سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

قطبی: سرمربی ایران باید ایرانی و عاشق ایران باشد/ از برخی مصاحبه‌ها دلم شکست

سرمربی سابق تیم ملی فوتبال ایران، بعد از سال‌ها دوری از ایران و خودداری از مصاحبه، در گفت‌وگو با فارس سکوتش را شکست.

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران،افشین قطبی از جمله مربیان ایرانی است که حتی پس از 3 سال و نیم که از ایران جدا شده همچنان نزد هواداران برای بازگشتش به کشور مورد استقبال قرار می گیرد. او به دلیل کسب قهرمانی‌ای که با پرسپولیس در لیگ برتر داشت کماکان یکی از مربیان محبوب برای هواداران پرسپولیس است.

قطبی تجربه مربیگری در تیم ملی ایران را نیز دارد. هرچند در جام ملت‌های آسیا با شکستی که تیمش مقابل تیم ملی کره جنوبی در وقت‌های اضافه رقم خورد نتوانست به آرزوی چندین ساله ایرانی‌ها که همان فتح قهرمانی آسیاست کمک کند.

پس از آنکه تمدید قرارداد کارلوس کی‌روش با فدراسیون فوتبال ایران دچار چالش‌هایی شد هر روز شاهدیم که در رسانه‌ها ما اسامی مربیان جدیدی مطرح می‌شود. از مربیان وطنی همچون حسین فرکی و افشین قطبی گرفته تا کرانچار و چند مربی مطرح دیگر.

برای اینکه بتوانیم پاسخ شفافی در مورد یکی از گزینه‌های مطرح شده پیدا کنیم به سراغ افشین قطبی رفتیم تا از زبان خودش خیلی شفاف شایعه بازگشتش به ایران را بیان کنیم. در زیر مصاحبه افشین قطبی با خبرنگار خبرگزاری فارس را می‌خوانیم.

  آقای قطبی این روزها شایعه بازگشت شما به ایران بسیار جدی شده است؛ تیم ملی یا پرسپولیس کدامیک؟

در وهله اول باید بگویم که من خاطرات بسیار خوبی در فوتبال ایران داشته‌ام با قلب و تمام عشقم در پرسپولیس و تیم ملی فعالیت کردم. شاید همین عشق و علاقه‌ام بود که باعث شده پس از سه سال و نیم دوری‌ام از ایران همچنان هواداران پرسپولیس با ارسال ایمیل و با تماس‌هایشان به من محبت‌شان را نشان می‌دهند. من خاطرات بسیار شیرینی از قهرمانی پرسپولیس در لیگ برتر ایران در سال 2007 دارم. بدون شک آن روزها را نه من فراموش خواهم کرد و نه هواداران پرسپولیس. روزهایی بود که ما جشن قهرمانی گرفتیم و هواداران میلیونی را خوشحال کردیم.

  خبر دارید که این روزها با توجه به نتایج ضعیف پرسپولیس علی دایی هم تحت فشار است؟

من مخالف این هستم که در این شرایط حمله علیه علی دایی آغاز شود چرا که هنوز 7 هفته از لیگ برتر ایران گذشته و نباید در چنین وضعیتی دایی را مورد انتقاد‌های تند قرار دهیم. اگر پرسپولیسی‌ها می‌خواهند موفق شوند همه باید دست به دست هم بدهند و دایی را حمایت کنند تا او بتواند نتایج بهتری را کسب کند. وقتی نتایج پرسپولیس تا هفته هفتم خوب نبوده اگر بخواهند هر هفته گزینه جدیدی را برای جانشینی دایی معرفی کنند این شرایط را بدتر می‌کند. مهم حمایت همه‌جانبه از پرسپولیس و دایی است که باید در این وضعیت انجام شود.

  فوتبال ایران را چطور پیگیری می کنید؟ خبر دارید که پرسپولیس تا هفته هفتم چند شکست داشته؟

من نه تنها امسال بلکه در سه سال و نیم اخیر نیز فوتبال باشگاهی و ملی ایران را با جزئیات پیگیری کردم. این پیگیری هم همچنان ادامه خواهد داشت چون با عشق و علاقه به کشور و فوتبال سرزمین مادری‌ام نگاه می‌کنم. 

