به گزارش حوزه ادبیات باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومی مؤسسه فرهنگی هنری وانتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی،این مرکز به مناسبت فرارسیدن14خرداد سالروز ارتحال جانگداز بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی(ره) و قیام 15 خرداد اقدام به معرفی کتب شاخص و برتر خود برای شناخت بهتر زوایای شخصیتی امام خمینی(ره) و درک بهتر واقعه قیام 15 خرداد نمود که می تواند چراغ راهی برای محققان،پژوهشگران و مخاطبان باشد.
1. تاریخ شفاهی زندگی و مبارزات امام خمینی در نجف(تألیف اکبر فلاحی)
تاریخ انقلاب اسلامی را میتوان به چند مقطع مشخص دوره‌بندی نمود: نخست دورهی آغاز نهضت اسلامی از سال 1341 تا 1343؛ دورهی دوم دوران تبعید حضرت امام از ایران از سال 1343 تا 1356؛ دورهی سوم اوج‌گیری نهضت اسلامی از آبان 1356 تا شهریور 1357 و دورهی چهارم دوران پیروزی انقلاب اسلامی در نیمه¬ی دوم سال 1357. دورهی دوم تاریخ انقلاب اسلامی طولانی‌ترین مقطع آن است كه رهبر كبیر انقلاب به مدت یك سال در تركیه و سپس در عراق در تبعید به سر بردند.
محدودیت‌هایی كه در تركیه وجود داشت امكان فعالیت‌های مبارزاتی را فراهم نمی‌كرد لیكن در نجف اشرف حضرت امام با استفاده از آزادی عمل بیشتر نسبت به تركیه فعالیت‌های اساسی و اصولی خود را ادامه و گسترش دادند. انتخاب عراق به عنوان محل تبعید دوم امام از سوی رژیم پهلوی با اهداف خاصی صورت گرفت كه از آن جمله میتوان به تحت‌الشعاع قرار گرفتن شخصیت و مبارزات امام خمینی در حوزهی علمیه‌ی نجف به دلیل جو غیرسیاسی حاكم بر آن حوزه ، انزوای علمی و اجتماعی امام خمینی در عراق با وجود مراجع عظام تقلید همانند آیت‌الله العظمی حكیم، آیت‌الله العظمی خویی و آیت‌الله العظمی شاهرودی و مراجع دیگر در آن حوزهی علمیه، رهایی رژیم پهلوی از فشار افكار عمومی مردم ناشی از تبعید امام خمینی به تركیه اشاره كرد.
تعامل و روابط حضرت امام با مراجع عظام تقلید، طلاب و روحانیون ایرانی، شیوه برخورد امام خمینی با رژیم بعثی عراق و فعالیت‌های علمی و مبارزاتی حضرت امام در نجف از موضوعات مهم این مقطع تاریخی است. اما مهم‌ترین موضوع این دوره، تدریس «حكومت اسلامی یا ولایت فقیه» از سوی امام خمینی در سال 1348 در نجف اشرف است.
طرح این بحث مهم در تاریخ انقلاب اسلامی نقطهی تحول و سرنوشت‌سازی در اندیشه‌ی سیاسی و مبارزاتی به شمار می‌رود، زیرا اگر تا قبل از این مردم مبارز مسلمان ایران علیه حكومت پهلوی موضع گرفته و مبارزه می‌كردند، از این پس طرح حكومتِ مطلوب آنها نیز توسط رهبری انقلاب ارائه گردید و مشروعیت حكومت سلطنتی زیر سؤال رفت. مطالعه‌ی این مقطع تاریخی، مخصوصاً از زبان شاهدان نزدیك آن در فهم دقیق‌تر انقلاب اسلامی ایران مؤثر خوهد بود كه امید است این اثر بتواند در این راستا به علاقه‌مندان مطالعات انقلاب اسلامی یاری رساند.
2. تاكتیك‌های مبارزاتی امام خمینی (تألیف حسین احمدی)
وجود سه عنصر رهبری، حضور مردم و ایدئولوژی انقلابی برای هر انقلابی لازم است. در انقلاب اسلامی ایران نیز پیوند عمیق و آگاهانه‌ی رهبری و مردم براساس مكتب تشیع عامل محركه‌ی انقلاب بود. امام‌خمینی(ره) روحانی مجاهد و مرجع تقلید مبارزی بود كه با الهام از سیره‌ی نبّی گرامی اسلام(ص) و امامان شیعه و در سایه‌ی درس‌آموزی از تاریخ اسلام و كسب تجربه از رویدادهای زندگی، مبارزه با ظلم و جور سلسله‌ی پهلوی را تكلیف شرعی و الهی دانسته و ابتدا در یك فرایند نسبتاً طولانی با توكل بر خدا و اخلاص در اعمال و رفتار خویش، با تبلیغ و ترویج اسلام ناب محمدی(ص)، مردم و فضای فكری حوزه‌های علمیه را با جریان مبارزه همراه نمود.
