سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

امروز در تاریخ؛

روز تقاضا برای خلع از قدرت؛ از محمد علی شاه تا بنی صدر

تقاضای خلع "محمد علی شاه" از سلطنت، تقاضای نمایندگان مجلس برای بررسی عدم کفایت سیاسی بنی صدر، دستیگری و تبعید "سیدجمال‌الدین اسدآبادی"، کشف نیروی بخار آب و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 24 خرداد 1393 خورشیدی برابر با 16 شعبان 1435 هجری و 14 ژوئن 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:

تقاضای خلع "محمد علی شاه" از سلطنت از سوی انجمن‌های ایالتی کشور (1287 ش)
در اوایل روز چهاردهم خرداد 1287ش، عده‌ای سرباز در خیابان‌ها به تهاجم و کتک و غارت مردم پرداختند. این وضعیت، مردم را چنان هراسان ساخت که هر کس به گوشه‌ای فرار کرد و پناهی جُست.

به علت قطع سیم‌های تلگراف، این خبر تا چند روز به شهرهای دیگر نرسید، اما هنگامی که مردم دیگر شهرها نیز آگاه شدند، شورش کردند و انجمن ایالتی و ولایتی آذربایجان، تلگرافی به انجمن‌های شیراز، خراسان، اصفهان و کرمان فرستاد که خواهان حرکت انقلابی مردم به منظور خلع محمد علی شاه از سلطنت است. در پی آن، از شهرهای اصفهان، همدان، شیراز، رشت، کرمان، استرآباد، زنجان و دیگر شهرها، تلگراف‌های زیادی رسید که گویای حمایت مردم از این آرمان بود.

ورود مجاهدان مشروطه خواه به تهران و پایان استبداد صغیر (1288 ش)
با ورود مجاهدان گیلان از قزوین و مجاهدان بختیاری از راه اصفهان و فتح شهر تهران در بیست و چهارم خرداد 1288ش، محمد علی شاه قاجار پس از یک دوره سلطنت کوتاه، ولی بسیار پرکشمکش، از اریکه قدرت سقوط کرد و دوران استبداد صغیر پایان گرفت. وی که با اتکاء به قدرت روس‌ها در بابر خواست مردم کشور سخت مقاومت کرده بود، پس از آگاهی از ورود مجاهدان به پایتخت و ناامیدی از حمایت واقعی روس‌ها، سراسیمه با کالسکه به سفارت روسیه پناهنده شد و بدین ترتیب، فصل نوینی در تاریخ ایران آغاز شد. فاتحان تهران، سپس در جلسه‌ای محمدعلی‌شاه را از سلطنت عزل، و پسرش احمدشاه را به این مقام نشاندند. فتح تهران و خلع محمدعلی شاه قاجار از سلطنت، پایانی بر استبداد صغیر و آغازی بر شکل‌گیری دومین دوره مجلس شورای ملی بود.

رحلت عالم مجاهد آیت اللَّه "غلامحسین تبریزی عبدخدایی" (1359 ش)
آیت‌اللَّه شیخ غلامحسین تبریزی، در حدود سال 1264 ش (1303 ق) در تبریز به دنیا آمد و در همان شهر مقدمات علوم دینی را فرا گرفت. وی سپس راهی نجف اشرف گردید و در محضر علامه سید محمدکاظم یزدی، مدارج ترقی را پیمود. آیت‌اللَّه عبد خدایی بعدها مجله مذهبی "تذکرات دیانتی" را در تبریز به هنگام حکومت استبدادی رضاخان منتشر کرد و به دلیل مبارزات ضدرضاخانی ماه‌ها در اختفا به سر برد. وی از سال 1310 ش مقیم مشهد گردید و از سال 1320 ش تا اواخر عمر در جوار مرقد امام هشتم(ع) اقامه نماز جماعت می‌نمود. از آثار چاپ شده ایشان، دروس دینیه بر تفسیر قرآن قابل ذکر است. این عالم مبارز سرانجام در 24 خرداد 1359 برابر با اول شعبان 1400 ق در سن 97 دار فانی را وداع گفت.

