به گزارش دریچه فناوری اطلاعات باشگاه خبرنگاران؛ به عنوان نمونه شما ممکن است از زمانی که بعد از یک روز کاری به منزل باز می گردید، به جای این که در جمع خانواده بوده و از هم صحبتی با یکدیگر لذت ببرید، مستقیم به سراغ گوشی یا لپ تاپ خود رفته و از طریق اپلیکیشن های تلفن همراه خود یا شبکه های اجتماعی با دیگران در ارتباط خواهید بود. به نوعی شاید بتوان گفت که این احتمال به آسانی وجود دارد که شما بیشتر از این که با افرادی که در نزدیکی شما قرار دارند، ارتباط داشته باشید، با افرادی در ارتباط هستید که ممکن است مدت زمان زیادی آن ها را رو در رو ندیده باشید و تنها یک ارتباط مجازی روزمره با آن ها دارید. به هر حال تلفن های هوشمند و برنامه ها و اپلیکیشن هایی که برای این ابزارهای کاربردی نوشته می شود، تا حدود زیادی زندگی ما را دچار تحول کرده است. برنامه هایی نظیر وایبر، وی چت، لاین و... اپلیکیشن هایی هستند که ارتباطات را به سادگی امکان پذیر می کنند و شما می توانید با وجود آن ها با همه افرادی که از این برنامه ها استفاده می کنند، در هر لحظه ارتباط داشته باشید. این ماجرا حس بسیار خوبی را ایجاد می کند زیرا باید گفت درجهان امروزی با این طیف وسیع از ابزارهای ارتباطی دیگر چیزی به نام دوری یا فاصله معنا نخواهد داشت و مسلما از کنار این نکته هم نمی توان به راحتی گذشت که هر کدام از فناوری های امروزه در کنار مزایایی که در اختیار ما می گذارند، معایبی را هم به همراه دارند و باعث ایجاد رفتارهای خاص در ما می شوند که گذر زمان باعث می شود ما خودمان متوجه این تغییرات نشویم. به هر حال چیزی که در این میان غیر قابل انکار است، این است که مردم جهان علاقه بسیار زیادی به تلفن های هوشمند و برنامه ها و اپلیکیشن های آن ها دارند. این موضوع باعث شده است که درآمد بسیار زیادی در بازار تلفن همراه، برای فعالان این بازار وجود داشته باشد. از زمانی که اینترنت به شکل امروزی در اختیار مردم کشور ما قرار گرفت، نوع رسانه ها هم به صورت کلی تغییر پیدا کرد و در حال حاضر نسل های جدید بازار کسب و کار باعث ایجاد سودآوری مناسبی برای افرادی شده است که نوع کسب و کار خود را به این سمت تغییر داده اند. در این بازار جدید کسب و کار، اپلیکیشن های تلفن همراه و شبکه های اجتماعی دو عضو اصلی و موثر هستند که هر کسی بتواند از آن ها به بهترین شکل استفاده کند، می تواند آینده کاری خود را تضمین کرده و خیالی آسوده داشته باشد. در این گزارش به بررسی وضعیت حال و آینده بازار رسانه ای برنامه های تلفن همراه و شبکه های اجتماعی و نقش آن ها در کسب و کارهای جدید خواهیم پرداخت.
