به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران، شبکه خبری الجزیره در گزارشی به قلم "معصومه طرفه" در این‌باره آورده است: یکی از مزایای همراهی ایران در رابطه با مقابله با داعش این است که تنش‌ها میان این کشور و عربستان تا حد زیادی کاهش خواهد یافت. "حسن روحانی"، رئیس‌جمهور ایران در سخنان خود در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در تاجیکستان بر این نکته تاکید کرد که تصور اینکه حمله هوایی به تنهایی می‌تواند مشکلات پیچیده مربوط به تروریسم را حل کند، ساده‌انگاری است. وی تاکید کرد که مقابله با تروریسم نیازمند اراده جمعی و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است.
در این اجلاس مقامات سه کشور ایران، روسیه و چین بدون شک در حاشیه این اجلاس درباره طرح باراک اوباما در زمینه مقابله با داعش که در سخنرانی وی همزمان با سالگرد حادثه یازده سپتامبر ارائه شد و مبنای آن حمله هوایی به مواضع داعش در خاک سوریه بود، با هم مذاکره کردند. این در شرایطی است که مقامات دو کشور روسیه و سوریه تاکید کرده‌اند هر نوع حمله هوایی در خاک سوریه بدون تایید شورای امنیت غیرقانونی خواهد بود و وزارت خارجه ایران نیز این طرح اوباما را مبهم خوانده است.
اگرچه ممکن است بسیاری با این ادعای اوباما که نمی‌توان برای مبارزه با تروریسم بر روی بشار اسد تکیه کرد، موافق باشند، اما در این صورت این توصیه برخی از کارشناسان ارشد نظامی غرب مبنی بر اینکه در این شرایط باید بشار اسد نیز در روند مبارزه با داعش به همکاری دعوت شود، مورد غفلت قرار می‌گیرد.
"دیوید ریچاردز"، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش انگلیس در این‌باره می‌گوید: ما باید از اسد در این روند استفاده کنیم. شرایط امنیتی ویژه حال حاضر دنیا نیازمند یک طرح استراتژیک منسجم برای مقابله با افراطی‌گری است. ایران و روسیه دو جزء اصلی هر نوع طرح نظامی در این زمینه هستند، چرا که این دو تنها کشورهایی در دنیا هستند که می‌توانند در صورت نیاز به انجام حمله هوایی در خاک سوریه، نظر موافق بشار اسد را جلب کنند.
مقابله با تروریسم در عراق و سوریه تنها با لیست کردن اسامی کشورهای عربی و حمایت سنی‌ها ممکن نخواهد بود، این نکته‌ای است که در گزارش سیا درباره نحوه مقابله با داعش به نوعی مستتر است: تعداد تروریست‌های داعش اکنون سه برابر بیشتر از آن چیزی است که تخمین زده شده است. بنابراین حمایت ایران در این زمینه به منظور جلب همکاری اکثریت شیعه و همچنین جلب نظر بشار اسد بسیار حیاتی و مهم است. ایران در زمینه حمایت از دولت عراق تاکنون همکاری‌های نظامی بسیاری با این کشور داشته و اخیرا نیز اتباع پاکستانی و افغانستانی را که قصد پیوستن به داعش در عراق را داشته‌اند، دستگیر کرده است.
این امکان وجود دارد که اوباما به این دلیل لیست مربوط به کشورهای عضو ائتلاف برای مقابله با داعش را به عمد مبهم باقی گذاشته تا از واکنش منفی ایران و روسیه نسبت به این مسئله جلوگیری کند. با این وجود این مسئله ممکن است مشکلات جانبی نیز داشته باشد، به ویژه در این شرایط که فضای خوبی در زمینه مذاکرات هسته‌ای ایران که هفته گذشته و با شرکت ویلیام برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا انجام شد، ایجاد شده بود.
اما یک مزیت مهم دیگر حضور داشتن ایران در روند مقابله با داعش، کاهش محسوس تنش‌ها میان تهران و ریاض است. با توجه به افزایش تسلط داعش بر مناطق مختلف و بروز تهدید اشغال شهرهای مقدس کربلا، نجف، مدینه و مکه، ایران و عربستان اکنون به این نتیجه رسیده‌اند که یک دشمن مشترک دارند. این دو کشور ممکن است به این مسئله فکر کنند که گسترش بیشتر داعش می‌تواند باعث ایجاد تغییر در نقشه شهرهای مقدس شود. بنابراین هر دو کشور وادار شده‌اند که از اختلافات میان خود چشم‌پوشی کرده و همکاری محدود با یکدیگر را در این زمینه بپذیرند. ایران اخیرا حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر خارجه خود را به عربستان فرستاد تا با مقامات این کشور درباره مسائل امنیتی منطقه گفتگو کند.
اگرچه هیچ اشاره مستقیمی به ایران در سخنرانی اوباما نشد، اما هنوز فرصت برای بحث درباره همکاری محدود با ایران در این زمینه در حاشیه مذاکرات هسته‌ای که قرار است دو هفته دیگر در مقر سازمان ملل انجام شود، وجود دارد.
در بخش پایانی این گزارش آمده است: می‌توان این نکته را در نظر گرفت که ضرورت شرایط امنیتی خاورمیانه باعث شده است منافع قدرت‌های منطقه و کشورهای غربی در هم اذغام شود. این همگرایی میان منافع دو طرف می‌تواند به بررسی مجدد ساختار و نحوه همکاری‌های بین‌المللی نیز بیانجامد. سخنرانی اوباما باعث نشد تغییری در این زمینه ایجاد شود، اگرچه وی این‌بار قوی‌تر از قبل بر تعهد خود برای مقابله با داعش تاکید کرد. اینکه استراتژی اوباما می‌تواند به وی برای دستیابی به این تعهدش پیش از پایان دوره ریاست جمهوری وی کمک کند، به عنوان یک سوال بی‌پاسخ باقی مانده است.
انتهای پیام./