به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران،به نقل از ایران هسته ای- یک عضو بلند پایه هیئت امریکایی در مذاکرات وین (احتمالا وندی شرمن) به خبرنگاران رسانه ها گفت اگر به موضوع ابعاد احتمالی نظامی رسیدگی نشود، توافق جامع با ایران دست یافتنی نخواهد بود.
متن کامل این جلسه که روز چهارشنبه 20 فروردین 1393 (9 آوریل 2014 ) برگزار شده، در ادامه می آید.
***
مقام امریکایی: یادآوری این مسئله جالب توجه است که چند ماه پیش، بسیاری از ما در ژنو و در میان سرمای این شهر در ساعت چهار صبح درحال نهایی کردن طرح مشترک اقدام بودیم و امروز خودمان در میانه راه در این مذاکرات جامع می بینیم آنهم در شرایطی که شهر وین زیبا و تاحدودی گرمتر شده است. چهار ماه پیش هم وین زیبا بود و فقط سرد بود(خنده حضار). در دو روز گذشته، ما به مذاکرات محتوایی خود درباره همه مسائلی ادامه دادیم که باید بخشی از توافق نامه جامع باشد. همه مسائلی که تصور کنید در این گفتگوها مطرح شد. این گفتگوها عمیق بود و گفتگوها به ما دیدگاههای جدید مهمی داده است مبنی بر اینکه بزرگترین و چالش سازترین اختلافها در مسیر رو به جلو کجاها است. درحال حاضر نمی دانیم که آیا می توانیم در از بین بردن این اختلافها موفق باشیم یا خیر اما بی تردید متعهد هستیم که این کار را انجام بدهیم و تلاش خود را صورت می دهیم همانطور که همه طرفهای حاضر در گفتگوها این کار را انجام می دهند. نکته ای که در مسیر رسیدن به این نیمه راه باید مدنظر داشت این است که همه طرفها به همه تعهداتی که در طرح مشترک اقدام (توافق نامه ژنو) متعهد شده بودند پایبند بوده اند. همین وضع سبب شده است به همه ما در مسیر مذاکرات برای رسیدن به توافق جامع سخت تر، اعتماد به نفس بیشتری داشته باشیم.
ما امروز نشست کمیسیون مشترک را به پایان رساندیم که فعالیت آن (این کمیسیون) زمان اجرایی شدن طرح مشترک اقدام (توافق ژنو) اعلام شده بود. باتوجه به اینکه در نیمه راه قرار داریم، فکر کردیم مناسب است روند اجرای توافق نامه را بررسی کنیم و همانطور که گفتم گزارش این جلسه منتشر شده است و براساس متن گزارش که من دریافت کرده ام همه اذعان کرده اند که همه کارها به خوبی پیش می رود. این جلسه در سطح کارشناسان بود و نه درسطح روسای سیاسی مذاکرات هسته ای. گام بعدی در این روند، شروع تدوین عملی متن توافق نامه نهایی است. همه ما گفته ایم که این کار پس از این دور از گفتگوها انجام خواهد شد. این دور از گفتگوها و دور قبلی گفتگو برای بررسی همه مسائل و درک مواضع هم در شروع این مذاکرات بود. من به همه هشدار می دهم که فکر نکنند توافق نامه نهایی قریب الوقوع است یا اینکه این کار آسان خواهد بود. با شروع روند تدوین این متن، تردیدی ندارم که این کار در مواقعی بسیار دشوار خواهد بود. همانطور که همواره به صراحت گفته ایم و به هنگام مذاکرات درباره طرح مشترک اقدام به روشنی بیان کرده ایم، عجله نخواهیم کرد تا به توافقی بد برسیم و این مسئله درباره توافق نامه جامع نهایی بیشتر مصداق خواهد داشت. ما این کار را انجام نخواهیم داد (عجله نخواهیم کرد). همانطور که جان کری وزیر امورخارجه آمریکا چندین مرتبه گفته است و همانطور که باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا گفته است، اگر توافقی حاصل نشود بهتر از آن است که توافق بدی حاصل شود. به هرحال، ما در مسیر تدوین متن واقعی توافق نامه قرار می گیریم. ما در ماه مه نشست دیگری در وین در سطح روسای سیاسی هیئتها خواهیم داشت. البته همانند همیشه روسای هیتهای سیاسی و کارشناسی تا دور بعدی گفتگوها درباره همه مسائل فنی به گفتگو خواهند پرداخت که بخشی از این گفتگوها است. همه ما بر تاریخ خاص مشخص شده یعنی بیستم ژوئیه (برای تدوین متن توافق نامه نهایی) متمرکز هستیم زیرا معتقدیم باید زمان کافی داشته باشیم تا به توافق جامع برسیم البته اگر چنین توافقی واقعا امکان پذیر باشد.