سپس در قامت یك احیاگر دینی تبیین تازه‌ای از مفاهیم و مضامینی چون: «عدالت»، «شهادت» و «حكومت» ارائه كرد و با طرح تئوری ولایت فقیه، مشروعیت نظام شاهنشاهی را زیر سؤال برد.
ایشان بعد از قیام 15خرداد 42 مورد توجه آحاد جامعه‌ی ایران قرار گرفته و با افشای جنایات خاندان پهلوی و وابستگی آنان به اجانب، سرنگونی حكومت را اولویت اصلی مبارزه شمرد و در وطن و تبعید، همه‌ی آزادی¬خواهان را به یاری فراخواند. امام در نهایت نیز به لطف الهی و در سایه‌ی وحدت اقشار مختلف جامعه و استفاده از تاكتیك‌هایی چون: تظاهرات خیابانی، اعتصاب و دعوت از سربازان و افسران ارتش برای فرار از پادگان‌ها و پیوستن به موج انقلاب، موفق به سرنگونی نظام شاهنشاهی و استقرار جمهوری اسلامی در ایران شد كه در این اثر در راستای تبیین تاكتیك¬های مبارزاتی ایشان تهیه شده است.
3. درآمدی بر دیدگاه‌های جامعه‌شناختی، سیاسی و فقهی امام خمینی(ترجمه مالک عبدی)
در عصر مدرن كه دوران رشد فزایندهی اندیشه‌های سكولار بوده است، پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به رهبری یك مرجع دینی و با ماهیت و عنایتی معنوی و الهی، پدیده‌ای شگرف و در نوع خود بی‌نظیر است. انقلاب ایران در مقایسه با سایر انقلاب‌های عصر حاضر هم به لحاظ انگیزه‌ها و عوامل وقوع، هم درعامل رهبری و هم در زمینهی حضور گسترده مردم و همنوایی با این حركت بزرگ، انقلابی منحصربه
فرد و متمایز می‌باشد.
بی‌تردید در هر انقلابی عامل رهبری كه نقش بسیج توده‌های مختلف اجتماعی در راستای تحقق انقلاب و آرمان‌های آن را برعهده دارد، بسیار مهم و تعیین‌كننده است. این عامل در خصوص انقلاب اسلامی ایران نمود بیشتری داشته و بسیار برجسته است؛ به طوریكه میتوان ادعا كرد عامل رهبری امام خمینی مهم‌ترین و تعیین‌كننده‌ترین نقش را در پیروزی این انقلاب داشت.
مروری بر حركت‌های ضد استعماری و آزادی‌خواهانه و استقلال‌طلبانه‌ی یك قرن اخیر در ایران نشان می‌دهد كه اغلب این جنبش‌ها به دلیل فقدان یك رهبری مقتدر و منسجم كه بتواند تمام توده‌ها را حول یك محور متحد كرده و به سوی هدفی واحد به پیش ببرد، نهایتاً یا به انحراف كشیده شده و یا با شكست مواجه شده‌اند. انقلاب اسلامی با استفاده از تجارب گذشته و البته به دلیل وجود رهبری مقتدر همچون امام خمینی توانست تمام موانع را پشت سرگذاشته و در نهایت به پیروزی برسد و مقدمه تشكیل یك حكومت دینی بر مبنای آموزه‌های اسلام شیعی را فراهم نماید.
كتاب حاضر به قلم دكتر مصطفی رافعی به جنبه‌های مختلف شخصیت و اندیشه‌های امام خمینی پرداخته است. این كتاب ضمن بیان خاستگاه تاریخی و نظری اندیشه سیاسی امام خمینی، جایگاه فلسطین، آمریكا، جهاد، انقلاب، اجتهاد، حكومت اسلامی و مسائل مربوط به زنان را در اندیشه و دیدگاه‌های ایشان تبیین كرده است كه می‌تواند در فهم اندیشه و عمل سیاسی رهبر كبیر انقلاب اسلامی مفید واقع شود.
4. تاریخ قیام 15 خرداد به روایت اسناد (تألیف جواد منصوری)
پانزدهم خرداد نقطهی عطف مسیر نهضت اسلامی ایران و سرفصل آغازین انقلاب اسلامی است. گرچه آن روز تاریخی تبلور اوج وفاداری امت اسلامی به مرجع دینی خودشان بود؛ امّا چرایی و چگونگی آن وفاداری نیز، شایسته‌ی تحقیق است.
دستگیری یك مرجع معترض و كشتار صدها تن از مؤمنان و مقلدان وی در تاریخ ایران بی‌سابقه به‌شمار می‌رفت و نشانه‌ای بود از پیدا شدن عاملی جدید و تأثیرگذار در تصمیم‌گیری سردمداران رژیم. در آن روزگار، رهبری نهضت دست‌های پنهان این عامل نوپدید را به‌خوبی احساس می‌كرد و برآن بود كه به افشای آن بپردازد.
این نیروی پنهان چیزی نبود جز امپریالیسم امریكا كه امام خمینی در بیانیه‌ها، پیام‌ها و سخنرانی‌های خود، ام‌الفسادش می‌خواند و شاه را نیز آلت اراده‌ی امریكا معرفی می‌كرد. آن روزها درك این موضع برای اكثر مردم دشوار بود؛ امّا روند حركت رژیم از كاپیتولاسیون تا ژاندارمی منطقه و دخالت‌های آشكار امریكا، آن‌چنان موضوع را مبرهن ساخت كه در حركت‌های سال‌های 56ـ 57، «مرگ بر امریكا» شعار اصلی مردم گشت. بنابراین 15 خرداد اوّلین رویارویی نیروهای اسلامی با امریكا و پی‌ریزنده و بیان‌گر هویت نهضت اسلامی ایران به رهبری امام خمینی بود.
امریكا از چه زمانی به دخالت فعالانه در ایران اسلامی دست یازید؟ برای بسط سلطه خود چه راه‌هایی را پیمود و چه نقشه‌هایی را ترسیم كرد و چگونه با موانع احتمالی به مبارزه برخاست؟ چگونه دخالت امریكا منجر به قیام 15 خرداد گردید و پیامدهای آن چه بود و چگونه بعد از آن به سلطه‌گری بی‌رقیب در ایران مبدل شد؟ این همه، سؤالاتی هستند كه «تاریخ قیام 15 خرداد به روایت اسناد» در صدد است تا بدان پاسخ دهد و گوشه‌هایی از این سلطه را به روایت اسناد بازگو كند. این اثر به‌‌كوشش استاد ارجمند، آقای جواد منصوری فراهم گردیده و پس از یكسال بحث و اصلاح با محققان این مركز، به‌صورت كتاب حاضر درآمده است.
5. درآمدی بر نظریه سیاسی امام خمینی(تألیف محمدرضا دهشیری)
امام خمینی (ره) به عنوان نظریه پرداز نظام جمهوری اسلامی و معمار آن در زمینه نهادسازی و تبیین جهت گیریها و رویكردهای سیاسی، دریای اندیشه ای را بوجود آوردند كه از زلال اسلام ناب محمدی (ص) سرچشمه گرفته بود.ایشان نه تنها در بعد عملی، كه از جنبه های نظری نیز توانست شالوده اندیشه ای حكومتی را بنا نهد كه از ره یافت ایشان به نقش سازنده و بالنده اسلام در جامعه و پیوند عمیق و ناگسستنی بین دین و سیاست ریشه گرفته بود.در این كتاب سعی شده است نظریه های سیاسی امام خمینی در چهار حوزه نهضتی، دفاعی، مبانی سیاست حكومتی و سیاست خارجی مورد بررسی قرار گیرد.
6. ولایت مطلقه فقیه از دیدگاه امام خمینی(تألیف بهرام اخوان کاظمی)
قرن بیستم را میتوان قرنی به‌شمار آورد كه جهان وقایع و تحولات بی‌نظیری را در همه‌ی عرصه‌ها شاهد بود و هنوز هم در یازدهمین سال از قرن بیست‌ویكم، در بسیاری از محافل و مجامع علمی، فرهنگی، سیاسی و ... صحبت از مرور و بررسی رویدادها و دستاوردهای سده‌ی بیستم است.
بسیاری از صاحب‌نظران، پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به تبع آن، رشد روزافزون اسلام‌گرایی در بیشتر مناطق عالم را از رخدادهای مهم قرن مزبور به‌شمار آورده‌اند و با گذشت 31 سال از این واقعه، هنوز با رهیافت‌های متعدد، به تحقیق در این‌باره مشغول‌اند. دراین‌میان، بدیهی است سهم نویسندگان و صاحب‌نظران ایرانی و خصوصاً افرادی بیشتر است كه خود با همه‌ی وجودشان این انقلاب را در همه‌ی مراحل لمس نموده‌اند و به‌عبارتی با آن زندگی كرده‌اند. وظیفه‌ی این عده در تبیین و تحلیل انقلاب اسلامی و شناساندن واقعیت‌های آن به همه‌ی جهانیان، از دیگران سنگین‌تر است. در همین زمینه و با احساسِ چنین مسئولیتی، كتاب حاضر تألیف شده است.
سعی در گشودن منظر و رهیافتی جدید، در موضوع نظریه‌ی ولایت مطلقه‌ی فقیه (با بررسی ثبات، تداوم یا گسست این نظریه، در سیره‌ی نظری و عملی امام خمینی) و تلاش به منظور ارائه‌ی واقعیت‌های تاریخی و تئوریك این نظریه به شیوه‌ی علمی و روشمند، و تأكید بر آنها، از اهداف مهم این پژوهش است.
درحقیقت كتاب حاضر در پی تبیین واقعیت‌های نظری و تاریخی درباره‌ی بخش‌های اصلی اندیشه‌ی سیاسی حضرت امام (ره) است. محقق محترم در این كتاب كوشیده با بررسی علمی و دقیق آثار و اندیشه‌های حضرت امام خمینی (ره)، ثبات و استمرار ولایت مطلقه فقیه را در اندیشه و سیره‌ی ایشان تبیین كند.
7. اندیشه سیاسی امام خمینی (تألیف مریم‌السادات حسینی)
اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی مبتنی بر اسلام است. در این اندیشه، ساماندهی زندگی سیاسی جامعه‌ی اسلامی محور تأسیس نظام سیاسی بوده و با توجه به اهمیت ساماندهی حیات سیاسی و اجتماعی انسانِ مسلمان در جامعه‌ی اسلامی و با هدف فراهم‌كردن امكانات رشد و تعالی او و با پیش‌فرض‌های برخاسته از دین و اهداف آن به پیش می‌رود.
مبانی اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی متأثر از اندیشه‌ی سیاسی اسلام، در حوزهی مبانی و پیش‌فرض‌های كلامی، فلسفی و اخلاقی ثابت است اما در زمینه‌ها و شرایط محیطی و در چارچوب مبانی و اصول و قواعد، متغیر و منعطف و متأثر از ارزیابی شرایط و اقتضائات زمانی و مكانی جوامع اسلامی است. از این رو در اندیشه‌ی سیاسی شیعه، مسئله‌ی پیروی از مجتهد واجد شرایط زنده مورد تأكید قرار گرفته است.
اندیشه‌ی امام خمینی از سال 1341ش براساس رویكرد شیعی برای اصلاح وضع موجود باعث تحول در رویكرد نظری و كاركرد اجتماعی و سیاسی عالمان شد و در این مسیر هم به هدایت رفتارهای سیاسی خود و مقلدان پرداخت و تقیه یعنی اندیشه و عمل سیاسیِ معطوف به حفظ شیعه كنار رفت و اندیشه‌ی اسلام انقلابی محورِ تلاش‌ها واقع شد.
در این اثر به بررسی مبانی اندیشه‌ی امام در فلسفه، عرفان و اندیشه‌ی سیاسی اسلام پرداخته شده است. منابع و متون اندیشه‌ای امام خمینی معرفی شده‌اند، بنیادهای نظری اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و به مباحث مهم و بنیادین اشاره شده است. در ضمن مبانی معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی و انسان‌شناسی، عرفانی، كلامی و فقهی و اصولی اندیشه‌ی سیاسی ایشان مورد بررسی قرار گرفته است.
در بررسی مباحث مهم اندیشه‌ی سیاسی امام خمینی هم به بحث از دین و سیاست، ضرورت حكومت، حكومت مطلوب، ویژگی‌های حاكم اسلامی، شرایط ولی‌فقیه، اندیشه‌ی جمهوری اسلامی، نقش مردم در مشروعیت حاكم و حكومت اسلامی، محدوده‌ی اختیارات حكومت اسلامی و وظایف و جهت‌گیری‌های حكومت اسلامی پرداخته شده است كه امید است مورد استفاده‌ی علاقه‌مندان مطالعات انقلاب اسلامی قرار گیرد.
لازم به ذکر است؛ علاقمندان جهت تهیه این کتب با تخفیف ویژه می توانند به فروشگاه این مرکز در خیابان انقلاب،خیابان ۱۲فروردین،بعد از خیابان شهدای ژاندارمری نبش مجتمع ناشران و یا با شماره تلفن های ۶۶۹۵۳۶۰۷ و ۶۶۹۶۱۵۳۶ تماس بگیرند.
انتهای پیام/