نامه 120 تن از نمایندگان مجلس برای بررسی طرح عدم کفایت سیاسی بنی صدر (1360 ش)
پس از آن که مقاومت مردمی علیه تهاجم قوای متجاوز بعث در جبهه‌های جنگ به علت عدم پشتیبانی لازم از جانب بنی صدر به عنوان فرماندهی کل قوا، به فرسایش گرایید و اختلافات داخلی بین رییس جمهور با مجلس شورای اسلامی و قوه قضائیه و دیگر نهادهای انقلابی به اوج رسید، همچنین نصایح امام خمینی(ره) نیز برای تفاهم و رفع اختلافات به جایی نرسید، در جلسه 24 خرداد 1360، نامه یکصد و بیست تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرائت شد که در آن تقاضای رسیدگی به صلاحیت سیاسی بنی صدر را داشته و خواستار طرح آن با قیدِ دو فوریت شدند. در این میان، هواداران بنی صدر در مجلس، سعی می‌کردند با مخالفت با این طرح و نیز کارشکنی در رسمیت یافتن جلسات مجلس و خروج از صحن علنی، بنی صدر را همچنان در رأس قدرت نگاه دارند. اما نمایندگان انقلابی مجلس، با تصویب این طرح در 31 خرداد 1360، عملاً این عنصر خائن را به مرحله خلع قدرت رساندند. پس از تصویب عدم کفایت سیاسی بنی صدر در مجلس شورای اسلامی، حضرت امام نیز بر همین مبنا، وی را از ریاست جمهوری اسلامی ایران عزل نمودند. با عزل بنی صدر، هر چند یکی از ریشه‌های اصلی کارشکنی‌ها و اختلافات موجود از بن کنده شد، ولی از این به بعد، دوران چند ماهه فعالیت‌های خرابکارانه ضد نظام و درگیری‌های مسلحانه و خونین روی داد که به شهادت عالی‌ترین مسؤولان نظام تا مردم کوچه و بازار منجر شد. اما ملت مسلمان ایران تحت رهبری‌های پیامبر گونه حضرت امام و با عنایات حق تعالی و امام عصر(عج) از این دوران پر اغتشاش گذشت و اهداف اسلامی و انقلابی خود را در پیش گرفت.

دستیگری و تبعید "سیدجمال‌الدین اسدآبادی" به دستور "ناصرالدین شاه" (1308 ق)
سیدجمال الدین اسدآبادی در شعبان سال 1254 ق در اسدآباد همدان به دنیا آمد. وی در ده سالگی همراه پدر به قزوین رفت و در مدت دو سال، در حوزه‌ی علمیه‌ی آن شهر،به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. سیدجمال الدین سپس عازم تهران شد و در درس آقا سیدمحمدصادق طباطبایی همدانی حاضر گردید و توسط ایشان ملبس به لباس روحانیت شد. او در سال 1266 ق راهی نجف اشرف گردید و در محضر شیخ انصاری به کسب علوم تفسیری، حدیث، فقه، اصول، کلام، منطق، فلسفه، ریاضی، طب، هیئت و نجوم همت گماشت. سید در 1270 ق راهی هندوستان شد. وی در آنجا به سلطه‌ی استکباری انگلیس بر هند پی برد و به مقابله علیه آن پرداخت.

او جهت شناسایی دنیای اسلام و راه‌های مقابله با استعمار، مسافرت‌های متعددی را به نقاط مختلف جهان انجام داد و فعالیت‌های گسترده‌ای را آغاز کرد. سیدجمال الدین اسدآبادی اتحاد دنیای اسلام با تمسک به قرآن و نیز بیرون راندن استعمار انگلستان ازسرزمین‌های اسلامی را می‌خواست و در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کرد. سید جمال الدین در سال 1308 ق از طرف ناصرالدین شاه به خارج از کشور تبعید شد. وی در 1310 وارد مرکز خلافت عثمانی در اسلامبول گردید، ولی بعدها سلطانِ عثمانی علیه او کارشکنی کرد و در سال 1314 وی را مسموم کرد و به شهادت رسانید. سیدجمال الدین در اسلامبول مدفون است.

