جبرئیل درباره هدیه ای که خداوند به پیامبر خاتمش عطا کرد چه گفت؟

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران، متنی که در ادامه می خوانید، از کتاب "سنن النبی" نوشته علامه طباطبایی انتخاب شده است که در آن گفت و گوی جبرئیل با پیامبر خاتم ذکر شده است.

جبرییل نزد پیامبر آمد و گفت: یا رسول‌الله، خداوند هدیه‌ای برایت فرستاده است.

فرمود: آن هدیه چیست؟
گفت: صبر و نیکوتر از صبر،

فرمود: آن چیست؟
گفت رضا و نیکوتر از آن،

فرمود: آن چیست؟
گفت: زهد و بهتر از آن،

فرمود: آن چیست؟
گفت: اخلاص و بهتر از آن،

فرمود: آن چیست؟
یقین و بهتر از آن،

فرمود: آن چیست ای جبرییل؟
گفت: نردبان آن توکل برخداست،

فرمود: توکل بر خدا چیست؟
گفت: دانستی آن که مخلوق (بدون خواست خدا) نه زیانی تواند زد و نه سودی تواند رساند، نه می‌تواند عطا کند نه منع نماید، و نیز نومید بودن از مخلوق، هرگاه بنده چنین باشد دیگر برای هیچ کس جز خدا عملی انجام نمی‌دهد و جز خدا به کسی امید نمی‌بندد و از کسی نمی‌ترسد و به هیچ کس جز خدا چشم طمع نمی‌دوزد، این است توکل.

فرمود: ای جبرییل تفسیر صبر چیست؟
گفت: آن است که آدمی در سختی شکیبایی کند همان گونه که در شادی شکیبایی می‌کند و در هنگام نیازمندی شکیبایی کند چنان که در وقت بی نیازی شکیبایی می‌کند، و در بلا وگرفتاری شکیبایی کند چنان که در عافیت و سلامتی شکیبایی می‌کند، بنابراین از حال خود از بلایی که به او می‌رسد نزد کسی شکایت نکند.

فرمود: نفسیر قناعت چیست؟
گفت: آن است که به آن‌چه از دنیا به او می‌رسد قناعت ورزد، با چیز کم بسازد و بر عطای اندک سپاس گزارد.

فرمود: تفسیر رضا چیست؟
گفت: کسی که از آقای خود راضی است بر او خشم نمی‌گیرد، چه به نعمت‌های دنیا برسد چه نرسد، و هیچ‌گاه به عمل اندک خود راضی نمی‌گردد.

فرمود: تفسیر زهد چیست؟
گفت: زاهد دوست می‌دارد کسی را که خالقش را دوست دارد، او دشمن می‌دارد کسی را که خالقش را دشمن می‌دارد، از حلال دنیا احتیاط و دوری می‌کند و به حرام آن اعتنا نمی‌نماید، زیرا حلال آن حساب دارد و حرامش عقاب، بر همه مسلمانان مهر می‌ورزد چنان که به خود مهر می‌ورزد، از سخن بیهوده خودداری می‌کند چنان که از مرداری که بوی گندش بلند شده دوری می‌کند، از کالای بی‌ارزش دنیا و زرق وبرق آن دوری می‌کند چنان که از آتش دوری می‌نماید که مبادا شعله‌اش او را فراگیرد، آرزوی خود را کوتاه می‌سازد و مرگ او پیش چشمش مجسم است.

فرمود: جبرییل تفسیر اخلاص چیست؟
گفت: با اخلاص کسی است که از مردم چیزی نخواهد تا خود بدان دست یابد و هر گاه به دست آورد بدان راضی می‌شود، و اگر چیزی در دستش باقی ماند در راه خدا می‌بخشد، و چون از مردم درخواستی نکرد به بندگی خود در برابر خداوند اقرار نموده و اگر به جیزی دست یافت و بدان راضی شد پس از خداوند راضی شده و اگر چیزی در راه خدا بخشید در حد وثوق و اعتماد به خدای خود قرار دارد.

فرمود: تفسیر یقین چیست؟
گفت: مؤمن چنان برای خدا کار می‌کند که گویی خدا را می‌بیند، و اگر او خدا را نمی‌بیند، خدا او را می‌بیند و به طور یقین می‌داند که آنچه به او رسیده از روی اشتباه نبوده است، (بلکه از روی حساب و کتاب صورت گرفته). این ها شاخه های توکل و نردبان زهد است.