امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 9 اردیبهشت 1393 خورشیدی برابر با 29 جمادی الثانی 1435 هجری و 29 آوریل 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است: روز شوراها و آغاز به کار شوراهای اسلامی شهر و روستا (1378 ش)
یکی از پایه‌های اصلی تحقق انقلاب اسلامی، حضور و مشارکت گسترده مردم بوده و بدون داشتن این پشتوانه عظیم، مسلماً پیروزی محقَّق نمی‌شد. در همین راستا در نهم اردیبهشت سال 1358 ش، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره)، طی فرمانی به شورای انقلاب، توصیه کردند که آیین‌نامه تدوین شوراها را تنظیم کند تا اصلِ حضور و مشارکت مردم تامین شود.
با پایان جنگ و به وجود آمدن ثبات و آرامش جهت تحقق آرمان‌های والای حضرت امام و پیاده شدن این اصل قانون اساسی و مشارکت مردم در سرنوشت خود، انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در تمام نقاط کشور باحضور گسترده مردم و با شرکت بیش از 24 میلیون نفر در هفتم اسفندماه سال 1377 برگزار شد. این شوراها در سالروز صدور فرمان امام خمینی(ره) به شورای انقلاب، همزمان با بیستمین بهار انقلاب اسلامی، در نهم اردیبهشت سال 1378، با پیام مقام معظم رهبری، آغاز به کار نمودند.
ورود سپاهیان روس به تبریز پس از قیام مردم در جریان مشروطه (1288 ش)
پس از واقعه به توپ بستن مجلس شورای ملی با حمایت و هدایت روس‌ها و کشته و متواری شدن نمایندگان مجلس و جمعی از خطبا و روزنامه‌نگاران، محمدعلی شاه با این خیال خام که پایه‌های دولت استبدادی او تثبیت شده، با تلگراف به شهرهای مختلف و اعلام خبر پیروزی، همگان را به پیروی از حکومت دعوت کرد. لیکن با وجود فضای رعب و ترس فراگیر در کشور، شهر تبریز مردانه ایستاد. مردم تبریز که به خوبی با خوی متکبرانه محمدعلی شاه در دوران ولیعهدی و اقامت وی در تبریز آشنا بودند، به مقابله برخاسته و میان نیروهای مستبد دولتی و آزای‌خواهان، درگیری پدید آمد و آزادی‌خواهان شهر را به تصرف خود درآورده و عین‌الدوله، حاکم شهر را به عقب راندند. در این حال نیروهای دولتی، تبریز را به محاصره درآوردند و مانع رسیدن آذوقه به شهر شدند. قحطی شدیدی شهر را فرا گرفت به طوری که مردم شهر برای نجات از مرگ، از برگ درختان و علف‌های بیابان استفاده می‌کردند و بسیاری نیز بر اثر شدت گرسنگی جان دادند. با همه اینها، مقاومت مردم و مجاهدان آذربایجان به رهبری ستارخان و باقرخان، ماه‌ها ادامه یافت تا اینکه قرار بر این شد تا نمایندگان دولت‌های روسیه و انگلستان، به ظاهر برای حفظ جان اتباع خود در تبریز وارد این شهر شوند. از این رو سپاهیان روس در نهم اردیبهشت 1288 ش وارد این شهر شده و تا هنگام انقلاب کبیر روسیه تا هشت سال بعد در تبریز باقی ماندند. البته نباید از ذهن دور داشت که صدور فرمان مشروطیت با کوشش و از خودگذشتگی مردم و علمای تهران صورت گرفت، ولی تثبیت آن مرهون فداکاری و قیام دلیرانه مردم تبریز و برجسته‌ترین رهبران آن، ستارخان و باقرخان بود.
افتتاح آرامگاه نوبنیاد "ابوعلی سینا" در همدان با حضور خاورشناسان (1337ش)
مقبره جدید شیخ الرئیس ابوعلی سینا، مقارن جشن هزاره تولد آن دانشمند شهیر مسلمان ساخته شد و با حضور اندیشمندان، دانش دوستان و مستشرقین، در همدان و در زمینی به مساحت بیش از 3000 متر افتتاح گردید. دوازده ستونی که بر فراز آرامگاه ابن سینا نصب شده است، به نشانه احاطه آن علامه دهر به دوازده رشته علمی از قبیل: طب، نجوم، ریاضیات، فلسفه، منطق، ادبیات، متافیزیک، عرفان و... و ده ستون جلوی مزار به مثابه گذشت ده قرن از زمان حیات آن دانشمند فرزانه و مسلمان، به کار رفته است. همچنین در کنار قبر وی، موزه‌ای مربوط به آن شخصیت فرزانه علمی واقع شده است که همه روزه مورد بازدید علاقمندان و دوستداران علم و دانش قرار می‌گیرد.
