به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران،این حادثه فقط یک تراژدی
انسانی نبود و پیامدهای اقتصادی و سیاسی فراوانی به همراه داشت که البته
فقط به اوکراین و روسیه مربوط نمی‌شد. مهم‌تر از همه تأثیری بود که در صنعت
هوایی جهانی گذاشت و بیم بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی را برانگیخت؛
به‌طوری‌که برخی ایرلاین‌ها تصمیم گرفتند به قیمت طولانی‌تر شدن مدت سفر و
افزایش بهای بلیت و هزینه سوخت، برای حفظ جان مسافران و البته سودآوری خود
مسیرهای ایمن‌تری را انتخاب کنند. چرا که خطر و ناامنی در کشوری چون
اوکراین و عراق می‌تواند باعث به خطر افتادن جان مسافران هواپیماهایی شود
که از آسمان این کشورها عبور می‌کنند. این‌گونه است که برخی شرکت‌ها درصدد
عبور از مسیرهای جایگزین افتادند و همین نکته نیز به نفع کشورهایی شد که در
مسیرهای مهم هوایی قرار دارند. یکی از این کشورها ایران است که تاکنون از
پروازهای عبوری خود در آسمانش کمترین استفاده را می‌کرد و برخی مسائل تحریم
در این حوزه مشکل‌ساز شده بود.
سود هوانوردی ایران از سقوط اوکراین
اولین تغییر در این حوزه برای ایران، پس از اتفاق ناگوار حمله به ایرلاین
مالزیایی در اوکراین رخ داد و برای ایران درآمدساز شد؛ رقمی معادل
٥٠میلیون دلار که پیش‌بینی می‌شود در طول یک‌سال به بخش هوانوردی ایران
تزریق شود.
اما این تمام ماجرا نیست و به دلیل تحریم خطوط هواپیمایی متعدد آمریکایی و
اروپایی، تاکنون مسیر بسیاری از ایرلاین‌های مطرح جهان از فرادست آسمان‌های
ایران نبوده و برخی ایرلاین‌ها خطوط هوایی خود را به گونه‌ای تغییر داده
بودند که از ایران عبور نکنند. هرچند این روند به ضررشان بود و به دلیل
تحریم‌ها مجبور به این کار شدند اما به نظر می‌رسد شرایط جدید پس از توافق
ژنو باعث شده تا دولت‌ها و شرکت‌های هواپیمایی تحریم‌ها را فراموش کرده و
روی خوشی به مسیر
ایران نشان دهند.
ایران آماده بهره‌برداری
اتفاق ناگواری که در اوکراین رخ داد به نفع ایران رقم خورد و موجب شد که
ICAO (سازمان بین‌المللی هوانوردی کشوری) و IATA (انجمن بین‌المللی
حمل‌ونقل هوایی) از ایران برای آمادگی پرواز به اروپا و خاور دور
درخواست‌های کتبی ارسال کنند و با اعلام آمادگی ایران برای عبور پروازهای
شمال اروپا به شرق آسیا از فضای کشور، پرواز مسیر آمستردام به کوالالامپور
از ایران انجام شد. این پرواز از مرز ترکیه وارد فضای کشور و از مرز
افغانستان خارج می‌شد. کاهش مسیرهای عبوری افزایش ٣٠درصدی پروازهای عبوری
را به همراه دارد که این مهم سالیانه رقمی بالغ بر ٥٠میلیون دلار به
درآمدهای کشور اضافه می‌کند كه تقريبا نصف كل درآمد گذشته است و مي‌تواند
جهش چندبرابري درآمدي پروازهاي عبوري و انقلابي در اين حوزه تصور شود.
پایان عبور حداقلی پروازها از آسمان ایران
بررسی سال ٩٢ شمسی و درآمد سالانه ایران از محل پروازهای عبوری نشان
می‌دهد در این سال در مجموع ١١٠میلیون دلار درآمد پروازهای عبوری بوده
است و رشد زیر ٥درصدی برای این حوزه پیش‌بینی شده بود. این رقم یک‌سوم
هزینه ٧٠٠میلیاردتومانی شرکت فرودگاه‌های کشور در سال یادشده بوده و در
این زمان، روزانه ١٢٠٠ پرواز انجام می‌شد که حدود ٤٥٠ پرواز آن عبوری و ١٥٠
تا ٢٠٠ پرواز بین‌المللی، ٥٠٠ پرواز داخلی و تعدادی هم آموزشی و
غیربازرگانی بود. مرور آمارها در این بخش گویاست که از سال ٨٨ پروازهای
عبوری افزایش قابل توجه نداشته و البته کاهشی هم نداشته و این‌گونه است که
آمار پروازهای عبوری بین ٤٣٠ تا ٤٦٠ پرواز ثابت بوده است. طی این سال‌ها
ایران سعی داشت با ایجاد راه‌های هوایی مستقیم ازکشورهای همسایه برای خود
درآمدسازی کند؛ به این ترتیب امید دست‌اندرکاران صنعت هوایی ایران دوباره
جوانه زد تا شاید بار دیگر آسمان سوت و کور ایران (به نسبت قابلیت‌هایش) پر
از هیاهوی هواپیماهای بین‌المللی شود و درآمدش به توسعه این بخش کمک کند.
داعش و بیمی دیگر
پس از فاجعه هواپیمایی مالزی شرکت‌های هواپیمایی احتیاط بیشتری به خرج
می‌دهند و به همین دلیل مسأله داعش آنها را نگران کرده است. اداره هوانوردی
فدرال آمریکا به دلیل «وضعیت خطرناک احتمالی ناشی از درگیری‌های مسلحانه»
حداقل ارتفاع پروازی برای شرکت‌های هواپیمایی آمریکا را بر فراز عراق
افزایش داد. این اقدام پس از آن انجام شد که تروریست‌های گروه داعش به
سلاح‌هایی دسترسی پیدا کردند که قادر به سرنگون کردن هواپیماهای مسافربری
در ارتفاع بالا است. این خبر موجی از نگرانی‌ها را ایجاد کرد به‌طوری‌که
دیروز خط هواپیمایی استرالیایی قنطاس تصمیم گرفت برفراز آسمان عراق پرواز
نکند و نخستین پرواز خود از آسمان ایران را انجام داد. البته این نخستین
شرکت نبود. چند روز قبل از آن خط هواپیمایی امارات نیز اعلام کرد از خطوط
هوایی عراق استفاده نخواهد کرد. پروازهای اروپایی به مقصد امارات متحده
عربی می‌توانند دو مسیر را انتخاب کنند؛ یا عبور از دریای سرخ و مصر یا گذر
از ایران، که انتخاب دومی برایشان جذاب‌تر است زیرا خطوط هواپیمایی ایران
علاوه بر امنیت مسیری مستقیم‌تر را برایشان فراهم می‌کند.
ریسک پروازی و مناطق خطرناک هوایی
این حساسیت تا جایی است که حتی نخست‌وزیر استرالیا از ایرلاین‌ها خواسته تا
با مسافرانشان روراست باشند و عبور از مناطق خطرناک را از قبل بگویند تا
مسافری ریسک نادانسته‌ای نکند.
به گزارش شهروند، گفتنی است که سازمان‌های مختلف نقاط پر تنش را مشخص کرده‌اند تا پروازهای
خطوط هوایی به آنها محدود شود. سوریه و افغانستان ازجمله این کشورها هستند و
ایران می‌تواند در این حوزه‌ها نیز برای خود سودآوری کند. هرچند تحریم‌ها
به ضرر صنعت هوایی ایران بود و آن را راکد کرد اما با توجه به شرایط موجود
به نظر می‌رسد اکنون ایران فرصت دارد با ارایه خطوط هوایی ایمن خود به سود
سرشاری دست یابد و ضررهای گذشته را جبران کند.