این توافقنامه که برای ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه بسیار اهمیت دارد تلاشی برای حفظ نفوذ مسکو در جمهوری‌های سابق شوروی است اما طراحان آن نباید به حضور اوکراین در آن امیدوار باشند.
پوتین ، الکساندر لوکاشنکو رئیس جمهوری بلاروس و نورسلطان نظربایف رئیس جمهوری قزاقستان این توافقنامه را در آستانه ، پایتخت قزاقستان ، امضا کردند.
این اتحادیه که قرار است اول ژانویه 2015 به اجرا در آید ، قرار است همگرایی تنگاتنگ تر این کشورها را که پیش از این از سال 2010 در چارچوب اتحادیه گمرکی باهم مرتبط بودند ، تسهیل کند. نظربایف پس از امضای این توافقنامه اعلام کرد: این اتحادیه اقتصادی است و به حاکمیت کشورهای شرکت کننده ،آسیبی وارد نمی‌کند.
کرملین در بیانیه‌ای اعلام کرد : این سه کشور متعهد می‌شوند که آزادی انتقال محصولات ، خدمات ، سرمایه‌ها و کارگران را تضمین کنند و سیاست هماهنگی را در زمینه‌های کلیدی اقتصادی مانند انرژی ، صنایع ، کشاورزی و حمل و نقل به اجرا گذارند.
پوتین نیز گفت: امروزه، ما باهم مرکزی قدرتمند و جذاب را برای توسعه اقتصادی و بازار منطقه ای مهمی را ایجاد می کنیم که 170 میلیون نفر را گردهم می‌آورد. وی تاکید کرد :این سه کشور ذخایر طبیعی عظیمی دارند و به ویژه یک پنجم منابع جهانی گاز و تقریبا 15 درصد ذخایر نفت را در خود جا داده‌اند.
این طرح برای ولادیمیر پوتین که سال 2005 فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را " بزرگترین فاجعه ژئوپولیتیک قرن بیستم" خوانده بود ، اهمیت زیادی دارد. اما رئیس جمهوری روسیه مجبور شد از مشارکت اوکراین در این طرح چشم پوشی کند.
اوکراین با 46 میلیون جمعیت، ظرفیت صنعتی و کشاورزی واقعی دارد . در این کشور روی کارآمدن یک حکومت طرفدار غرب که در پی سه ماه اعتراضات روی کار آمد شورش جدایی طلبانه ای را در شرق به وجود آورد و موجب شد تنشی بین روسیه و غربی ها ایجاد شود که از زمان جنگ سرد بی سابقه بوده است.
پترو پروشنکو رئیس جمهوری جدید اوکراین که میلیاردری طرفدار غرب است یکشنبه انتخاب شد . او پیش از این اعلام کرده است جهت گیری او ورود اوکراین به اتحادیه اروپا در بلند مدت است .
این جهت گیری در واقع برخلاف بلند پروازی های مسکو است که اواخر سال 2013 تلاش کرده بود کیف را با امتیازات اقتصادی وارد مجموعه خود کند و این کشور را به اتحادیه گمرکی وارد کند. لوکاشنکو پس از مراسم امضای این توافقنامه گفت: ما شماری از همراهان خود را از دست دادیم ، من به اوکراین فکر می‌کنم .
وی افزود: من مطمئن هستم که دیر یا زود رهبران اوکراین درک خواهند کرد سرنوشت این کشور کجا است . رئیس جمهوری بلاروس تاکید کرد حق پیوستن به این اتحادیه به ملت اوکراین تعلق دارد. در مقابل ، رئیس جمهوری روسیه می تواند به خود ببالد که توانسته است ارمنستان را جذب کند .
ارمنستان قرار بود همانند اوکراین توافقنامه مشارکت با اتحادیه اروپا امضا کند اما سپتامبر در کمال ناباوری تصمیم گرفت به اتحادیه گمرکی تحت رهبری مسکو بپیوندد. روسیه بلافاصله این کشور را از حق گمرکی 30 درصدی مربوط به خریدهای نفتی خود از روسیه معاف کرد و تعرفه های ترجیحی برای خریدهای گاز در اختیار این کشور قرار داد.
سرژ سرکیسیان رئیس جمهوری ارمنستان پنجشنبه اعلام کرد امیدوار است ژوئن وارد اتحادیه جدید شود.
قرقیزستان ، جمهوری کوچک فقیر آسیای مرکزی ، نیز تمایل خود را برای عضویت در این اتحادیه اقتصادی اعلام کرده است و الماس بیک اتامبایف رئیس جمهوری این کشور اعلام کرد این عضویت ممکن است تا پایان سال 2014 تحقق یابد.
به عقیده الکسی ماکارکین از مرکز فناوری های سیاسی مسکو ، این اتحادیه در عین حال به سبب غیبت اوکراین و مخالفت های قزاقستان و بلاروس برای افزودن مولفه ای سیاسی به آن ، ناتمام است .
وی در گفتگو با خبرگزاری فرانسه گفت : قزاقستان و بلاروس با احتیاط زیاد همگرایی سیاسی را پیش بینی می کنند ، آنها پول ، شهروندی و رئیس جمهوری واحد را نمی خواهند بلکه می خواهند برای محصولات خود به بازار روسیه دسترسی داشته باشند.
در مقابل برای روسیه ، این اتحادیه جدید ، طرحی ژئوپولیتیک است هرچند پوتین هفته گذشته فکری را که براساس آن او قصد دارد اتحاد جماهیر شوروی را احیا کند رد کرد. ماکارکین تاکید کرد :روسیه هرگز از تلقی کردن خود به عنوان وارث امپراتوری اتحاد جماهیر شوروی ، دست برنداشته است.
انتهای پیام/