درگذشت دکتر "ذبیح اللَّه صفا" محقق، مترجم، ادیب و شاعر معاصر (1378 ش)
دکتر ذبیح اللَّه صفا شهمیرزادی در سال 1290 ش در شهمیرزاد سمنان به دنیا آمد. دکتر صفا در طول عمر فرهنگی خود سمت‌ها و پست‌های حساسی تصدی کرد و از این راه خدمات فرهنگی و اجتماعی بسیاری به یادگار گذاشت. برخی از این خدمات از این قرارند: دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران، رییس دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، عضو هیئت نمایندگی ایران در کنفرانس‌های عمومی سازمان یونسکو، عضو هیئت مدیره شرکت مؤلفان و مترجمان ایران و نیز عضو پیوسته فرهنگستان ایران. وی همچنین از سال 1312، همکاری خویش را با بسیاری از مجلات فرهنگی کشور آغاز کرد و حاصل این همکاری، نگارش ده‌ها مقاله تحقیقی درموضوعات ادبی، تاریخی و فلسفی بوده است. استاد صفا از استادانی است که تحقیقات سودمندی در زمینه‌های تاریخ و فرهنگ و ادبیات فارسی انجام داده که تاریخ ادبیات ایران در 5 جلد، تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی، حماسه سرایی در ایران، گنج سخن در 3 جلد و مذاهب تشیع در ایران از آن جمله‌اند. استاد صفا در سال 1354 ش در شهر لوبک آلمان ساکن شد و به تحقیق و نگارش خود ادامه داد. سرانجام این ادیب برجسته در سال 1378 ش در 88 سالگی در لوبک آلمان درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
روز بسیج کارگری به مناسبت شهادت "محمدجواد تندگویان" وزیر نفت دولت شهید رجایی (1375 ش)
امام خمینی در پیامی به مناسبت نزدیکی اربعین شهدای یزد و دیگر شهرها، مردم را به ادامه مبارزه علیه رژیم شاه تا برچیده شدن بساط ارتجاعی شاهنشاهی و برپا کردن حکومت عدالت گستر دعوت کرد.(1357ش)
آغاز انتشار روزنامه‌ی قانون توسط "ملکم خان"، ناظم الدوله فرمانفر معروف(1307 ق)
انتشار روزنامه قانون از سوی میرزاملکم‌خان یکی از اقدامات سیاسی و حربه‌ای بسیار قوی برای انجام اصلاحات در ایران آن روز می‌باشد. توسل وی به روزنامه‌نگاری درواقع معلول عزل و مغضوبیت او بود. احتمال می‌رود ملکم‌خان برای جلب توجه بیشتر خوانندگان به این روزنامه و توسعه آن، آن را به‌طور رایگان در اختیار مخاطبان قرار می‌داده است. موضوعات اصلی روزنامه قانون بدین قرار می‌باشد: «انتقاد از حکومت استبدادی، لزوم اصلاح حکمران و ایجاد عدالت قانونی، تعلیمات حزبی و دعوت مردم به اتحاد و اتفاق و قانون‌طلبی، جلب حمایت طبقه روحانی در پیشبرد هدف‌های ملی و توجه به حقوق اجتماعی زنان.» به‌عبارت‌دیگر این موارد را چنین می‌توان خلاصه کرد: ایجاد اتفاق، عدالت و ترقی در جامعه ایران.
آغاز سلطنت "پتر کبیر"، پادشاه شهیر روسیه (1682م)
پتر
کبیر در دوازدهم مارس 1672م در مسکو به دنیا آمد. وی در 29 آوریل 1682م در
ده سالگی به سلطنت روسیه دست یافت و پس از رسیدن به مقام سلطنت، توسط
خواهرش که نیابت سلطنت را به عهده داشت از سلطنت خلع و به دهکده‌ای نزدیک
مسکو تبعید شد. پتر کبیر پس از مدتی سپاهی عظیم فراهم آورد و به جنگ خواهر
خویش رفت. پتر در این نبرد پیروز شد. پتر کبیر از آن پس با قاطعیت به سر و
سامان دادن به امور داخلی کشورش پرداخت و در امور فرهنگی، اقتصادی و
اجتماعی روسیه، تحولات مهمی به وجود آورد.
