رفع حاجت محرومان درسی از مکتب زین‌العابدین (ع)

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، «صدقه پیش از آنکه به دست نیازمند برسد، به دست خدا می‌رسد.»قطعا شما هم بارها این جمله معروف را شنیده و یا بر روی دیوارها و بنرهای شهری و ... آن را دیده‌اید، اما شاید کمتر کسی بداند که این سخن گهربار، حدیثی از یکی از مظلوم‌ترین امامان ما است که امروز (پنجم شعبان) در سالروز ولادت پر خیر و برکت ایشان قرار داریم.

 امام زین‌العابدین (ع) نه فقط در سخن که در مقام عمل نیز عشق ورزیدن به محرومان و دلجویی از آنان را سیره و مرام تغییرناپذیر خویش قرار داده بود. تاریخ به صراحت روایت می‌کند که آن حضرت داوطلبانه خود پیش جذامیان می‌رفت و با آنان هم غذا می‌شد، یا این که برایشان غذا می‌فرستاد. چون نیازمندی پیش ایشان می‌آمد، بر می‌خاست و حاجت او را روا می‌کرد و به خصوص صدقه‌ها و انفاق‌های پنهانی بسیاری داشت.

 آنقدر بسته های غذا را شبانه بر پشت خود حمل کرد که پس از شهادت، هنگام غسل آن بزرگوار، آثار کبودی بر پشت ایشان نمایان بود، با این حال می‌فرمود: «صدقه پنهانی، آتش غضب پروردگار را خاموش می‌کند.»نقل است که در واقعه دردناک حره و در هنگامه هجوم وحشیانه لشکر شام به مدینه، به شخصه چهارصد خانوار را پناه داد و سه روز به طور کامل از آنان پذیرایی کرد، به طوری که یکی از میهمانان امام (ع) گفت: «ما در نزد پدر خود نیز به مانند این مرد شریف زندگی نکرده بودیم».

البته جود و سخاوت و بخشندگی به حد عایت، از برجسته‌ترین ویژگی‌های خاندان نبوت و امامت است چنان که هیچ کس بر در خانه آن بزرگواران نمی‌آمد، مگر آنکه چیزی دستگیرش می‌شد. پیامبر اعظم (ص) در همین باره می‌فرماید: «ما از بیم آن که مستحق را رد نکرده باشیم، به غیر مستحق هم می‌بخشیم».


 امام سجاد (ع) نیز در همین راستا، همواره به خادم منزل خویش سفارش می‌کرد: «بر در خانه من فقیری گذر نکند، مگر آنکه او را غذا دهید.»ابوحمزه ثمالی از یاران امام تعریف می‌کند: «روز جمعه ای به امام سجاد (ع) گفتم: هر که چیزی می‌خواهد مستحق نیست. امام فرمودند: می‌ترسم یکی از کسانی که گدایی می‌کنند، مستحق باشد و ما او را اطعام نکنیم و بازگردانیم و آن گاه بر ما اهل بیت (ع) آن نازل شود که بر یعقوب (ع) نازل شد».از جمله مهم‌ترین  توصیه‌های زینت عابدان و پارسایان به همه شیعیان و محبان این است که؛ «هر کس یک نیاز برادر مؤمن خود را برآورد، خداوند صد نیاز او را برآورده می‌کند.

 کسی که اندوهی از دل برادرش بردارد، خداوند اندوه روز قیامت را از او برطرف سازد، هر قدر هم که بسیار باشد. هرکس برادرش را در مقابل ستمکار یاری دهد، خدا او را در عبور از صراط یاری رساند. کسی که به دنبال حاجت برادر مؤمن خود برود و با برطرف ساختن نیازش او را خوشحال کند، چنان است که رسول خدا صلی الله علیه و آله را مسرور کرده است ... به خدا سوگند برآوردن نیاز مؤمن، در پیشگاه خداوند محبوب‌تر از دو ماه روزه پی در پی با اعتکاف آن دو ماه است».

این که گفته‌اند دنیا مزرعه آخرت است و آدمی هر چه در اینجا بکارد، فردا روزی در آن سرا برداشت می‌کند، دقیقاً ترجمان همین فرمایش زین‌العابدین (ع) است. به هر صورت سیره و گفتار نورانی امام سجاد (ع) چه در کتاب شریف صحیفه سجادیه و چه در کتب معتبر دیگر، فراروی ما قرار دارد به خصوص در زمینه کمک به محرومان و نیازمندان. باشد که چه در مقام گفتار و چه در رفتار، پیرو و شیعه واقعی آن حضرت باشیم که اگر این گونه شد، به یقین شادمانی در چنین ایامی، شور و شعف و معنای دیگری دارد.