  کدام بازی‌های پرسپولیس را امسال به صورت کامل دیده‌اید؟

من بازی‌ها را به صورت کامل ندیدم فقط گل‌های زده و خورده شده را از طریق اینترنت تماشا کردم. نتایج را نیز پیگیری می کنم تا ببینم تیم‌ها در چه جایگاهی قرار دارند.

  پرسپولیس که امسال سهمیه آسیا گرفته با این عملکرد آیا می‌تواند در لیگ قهرمانان آسیا موفق باشد؟

باید بگویم که کار پرسپولیس خیلی سخت شده است چون از نزدیک می‌بینم که باشگاه‌های چینی، کره‌ای و ژاپنی چقدر برای لیگ قهرمانان آسیا برنامه‌ریزی می‌کنند. آنها خیلی خوب سرمایه‌گذاری می‌کنند و با امکاناتی هم که دارند می خواهند موفق شوند. پس وقتی شرایط این باشگاه‌ها را با پرسپولیس که امسال در آسیا هست مقایسه می‌کنم باید بگویم که کار پرسپولیس خیلی سخت است.

 

آقای قطبی پس از عدم تمدید قرارداد با کی‌روش این روزها اسامی مختلفی منتشر می‌شود که احتمال دارد جایگزین کی‌روش شود. یکی از این اسامی افشین قطبی است؛ نظرتان در این زمینه چیست؟

من دوست ندارم که پشت سر همکارانم صحبت کنم. همیشه احساسم بر این بوده است که به مربیان و همکاران خودم احترام بگذارم و حرمت آنها را حفظ کنم. تیم ملی ایران با کارلوس کی‌روش به جام جهانی 2014 رفت و این کار بسیار بزرگی بود و باید به او تبریک بگوییم. بودن در جام جهانی فرصتی است که هر کشور می‌تواند فوتبالشان را به جهانیان نشان دهد و همین میدان بزرگ یک فرصت استثنایی برای فوتبال ملی هر کشور است و اثرش نیز مثبت خواهد بود.

حرف از جام جهانی زدید؛ عملکرد تیم ملی در جام جهانی چطور بود؟

هر مربی‌ و هر فردی عقیده خاص خودش را دارد. نباختن و زیاد گل نخوردن هم عقیده خاص یک مربی است اما من خودم معتقدم اینکه برویم صرفا نبازیم و فقط دفاع کنیم نمی‌تواند ایده مناسبی باشد. با قدرت می‌‌گویم که ما در جام جهانی از بین نیجریه یا بوسنی باید یک بازی را می‌بردیم. اگر بردی به دست می‌آوردیم می‌توانستم بگویم که عملکرد تیم ملی در جام جهانی خوب بود. شما در تورنمنتی مانند جام جهانی زمانی می‌توانستید پس از برگشت به وطن بگویید که کارنامه ما خوب بوده که حداقل مثل کاستاریکا، مکزیک، الجزایر یا کلمبیا بودید. این تیم‌هایی که نام بردم هیچکدام جام جهانی را فتح نکردند اما حداقل در یک بازی برنده بودند. اینها با قدرت به کشورشان برگشتند چون نتایج خوب گرفته و با اثری خوب به وطن‌شان برگشتند.

  اما خیلی‌ها معتقدند تیم ملی مقابل آرژانتین فوق‌العاده بود؟

بله در آن مسابقه بازیکنان خیلی خوب کار کردند و من هم معتقدم دیدار با آرژانتین بهترین بازی در جام جهانی بود.

آقای قطبی سوالمان را جواب ندادید. شما یکی از نامزدها برای جایگزینی کی‌روش هستید.