پتر آرزو داشت تا روسیه از سمت
جنوب به دریاهای گرم متصل شود و این هدف را دنبال می‌کرد. برای این منظور
او و پادشاهان بعدی تلاش فراوانی از خود نشان دادند و ظلم و ستم زیادی به
مردم روا داشتند ولی طی صدها سال بعد نیز به مقصود خود نرسیدند. هرچند در
این میان، با تحمیل جنگ‌های گوناگون با همسایگان خود از قبیل ایران و
عثمانی، سرزمین‌های وسیعی را طی قراردادهای اجباری به تصرف خود درآوردند.
پتر کبیر سرانجام پس از چهل و سه سال تزاری و سی و شش سال حکومت در بیست و
هشتم ژانویه 1725م در پنجاه و سه سالگی جان سپرد.
درگذشت "لودْویکْ ویتگِنِشْتایْنْ" فیلسوف معروف اتریشی (1951م)
لودویک ویتْگنِشْتایْنْ، در 26 آوریل 1889م در ویِن پایتخت اتریش به دنیا آمد. ویتگنِشتاین معتقد بود کار فلسفه عبارت از آن است که امکانی را برای ما فراهم کند که قبل از رفع تناقض، دیدی روشن از وضع امور به دست آوریم. با این حال از دیدگاه وی، فلسفه، فقط همه چیز را در برابر ما می‌گذارد، نه چیزی را شرح می‌دهد و نه نتیجه می‌گیرد. او استدلال می‌کند که جهان، مستقل از اراده من است، از سوی دیگر، اراده، اولین و مهمترین عامل خیر و شر می‌باشد. رساله منطقی - فلسفی ویتگنشتاین، تلاشی است برای روشن کردن این که ما در مورد چه چیزهایی می‌توانیم به روش معنادار سخن گوییم. آرای او در این رساله به فلسفه پوزیتیویسم منطقی منجر شد که در حقیقت شکل فلسفی علم‌گرایی است. با این حال، به زعم برخی، وی در آثار بعدی خود به انتقاد و بازاندیشی در این رساله پرداخت. ویتگنشتاین، در نهایت، به این نتیجه رسیده بود که آنچه نمی‌توان درباره‌اش سخن گفت، می‌باید درباره‌اش خاموش ماند. ویتگنشتاین همانند سقراط اصرار دارد که لازمه درست اندیشیدن، فهمِ روشن لغات است. بنابراین وی از راه تحقیق در ساختمان منطقی زبان، راه را برای درک فلسفه هموار ساخت. عقاید ویتگنشتاین بر افکار تعداد زیادی از فلاسفه تأثیر گذاشت. لودویک ویتگنشتاین سرانجام در 29 آوریل 1951م در 62 سالگی درگذشت.
مرگ "راینهارْت دوزی" خاورشناس بزرگ هلندی (1883م)
راینهارْت دوزی در 21 فوریه 1820م در این کشور به دنیا آمد. وی در ابتدا در کتابخانه دانشگاه شهر به مطالعه و فهرست برداری از کتب خطی شرقی پرداخت و در 30 سالگی به عنوان استاد فوق‌العاده به تدریس در این دانشگاه مشغول شد. دوزی همچنین علاوه بر مدیریت بخش نسخه‌های خطی شرقی، به تصحیح و شرح و انتشار متون عربی پرداخت. با این حال، علاقه اصلی دوزی، به تاریخ اندلس و عملکرد مسلمانان بود. وی برای تکمیل مطالعات و تنظیم و نگارش کتاب‌های خود به چندین کشور اروپایی مسافرت کرد و نسخه‌های خطی موجود را بررسی نمود. دوزی از آن پس کتاب‌های متعددی درباره تاریخ اسلام و اعراب نگاشت که تاریخ اسلام از آغاز تا نیمه قرن نوزدهم، تاریخ سیاسی و ادبی عرب در اندلس و نقد کتاب فرازهایی از تاریخ اعراب مغربی از آن جمله است. به طور کلی شهرت اصلی دوزی، به خاطر تحقیقات مفصل او درباره تاریخ اعراب در اسپانیا و نیز فرهنگ تکمیلی قاموس‌های عربی می‌باشد. راینهارْت دوزی سرانجام در بیست و نهم آوریل 1883م در شصت و سه سالگی درگذشت.