درآمدهای نجومی از ابزاری کوچک
شاید اگر چند سال پیش یک نفر به ما می گفت که تلفن همراه به قدری پیشرفته خواهد شد که جای لپ تاپ یا ابزارهای دیجیتالی دیگری را خواهد گرفت، باورش برایمان سخت بود اما در حال حاضر همه چیز تغییر کرده است. دستگاه های تلفن همراه، تبلت و فبلت ها رشد چشم گیری کرده و سرعت تولید این ابزارها هم بسیار بیشتر از قبل شده است. اگر تا سال های قبل شرایط به این گونه بود که در هر سال تنها یک محصول جدید توسط تولید کننده های مختلف به بازار معرفی می شد اما در حال حاضر با توجه به بالاتر رفتن سرعت تولید، تقریبا هر 6 ماه یک محصول جدید به بازار وارد می شود و شما هیچ گاه نمی توانید برای مدت 1 سال هم که شده محصولی را داشته باشید که از آخرین فناوری ها و تکنولوژی های موجود در دنیا استفاده می کند. به هر حال این اوضاع منجر به نیاز شدید کاربران به نرم افزارها و سیستم عامل های ویژه تلفن های هوشمند شده است. بازار تولید اپلیکیشن های تلفن همراه در همه جای جهان، بسیار داغ است، این جریان در کشور ما هم وجود دارد و آماری نظیر فروش ماهیانه یک میلیون گوشی تلفن همراه در کشور و نصب بیش از سه میلیون اپلیکیشن از یک فروشگاه اینترنتی که تنها دو سال است فعالیت خود را آغاز کرده، همه مهر تاییدی بر این مسائل است. درآمد افراد فعال در این زمینه هم به یکباره زیاد شده است، کارشناسانی که در این زمینه فعالیت دارند پیش بینی رقمی در حدود 200 میلیون را به صورت ماهیانه برای فروشگاه های فعال در زمینه اپلیکیشنهای تلفن همراه داشته اند. رشد این بازار به قدری سریع و در کنار آن سودآور بوده است که اپراتورهای تلفن همراه هم برای خرید یا شراکت با فروشگاه های اپلیکیشن تلفن همراه، اقدام کرده اند و البته هنوز هیچ اپراتوری به صورت جدی وارد این جریان نشده است. امروزه از ساده ترین نیازهای روزمره ما نظیر دستور پخت یک غذای ساده تا پیچیده ترین نیازهایمان نظیر پیدا کردن آدرس هتل در یک کشور دیگر، توسط همین برنامه های کاربردی پاسخ داده می شود. به قدری تعداد این برنامه ها زیاد شده است که کار به جنبه سرگرمی هم رسیده است.
کسب و کار بدون تلفن همراه
بحث امروزه این است که آیا واقعا این امکان وجود دارد که به تازگی کسب و کاری مبتنی بر فناوری های جدید به راه بیندازیم و تلفن همراه را به صورت کلی از قلم انداخته و یا آن را در نظر نگیریم؟ در سال 2011 بود که شرکت مایکروسافت پیش بینی کرد تعداد کاربران اینترنتی گوشی های تلفن همراه در سال 2014 بسیار بیشتر از تعداد کاربران اینترنت رایانه ها یا دیگر ابزارها خواهد بود. این افزایش واقعا در حال حاضر به خوبی لمس می شود و چیزی در حدود 68 درصد از کاربران تلفن همراه در جهان از این ابزار برای فعالیت های آنلاین خود استفاده می کنند و تعداد کاربرانی که اینترنت تلفن همراهشان برایشان اولویت دارد چیزی در حدود 30 درصد است. ممکن است در سال های آینده شرایط هنوز به گونه ای باشد که دسکتاپ به عنوان وسیله ای برای دسترسی به اینترنت باقی بماند اما به تدریج نقش اصلی به تلفن های همراه داده خواهد شد. اسمارت فون ها یا همان تلفن های هوشمند در سال های آینده در زمینه تجارت و کسب و کار الکترونیک، حرف اول را در همه جا خواهند زد. در سال های آینده فاصله میان زندگی کاری و شخصی افراد بعد از زیاد شدن اضافه کاری ها در بعد از ظهر یا روزهایی که تعطیل است، به صورت کلی از بین خواهد رفت. کاربران گوشی های هوشمند که نیروی کار شرکت های مختلف هستند، قادر خواهند بود که همه جا و همیشه به اطلاعات و پنل های پروژه های کاری خود دسترسی داشته باشند. سیستم های کلود نمونه بسیار خوبی از این شرایط را در حال حاضر به ما نشان می دهند. مسلما این دسته از اتفاقات از هر نظر برای کارمندان و کارفرمایان مناسب خواهد بود. زیرا ساعات کاری برای همه تغییر پذیر خواهد بود و وابستگی شدیدی به داشتن حضور فیزیکی در محل کار وجود نخواهد داشت. این ماجرا از طرفی برای کارمندان و از طرف دیگر برای کارفرمایان سود خواهد داشت زیرا هیچ محدودیت زمانی و مکانی برای انجام کارها وجود نخواهد داشت و شما در هر ساعت از شبانه روز، در روزهای تعطیل یا غیرتعطیل قادر به انجام کارهای خود خواهید بود.
از شیر مرغ تا جان آدمیزاد
همان گونه که گفتیم گستره تولید اپلیکیشن های تلفن همراه به قدری گسترده شده است که شما امروزه در زمانی که وارد یک فروشگاه اپلیکیشن تلفن همراه می شوید می توانید یک برنامه با عنوان ( فامیل دور) پیدا کنید که در این برنامه تکه کلام های این شخصیت عروسکی قرار داده شده است. با دیدن این برنامه می توان به این نکته پی برد که اپلیکیشن ها تا چه میزان گستردگی پیدا کرده و نیازهای مختلف را پوشش می دهند که اکنون جایی برای فامیل دور هم باز شده است. در بازار امروز برنامه های تلفن همراه ایران، از شیر مرغ تا جان آدمیزاد قابل دسترس است و اگر شما به این فروشگاه ها وارد شده و دنبال برنامه ای بگردید و آن را پیدا نکنید جای تعجب وجود دارد.
افزایش اپلیکیشنهای مبتنی بر کلود
با توجه به موضوعاتی که مطرح کردیم بسیار طبیعی است که ببینیم اپلیکیشن های تلفن همراه هم به این سمت حرکت کنند که یک سیستم مبتنی بر سیستم ابری را در اختیار مردم قرار دهند. برای دسترسی به اطلاعات، برخی از شرکت ها در کشورهای پیشرفته در حال حاضر از نرم افزارهای تلفن همراه یا دسکتاپی که مبتنی بر سیستم ابری هستند، استفاده می کنند. راهکارهایی نظیر مجموعه آفیس 365 یکی از این نرم افزارهاست که اطلاعات شرکت را در خارج از سرورهای یک شرکت ذخیره کرده و البته به صورت ماهیانه هزینه بسیار کمی را به کارفرما تحمیل می کند. ارائه دهنده های سرویس های ابری، بیشتر شرکت هایی هستند که از انتقال محل کار فیزیکی به تلفن های هوشمند، بیشترین سود را خواهند برد. البته باید همیشه راه حل های مناسب برای هر مشکل احتمالی را هم داشته باشیم تا شرکت های تجاری به استفاده از تیم برنامه نویس خود برای برطرف کردن مشکلات احتمالی مجبور نشوند. بسیاری از شرکت های موفق در کشورهای پیشرفته در حال حاضر از سیاست BYOD استفاده می کنند. نام این سیاست اختصاری از کلمات لاتین است که معنای آن می شود (وسیله الکترونیک خودت را بیاور). این مفهوم یا سیاست به کارمندان یک شرکت می گوید که بهتر است تا وسایل شخصی خود از قبیل لپ تاپ، اسمارت فون یا تبلت را همیشه به همراه داشته باشند و برای دسترسی به اطلاعات شرکت و انجام کارهای خود از این ابزارهای شخصی استفاده کنند. کسب و کارهای امروزی در حال حاضر به این سمت پیش رفته است که نرم افزارهای کد گذاری شده روی تلفن های همراه نصب می شوند و تلفنهای همراه هوشمند هر فرد به محلی مجازی برای انجام کارهای فرد تبدیل می شود. در زمانی که تمامی کارمندان از راه دور به اطلاعات کاری مورد نظر خود دسترسی داشته باشند، شرکت ها هم می توانند راه رسیدن به موفقیت را سریع تر طی کرده و پیشرفت مناسب و سریع تری را داشته باشند.
