جشن اردیبهشت تئاتر؛ یک گام به سوی "تئاتر برای همه ایران"

 به گزارش حوزه تئاتر باشگاه خبرنگاران؛ منوچهر اکبرلو، مدرس دانشگاه، مترجم و نویسنده، به مناسبت برپایی جشن اردیبهشت تئاتر، که از 4 اردیبهشت ماه در خراسان رضوی آغاز می شود، یادداشتی را نوشته است. 

اکبرلو در یادداشتی که در اختیار روابط عمومی مرکز هنرهای نمایشی قرار داده، آورده است:

1- سخن گفتن از تاثير عميق و اعتلابخش هنر - به ويژه هنر نمايش - بر جامعه و مردمانش، سخني است بديهي و بدون نياز به استدلال. حتي تماشاگراني که براي سرگرمي به تئاتر مي روند، مي دانند که اين سرگرمي از نوعي ديگر است. ديدن نمايش، چون آييني بالنده، پالاينده و پُرمعنا به زندگي آدميان غنا، رنگ و معنا مي دهد، اما برگزاري اين آيين، شرايط و لوازمي دارد، کارگزاري دلسوز و دانا مي خواهد، هنرمنداني حساس و توانا مي طلبد و مايه لازم دارد. جشن اردیبهشت فرصتی نیک فراهم می آورد تا به ماهیت تئاتر بیندیشیم.

2- اگر تماشاگران تئاتر در فصول تئاتري سال خاص هستند، در جشنواره ها اين خاص بودن محدودتر مي شود، چراکه کارگردانان، بازيگران، کارشناسان، مهمانان داخلي و خارجي، داوران، مقامات رسمي، مسئولان اجرايي و... کمتر جايي براي تماشاگر بالقوه داوطلب و احتمالاً مشتاق، باقي مي گذارند. چنين است که جشنواره ها بنا به ماهيتشان نمي توانند اهداف اصيل هنري را، که ناظر به ارتباط بي واسطه و بي شائبه با تماشاگر و هنرمند است، دنبال کنند. محدوديت سالن ها، بي توجهي به ساخت سالن هاي جديد، اکتفا به مجموعه تئاترشهر و چند سالن ديگر تهران و موارد ديگر سبب شده است که برخي نمايش هاي تهراني، تقریبا همه نمايش هاي خارجي و بسیاری نمايش هاي شهرستاني فقط در جشنواره ها اجرا شوند. جشن اردیبهشت فرصتی نیک فراهم می آورد تا به وضعیت تئاتر امروز بیندیشیم.

3- محدود بودن در دايره تماشاگر خاص،  نه تنها به صورت ضِمني، بلکه به شکل آشکار نيز بر هنر نمايش تاثير مُخَرّب بر جاي مي گذارد و هنرمند نمي تواند در انتخاب مضمون از ميل و سفارش تماشاگر خاص فراتر برود. وقتي تماشاگري خودش تئاتري است، ميل دارد خودش و مسائل خودش را بر صحنه ببيند. لذا برخي هنرمندان ما نمايشنامه هايي را مي نويسند که راجع به زندگي هنري خود یا هنرمندان و نویسندگان گذشته و حال است. مي توان فهرست بلندي از نمايش هايي فراهم آورد که به زندگي يک نويسنده يا هنرمند، معرکه گير، عروسک ها و عروسک گردان ها و... مي پردازد. در بسیاری موارد حضور یک کاراکتر نویسنده نیز با همین زمینه ذهنی صورت می پذیرد. جشن اردیبهشت فرصتی فراهم می آورد تا به فراگیری تئاتر بیندیشیم.

4- اهالي تئاتر در شهرستان ها، همواره نسبت به كمبود امكانات و ريزش مخاطب در شهرستان هايشان اظهار نارضايتي مي كنند. اين هنرمندان معتقدند همه امكانات تئاتر در تهران خلاصه شده و تلاش هاي آن ها به خاطر مقطعي بودن جريان تئاتر در شهرستان ها، به نتيجه نمي رسد. آن ها و همه صاحب نظران بر آن اند که "تئاتر براي همه" تنها در صورتي تحقق مي يابد كه بسترهاي مناسب، براي رشد و توسعه تئاتر در شهرستان فراهم شود. تمرکززادیی جشن اردیبهشت تئاتر ویژگی بسیار مثبت آن است، چراکه نوید می دهد در سراسر سال و  در همه فعالیت ها و سیاست گذاری ها به تئاتر شهرستان نگاه لازم صورت گیرد. طرح  هایی مانند استقرار گروه های نمایشی در شهرستان ها می تواند پیشگام چنین حرکتی باشد. استمرار و برنامه ريزي مناسب براي ارتقاي سطح كيفي فعاليت هاي تئاتري در شهرستان ها، از جمله مواردي است كه پيش و بیش از برگزاري هر جشنواره  بايد به آن توجه كرد. جريان تئاتر در شهرستان ها آنچنان كه شايسته هنرمندان شهرستاني است، استمرار ندارد.  
5-  در برخي شهرها تنگ نظري هايي نسبت به مقوله تئاتر وجود دارد كه در عدم گسترش تئاتر در آن شهرها مؤثر است. نگاه بسته اي كه آنان را دلزده مي كند و از شور و شوق آن ها مي كاهد و سبب می شود نسل جوان از تجربیات ارزشمند پیش کسوتان بی بهره بماند. در جشن اردیبهشت تئاتر، این کوتاهی مورد بازنگري قرار می گيرد. انتخاب و تقدیر خاک صحنه خوردگان تئاتر شهرستان، سنت حسنه جشن اردیبهشت تئاتر است. 

6- جشن اردیبهشت تئاتر، چند دوره خود را پشت سر گذاشته است. این برنامه باید بماند و گسترش یابد و به سهم خود در جهت ارتقای تئاتر و فراگیر شدن آن گام بردارد، چراکه جشن اردیبهشت تئاتر، یک گام به سوی "تئاتر برای همه ایران" است.

گفتنی است، آئین پاسداشت اردیبهشت تئاتر امسال 4 تا 21 اردیبهشت ماه در سراسر کشور برگزار می شود.  
 


انتهای پیام/ اس