امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 1 اردیبهشت 1393 خورشیدی برابر با 21 جمادی الثانی 1435 هجری و 21 آوریل 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
روز بزرگداشت شیخ اجل "مصلح‌الدین سعدی شیرازی"شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی در حدود سال 606 ق در شیراز ولادت یافت. سعدی در اواسط قرن هفتم به شیراز بازگشت و منظومه حِکمی بوستان را در سال 655 ق و گلستان را در مواعظ و حِکم به نثر مُسجّع و آمیخته با قطعات اشعار دل‌انگیز در سال 656 ق، نگاشت. وی از آن پس، قسمت عمده عمر خود را در زادگاه خود گذراند تا این که در سال 691 ق در 85 سالگی درگذشت و در خانقاه خود به خاک سپرده شد.
در سخن سعدی، غزل عاشقانه آخرین حد لطافت و زیبایی را درک کرده و لطیف‌ترین معانی در ساده‌ترین، فصیح‌ترین و کامل‌ترین الفاظ آمده است. سعدی در حکمت و موعظه و ایراد حِکَم و امثال از هر شاعر پارسی گوی موفق‌تر است و نثر مزین و آراسته و شیرین و جذاب او در گلستان، بهترین نمونه نثرهای فصیح فارسی می‌باشد. در جمهوری اسلامی ایران، اول اردیبهشت به عنوان روز سعدی نامگذاری شده است که همه ساله در مراسم‌های ویژه، گرامی داشته می‌شود. اعزام روحانیون به سربازی پس از ماجرای حمله به مدرسه فیضیه (1342 ش)تهاجم وحشیانه مزدوران بعث رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه در دوم فروردین 1342، عکس‌العمل شدید مراجع عظام، طلاب و فضلای حوزه و مردم مسلمان را به دنبال آورد. با گسترش تظاهرات و حمایت‌های گسترده از طرف اقشار مختلف مردم و علما و مراجع داخل و خارج کشور، رژیم درمانده، دست به یک سلسله حرکت‌های ایذایی زده و جنگ روانی حساب شده‌ای را از طریق رسانه‌های گروهی آغاز کرد. یکی از این حرکت‌ها، طرح مسأله اعزام طلاب به سربازخانه‌ها بود که در تاریخ اول اردیبهشت 1342 به صورت وحشیانه‌ای انجام گرفت. مأموران حکومتی در کوچه و خیابان به دستگیری طلاب جوان پرداخته و ضمن نادیده انگاشتن معافیت تحصیلی آنان، این افراد را به پادگان‌ها اعزام می‌کردند. رحلت فقیه بزرگوار آیت اللَّه "میرزا علی غروی علیاری تبریزی" (1376 ش)آیت‌اللَّه حاج میرزا علی غروی علیاری تبریزی در سال 1280 ش در تبریز زاده شد. وی در این دوران، مبانی علمی خود را در اخلاق، فقه، اصول، کلام، رجال، عرفان، حکمت و فلسفه استوار ساخت و درجوانی به دریافت اجازات متعدد روایی و اجتهادی از علمای بزرگ نجف نائل آمد. معظم له در 31 سالگی به درخواست جدّ عالی قدرش، آیت‌اللَّه محمد حسن علیاری به تبریز بازگشت و به مدت 65 سال به تحقیق، تدریس، تالیف و پرورش شاگردان اشتغال ورزید. از آن فقیه سترگ نوشتارهای فراوانی به جای مانده که تقریرات درس خارج فقه حضرات آیات: عراقی، نایینی، سیدابوالحسن اصفهانی و نیز شرح عروة الوثقی در 15 جلد از آن جمله است. آیت‌اللَّه علیاری سرانجام در چنین روزی برابر با 13 ذی‌حجّه 1417 ق در 96 سالگی درتبریز بدرود حیات گفت و پس از تشییعی با شکوه، در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد. دولت