بازاریابی مبتنی بر تلفن همراه
این روزها شرکت های بزرگی نظیر گوگل هم به آسانی دریافته اند که شیوه کاری و درخواست های کاربران تغییر پیدا کرده است. در سال های اخیر شرکت گوگل در این زمینه فعالیت های موفقی را داشته است و الگوریتم به نسبت جدید این شرکت با عنوان Hummingbird هم بر همین اساس ارائه شده است. کاربران امروز بیشتر تمایل دارند تا از گوشی خود سئوال بپرسند تا این که سئوال خود را به صورت دستی تایپ کنند. به همین دلیل این موضوع بسیار اهمیت دارد که شرکت ها کمی صبر کرده و عقب بایستند تا دید وسیع تری در این زمینه پیدا کنند و حدس بزنند که کاربران چه نوع سئوال هایی را از آن ها خواهند پرسید و بر این اساس بتوانند پاسخ پرسش های آن ها را از قبل آماده کنند. به عنوان نمونه این امکان وجود دارد که کاربری از تلفن همراه خود بپرسد، " از کجا می توانم یک نقاش ساختمان خوب پیدا کنم؟ " یا این که " بهترین رستورانی که غذای چینی دارد، در نزدیکی من کجاست؟ " مسلما داشتن پاسخ سئوالاتی از این قبیل، کار سختی نخواهد بود و روز به روز هم بانک های اطلاعاتی که در این زمینه وجود دارند، بزرگتر و تکمیل تر خواهند شد. به هر حال مهم این است که قبول کنیم در آینده بسیار نزدیک به جایی میرسیم که شرکت های مختلف اهداف تولید خود را تغییر خواهند داد و اول به سراغ این می روند که کاربران چه چیزهایی از تلفن همراه خود می خواهند یا می پرسند و بر آن اساس تولیدات خود را تنظیم خواهند کرد. نیاز نیروی کار به ابزارهای کاری هم در حال تغییر است. در چند وقت گذشته بیشتر کارفرماها به بسته های نرم افزاری مانند آفیس یا نرم افزارهای اختصاصی شرکت خود نیاز داشتند اما در حال حاضر برنامه های بسیار زیادی هستند که قیمت آن ها هم بسیار پایین است. این که کاربران تمایل پیدا کردهاند تا از تلفن همراه برای انجام کارهایشان استفاده کنند چیز عجیبی نیست، دلیل این ماجرا این است که تلفن های هوشمند امروزی ابزارهای کوچکی هستند که همیشه و در همه جا همراه ما هستند در کنار این که امکانات بسیار زیادی دارند و تقریبا تمامی نیازهای ما را برآورده می کنند. با این شرایط چرا ما به دنبال ابزارهای بزرگ باشیم که حمل آن ها سخت است و انرژی زیادی از ما می گیرد. این اپلیکیشن های موجود در بازار تلفن های هوشمند همراه از نرم افزارهای مدیریتی گرفته تا نرم افزارهای تخصصی رشته های دیگر باعث شده اند که فضای جدیدی به وجود آید تا در آن شرکت های کوچک هم بتوانند با کمپانی های بزرگ رقابت کنند. گذشته از این مسائل، تلفن های همراه امروزی به یک کیف پول هم تبدیل شده اند. به این ترتیب هر چه سال ها جلوتر می روند این احتمال که ما کیف پول خود را در خانه جا بگذاریم بسیار کمتر خواهد شد. زیرا شرکت های تجاری هم به اهمیت برنامه های تلفن همراه پی برده اند و شرایط به گونه ای خواهد شد که در بیشتر مکان ها به جای این که از کارت های اعتباری برای خریدهای خود استفاده کنید از اپلیکیشن های تلفن همراه استفاده خواهید کرد. همان طوری که می بینید در حال حاضر هم بیشتر مردم برای کارهایی نظیر پرداخت قبض های خود از تلفن همراهشان استفاده می کنند. استفاده از این گونه از سیستم ها در فروشگاه های فیزیکی به فروشنده ها هم کمک خواهد کرد تا هزینه های نقد کردن پول را تا حد بسیار زیادی کاهش دهند.
شبکههای اجتماعی در کجای کار هستند؟
تا به اینجای مطلب بیشتر حرفمان در مورد اپلیکیشن های تلفن همراه و تاثیری که روی زندگی ما و کسب و کار گذاشته اند، بود. اما ابزار قدرتمند دیگری هم امروزه وجود دارد که توجه بسیاری از مردم را به خود جلب کرده است. شبکه های اجتماعی نظیر فیس بوک یا توییتر در حال حاضر به یک سرگرمی بسیار مناسب برای بسیاری از افراد تبدیل شده اند. حضور در شبکه ای نظیر فیس بوک این روزها به یک سطحی از کلاس برای انسان ها تبدیل شده است که اگر شما در فیس بوک نباشید از نظر مردم دیگر ممکن است کمی عجیب باشد، یا این که خودتان هم این احساس را داشته باشید که شبکه های اجتماعی چه فضاهایی هستند که شما از آن ها دور مانده اید. به هر حال امروزه شبکه های اجتماعی نقش بسیار مهمی در فعالیت های گوناگون از قبیل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و حتی در بسیاری از مواقع در بخش فرهنگی بازی می کنند. دلیل این ماجرا هم این است که در حال حاضر مردم وقت بسیار زیادی را صرف این شبکه ها می کنند و این شبکه ها به یک بستر بسیار مناسب برای معرفی، تبلیغ و توسعه دامنه فعالیت ها تبدیل شده اند. این اهمیت در عرصه اقتصادی بسیار چشم گیر است و بهره مندی از شبکه های اجتماعی در این روزها یک گزینه انتخابی نیست و به یک ضرورت تبدیل شده است. در سال گذشته بیشتر کارفرمایان از طریق همین شبکه های اجتماعی با مردم در ارتباط بوده و به تبلیغ کالاها و سرویس های خود پرداخته اند. البته همان گونه که این شبکه ها می توانند برای توسعه فعالیت های اقتصادی مقرون به صرفه باشند، اگر بلد نباشید که چگونه و در چه شرایطی از آن ها استفاده کنید، برایتان مشکلاتی را هم به بار خواهند آورد. به عنوان مثال در یکی از کشورهای اروپایی، مدیر یک شرکت خدمات برای ارتباط با مخاطبان و کاربران خود یک صفحه در یکی از شبکه های اجتماعی ایجاد کرد و در طی زمانی در حدود یک سال، چیزی بیش از 17 هزار مشترک در صفحه ای که به نام شرکتش ثبت کرده بود برای خود جذب کرد اما پس از مدتی او از مدیریت شرکت کنار گذاشته شد و به کار دیگری مشغول شد. با توجه به این که مدیریت صفحه موجود در شبکه اجتماعی با خود این فرد بود، به آسانی نام صفحه را تغییر داد و همچنین به انتشار مطالب و تبلیغات خود در صفحه ای پرداخت که در اصل مشترکان آن به اعتبار نام آن شرکت جذب شده بودند. در زمانی که شرکت از این فرد شکایت کرد او ادعا کرد که مالکیت آن صفحه متعلق به کسی است که آن را ایجاد کرده است و در واقع به شرکت تعلق ندارد. این مسائل را گفتیم تا به این جا برسیم که یکی از مشکلات احتمالی که ممکن است در کسب و کار مبتنی بر شبکه های اجتماعی پیش آید این است که در مالکیت صفحات این شبکه ها، اختلاف به وجود آید و با توجه به این که بعضی از افراد ممکن است از این فضا سوءاستفاده کنند ممکن است برای فعالان دردسرهای زیادی ایجاد شود. البته جلوی برخی از موارد دیگر را هم نمی توان به آسانی گرفت. به عنوان نمونه اگر شما یک کارمند اخراجی داشته باشید یا کسی که به هر دلیل با کارفرما مشکل دارد، می تواند به آسانی اختلافات شخصی خود را به صفحاتی که شما در شبکه های اجتماعی دارید، بکشاند و با ایجاد نظرات نامرتبط و منفی، سبب ایجاد یک نگاه منفی به تولیدات و فعالیت هایی که انجام می دهید شوید. البته چشم انداز قانونی برای شبکه های اجتماعی در سطح جهانی در حال تکمیل و تدوین است و این ماجرا هم نشان دهنده این امر است که در سال های گذشته این شبکه ها توانسته اند که به کسب و کار بسیاری از افراد کمک کنند و اهمیت ویژه ای از این نظر دارند. اگر همه چیز به شکل درست و مناسبی در این راستا پیش رود می توان انتظار داشت که یک فضای بسیار مناسب در این شبکه ها برای کارفرمایان، کارمندان و مخاطبان به وجود آید که باعث کاهش هزینه ها و صرفه جویی در زمان هر دو طرف شود. تاثیر شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن های تلفن همراه بر کسب و کار الکترونیک و زندگی روزمره افراد طی سال های آینده بسیار بیشتر مشخص خواهد شد.
اما نظر شما در خصوص تاثیر شبکههای اجتماعی و اپلیکیشنهای تلفن همراه بر کسب و کار الکترونیک و آینده آنها چیست؟
منبع: BYTE