وفات آیت الله سید محمود شاهرودی (1395 ق)
سید محمود فرزند سید علی در سال 1301 یا1293ه .ق در روستای «قلعه آقا عبدالله » شاهرود به دنیا آمد. در محضر ملا محمدکاظم خراسانی، آقا ضیاءالدین عرافی و میرزا حسن نائینی به مراتب عالی اجتهاد دست یافت. وی 50 سال به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت. پس از رحلت سید ابوالحسن اصفهانی عده زیادی به تقلید از وی روی آوردند. با این حال سید محمود به زهد و تقوا شهرت داشت. وی در16 شعبان 1395ه .ق وفات یافت.

وقوع فاجعه هولناک طغیان رود یانگ تِسه در چین (1931م)
رودخانه "یانگ تسه کیانگ" طولانی‌ترین رود آسیا با حدود 5/500 کیلومتر در چین قرار دارد. این رودخانه که بیش از 900 کیلومتر آن قابل کشتیرانی با کشتی‌های اقیانوس پیماست به ندرت دچار طغیان‌های مخرب می‌شود. با این حال در 14 ژوئن 1931م هولناک‌ترین و مخرب‌ترین طغیان، در همین رودخانه به وقوع پیوست. در این زمان، در پی بارش باران‌های موسمی، امواج خروشان سیلاب از این رودخانه سرازیر شد و تمامی خاک‌ریزها، سدها و سایر موانع را از میان برداشت. جریان خروشان آب، 8 ایالت چین را زیر آب برد و 35 هزار مایل مربع از اراضی را دربرگرفت. گفته می‌شود که تلفات این حادثه عظیم در حدود 50 میلیون نفر بوده که شامل کشته شدگان، بی‌خانمان‌ها، تلفات ناشی از قحطی به وجود آمده از نابودی مزارع و نیز قربانیان شیوع بیماری‌ها و امراض گوناگون می‌باشد.

کشف نیروی بخار آب توسط "دنیس پاپن" طبیعی‌دان فرانسوی (1707م)
دنیس پاپن ازجمله مخترعان و مکتشفان فرانسوی در67سالگی درگذشت. پاپن نخستین بار درتاریخ صنایع ازقوّه بخاربرای ایجاد حرکت درموتور ماشین استفاده کرد. ماشین بخارپاپن اولین وسیله بخاری محسوب می شود که براساس آن بعدها اتومبیل و کشتی بخاری ساخته شد.

تولد "خانم هارِیت بِیچراستو" نویسنده معروف امریکایی (1811م)
خانم هاریت بِیچر استو، رمان نویس امریکایی، در 14 ژوئن 1811م در کنتاکی امریکا به دنیا آمد. قوانین سخت آن زمان، معروف به قوانین بردگان فراری، چنان خانم بیچراستو را تحت تاثیر قرار داد که وی را به نوشتن کتاب "کلبه عمو تام" کشاند. این کتاب در سال‌های پیش از جنگ‌های داخلی امریکا معروف به جنگ‌های انفصال، نقش مهمی در برانگیختن احساسات ضد برده داری در اهالی شمال امریکا که مخالف برده‌داری بودند، داشت. این کتاب داستان برده مسیحی سیاه‌پوستی است که ارباب سنگ دلش، با او رفتاری بسیار خشن دارد. کتاب کلبه عمو تام، نه تنها در امریکا بلکه در سراسر جهان تاثیر فراوانی گذاشت و به زبان‌های مختلف ترجمه شد.

این داستان برای بار نخست به صورت پاورقی در یکی از مجلات واشینگتن منتشر می‌شد. اما به خواست یکی از ناشران بزرگ آن زمان، به صورت کتاب در دسترس مردم قرار گرفت و اقبال مردم از این رمان چنان بود که در مدت کوتاهی، نام هاریت بیچراستو به صورت یکی از آشناترین نام‌های امریکا درآمد. خانم بیچراستو پس از این کتاب، آثار دیگری نیز نگاشت که هرچند برخی از آن‌ها در موضوع بردگان، از جهاتی برتر از کتاب قبلی بودند، اما شهرت و توفیق کلبه عمو تام را پیدا نکردند. استو آثار دیگری از جمله شعر و خطابه، مردم شهر قدیم و مردم پوگانوک نیز به رشته تحریر درآورده است. خانم هاریت بیچر استو سرانجام در اول ژوئیه 1896م در پنجاه و هشت سالگی درگذشت.

تصرف پاریس توسط ارتش آلمان نازی در جریان جنگ جهانی دوم (1940م)
پانزده ماه پس از فروزان شدن آتش جنگ جهانی دوم و در ادامه توسعه طلبی‌های هیتلر، نیروهای آلمان نازی به قصد تصرف فرانسه، خود را برای هجوم به این کشور آماده می‌کردند. در روز پنجم ژوئن 1940م، هیتلر فرمان انهدام کامل نیروهای فرانسه را صادر کرد و سه روز بعد، نیروهای زرهی آلمان، خطوط دفاعی فرانسه را در شمال شرقی این کشور در هم شکستند و وارد خاک فرانسه شدند. در این میان، موسولینی، نخست‌وزیر دیکتاتور ایتالیا و هم‌پیمان آلمان، پس از مدتی تردید و تعلُّل، در روز دهم ژوئن به انگلستان و فرانسه اعلان جنگ داد و فرانسه علاوه بر جبهه شمالی، در مرزهای جنوب شرقی خود نیز در معرض تهدید قرار گرفت. نیروهای فرانسه که در پی شکست‌های قبلی، به کلی روحیه خود را باخته بودند در برابر نیروهای آلمان که از نظر تجهیزات زرهی و پوشش هوایی بر آن‌ها برتری داشتند به سرعت شروع به عقب‌نشینی کردند. با نزدیکی نیروهای آلمان به پاریس، هیتلر طی پیامی به فرانسویان، آن‌ها را به ترک مخاصمه دعوت کرد و از ارتش فرانسه خواست از مقاومت در پاریس خودداری کنند. در نهایت، سحرگاه روز چهاردهم ژوئن 1940م، اولین واحدهای سربازان آلمانی وارد پاریس شدند و همانطور که هیتلر از فرانسویان خواسته بود، پاریس تقریباً بدون مقاومت در برابر ارتش آلمان تسلیم شد. در این میان در حالی که سربازان آلمانی در خیابان اصلی پاریس رژه می‌رفتند، اهالی شهر در کنار خیابان به نظاره آن‌ها ایستاده بودند و می‌گریستند. فتح فرانسه برای آلمان به قیمت نزدیک به چهل و پنج هزار کشته و یک‌صد و ده هزار زخمی تمام شد. فرانسه تا 23 اوت سال 1944م، به مدت بیش از چهار سال تحت اشغال آلمان بود.

آغاز تجاوز نیروهای فرانسوی به کشور الجزایر (1830م)
بهانه ظاهری فرانسویان برای مداخله رسمی در الجزایر، اهانت یکی از مقامات عثمانی به کنسول فرانسه بود. اما هدف اصلی هیأت حاکمه فرانسه کسب اعتبار و حیثیت برای حکومت خود در انظار مردم این کشور بود. از این رو، نیروهای فرانسوی در 14 ژوئن 1830م در سواحل الجزایر پیاده شدند. هرچند تجاوز نیروهای فرانسوی با مقاومت اولیه مدافعان الجزایری مواجه شد، اما سرانجام در 5 ژوئیه همان سال، الجزیره به تصرف ارتش فرانسه درآمد. در سال 1834م دولت فرانسه، الجزایر را به صورت رسمی در اختیار گرفت و برای اجرای برنامه‌های خود در این منطقه یک فرماندار کل منصوب نمود. تسلط استعمارگرانه فرانسه بر الجزایر بیش از یک‌صد و سی سال به طول انجامید و در طی این مدت مقاومت‌های مردمی و قیام‌های پراکنده همچنان ادامه داشت. کشور الجزایر سرانجام پس از جانفشانی‌های استقلال‌طلبانِ این کشور، در ژوئیه 1962م به استقلال دست یافت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید

تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.