اروپایی به تنهایی فعالیت نمی‌کرد و مقامات کاخ سفید و
وزارت خارجه آمریکا مانع از هرگونه توافق شدند، همانطور که حالا هم کسانی
هستند که نمی‌خواهند هیچگونه توافقی حاصل شود قطع نظر از اینکه مفاد آن چه
باشد. حالا من بار دیگر زنده شده‌ام (خنده حضار). به نظر من، در انتقال
پیامی که جامعه بین‌المللی و بویژه غرب می‌خواهد به ایران منتقل کند باید
بسیار دقت کند. باید دید تعامل از جانب ایران و تلاش ایران برای باز بودن و
نگاه به آینده داشتن با پاسخ مثبت مواجه می‌شود یا اینکه بار دیگر، رد
می‌شود. من فکر می‌کنم مردم ایران پاسخ خود را در صندوق‌های رای نشان
خواهند داد.»
پاسخ ظریف به هاله اسفندیاری کاملا واضح است. او به
اسفندیاری گفته است در صورت عدم توافق هسته‌ای و شکست مذاکرات، همفکران او
در ایران به انزوا خواهند رفت و مردم قدرت سیاسی را در اختیار جریان
غیر‌همفکر او قرار می‌دهند! او برای شاهد این اظهارات خود، ماجرای شکست
مذاکرات در سال ۲۰۰۵ را یادآوری کرده است.
ظریف سابقهداراین
بار نخستی نیست که جواد ظریف در پوشش مذاکرات هسته‌ای، دغدغه‌های حزبی خود
را مطرح می‌کند. او در همین مذاکرات یک سال اخیر، ۲ بار دیگر هم آداب
دیپلماتیک را کنار گذاشت و درباره عواقب شکست مذاکرات بر فضای سیاسی داخل
ایران گفت. جواد ظریف بلافاصله پس از شکست مذاکرات وین ۵ در صفحه توئیتر
خود نوشت: «دستیابی به توافق جامع هسته‌ای غیرممکن نیست، نیاز است توهمات
کنار گذاشته شود، نباید مانند سال ۲۰۰۵ فرصت از دست برود».
نگرانی
برای از دست رفتن «فرصت» همانند سال ۲۰۰۵ آنقدر واضح بود که شبکه بی‌بی‌سی
فارسی در تحلیلی نوشت: «نگرانی اصلی ظریف برای به نتیجه نرسیدن مذاکرات
هسته‌ای نیست، بلکه باخت دوباره تیم روحانی در انتخابات آینده و تکرار
تجربه انتخابات ۱۳۸۴ است.»
بی‌بی‌سی در ادامه نوشت: هشدار اصلی
ظریف به غرب در واقع این است که اگر با دولت روحانی توافق نکند، همانند سال
۱۳۸۴ (۲۰۰۵) بار دیگر زمینه روی کار آمدن اصولگرایان را فراهم خواهد کرد.
بی‌بی‌سی در تحلیلی درباره این پیام ظریف افزود: «این پیام مخاطب خارجی
دارد. به نوعی به طرف‌های مذاکره هشدار می‌دهد نگذارید اتفاقات ۲۰۰۵ تکرار
شود. بن‌بست مذاکرات در سال ۸۴ تیم آقای روحانی را از صحنه مذاکرات خارج
کرد. ممکن است ظریف به این نکته ظریف هم اشاره داشته باشد که اگر کارها خوب
پیش نرود، ممکن است این تیم فعلی از صحنه خارج شود».
این توئیت
ظریف انتقادات گسترده‌ای در ایران به دنبال داشت و منتقدان از او خواستند
شأن و جایگاه وزارت امور خارجه را رعایت کند و از طرح و پیگیری دغدغه‌های
جناحی در قالب مذاکرات هسته‌ای پرهیز کند. با این حال ظریف به این انتقادات
توجهی نشان نداد. او چندی بعد و در آستانه مذاکرات وین ۶، این بار با
انتشار یک ویدئو، یک بار دیگر دغدغه‌های خود از شکست مذاکرات را مطرح کرد!
ظریف
در این فیلم گفت: «ما می‌توانستیم مساله هسته‌ای را در سال ۱۳۸۴ حل و فصل
کنیم ولی در آن زمان حرف من را باور نمی‌کردند، وقتی می‌گفتم ایرانی‌ها به
فشار حساسیت دارند، دولت بوش با اصرار بر اینکه ما غنی‌سازی را به کلی رها
کنیم... با نزدیک شدن به ۲۹ تیر من یک بار دیگر احساس نیاز می‌کنم که
هشدار دهم و بگویم بازی شاهین – قمری به امید گرفتن امتیاز در لحظه آخر،
نمی‌تواند نتیجه‌ای بهتر از سال ۱۳۸۴ بدهد.»
با این اظهارات، ظریف
در حد فاصل پایان مذاکرات وین ۵ و آغاز مذاکرات وین۶ ، ۲ بار ماجرای شکست
مذاکرات هسته‌ای در دوره اعتماد‌سازی اول را یادآوری کرد. اکنون پس از
مذاکرات وین ۶ و عدم دستیابی طرفین به توافق جامع، آقای ظریف یک بار دیگر و
این‌بار در مذاکرات هسته‌ای نیویورک، و خطاب به هاله اسفندیاری بسیار
صریح‌تر از گذشته از آثار شکست مذاکرات بر جایگاه جریان سیاسی متبوع او سخن
گفته است.
اینکه ظریف با چه امیدواری‌ای اینگونه غرب و آمریکا را
به نتایج شکست مذاکرات گذشته آدرس می‌دهد؛ موضوعی است که با توجه به تجربه
آن مذاکرات، عجیب به نظر می‌رسد. ظریف در سال ۲۰۰۴ و در مذاکرات سعدآباد
نیز در حالی که در گوشه‌ای در حال مذاکرات محرمانه با محمد البرادعی بود؛
نگرانی‌های جریانی و حزبی خود را با البرادعی در جریان گذاشت.
او
به البرادعی درباره آثار و تبعات شکست مذاکرات گفت و گفت شکست مذاکرات باعث
پیروزی جریان رقیب آنها در انتخابات آتی ریاست‌جمهوری خواهد شد البته
به‌رغم طرح نگرانی ظریف اما البرادعی تفسیر غیر‌مطلوب دولتی‌ها را از
«تعلیق» ارائه داد و آقای ظریف متوجه شد نگرانی‌های آنها برای طرف خارجی
فاقد اهمیت است.