خراسان جنوبی اولین تولید کننده زرشک بیدانه در کشور
در منابع تاریخی آمده که اولین کشت و تولید زرشک بیدانه کشور در روستای افین از توابع قائنات خراسان جنوبی بنیان‌گذاشته شده است.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران بیرجند ؛ زرشک از مهم ترین گیاهان دارویی ایران است و زیستگاه زرشک بی دانه قاینات در خراسان جنوبی می باشد که مصرف زرشک به عنوان دارو محدود به گونه زرشک بیدانه نیست، بلکه از گونه های دانه دار آن نیز حدود هزار سال قبل استفاده شده است.
زرشک گیاه بومی خراسان جنوبی دارای خواص دارویی بسیار زیادی است که آب زرشک دارای ویتامین C فراوان و املاح است و طبیعت زرشک تا حدی سرد و خشک می باشد و ضد اسهال، صفرا، ضد تب های عفونی، تب های صفراوی و رماتیسم است.
آب زرشک خون را تصفیه و ضدعفونی می کند. عمل دستگاه گوارش را منظم کرده، قلنج کلیه و کبد، حالت تهوع، استفراغ، صفرا، کبد، سوء هاضمه را از میان می برد.
آب زرشک در مخلوط با مقدار مساوی آب سیب و کمی آب لیمو و شکر برای بهبودی جهت مسمومیت توسط نیش مارو افعی مؤثر و جهت نارسایی های قلبی و تپش قلب و بی اشتهایی مفید است.
غرغره کردن آب زرشک، آنژین، گلو درد و آسم را برطرف کرده و دهان را ضدعفونی و زخم های گلویی را مرتفع می کند.
از دیگر خواص آب زرشک می توان به ضد چربی بودن، ضد قند، پایین آورنده فشار خون، شستشو دهنده مثانه و کلیه، کوچک کردن شکم، تقویت قلب، باز کردن رگ ها، نابود کردن سنگ های کلیه و مثانه و قابلیت استفاده برای تهیه انواع ترشی های میوه و تسکین دهنده روح و روان و اعصاب اشاره کرد.
سابقه استفاده از زرشک به سال های دور برمی گردد، ابوریحان بیرونی از دانشمندان مشهور ایرانی در کتاب خود از گیاهی به نام امبرباریس و خاصیت های آن یاد کرده است که همان درخت زرشک است.
اولین دانشمندی که خاصیت های دارویی و غذایی زرشک را بررسی و بیان کرده، زکریای رازی، دانشمند بزرگ ایران در بیش از هزار سال پیش بوده و از نظر طب سنتی ایران سرد و خشک است و مصرف میوه آن برای کاهش ترشحات مخاطی کاربرد دارد.
ریشه و پوست ساقه درخت زرشک، کبد را پاک و تقویت و اعمال دستگاه گوارش را منظم می کند. همچنین سوء هاضمه را از بین می برد، بی اشتهایی را برطرف کرده و نقرس و رماتیسم را برطرف می کند. برای رفع یبوست مفید است و در درمان یرقان و زردی موثر بوده و برای معالجه بواسیر نافع است و فشار خون را پایین می آورد. برای شست وشوی چشم نیز می توان از جوشانده ریشه و ساقه و زرشک استفاده کرد.
جویدن برگ زرشک باعث محکم شدن لثه و دندان می شود و اسهال های مزمن را درمان می کند.