در نمایشگاه امسال از شما به عنوان کارگاه تولیدی نمونه تجلیل شد. به نظر خودتان مهمترین دلیل این تجلیل چه بود؟
*خادم‌ملت: به نظرم مهمترین دلیلی که باعث شد به عنوان بهترین کارگاه تولیدی انتخاب شویم کیفیت بالای کارها و دقت در آماده‌سازی آنها بود.
چه آثاری تولید می‌کنید و چند نفر در کارگاه شما مشغول به کارند؟
*خادم‌ملت: خاتم کاری. جعبه قرآن، رحل قرآن، جعبه جواهرات، جاکتاب خاتم و غیره از جمله وسایلی هستند که با خاتم می‌سازیم. 55 سال است در رشته خاتم‌سازی فعالیت داریم. الآن هم در کارگاهی که کار می‌کنیم 4 نفر مشغول به کار هستند.
وضعیت تولیدتان به چه صورتی است و آیا صادرات هم دارید؟
*خادم‌ملت: چون کار با کیفیت می‌سازیم تولیدمان بسیار کم است اما برخی تولیدات‌مان چند سال است که به کشورهای عربی، ترکیه و آلمان صادر می‌شود و خاتم‌های تولیدشده در تولیدی ما برای فروش به سراسر این فرستاده می‌شوند.
گفته می‌شود مراحل مختلف آماده‌سازی سخت است، لطفا توضیح دهید.
*خادم‌ملت: خاتم هنری است که اسمش روی آن است یعنی ختم همه هنرها! مواد تشکیل‌دهنده خاتم شامل مفتول برنجی، مفتول نقره، استخوان شتر و انواع و اقسام چوب‌های طبیعی و غیرطبیعی. تمام این مواد به صورت اشکال هندسی بریده می‌شوند و پس از سائیدن آنها، طراحی‌های لازم روی آنها اعمال می‌شود سپس به اصطلاحِ خاتم‌کارها، رویشان گلبندی می‌کنیم. در مرحله بعد این مواد به صورت شمش زیر پرس می‌رود و حرارت می‌بیند و بعد از پرس‌شدن آنها را به صورت ورق‌های یک میلیمتری از سطح مقطع برش می‌دهیم. در بخش بعدی اینها را روی اشیای چوبی به وسیله چسب چوب می‌چسبانیم.
از چه سالی و در چه سنی کار در این شاخه از هنرهای دستی را آغاز کردید؟ تفاوت خاتم‌کاری در آن دوره با امروز چیست؟
*خادم‌ملت: از سال 1340 و زمانی که 15 سال داشتم این کار را شروع کردم. خاتم‌کاری را به صورت استاد- شاگردی یاد گرفتم. البته اساتید من قدیمی بودند و ذوق هنری که امروز هست در آن زمان وجود نداشت. من سعی کردم تا حد امکان در کارم خلاقیت به کار برم.
اهمیت طراحی در این رشته از صنایع دستی تا چه حد است؟
*خادم‌ملت: در هنر اگر طراحی و ذوق هنری نباشد سازنده کار نمی‌تواند آن کار را به نحو احسن ارائه دهد.
آیا به کار تدریس هم مشغول هستید؟
*خادم‌ملت: بله. چندین سال است که در هنرستان فنی- حرفه‌ای تدریس می‌کنم.
وضعیت خاتم‌کاری در اصفهان چگونه است؟
*خادم‌ملت: در این شاخه هنرمندانی هستند که به قول قدیمی‌ها دود چراغ خورده‌اند و سعی کرده‌اند این هنر را حفظ کنند اما متاسفانه امروزه افرادی وارد این شغل شده‌اند که به خاطر دیدگاه صرفا تجاری که دارند به این هنر ضربه می‌زنند. باید متولیان امر توجه بیشتری نشان دهند. افرادی که هم اکنون در حال فعالیت در این عرصه هستند به بهانه نبود توجیه اقتصادی در شاخه خاتم‌کاری سعی می‌کنند تولید را بالا ببرند و گمان می‌کنند بالا بردن حجم تولید صرفه اقتصادی به همراه دارد اما کار آنها نه تنها به نفع خودشان نیست بلکه با پایین آمدن کیفیت محصولات به دیگران هم ضربه می‌زنند. من بارها به همکارانم توصیه کرده‌ام که اگر به جای 10 جعبه یا قاب در هفته، 5 قاب یا جعبه تولید کنید می‌توانید پول همان 10 تا را به دست آورید.
و سخن پایانی؟
*خادم‌ملت: از مدیران می‌خواهم صنایع دستی و به ویژه خاتم کاری را بیشتر حمایت کنند و سعی کنند از تولید بی‌رویه جلوگیری کنند. از سوی دیگر سعی کنند از راه تشویق هنرمندان کاری کنند که این هنر آبا و اجدادی از بین نرود. ما باید از این میراث فرهنگی حمایت کنیم چرا که صنایع دستی ما در دنیا شناخته شده است و به نظر من می‌تواند جایگزین مناسبی برای صادرات نفت باشد.