به استیضاح نمایندگان فراکسیون چهارنفری پان ایرانیست پاسخ داد و تقاضای رأی اعتماد نمود. نمایندگان مجلس بجز نمایندگان پان ایرانیست به دولت رأی اعتماد دادند (1349 ش)ولیعهد اسپانیا به تهران آمد و مورد استقبال قرار گرفت (1354 ش)والتر شل رئیس جمهوری آلمان فدرال در رأس یک هیئت وارد تهران شد (1357 ش)و در فرودگاه از طرف شاه مورد استقبال قرار گرفت. همراه وی جمع کثیری از روزنامه نگاران آلمانی به تهران آمدند مهندس بازرگان در مصاحبه با رادیو بلژیک بیان داشت: (1357 ش)این رژیم واقعاً برای کشور غیرتحمل شده است و این خود شاه است که با کشتار و سیاست نامطلوب خود در اداره امور، کلیه طبقات را علیه خود برانگیخته است درگذشت "ملک‌الشعراء بهار" ادیب و سیاستمدار (1330 ش)استاد محمدتقی بهار پسر ملک الشعرا محمد کاظم صبوری در سال 1266 ش در مشهد به دنیا آمد. از هفت سالگی به سرودن شعر روی آورد و از مظفرالدین شاه در 18 سالگی لقب ملک الشعرایی گرفت. بهار بعدها به خدمت دولت درآمد و پس از مدتی اشتغال در مناصب دولتی، در سلک آزادی خواهان و مشروطه‌طلبان جای گرفت. بهار فعالیت‌های سیاسی خود را از آغاز نهضت مشروطه آغاز کرد و در این راه متحمل رنج زندان و تبعید و آوارگی گردید. از لحاظ ادبی نیز اهمیت شعر بهار بیشتر از آن جهت است که او زبان فصیحِ پیشینیان را به بهترین و دل انگیزترین صورت در سخن خود به کار برده است.
بهار با اطلاع وافری که از زبان فارسی و ادبیات قبل از اسلام داشت، به خلق ترکیبات جدید و وارد کردن بسیاری از لغات متروک لهجه‌های کهن درآثار خود توفیق یافت. تصحیح و حاشیه تاریخ سیستان و مجملُ‌التواریخ و تألیف سبک‌شناسی نثر فارسی و دیوان اشعار و چند نوشتار سیاسی از جمله آثار اوست. استاد محمدتقی بهار سرانجام در اول اردیبهشت 1330 ش در 64 سالگی به مرض سل درگذشت. درگذشت "محسن بن علی تنوخی" ادیب، مسلمان (384 ق)محسن بن علی تنوخی ادیب و مورخ مسلمان در شعر و ادب، استعداد سرشاری داشت و اشعار بسیاری از خود بر جای گذاشت. تنوخی در مدتی کوتاه، مراتب علمی و دینی متداولِ زمانِ خود را طی کرد و سپس به شغل قضاوت پرداخت. کتاب الفَرَجُ بَعد الشِّدَّة، شامل مجموعه‌ای از وقایع تاریخی و اجتماعی آن دوران است که وی آن را با دقت و ظرافت خاصی تالیف کرده است. هم‌چنین کتاب دیگر تنوخی، المساجد نام دارد که حاوی حکایات و فرازهای اخلاقی است. رحلت عالم ربانی، آیت‌اللَّه "سید محمد حسن میرجهانی"(1413 ق)حاج سید محمد حسن میرجهانی طباطبایی اصفهانی فرزند میرسید علی در ذیقعده‌ی سال 1319 ق دیده به جهان گشود. ایشان پس از فراگیری علوم مقدماتی در اصفهان، به حوزه‌ی علمیه‌ی نجف اشرف هجرت کرد و پس از بهره‌گیری از درس حضرات آیات: آقا ضیاءالدین عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی و شیخ عبداللَّه مامقانی، به مدارج بالای علمی دست یافت. آیت اللَّه میرجهانی سپس راهی مشهد مقدس گردید و به هدایت و ارشاد مردم و تألیف و تصنیف پرداخت. از آثار این عالم فرزانه می‌توان به کتاب‌های مصباحُ البلاغه در 2 جلد، نوائبُ الدُّهور در 4 جلد، ولایت کلّیه در 2 جلد و چندین اثر دیگر اشاره کرد. از ویژگی‌های آیت اللَّه میرجهانی، عشق به آستان اهل بیت (ع) زهد و قناعت، تقوا و تَهجُّد و کوشش در تألیف کتب اسلامی تبلور بیشتری دارند. این عالم ربانی در 94 سالگی بدرود حیات گفت و در جوار مقبره‌ی علامه مجلسی در اصفهان به خاک سپرده شد. به سلطنت رسیدن اولین پادشاه انگلستان (827 م)پیش از تشکیل حکومت پادشاهی در بریتانیا، انگلیس به صورت ملوک الطوایفی اداره می‌شد و به چندین واحد جغرافیایی تقسیم شده بود. اِگبرْتْ که شاه یکی از این مناطق بود، پس از جنگ با سایر شاهان محلی، آنها را مطیع خود کرد و در 21 آوریل سال 827 م به عنوان اولین پادشاه انگلستان و سرسلسله ساکسون‌های غربی، بر تخت سلطنت نشست. این سلسله تا سال 1016 م که دانمارک، انگلیس را تصرف کرد بر این کشور پادشاهی نمود. تولد "هیپولیت تِن" مورخ و ادیب معروف فرانسوی (1828 م)ایپولیت یا هیپولیت تِن ادیب و منتقد فرانسوی در 21 آوریل 1828 م در فرانسه به دنیا آمد. وی با کمک هوش و استعداد فراوان خویش توانست ضمن تکمیل تحصیلات، در سن 25 سالگی از رساله دکترای خود دفاع نماید. وی پس از چند سال سفر به کشورهای اروپایی، کتاب معروف خود به نام ریشه‌های مملکت در فرانسه معاصر را در 6 جلد نگاشت. در نظر تن، در فرانسه قدیم، لذت، مورد توجه مردم بوده و در فرانسه جدید ثروت، ماجراجویی و جنگ. روح قضاوت جامعه که عنصر اصلی این اثر است و هم‌چنین استعداد نویسندگی انکارناپذیر تن، موجب شده است که این کتاب تحقیقی مفصل، در ردیف آثار مهم آخر قرن نوزدهم قرار گیرد. هیپولیت تن در سال 1878 م به عضویت آکادمی فرانسه پذیرفته شد. به طور کلی وی نویسنده‌ای پرقدرت است که از نظر فلسفه در نسل طرفدار فلسفه تحقیقی یا اثباتی آگوست کنت قرار دارد. به طور کلی هیپولیت تِن در کتاب‌هایش کوشیده است تا آثار ادبی، هنری و وقایع تاریخی را با توجه به سه عامل نژاد، مکان و زمان، تشریح کند. از تن آثار متعددی بر جای مانده که ایده‌آلیسم در انگلستان، فلسفه هنر در یونان، فلسفه هنر و تاریح ادبیات انگلیس در 5 جلد از آن جمله است. هیپولیت تِن سرانجام در 5 مارس 1893 م در 65 سالگی درگذشت. آغاز دومین جنگ امپراتوری ایران و روم در زمان پادشاهی ساسانیان (359 م)جنگ‌های ایران و روم از سلسله جنگ‌های خونینی است که در چندین دوره انجام شد. دومین دوره این جنگ‌ها در 21 آوریل 359 م با حمله سپاه ایران به متصرفات روم آغاز شد. فرماندهی ایران، شاپور دوم معروف به شاپور ذوالاکتاف، پادشاه ساسانیان بود که دوران سلطنت وی 69 سال به طول انجامید. از آن طرف، فرماندهی سپاه روم با ژولین، امپراتور رومیان بود که برای بازگرداندن عظمت روم و مرام بت‌پرستی، تلاش ناموفقی انجام داد. در این جنگ که در منطقه تیسفون در حوالی بین‌النهرین در عراق امروزی به وقوع پیوست، چندین قلعه مهم رومیان به تصرف سپاه ایران درآمد. در ادامه این جنگ، ژولین با سپاه فراوانی که در شامات جمع نمود، ضمن عبور از رود فرات، تیسفون را فتح کرد، اما با کشته شدن او به دست یکی از سرداران