شکست آلمان نازی از متفقین در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم (1945م)
نیمه دوم جنگ جهانی دوم توأم با شکست و عقب نشینی برای ارتش آلمان بود. در سال 1944م قسمت اعظم منطقه بالکان از وجود آلمان‌ها پاک گردید و سپس لهستان و اتریش نیز از اشغال نازی‌ها خارج شد. آلمان‌ها از طرف غرب نیز مجبور به عقب‌نشینی از فرانسه، بلژیک و هلند شدند تا اینکه در جریان حمله متفقین در فوریه 1945م، خطوط دفاعی آلمان شکافته شد. در ماه مارس همان سال متفقین از رود راین گذشته و در بیست و چهارم آوریل نیز روس‌ها از شرق وارد برلین پایتخت آلمان شدند. همچنین در پی پیروزی متفقین در ایتالیا، حدود یک میلیون سرباز آلمانی مستقر در این کشور، خود را تسلیم متفقین کردند. این شکست بزرگ در حالی که برلین زیر آتش نیروهای شوروی قرار داشت، هیتلر را از پیروزی در جنگ، کاملاً ناامید کرد و در نهایت، آلمان نازی را به پذیرش شکست مجبور ساخت.
تشکیل کمیسیون اقتصادی افریقا توسط سازمان ملل متحد (1958م)
شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد زیرمجموعه مجمع عمومی این سازمان محسوب می‌شود که از جمله وظائف آن انجام مطالعات در زمینه همکاری‌های اقتصادی است. این شورا دارای پنج کمیسیون اقتصادی و منطقه‌ای نیز می‌باشد که یکی از آنها کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای افریقا است که اختصاراً "اکا" خوانده می‌شود. این کمیسیون در 29 آوریل 1958م توسط شورای اقتصادی سازمان ملل تأسیس گردید و هدف از آن هماهنگ کردن اقدامات مختلف جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی افریقا، حفظ و تقویت روابط اقتصادی کشورهای این قاره و عهده‌داری و سرپرستی تحقیقات، پژوهش‌ها و مطالعات مربوط به مسائل اقتصادی و فنی این سرزمین می‌باشد. مرکز و مقر کمیسیون "اکا" در شهر آدیس آبابا پایتخت اتیوپی بوده و در سال 2002م، 53 کشور افریقایی در آن عضویت داشته‌اند.
مرگ "آلفرد هیچکاک" کارگردان مشهور قرن بیستم (1980م)
آلفرد هیچْکاکْ در 13 اوت 1899م در شهر لندن به دنیا آمد. وی در سال 1939 به امریکا رفت و به ساخت فیلم مشغول شد. هیچکاک را به عنوان بزرگ‌ترین متخصص فن سینما در قرن اخیر قبول دارند و حتی مخالفانش، این عنوان را با ریاضت به او تفویض می‌کنند. خاصیت ذاتی سینمای وی آن است که بیننده را مجذوب کند. فیلم‌های هیچکاک به ندرت غیر منطقی است. در حقیقتْ کاری که وی انجام می‌دهد آن است که ماجراهای داستانش را بر اساس یک تصادف و تقارن بارز و استثنایی بنا می‌کند که این تصادف، وضعیت اساسی و عمده داستان او را تشکیل می‌دهد.
هیچکاک یگانه فیلم‌سازی است که می‌تواند افکار یک یا چند شخصیت اثر خویش را بدون توسل به گفتگو، به تصویر برگرداند و به تماشاگر نشان بدهد. از این رو، می‌توان او را یک فیلم‌ساز واقع‌گرا دانست. او در عین حال، کارگردانی است که در ساختن فیلم از ظریف‌ترین و نهفته‌ترین روابط بین افراد انسان، نظیر ندارد. این کارگردان معروف فیلم‌های جنایی و دلهره‌آور، در امریکا توانست محبوبیت زایدالوصفی به دست آوَرَد و فیلم‌های برجسته‌ای هم‌چون رِبه‌کا، سوءظن، طناب، طلسم شده، زندگی دوزخی و بیگانه‌ای در ترن را بسازد. آلفرد هیچکاک سرانجام در 29 آوریل 1980م در 81 سالگی درگذشت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید