به گزارش
خبرنگار کلینیک باشگاه خبرنگاران، چاقی بار بسیاری از بیماری‌ها را به یدک می‌کشد؛ فشارخون بالا، چربی خون، بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت و... ارمغان زندگی ماشینی پرسرعت و بی‌تحرک امروز است. این روزها بازار تبلیغات رنگارنگ داروهای لاغری داغ‌تر از قبل شده و زنان مشتریان اصلی این داروها هستند. بسیاری از بانوان برای داشتن تناسب اندام و زیبایی به داروهای لاغری روی می‌آورند که عوارض جبران‌ناپذیر جسمی و روانی در پی دارد.
از سوی دیگر وزارت بهداشت بارها نسبت به عوارض این داروها هشدار داده است. اما هشدارها از آنجا جدی‌تر می‌شود که طبق تحقیقات وزارت بهداشت، بسیاری از این داروها که فاقد مجوز هستند از مواد روان‌گردان تشکیل شده‌اند که علاوه بر آنکه اعتیادآور است، عوارض جسمی ناگواری را به وجود می‌آورد. این مطلب عوارض این داروهای لاغری را بررسی می‌کند.
فریب نخورید
رییس مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت اکثر داروهای لاغری که در ماهواره تبلیغ می‌شود را اعتیادآور و به مراتب خطرناك‌تر از هرویین دانست. اما نکته قابل توجه آن است که این داروها از چه موادی تشکیل شده که چند نفر را روانه آیسییو کرده و علاوه بر آن اعتیادآور است؟ رییس اداره سلامت روان و پیشگیری از اعتیاد وزارت بهداشت دراین‌باره توضیح می‌دهد: «داروهای لاغری که فاقد مجوز وزارت بهداشت هستند و عوارضی مشابه مواد روان‌گردان دارند از آمفتامین‌ها تشکیل شده‌اند که مواد اصلی تشکیل‌دهنده «شیشه» است.» دکتر ناصحی ادامه می‌دهد: «این داروهای لاغری خطرناک، بسیار متنوع و فراوان هستند و زنان بیشتر جذب این داروها می‌شوند.» رییس اداره سلامت روانی، اجتماعی و پیشگیری از اعتیاد وزارت بهداشت با بیان اینکه این‌گونه داروهای لاغری از اسم و ظاهرشان قابل‌تشخیص نیستند، تاکید کرد: «ممکن است این داروها ظاهرا معتبر باشند و به راحتی از روی بسته‌بندی و شکل آنها نمی‌توان در مورد آنها قضاوت کرد و تنها راه تشخیص سالم بودن دارو، مجوز وزارت بهداشت است.»
رییس اداره داروهای گیاهی و مکمل وزارت بهداشت نیز مواد شبه آمفتامین و شبه اکس را که به شدت اعتیادآورند از مواد اصلی تشكیل دهنده داروهای لاغری عنوان می‌کند و می‌گوید: «بسیاری از این داروهای لاغری با عنوان گیاهی در عطاری‌ها به فروش می‌رسد و فرد مصرف‌کننده تصور می‌کند چون دارو گیاهی است، حتی اگر منجر به لاغری نشود هیچ عارضه‌ای ندارد.»
داروهای لاغری اعتیادآور
شاید تصورش کمی مشکل باشد، اما واقعیت آن است که مصرف برخی داروهای لاغری که این روزها رایج شده است عوارض جبران‌ناپذیری دارد. رییس اداره داروهای گیاهی و مکمل معاونت غذا و دارو، عوارض مصرف داروهای لاغری با پایه مواد محرک و روان‌گردان را این‌گونه برشمرد: «مشکلات قلبی-عروقی، آریتمی، فشارخون، سنکوپ و مشکلات روانی از جمله عوارض مصرف داروهای لاغری هستند. علاوه بر این، در عملکرد دیگر اعضای بدن نیز اختلال ایجاد می‌كنند.» از سوی دیگر رییس اداره سلامت اجتماعی، روانی و پیشگیری از اعتیاد وزارت بهداشت، اعتیاد روانی را از دیگر عوارض مصرف این داروها بیان می‌کند و می‌گوید: «با مصرف قرص‌های لاغری حاوی «آمفتامین» فرد به شدت به این دارو اعتیاد پیدا می‌کند و احساس می‌کند باید آنها را دائما مصرف کند. همچنین افسردگی، توهم، هذیان، پرخاشگری و خشونت عوارض دیگر این داروهای لاغری است.»
اما چرا در داروهای لاغری از مواد روان‌گردان و اعتیادآور استفاده می‌شود؟ دکتر ناصحی با بیان اینکه مصرف این داروها علاوه بر عوارض قلبی و عروقی و فشارخون بالا، فرد را مستعد سکته قلبی و مغزی می‌کند، در مورد عملکرد این داروها توضیح می‌دهد: «مصرف داروهای لاغری غیراستاندارد در ابتدا 2 اثر مثبت و موقت در فرد ایجاد می‌کند؛ اول اینکه اشتها را کم می‌کند و فرد کمتر غذا می‌خورد و در نتیجه وزنش کاهش پیدا می‌کند. دوم آنکه یک انرژی کاذب به فرد می‌دهد که حالت سرخوشی پیدا می‌کند و باعث می‌شود همواره نسبت به مصرف این داروها تمایل نشان دهد. بعد از مدتی کاهش اشتها در فرد ادامه می‌یابد و بیشتر حالت مرضی پیدا می‌کند و به دنبال آن عضلات و بافت‌های بدن تحلیل می‌رود و فرد مصرف‌کننده تصور می‌کند، کاهش وزن پیدا کرده است.»
به گفته رییس اداره سلامت روان، اجتماعی و پیشگیری از اعتیاد وزارت بهداشت، این دارو بیشتر توسط زنان و در آرایشگاه‌ها، میهمانی‌ها، باشگاه‌های ورزشی و تجمع‌های زنانه توصیه می‌شود و زنان پذیرش بیشتری برای مصرف و حتی تشویق اطرافیان خود برای استفاده از این داروهای خطرناک دارند.
داروی لاغری را از داروخانه تهیه کنید
عوارض و هشدارهایی که نسبت به داروهای لاغری بیان شده مربوط به داروهایی است که غیرقانونی وارد کشور شده‌اند و مجوز وزارت بهداشت را ندارند. به گفته رییس اداره داروهای گیاهی و مكمل وزارت بهداشت اخیرا گزارش شده چند فرآورده بدون مجوز خارجی به‌ویژه چینی در سطح وسیعی در مراكز غیر مجاز به فروش می‌رسد كه همان‌گونه كه بیان شد چندین مصرف‌كننده به علت عوارض خطرناك روانه بخش آیسییو بیمارستان كرده است.
دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی، افرادی که داروهای لاغری غیراستاندارد را تولید یا وارد می‌کنند قاچاقچی می‌نامد و توصیه‌هایی را در این زمینه بیان می‌کند.
• فقط از داروهایی برای کاهش وزن استفاده کنید که توسط متخصصان تجویز می‌شود.
• مجوز معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت روی داروی لاغری باید موجود باشد.
• هرگز داروهای لاغری را از باشگاه‌ها، آرایشگاه‌ها، میهمانی‌ها و... تهیه نکنید. مکان مناسب برای تهیه داروی لاغری داروخانه است.
• براساس پروتکل استاندارد چاقی، اگر نمایه توده بدنی فردی بالاتر از 27.5 باشد و همزمان علایم بیماری‌های دیگر مانند فشارخون، قندخون و چربی خون در وی مشاهده شود و روش‌های دیگر درمانی برایش مفید نباشد، پزشک متخصص می‌تواند در کنار رژیم‌غذایی مناسب و فعالیت فیزیکی برای وی، قرص لاغری مورد تایید وزارت بهداشت تجویز کند.
• اگر نمایه توده بدنی فردی 30 یا بالاتر بود و هیچ‌یک از علایم بیماری‌های ذکر شده را نداشت و روش‌های دیگر درمانی برایش مفید نبود پزشک می‌تواند در کنار رژیم درمانی و فعالیت فیزیکی، داروی لاغری معتبر با دوز مشخص برای مدت معین را برای او تجویز کند.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