ایرانی، این جنگ پس از 4 سال زد و خورد در هشتم ژانویه 363 م خاتمه یافت و جانشین ژولین تقاضای صلح کرد. در نتیجه، عهدنامه صلح بین ایران و روم به امضا رسید و دومین دور از جنگ‌های ایران و روم به پایان رسید. مرگ "ژان باتیست راسین" شاعر و درام نویس بزرگ فرانسوی (1699 م)ژان باتیست راسین، در 22 دسامبر 1639 م در فرانسه به دنیا آمد. وی در نوزده سالگی برای مدت یک سال جهت تحصیل فلسفه به پاریس رفت و در آنجا با ژان دولافونْتِن، افسانه سرای مشهور فرانسوی آشنا گردید و شروع به نوشتن نمایش‌نامه کرد. وی در سال 1667 م، در حالی که 28 ساله بود نمایش‌نامه آندروماک را نگاشت که اثری شگرف در تماشاگران و خوانندگان آن نهاد. راسین پس از آن، شش شاه‌کار بزرگ دیگر منتشر کرد که هر یک در مقام خود، در ادبیات فرانسه بی‌نظیر است. در این حال بود که راسین به حد اعلای شهرت رسید. ولی بعد از چندی، اعتقادات مذهبی عصر جوانی در کانون سینه‌اش هم‌چون آتشی که زیر خاکستر باقی مانده باشد، کم‌کم زبانه کشید و راسین را بار دیگر به دیر کشانید. اواخر عمر راسین در آن دیر، همانند مؤمنی مقدس سپری شد تا آن‌که در 21 آوریل 1699 م در شصت سالگی درگذشت. راسین را می‌توان معروف‌ترین شاعر دراماتیک فرانسه دانست. آثار او به طور کلی، عالی‌ترین نمونه مکتب کلاسیسم پیرو یونان باستان و روم در زبان فرانسه به شمار می‌رود.درگذشت دکتر "کلیم صدیقی" رهبر پارلمان مسلمانان انگلستان (1995 م)دکتر کلیم صدیقی، رهبر فقید پارلمان مسلمان انگلستان در سال 1932 م به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود، به روزنامه‌نگاری روی آورد و مدتی نیز معاونت سردبیری روزنامه معروف گاردیَن را برعهده داشت. دکتر کلیم صدیقی، با دارا بودن مدرک دکترای علوم سیاسی بین‌الملل، از روشن‌فکران متعهد و فعال در انگلستان به شمار می‌رفت و سال‌ها انیستیتوی مسلمانان انگلستان را اداره می‌کرد. وی در سال 1991 م، پارلمان مسلمانان انگلیس را به منظور هماهنگ کردن فعالیت‌های مسلمانان در این کشور پایه‌گذاری کرد که این تشکیلات در طول فعالیت خود، تلاش موثری را به انجام رسانده است. دکتر صدیقی در طول سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، چندین بار برای شرکت در کنفرانس‌های اسلامی به تهران سفر کرد. دکتر کلیم صدیقی به عنوان یکی از شخصیت‌های بانفوذ سیاسی در انگلستان، در نهایت در حالی که برای شرکت در یک کنفرانس اسلامی در پروتوریا، مرکز افریقای جنوبی به سر می‌برد، در بیست و یکم آوریل 1995 م بر اثر سکته قلبی در شصت و سه سالگی درگذشت. درگذشت علامه اقبال لاهوری، متفکر برجسته پاکستانی (1938 م)علامه محمد اقبال لاهوری شاعر، در نهم نوامبر ۱۸۷۲م در ایالت پنجاب پاکستان به‌دنیا آمد. اقبال در سال ۱۹۰۵م به تشویق اساتید خود به لندن رفت و در انگلستان و آلمان به تحصیل ادامه داد. پایه و اساس پیام اقبال لاهوری، توجه به اسرار خودی است. معنای خودی از دید وی، ایجاد ارزش‌ها و ایده‌آل‌ها و کوشش در راه تحقق بخشیدن آنهاست و رمز بزرگ توحید نیز در وحدت خودی‌ها می‌باشد.
اقبال هم‌چنین در کتاب رموز بی‌خودی، جامعه‌ای ایده‌آل براساس نبوت و تعالیم اسلامی بنا می‌نهد و به تربیت افرادی با جهان‌بینی صحیح می‌پردازد، هرچند که تصریح می‌کند دنیا به مهدی (عج) برحق احتیاج دارد. اقبال، بسیاری از اشعارش را در خدمت اهداف سیاسی خود قرار داده بود تا مطالب و مقصود خود را عرضه نماید. درواقع، هدف اقبال اتحاد دنیای اسلام بود و برای بشریت، پیام محبت به‌همراه داشت. آثار اقبال در مجموعه‌هایی به‌نام «پیام مشرق»، «اسرار خودی و رموز بی‌خودی»، «ارمغان حجاز»، «جاویدنامه» و... مکرراً به چاپ رسیده است. علامه محمد اقبال لاهوری، سرانجام در تاریخ بیست و یکم آوریل سال ۱۹۳۸ میلادی در سن شصت و شش سالگی درگذشت.عملیات بازی دراز 1، در ارتفاعات بازی دراز با همکاری مشترک ارتش و سپاه (1360 ش)عملیات "بازی دراز 1" در اولین روز اردیبهشت ماه سال۱۳۶۰در غرب سرپل ذهاب آغاز شد. جبهه غرب به خاطر طبیعت کوهستانی که دارد اصلاً ماهیت جنگ در آن متفاوت است. در این جبهه (ایلام و کرمانشاه) عراقی ها توانستند با تصرف شهرها و ارتفاعات مرزی ایران یک کمربند دفاعی در برابر دشت بی دفاع بغداد تشکیل دهند. ارتفاعات بازی دراز در غرب شهر سرپل ذهاب مهمترین ارتفاعی بود که دشمن در جبهه غرب در اختیار داشت زیرا از یک سو بر دشت و شهر سرپل ذهاب و پادگان ابوذر (مهمترین پادگان مرزی در جبهه غرب) و راههای ارتباطی آن کاملاً مسلط بود و از سوی دیگر یک مانع طبیعی عالی برای دفاع عراق از شهر های قصرشیرین و خانقین محسوب می شد. به همین دلایل بود که نبردهای سختی برای آزادسازی این ارتفاعات در گرفت که عملیات بازی دراز یکی از مهمترین آنهاست. در این عملیات که یکی از اولین تجربه های بزرگ همکاری مشترک سپاه و ارتش در سایه بی اعتمادی روزافزون به شخص بنی صدر بود، نیروهای عمل کننده از شمال و جنوب دشت ذهاب به ارتفاعات بازی دراز یورش بردند. عکس العمل عراق برای حفظ ارتفاعات منجر به یک نبرد شدید چند روزه گردید و عاقبت نیروهای ایران موفق به آزادسازی قله های جنوبی ارتفاعات شدند اما قله های شمالی همچنان در دست دشمن باقی ماند. ضمن اینکه عدم آزادسازی بخش شمالی بازی دراز باعث شد تا نیروهای ایران برای کاهش تلفات از بخشی از غرب دشت ذهاب عقبنشینی کنند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید