به گزارش
حوزه تئاتر باشگاه خبرنگاران، جلسه‌ی همفکری اعضای کارگروه "نخستین مسابقه‌ی ادبیات نمایشی تئاتر خیابانی" با حضور شهرام کرمی، مجید امرایی، حسین عاطفی، منوچهر اکبرلو، سامان خلیلیان و امیرحسین شفیعی در مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری برگزار شد.
شهرام کرمی در ابتدای جلسه، به ضعف نویسند‌گی در تئاتر خیابانی اشاره کرد و گفت: در ایران، تئاتر خیابانی مرجع مکتوبی ندارد. از آن‌جا که طی سالیان گذشته، طرح و ایده‌های کارگردانان تئاتر خیابانی به دست‌نوشته‌های سه خطی محدود شده‌اند، لذا آنچه بیش از همه چیز تئاتر خیابانی را با چالش رو‌به‌رو کرده، ضعف در نوشتن طرح و ایده است.
این نمایش‌نامه‌نویس ادامه داد: متاسفانه نبودن یک مرجع مکتوب در تئاتر خیابانی باعث شده تا کارگردانان بلد نباشند چگونه یک طرح و ایده بنویسند. واقعیت این است که فعالان تئاتر خیابانی، هنرمندانی اجرایی کارند که نمی‌توانند بنویسند. این افراد می‌دانند که چگونه و چه چیزی را باید اجرا کنند اما در ارائه و انتقال ایده‌ی مدنظرشان به صورت نوشتاری مشکلات عدیده‌ای دارند.
دبیر سابق جشنواره تئاتر کودک و نوجوان تصریح کرد: در غالب جشنواره‌ها، هیات‌های ارزشیابی و بازخوان، برای انتخاب طرح‌های متقاضی، بیشتر مجبورند بر اساس نام متقاضیان قضاوت کنند تا طرح‌های ارائه شده. چرا که طرح‌های متقاضیان، معمولا حاوی عناوین و مباحث کلی‌ای است که هیچ تصویری از اجرای طرح را تداعی نمی‌کنند.
وی افزود: اغلب طرح‌های تئاتر خیابانی، خیالی‌نویسی است! نویسنده سعی می‌کند نواقص طرحش را با نوشتن جمله‌ی "تماشاگران در اجرا ورود می‌کنند" حل کند و بار داستان الکن نمایش را بر دوش مخاطب بگذارد. این در حالی است که نوشتن طرح و ایده‌ی یک نمایش خیابانی همانند یک نمایش‌‌نامه‌ی صحنه‌ای، ابتدا، میانه و انتها دارد.
کرمی خاطرنشان ساخت: "اولین دوره‌ی مسابقه‌ی ادبیات نمایشی تئاتر خیابانی" که قرار است به همت دفتر تئاتر خیابانی حوزه هنری برگزار شود، فرصت بسیار خوبی را فراهم می‌آورد تا بتوانیم در زمینه‌ی طرح‌‌نویسی تئاتر خیابانی به یک الگوی مرجع برسیم.
در ادامه‌ی این نشست، مجید امرایی هدف از انتشار فراخوان این مسابقه را ارائه‌ی نمونه‌های مکتوب برای اجرای تئاتر‌های خیابانی دانست وعنوان داشت: مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری، پیشینه‌ی خوبی در حمایت از انواع تئاتر از جمله تئاتر خیابانی و تئاتر کاربردی دارد. انتشار فراخوان این مسابقه نیز توسط این نهاد فرصتی را فراهم خواهد ساخت تا قدم‌های خوبی در این رشته برداشته شود و اتفاقات جدیدی رقم بخورد.
دبیر سابق جشنواره‌ی تئاتر خیابانی مریوان ادامه داد: در این فراخوان از علاقمندان خواسته می‌شود تا بدون محدودیت در تعداد طرح و ایده، آثار خود را برای ما ارسال کنند. برداشتن محدودیت در این فراخوان گرچه ما را با موجی از ایده‌ها و طرح‌ها مواجه می‌کند اما باید اذعان داشت چون تاکنون هیچ مرجعی با طرح و ایده‌نویسی در تئاتر خیابانی به شیوه‌ی علمی برخورد نکرده، لذا این نیاز همواره در تئاتر خیابانی به عنوان خواسته‌ای بی‌پاسخ، وجود داشته است و فوران طرح و ایده در این مسابقه منطقی به نظر می‌رسد.
این پژوهشگر افزود: هدف ما از انتشار این فراخوان این است که قالب‌های متفاوت تئاتر خیابانی را معرفی و اجرایی کنیم. این مسابقه فرصتی را فراهم می‌آورد تا هنرمندان با تنوع شیوه‌های اجرایی تئاتر خیابانی با مضامین مختلف آشنا شوند.
امرایی خاطرنشان ساخت: چون برآیند این مسابقه، انتشار کتاب طرح و ایده‌ی تئاتر خیابانی است لذا از ما و این جریان، انتظار زیادی می‌رود. ما با انتشار این کتاب، مدل و نمونه‌ای را به جامعه‌ی تئاتر خیابانی عرضه می‌کنیم و لذا هر حرکت و تصمیم‌مان در این روند باید با دقت و وسواسی مضاعف همراه باشد.
منوچهر اکبرلو؛ پژوهشگر و مدرس تئاتر؛ نیز با اذعان بر این که ادبیات نمایشی تئاتر خیابانی اصولا در کشور ما وجود خارجی ندارد گفت: تئاتر خیابانی وضعیت نابسامانی دارد و ما نباید به این نابسامانی دامن بزنیم.
من بر این باورم که برخلاف دیگر گونه‌‌های تئاتر که باید از تنوع و تعدد داورها در رقابت‌‌ها برخور‌دار باشند، در تئاتر خیابانی، هیات بازخوان و هیات داوران باید ثابت باشند. چون آنچه به عنوان طرح و ایده به دست من داور می‌رسد گاه با آنچه در اجرا می‌بینم فرسنگ‌ها فاصله دارد. لذا اگر به عنوان داوران ثابت رویدادهای تئاتر خیابانی کار کنیم می‌توانیم با فعالان این حوزه و زبان و تخیل و ایشان آشنا شویم و از تکرار اشتباهات در ایده‌نویسی جلوگیری کنیم.
سامان خلیلیان؛ رییس هیات مدیره کانون نمایشگران خیابانی خانه تئاتر؛ نیز در ادامه‌ی مباحث این نشست عنوان داشت: نویسندگان تئاتر خیابانی ما یاد نگرفته‌اند که اصولی بنویسند. آن‌ها شفاف‌نویسی را بلد نیستند. تئاتر، رمان نیست که یک شخصیت در میانه داستان به آن وارد شود. در یک طرح و ایده‌ی تئاتر خیابانی باید تعداد و هویت شخصیت‌ها و خط سیر داستان مشخص و واضح باشد. طرح و ایده‌ی یک نمایش خیابانی باید به‌گونه‌ای باشد تا هر کارگردانی بتواند پی به مفهموم مورد نظر نویسنده ببرد و آن را کارگردانی کند.
همچنین حسین عاطفی دیگر پژوهشگر حاضر در این نشست نیز گفت: متاسفانه بی‌مهری‌ها به تئاتر خیابانی باعث شده تا اعضای اصلی تئاتر خیابانی از این جریان کنار بکشند و امیدوارم با انتشار این فراخوان فرصتی فراهم آید تا دوباره بچه‌های تئاتر خیابانی دور هم جمع شوند.
عاطفی افزود: تئاتر خیابانی به ذهن چالاک نیاز دارد. بازیگر تئاتر خیابانی باید ذهن پیش‌گو داشته باشد و بتواند با تماشاگر ارتباط برقرار کند. عدم تسلط در پرداختن به مضامین متنوع در این جریان می‌تواند به یک تهدید تبدیل شود. چراکه اگر گروه کارگردانی به موضوعی اشراف نداشته باشند- مثلا موضوع دفاع مقدس- در مواجهه با تماشاگرانی که در کوچه و خیابان به سراغ آن‌ها می‌آیند ممکن است سو‌تفاهم‌هایی منتقل شود.
در خاتمه‌ی این نشست، امیر حسین شفیعی، مسئول دفتر تئاتر خیابانی مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری گفت: در طی دو سال اخیر بخش تئاتر خیابانی از جشنواره‌ی سراسری تئاتر سوره ماه خط خورده است. اما امسال این امکان فراهم آمده تا با انتشار این فراخوان، ایده‌های برتر تئاتر خیابانی را جهت انتشار جمع‌آوری کنیم و چند اثر برتر نیز در صورت داشتن شرایط کیفی لازم فرصت اجرا را داشته باشند.
شفیعی افزود: بر اساس پیش‌بینی‌های ما، ممکن است اغلب طرح‌های ارسالی به این مسابقه به بازنگری، مشاوره و بازنویسی احتیاج داشته باشند و لذا در برنامه‌های‌مان برگزاری کارگاه‌های آموزشی را نیز پیش‌بینی کرده‌ایم.
لازم به ذکر است؛ اولین مسابقه‌ی ادبیات نمایشی تئاتر خیابانی به همت دفتر تئاتر خیابانی مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری برگزار می‌شود و فراخوان آن بزودی منتشر خواهد شد.
انتهای پیام/