من در سه سال و نیمی که ژاپن بودم تجربه خوبی به دست آوردم چون همانطور که می دانید کار کردن مربیان خارجی در ژاپن کار راحتی نیست چرا که در این کشور مربیان خارجی زیاد نمی‌توانند دوام بیاورند. زمانی که سرمربی شیمیزو شدم بودجه این باشگاه به شدت کاهش پیدا کرد و بدهی‌های فراوانی هم داشت اما خودم برای این باشگاه ژاپنی برنامه‌ریزی کردم و با تعهدی که به آنها دادم کارم را شروع کردم. اولین تعهدم این بود که در این باشگاه جوانگرایی کنم و برای اجرا کردن برنامه‌هایم بازیکنان جوان با قیمت‌های پایین را گرفتم و کارم را شروع کردم. شیمیزو در میان تمام باشگاه‌های ژاپنی به لحاظ بودجه در جمع 4 تیم پایینی قرار دارد. کارم در ژاپن سخت بود و بودجه و امکانات طوری بود که نمی‌توانستم برای گرفتن جام محکمتر قدم بردارم اما با وجود همه سختی‌ها توانستم شیمیزو را در میانه جدول در سه ساله اخیر جی‌لیگ نگه دارم. جوان‌های زیادی را به تیم آوردم اما در 6 ماهه آخر انتظارات از من زیاد بود. 5 هفته متوالی بازی‌هایمان را بردیم و به بالای جدول نزدیک شدیم. در این شرایط بود که متاسفانه بدشانسی سراغ تیم من آمد؛ مهاجم اصلی ما مصدوم شد. بهترین دفاع وسط ما نیز مصدوم شد و هافبک بازی‌ساز ما نیز به دلیل مشکلات خانوادگی کنار رفت. با این شرایط نتوانستم با قدرت قبلی به کارم ادامه دهم. در این سه سال و نیم روزانه بیش از 12 تا 15 ساعت کار کردم. همین کار کردن‌ها مرا قوی‌تر از قبل کرده و من مربی باتجربه‌تری نسبت به قبل شدم حالا شما سوال از بازگشتم به ایران می‌کنید؛ باید بگویم که احساسات مرا مردم کشورم به خوبی درک کرده‌اند. من عاشقانه ایران و سرزمین مادری ام را دوست دارم. این حس از روز تولد تا آخرین نفسم در وجودم خواهد بود. اگر بخواهم که من به ایران برگردم و به تیم ملی کشورم کمک کنم با همه وجودم در خدمت ایران و ایرانی هستم.

  آیا کسی تماس رسمی با شما داشته یا ایمیلی به دست‌تان رسیده است؟

تاکنون هیچ کس هیچ تماسی با من نداشته و ایمیلی هم به دست من نرسیده است.

  گفته می‌شود چند پیشنهاد خوب از کشورهای مختلف دارید؟

بله. از کره، ژاپن و چین پیشنهاد دارم اما الان منتظرم که لیگ‌های کشور به پایان برسد و برای فصل بعد تصمیم مناسبی بگیرم.

 

  همانطور که می‌دانید تا شروع جام ملت‌ها فرصت زیادی نمانده آیا در همین فرصت کم می‌توانید به تیم ملی ایران کمک کنید؟

بله تا شروع جام‌ملت‌ها فقط 122 روز باقی مانده است پس باید مردم و فدراسیون فوتبال تصمیم درستی بگیرند و ببینند که بهترین گزینه در این شرایط کدام است. الان تیم ملی مهمتر از هر فردی است و اگر مسئولان می‌خواهند تیم ملی کشورمان در جام‌ملت‌ها نتیجه داشته باشد باید بهترین تصمیم را هم بگیرند.

  ارزیابی‌تان از گروه ایران در جام ملت‌های 2015 چیست؟

ایران در گروه سختی قرار دارد. سه تیم به نام‌های بحرین، قطر و امارات کشورهایی که هم به لحاظ سیاسی و هم به لحاظ فوتبالی حساسیت خاصی روی آنها است. جامعه ما نیز روی این تیم‌های حساسیت دارند. به نظر من خیلی مهم است که فردی که سرمربی تیم ملی می‌شود دقت بیشتری روی این مسائل داشته باشد، آشنایی خوبی از بازیکنان ایرانی داشته باشد و تیم ملی را نیز به خوبی بشناسد. در این مدت شاهد بودم که فدراسیون فوتبال نیز عمیق روی این مسائل فکر کرده و کارهای مثبتی هم انجام داده است و این انتظار می‌رود که همچون 6_7 سال گذشته فدراسیون فوتبال ایران با یک تفکر جمعی بهترین گزینه را انتخاب کند. بارها گفته‌ام یک شخص نمی‌تواند فوتبال ایران را تغییر دهد بلکه باید تفکر جمعی حاکم شود.

  آیا ایران شانس قهرمانی در جام ملت‌های 2015 را دارد؟

من دوست دارم برای تشریح شرایط فوتبال ایران کمی به گذشته برگردم. شما یادتان هست که در سال 2011 تیم ما بدون باخت از مرحله گروهی صعود کرد و مقابل کره جنوبی در وقت‌های قانونی مساوی بود و در وقت‌های اضافه شکست خورد. اگر بخواهم واقع‌بینانه شرایط را ببینم اگر در همان تیم من اشکان دژاگه و رضا قوچان‌نژاد را داشتم می‌توانستیم قهرمان شویم. اشکان و رضا می‌توانستند کمک زیادی به تیمم بکنند چون ساختار دفاعی خیلی خوبی داشته اگر در پست‌های هجومی این مهره‌ها به ما اضافه می‌شدند ایران می‌توانست قهرمان شود اما خیلی از مسائل در فوتبال با گذشت زمان تغییر می‌کند. حالا هم که فرصت کوتاهی تا شروع جام ملت‌ها مانده نباید زیاد به عقب برگردیم. باید به آینده و رو به جلو فکر کنیم. باید ببینیم در این 122 روز چه کارهایی می‌توانیم برای پیشرفت فوتبال در استرالیا داشته باشیم. طبق گزارش‌هایی که به دستم رسیده تا شروع جام ملت‌ها ما فقط دو بازی دوستانه داریم. سوال من این است ایا برای حضور قدرتمندانه در جام ملت‌های 2015 انجام فقط دو بازی با کره جنوبی و ونزوئلا کافی است؟ آیا همین دو بازی برای ساختن یک تیم کافی است؟ به همین دلیل است که می گویم مربی تیم ملی باید کسی باشد که شناخت کافی از جو فوتبال ایران داشته باشد. باید کاربلد باشد. باید فرهنگ ایران را بشناسد و کمبودها و نکات مثبت را بداند. مهم این نیست که ما بیاییم یک تیمی را راهی یک تورنمنت کنیم صرفا برای اینکه در آن تورنمنت فقط به فکر دفاع باشیم. دفاع مطلق برای فوتبال ایران خوب نیست. من اگر روزی دوباره سرمربی تیم ایران شوم تفکرم این نخواهد بود. همه مرا می‌شناسند، چون ایران بازیکنان خلاق دارد و هوادارانش نیز علاقمند به بازی هجومی هستند دوست دارم توانایی بازیکنانش را با بازی هجومی نشان دهم. فوتبال این نیست که ما همه را در دفاع قرار دهیم و مقابل حریفان زیر توپ بزنیم.

  شما گفتید که اگر دژاگه و قوچان‌نژاد را داشتید قهرمان جام‌ملت‌ها می‌شدید؟

بله. من خودم آن زمان رضا قوچان‌نژاد را پیدا کردم رفتم هلند و در یک هوای کاملا برفی بازی او را از نزدیک دیدم. می‌خواستم او به تیم ایران بیاید. دژاگه هم خودش می‌داند که در روزی که حداقل یک متر برف شهرهای آلمان را فرا گرفته بود به آلمان رفتم و پدرش را دیدم با سرمربی وقت دژاگه صحبت کردم که او را به ما بدهد اما این اتفاق نیفتاد. کارش را سخت کردند تا او نتواند برای تیم ملی ایران بازی کند به همین دلیل نتوانستم از این دو بازیکن استفاده کنم.

  به نظرتان کدام تیم مدعی اصلی جام‌ملت‌های 2015 است؟

اگر به دقت شرایط کشورها را بررسی کنیم می‌بینیم که چین پیشرفتش را آغاز کرده و کره، ژاپن، استرالیا، ازبکستان و ایران از شانس‌های اصلی قهرمانی هستند. در خیلی از جهات رویارویی این تیم‌ها به هم نزدیک است و فقط در برخی از جزئیات می‌توان یک تیم از دیگری پیشی بگیرد. فوتبال ایران می‌تواند قهرمان شود چون بازیکنان خلاق دارد. البته خلاقیت صرفا برای رسیدن به یک قهرمانی کافی نیست ما همواره در ایران شاهد بودیم که تیم‌ها در آخرین دقایق ساخته شده‌‌اند تا روانه مسابقات شوند. برای حضور در یک تورنمنت باید تیم ملی خوب حمایت شود. هر کسی که سرمربی تیم ملی می‌شود باید امکانات فراهم شود و نیازهایش برطرف شود. احساس می‌کنم اگر چنین سیستمی حاکم شود تیم ملی هم موفق باشد. من دوست دارم کسی سرمربی ایران شود که عشق ایران و ایرانی را داشته باشد و شاید به همین دلیل است که می‌گویم سرمربی بعدی ایران باید ایرانی باشد چون هم فرصت کم است برای جام‌ ملت‌ها و هم اینکه اگر مربی خارجی بیاید نیاز به زمان دارد.

 

  پس از رفتن‌تان از ایران شنیدید که برخی بازیکنان مصاحبه‌های تندی علیه شما انجام دادند. نظرتان در این باره چیست؟

 

هیچ وقت در زندگی‌ام سعی نکردم که علیه یک مربی یا یک بازیکن صحبت کنم و معتقدم هرگز نباید یک مربی یا بازیکن علیه همدیگر در رسانه‌ها صحبت کنند. شنیدم که برخی‌ها حرف‌هایی علیه من زدند و برخی حرفها را نیز نشنیده گرفتم. حقیقت را بگویم از برخی حرفهایی که علیه من زده شد دلم شکست. چون من با عشقم به بازیکن و مملکتم بازی کردم. اما پس از اینکه ایران را ترک کردم عده‌ای مصاحبه‌هایی را علیه من انجام دادند در حالی که من همه تلاش خود را برای تیم ملی انجام داده بودم. در واکنش به این مصاحبه‌ها فقط باید یک جمله را بگویم واقعا متاسفم.

 

  آقای قطبی شما برای بازگشت‌تان به ایران با مشکل مالیات روبرو هستید این مسئله را چطور حل خواهید کرد؟

 

حاجی‌باقر مدیر برنامه‌های من در ایران می‌تواند در این زمینه توضیحات کامل را بدهد و بهتر است از او در این باره سوال کنید اما طبق توافقی که انجام شده و قرارداد رسمی‌ای که موجود است پرداخت مالیات من در باشگاه پرسپولیس و تیم ملی برعهده آنها بوده که در جزئیات قراردادم ذکر شده است.

 

  شما می‌گویید باید به علی دایی کمک کرد اما برخی رسانه‌ها خبری را منتشر کردند که پرسپولیسی‌ها با ایمیل با شما در تماسند.

 

من راجع به این موضوع فقط می‌توانم یک جمله را بگویم. اینترنت مشاهده کردم که هواداران پرسپولیس یک صفحه اجتماعی در حمایت از من راه‌اندازی کردند که در همین صفحه 60 هزار هوادار پرسپولیس برای من پیام فرستاند این موضوع واقعا برایم خوشحال کننده بود چون 3 سال و نیم است که از ایران رفتم و می‌بینم که هموطنانم هنوز فراموشم نکرده‌اند و از این موضوع خوشحالم. حتی در ژاپن نیز ایرانی‌های زیادی زندگی می‌کنند آنها نیز محبت‌شان را به من نشان دادند.

 

پرسپولیس یا تیم ملی؛ از کدام پیشنهادی داشته‌اید؟

 

هیچ کدام. حتی ایمیلی هم از پرسپولیسی‌ها و مسئولان فدراسیون به دستم نرسید.

 

  یادتان هست زمانی که مربی پرسپولیس بودید برای هر بازی بیش از 60 یا 70 هزار تماشاگر می‌آوردید اما حالا این تعداد به 5 الی 10 هزار نفر رسید.

 

من بازی آخر پرسپولس مقابل تراکتورسازی را دیدم. باورم نمی‌شد که تا این حد از تعداد تماشاگران کاسته شده باشد. فکر نمی‌کردم که استادیوم تا این حد خالی باشد و ندیدن تماشاگران پرسپولیس در استادیوم و خالی بودن خیلی از صندلی‌ها ناراحتم کرد. به نظر خودم بازی پرسپولیس و تراکتور حداقل باید 80 هزار نفر به ورزشگاه می‌آورد.

 

به نظر می‌رسد پیشنهادهایی هم که از شرق آسیا داری بسیار جدی است؟

 

بله. اما راجع به آن بعدها صحبت خواهیم کرد. امسال موقعیت خوبی دارم چرا که به کار کردن در فوتبال اروپا و آمریکا نیز فکر می‌کنم باید صبر کنم و بهترین تصمیم را بگیرم.

 

 آقای قطبی شما صحبت از این کردید که دفاع صرف در فوتبال خوب نیست. آیا خودتان همیشه به فکر حمله هستید؟

 

در ژاپن بیشتر تیم‌ها برای اینکه گل نخورند بسته بازی می‌کنند و اغلب با 5 دفاع تیم‌شان را راهی میدان می‌کنند تا در ضدحملات پیروز شوند اما من با شیمیزو سعی می‌کردیم که در اکثر بازی‌ها هجومی بازی کنیم. اگر می‌خواهیم فوتبال آسیا هم جذاب شود باید تفکرات هجومی داشته باشیم. یک تیم باید با همه نفراتش هم حمله کند و هم دفاع. من نمی‌گویم که دفاع کردن در فوتبال خوب نیست بلکه معتقدم باید در یک میدان مسابقه از تمامی خلاقیت‌ها استفاده شود و بازی سرعت بالایی داشته باشد. این حرف من به این معنی نیست که من دفاع بسته را دوست ندارم چون هر تیمی در هر مسابقه‌ای با توانایی‌‌های بازکنانش به میدان می‌رود. بازی‌هایی است که باید بسته باشی اما در همان مسابقه‌ها باید طراحی‌ هجومی نیز داشته باشی و به دروازه حریفان حمله کنی. فقط بسته بازی کردن و صرفا زیر توپ زدن آن هم برای یک نفر که برود و گل بزند خوب نیست.

 

به عنوان مربی‌ای که از دور فوتبال ایران را پیگیری می‌کردید بزرگترین دستاورد کی‌روش برای ایران چه بوده است؟

 

عملکرد او مثبت بود. اما من یک حرف با هموطنانم دارم. ایرانی‌ها باید سعی کنند هرجا که هستند بیشتر همدیگر را قبول داشته باشند. من در جاهای مختلف جهان کار کرده‌ام و توانایی‌های ایرانیان را از نزدیک دیده‌ام. توانایی‌های ایرانیان بالاست و باید به آنها ایمان داشت. کارلوس کی‌روش با خلاقیت‌های ایرانی فوتبال ایران را بیشتر مطرح کرد اما کسانی می‌توانند بیایند و فوتبال ایران را جذاب‌تر جلوه دهند. او فوتبال ایران را به جهانیان نشان داد و سعی کرد که اصول حرفه‌ای بودن و برنامه‌ریزی را وارد فوتبال ایران کند. من که از دور می‌دیدم شاهد بودم که کی روش این کارها را برای ایران انجام می‌داد. مثل مربیان سابق. بردن تیم ملی ایران به جام جهان مهم است و این کاری بود که کی‌روش یا خودش یا با کمک بازیکنان ایرانی و یا حتی شانس و حمایت فدراسیون فوتبال این کار را انجام می‌داد.

 

 شما گفتید جام جهانی تورنمنت بسیار مهم و تاثیر‌گذاری است اما خبر دارید که ستاره‌های ایرانی بعد از همین تورنمنت راهی لیگ های قطری و کویتی شدند.

 

من تازه این داستان را شنیده‌ام و نمی‌دانم که جزئیات و دلایل این تصمیم‌گیری چیست. اما حرفی که می‌خواهم به بازیکنان ایرانی بزنم این است که باید سعی کنند در بالاترین سطح‌ها بازی کنند. هرچند من از دور نمی‌توانم درباره تصمیم آنها قضاوت کنم. شاید احساس کردند که تصمیم درستی گرفته‌اند. اما برای بالا رفتن جذابیت فوتبال ایرانی در اروپا بازی کنند. از نظر من اشکان دژاگه و قوچان‌نژاد می‌توانند در تیم‌های اروپایی فعالیت داشته باشند و بازیکنان دیگر ایرانی نیز هستند که این توانایی را دارند.

برچسب ها: قطبی ، ایران ، سرمربی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.