مجله شبانه باشگاه خبرنگاران؛سوره 59. حشر آیه 10
وَالَّذِینَ جَآءُوا مِن بَعْدِهِمْ یقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونَا بِالْإِیمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِی قُلُوبِنَا غِلّاً لِّلَّذِینَ آمَنُواْ رَبَّنَآ إِنَّک رَءُوفٌ رَّحِیمٌ
و کسانی که بعد از مهاجرین و انصار آمدند، می‌گویند: پروردگارا! ما و برادرانمان را که در ایمان بر ما سبقت گرفته‌اند، بیامرز و در دل‌های ما کینه مؤمنان را قرار نده. پرورگارا! همانا تو رئوف و مهربانی.
در آیات قبل، از مهاجرین و انصار ستایش شد و در این آیه سخن از تابعین است که تمام مسلمانان پس از پیامبر را می‌تواند شامل شود.در آیات 8 تا 10 به عوامل وحدت اشاره شده است:1. محبّت. «یحبّون من هاجر الیهم»2. ایثار. «و یؤثرون علی انفسهم»3. دعا. «ربّنا اغفر لنا... ربّنا»4. خدمت. «تبَوّءُو الدار»5. دوری از حرص و حسد. «لایجدون فی صدورهم حاجة مما اوتوا...»6. دوری از بخل. «یوق شحّ نفسه»7. اخوّت. «اغفر لنا و لاخواننا»8. سعه صدر و نداشتن کینه. «لاتجعل فی قلوبنا غلاّ للذین آمنوا»
مغفرت و استغفاربیش از دویست بار موضوع مغفرت و واژه‌های آن در قرآن مطرح شده است. هم خودمان باید استغفار کنیم و هم از اولیای خدا بخواهیم که برای ما استغفار کنند. «یا ابانا استغفر لنا»( یوسف، 97) حتی فرشتگان برای مؤمنان استغفار می‌کنند. «و یستغفرون للذین آمنوا»( غافر، 7)البتّه استغفار برای مشرکان و منافقان اثری ندارد. «سواء علیهم استغفرت لهم ام لم تستغفر لهم لن یغفر اللّه لهم»( منافقون، 6)، «ما کان للنبی و الّذین آمنوا ان یستغفروا للمشرکین»( توبه، 113)امّا عوامل مغفرت الهی عبارتند از:1. اطاعت از رهبر آسمانی. «فاتّبعونی یحببکم اللّه و یغفر لکم ذنوبکم»( آل عمران، 31)2. تقوا. «ان تتقوا اللّه... یغفر لکم»( انفال، 29)3. عفو و گذشت از مردم. «و لیعفوا و لیصفحوا الا تحبون ان یغفر اللّه لکم»( نور، 22)4. کلام مستدل و محکم. «قولوا قولا سدیداً... یغفر لکم»( احزاب، 70 - 71)5. قرض الحسنه. «ان تقرضوا اللّه... یغفر لکم»( تغابن، 17)6. توبه و استغفار. «و من یعمل سوءً أو یظلم نفسه ثمّ یستغفر اللّه یجد اللّه غفوراً رحیما»( نساء، 110)* مکتب کامل مکتبی است که برای پیروان آینده خود نیز طرح کمال و رشد داشته باشد. «و الّذین جاءوا من بعدهم»* برای جلوگیری از سوء تفاهم، ابتدا از لغزشهای خود استغفار کنیم و سپس لغزشهای دیگران. «اغفر لنا و لاخواننا»* مؤمن، مصونیت از گناه ندارد، ولی هرگاه گناهی مرتکب شد، بلافاصله استغفار می‌کند. «اغفر لنا و لاخواننا»* دعای خیر برای گذشتگان، وظیفه آیندگان است. «و الّذین جاؤوا من بعدهم یقولون ربّنا اغفر... الّذین سبقونا بالایمان»* تمام مسلمانان با هم برادرند و برای یکدیگر دعا می‌کنند. «اغفر لنا و لاخواننا الّذین سبقونا بالایمان»* سابقه در ایمان، یک ارزش است. «سبقونا بالایمان»* برادری واقعی، در پرتو ایمان است. «اخواننا الّذین سبقونا بالایمان»* در اخوت و برادری دینی، زمان و مکان و نژاد مطرح نیست. «اخواننا الّذین سبقونا بالایمان»* با دعای خیر، کینه‌ها را از دل دور کنیم. «ربّنا اغفر... لاخواننا... لاتجعل غلاً للذین آمنوا»* مؤمن، بدخواه دیگران نیست. «لاتجعل فی قلوبنا غلاً للذین آمنوا»* خودسازی بدون استمداد از خداوند نمی‌شود. «ربّنا... لاتجعل فی قلوبنا غلاً»* در اصلاحات باید به سراغ ریشه‌ها رفت. ریشه بسیاری از گناهان، کینه و حسادت ودشمنی است که باید ریشه‌کن شود. «لاتجعل فی قلوبنا غلاً»* توجه به ربوبیت و رأفت و رحمت خداوند، از آداب و پشتوانه اجابت دعاهاست. «ربّنا اغفر... انّک رؤف رحیم»برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید