وی ادامه داد: در ایران یک میلیون و 400 هزار نفر مبتلا به هپاتیت B هستند که بعد از واکسیناسیون سراسری که از سال 1373 انجام گرفت، طی این 20 سال، شیوع هپاتیت B کاهش زیادی داشته که این کاهش طبق استانداردهای شبکه بهداشت و درمان جهانی قابل قبول است که این کاهش طی واکسیناسیون‌هایی که طی سالهای 68 تا 70 صورت گرفت، در افول و کاهش هپاتیت B نقش بسزایی داشته است.
علویان در خصوص راههای انتقال هپاتیت B گفت: در گذشته معضل انتقال از مادر به جنین در مورد هپاتیت B وجود داشت ولی در حال حاضر، راههای انتقال افقی یعنی معتادان تزریقی و محصولات خونی آلوده بیشترین علت ابتلا به هپاتیت B است.
علویان جمعیت جوان کشور را در معرض ابتلا به هپاتیت B دانست و گفت: اطلاع رسانی در زمینه راههای انتقال، ریسک ابتلا به هپاتیت B را بسیار کاهش می‌دهد. ضمن اینکه افراد مبتلا از بیماری خود مطلع نیستند و روشهای آزمایشی و تشخیصیی باید در افراد در معرض خطر انجام گیرد.
علویان با بیان اینکه هپاتیت B شایع‌ترین نوع هپاتیت و یک بیماری مزمن کبدی است گفت: 350 میلیون نفر در دنیا به آن مبتلا هستند و یک میلیون و 400 هزار نفر در کشور هپاتیت B دارند.
وی افزود: از سال 73 که طرح واکسیناسیون این بیماری به عنوان پروتکل اجرا شد باعث شده شیوع این نوع از هپاتیت در افراد کمتر از 20 سال بسیار نادر شود.
وی اظهار داشت: کاهش شیوع هپاتیت B فقط مختص ایران نبوده بلکه در دنیا رو به افول است و طرح واکسیناسیون در افراد بزرگسال بین سنین 67 تا 70 کمک به پوشش بیشتر آن کرد.
رئیس شبکه هپاتیت ایران افزود: راه انتقال هپاتیت B از مادر به نوزاد دیگر نیست بلکه نگران راههای انتقال دیگری مانند اعتیاد تزریقی هستیم چرا که جمعیت جوانی داریم که در معرض خطرند و هر چه اطلاع‌رسانی بیشتر شود رفتارهای پرخطر کاهش می‌یابد.
علویان از پوشش کامل داروها و روشهای درمانی هپاتیت B تحت‌نظر بیمه خبر داد و افزود: متأسفانه اکثر مبتلایان به هپاتیت B از بیماری خود بی‌اطلاعند در حالی که اگر مطلع باشند انتقال آن کاهش می‌یابد و به همین دلیل یکی از معضلات موجود عدم بیماریابی است.
وی در مورد هپاتیت C گفت: 200 میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا هستند. در کشور ما 200 تا 300 هزار نفر به هپاتیت C مبتلا هستند البته شیوع کمتری در منطقه داریم به طوری که در جمعیت عادی در ایران نیم درصد است اما در منطقه بالای 2 تا 3 درصد است.
علویان تصریح کرد: از سال 75 که تمام خانه‌های تزریقی از نظر این بیماری تحت‌نظرند و سازمان انتقال خون یا غربالگری خون و در اختیار قرار دادن خون سالم در توقف انتشار آن نقش داشته است.
وی راه انتقال هپاتیت C را اعتیاد تزریقی دانست و گفت: حداقل 50 درصد معتادان تزریقی مبتلا به این بیماری هستند که متأسفانه اغلب جوان و مرد هستند به همین دلیل برنامه کاهش آسیب، دادن سرنگ، متادون به این افراد می‌تواند کمک کند تا بیمای کنترل شود.
رئیس شبکه هپاتیت ایران افزود: اجرای برنامه کاهش آسیب جزء برنامه مصوب نظام سلامت است اما اعتیاد تزریقی معضل اجتماعی است و اکثر اوقات این معتادان با مشکلات مالی و روحی درگیرند که همکاری سایر سازمان‌ها را می‌طلبد.
وی ادامه داد: ازطرف سطح آگاهی مردم در زمینه بیماری‌های کبد و هپاتیت ویروسی بالا نیست و در مطالعات انجام شده نشان می‌دهد سطح آگاهی مردم بسیار در این زمینه پایین است و باید رسانه‌ها و مراکز علمی در این زمینه مداخله کنند.
علویان گفت: به جای راه‌اندازی بیمارستان، سی‌تی‌اسکن و مراکز MRI باید سطح آگاهی مردم را بالا ببریم و برای آن هزینه کنیم.
افزایش آگاهی مردم محور اصلی فعالیت شبکه هپاتیت است
علویان افزایش آگاهی مردم را از محورهای اصلی فعالیت شبکه هپاتیت عنوان کرد و گفت: به همین دلیل به زودی نرم‌افزار جامع بیماری‌های کبدی و هپاتیت به صورت دانلود رایگان در گوشی‌های تلفن همراه در دسترس مردم خواهد گرفت تا با آخرین اطلاعات، مراکز علمی و آزمایشگاهی آشنا شوند.
علویان همچنین افزود: توزیع و چاپ کتاب و بروشور خوب است اما امروزه استفاده از نرم‌افزارهای موبایل و امکانات شبکه‌های اجتماعی می‌تواند در افزایش آگاهی مردم موثر باشد به همین دلیل قرار است در تمام کشور شبکه آزمایشگاهی طراحی شود تا مردم بتوانند به مراکز آزمایشگاهی دسترسی داشته باشند.
رئیس شبکه هپاتیت ایران با اشاره به آمار پایین ابتلای زنان به هپاتیت B و C گفت: باید شرایطی فراهم کنیم تا زنان برای اهدای خون اقدام کنند و شاید از دلایل مراجعه پایین زنان برای اهدای خون، کم‌خونی باشد چرا که در کشور آمار بالایی دارد.
وی گفت: باید در بحث هزینه‌کردن اعتبارات اولویت‌بندی کنیم و ایده خوبی که در دولت‌های قبلی و نظام سلامت مانند توزیع قرص آهن در مقطع راهنمایی و در بین دختران اجرا می‌شد را دنبال کرد چرا که فقر آهن روی رشد کودکان اثر سوء دارد. این در حالی است که به دنبال هزینه‌های تجهیزاتی هستیم که پول زیادی در آن رد و بدل می‌شود اما پیشگیری هزینه‌ای ندارد.
وی افزود: هپاتیت C و معتادان تزریقی مانند کوه یخی است که قسمت اعظم آن زیر آب است. باید بپذیریم معتاد تزریقی وجود دارد و راه انتقال آن این بیماری است بنابراین برنامه کاهش آسیب که مورد نظر مجمع تشخیص مصلحت است و در آن دادن سرنگ، کاندوم و متادون مطرح شده جزء سیاستهای مصوب است و ارتباطی با سیاستهای جمعیتی ندارد.
بیمه زیر بار پوشش داروهای جدید درمان هپاتیت C نمی‌رود
علویان افزود: داروهای جدید درمان هپاتیت C ، اثربخش و بسیار گران‌قیمت‌اند و بیمه زیر بار پوشش آن نمی‌رود، اکنون درمان هپاتیت C در کشور با داروهای موجود 70 درصد است و به دنبال پوشش کامل آن هستیم ولی داروی جدید درمان این بیماری بسیار گران قیمت است و حتی سیاستمداران جهان نسبت به قیمت آن معترض بودند.
وی گفت: طبق هدف‌گذاری انجام شده تا سال 2035 ایران باید بدون هپاتیت C باشد و این هدف در اروپا 2030 در نظر گرفته شده است اما در مورد هپاتیت B به صفر رساندن آن ممکن نیست فقط کنترل می‌شود تا در افراد کمتر از 45 سال وجود نداشته باشد.
انتقاد علویان از واردات برخی تجهیزات پزشکی به جای افزایش آگاهی مردم
ارتقاء آگاهی مردم از هپاتیت روندی کم هزینه برای وزارت بهداشت است و به جای راه اندازی بیمارستان‌ها و مراکز MRI و C-T اسکن فراوان در کشور، بهتر است فکری به حال ارتقاء دانش مردم و گروه‌های پرخطر در زمینه بیماری‌های مختلف به خصوص هپاتیت کرد.
این صحبت‌های مبتنی بر انتقاد سید موید علویان رئیس تحقیقات هپاتیت کشور است که از آگاهی پایین مردم در زمینه بیماری‌های مرتبط با کبد و راههای انتقال آن‌ها، داشت.
علویان گفت: متاسفانه آگاهی و معلومات مردم در زمینه بیماری‌های کبد و هپاتیت ویروسی بالا نیست و باید دانش مردم ارتقا یابد و گروه‌های پرخطر که شامل جوانان، معتادان تزریقی و پرسنل درگیر با محصولات خونی و بیماران هپاتیتی هستند، آگاه شوند.
وی ادامه داد:افزایش شناخت و دانش مردم و استفاده از دنیای مجازی برای ارتقاء این آگاهی را مهم دانست و گفت: اخیرا شبکه تحقیقات هپاتیت کشور، اقدام به راه‌اندازی نرم‌افزار جامع بیماری‌های هپاتیت و کبدی داشته که از طریق دانلود بر روی تلفن های همراه، قابل دسترسی است. استفاده از این نرم‌افزار از طریق اپلیکیشن و به طور رایگان برای همه قابل استفاده است.
وی اظهار داشت: اطلاعاتی که از طریق این برنامه در اختیار مردم قرار می‌گیرد شامل اطلاعات کبدی، آخرین اخبار در خصوص بیماری‌های کبدی و درمان،مراکز علمی و آزمایشگاه‌های تشخیصی و تخصصی در زمینه بیماری‌های کبدی است.
علویان از افزایش دسترسی مردم از خدمات آزمایشگاهی معتبر در سراسر کشور هم خبر داد و گفت: در مراکز استان‌ها مراکز خدماتی و درمانی و داروها در خصوص هپاتیت و بیماری‌های کبدی در دسترس است. استفاده از خدمات آزمایشگاهی تخصصی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که طرح شبکه آزمایشگاهی در دست اجرا است.