خبرنگار رویترز: وقتی شما می گویید هر مسئله ای که تصور کنید در گفتگوها به بحث گذاشته شود، می خواهم بدانم آیا برنامه موشکهای بالستیک ایران نیز در زمره این مسائل بوده است؟ طرف ایرانی ازجمله محمدجوادظریف وزیر امورخارجه ایران امروز گفت که درباره توافق نامه حدود پنجاه تا شصت درصد اتفاق نظر وجود دارد. پاسخ شما به این سخن چیست؟ آیا شما فکر می کنید این سخن بی ربط بوده است؟
مقام بلندپایه آمریکایی: درباره پرسش اول شما درخصوص موشکهای بالستیک ایران باید بگویم که طرح مشترک اقدام (توافق ژنو) به نحوی از انحاء به همه مسائلی پرداخته است که باید در توافقنامه جامع باشد ازجمله حل و فصل مسائلی که در این زمینه مطرح است. درعین حال، طرح مشترک اقدام تصریح کرده است که باید به قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز به عنوان بخشی از توافق نامه رسیدگی شود و فکر می کنم همه می دانید که یکی از مسائل مطرح در قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد، دغدغه هایی است که درخصوص موشکهای بالستیک با قابلیت حمل تسلیحات هسته ای وجود دارد. بنابراین، وقتی می گویم درباره همه نگرانی های موجود صحبت شده است، منظورم این است که درباره همه نگرانی ها بحث شده است. درباره سوال دوم باید بگویم من همه مطالبی را که وزیر امورخارجه ایران مطرح می کند جدی می گیرم. اما نگاه خود من این است که تنها درصد بااهمیت در این زمینه این است که به توافق جامع دست پیدا کنیم یا به چنین توافقی نرسیم. در همه این مذاکرات این مسئله مهم بوده است. این مذاکرات همانند مکعب بازی روبیک است. باید همه تکه ها در کنار هم قرار بگیرد تا به توافق جامعی دست پیدا کنیم که براساس آن اطمینان حاصل شود ایران به تسلیحات هسته ای دست نخواهد یافت و جامعه بین المللی نیز به اطمینان خاطرهایی خواهد رسید که نیاز دارد مبنی بر اینکه برنامه هسته ای ایران صرفا صلح آمیز است.
به همین قیاس، باید توجه داشت که طرح مشترک اقدام گفته است هیچ چیز مورد توافق نخواهد بود تا وقتی که همه چیز مورد توافق باشد. بنابراین ممکن است حتی تا اندازه نود و پنج درصد اتفاق نظر وجود داشته باشد اما پنج درصد اختلاف به معنای آن خواهد بود که ممکن است هرگز به توافقی دست پیدا نکنیم. بنابراین تنها مسئله ای که در نهایت اهمیت دارد این است که به توافق نامه دست پیدا کنیم و در حال حاضر ما تلاش می کنیم این کار را انجام بدهیم. فکر می کنم در این زمینه دو اصل حائز اهمیت است که عبارتند از: هیچ چیز مورد توافق نخواهد بود مگر اینکه همه موارد مورد توافق باشد و هیچ چیز مورد توافق نخواهد بود تا وقتی همه درباره آن اتفاق نظر داشته باشند.
خبرنگار رویترز: آیا از زمان شروع گفتگوها در ماه فوریه توانسته اید اختلافها را کاهش بدهید؟
مقام بلندپایه آمریکایی: آنچه می توانم در پاسخ بگویم این است که ما همدیگر را تا حدود زیادی می فهمیم و درک ما از هم بهتر از زمانی است که گفتگوها شروع شد و این درک بهتر از منظر درک مواضع هم درباره مسائل مختلف مطرح است. این سخن به معنای آن نیست که ما نمی دانستیم مواضع هم درباره مسائل اصلی به چه صورتی بوده است. اما باید توجه داشت که بسیاری از مسائل بسیار فنی است و جزییات مسائل، فوق العاده حائز اهمیت است. درنتیجه باید بگویم که درک ما از مواضع هم بسیار بسیار عمیقتر شده است. وقتی چنین درکی وجود داشته باشد، می توان متوجه شد در چه حوزه هایی می توان احتمالا به توافق رسید و همین موقع است که متوجه می شویم بیشترین اختلافها در کجاست و می فهمیم چه زمانی ممکن است واقعا به توافق نزدیک باشیم. بار دیگر می گویم تازمانیکه درباره همه چیز توافق وجود نداشته باشد، درباره هیچ چیزی توافق وجود نخواهد داشت.
جاناتان تایرون، خبرنگار شبکه بلومبرگ نیوز: نظر شما درباره این سخن نماینده هیئت چینی در گفتگوهای وین چیست که مشارکت روسیه را در این مذاکرات بسیار سازنده توصیف کرده است؟ نظر شما درباره مشارکت روسیه در این گفتگوها چیست؟سوال دیگر من، سوالی کلی تر است. نشانه های زیادی وجود دارد همانطور که معاون وزیر امورخارجه ایران نیز تایید کرده است مبنی بر اینکه ایران و روسیه در گفتگوهای تجاری برای گسترش روابط تجاری هستند. جان کری در جلسه روز گذشته کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نیز به صورت مشخص به این مسئله اشاره کرد. این مقام ایرانی گفته است که هنوز گفتگوها با روسیه به امضای توافق نامه نزدیک نشده است اما به نظر می رسد طرحهایی در حال تدوین است تا در صورت شکست روند مذاکرات جاری، به اجرا گذاشته شود. سوال من این است که آیا این خطر وجود دارد که نشانه هایی دال بر این طرحهای احتمالی بر نشانه های مثبتی فائق بیاید که شما تلاش می کنید پیگیری کنید و از طریق روند عملی گفتگوها تا ماه ژوئیه به نتیجه برسانید؟
مقام بلندپایه آمریکایی: در پاسخ شما می گویم که همکاران روسی ما همانند روند معمول در مواقع دیگر، نقش سازنده و متمرکزی در این گفتگوها ایفا کردند. سرگئی ریابکوف در همه روند نهایی شدن طرح مشترک اقدام درقالب گروه پنج بعلاوه یک مشارکت داشت و حالا همین نقش را در روند تدوین توافق نامه نهایی ایفا می کند. وی و گروه همکاران او، شرکت کنندگان مهم و بسیار مفیدی در این روند هستند. درباره گفتگوهای تجاری که ممکن است ایران و روسیه داشته باشند باید بگویم که ما به صورت بسیار صریح به دو طرف گفته ایم که آنها باید به این روند و فعالیتهایی خاتمه بدهند که براساس تحریمهای موجود، قابل تحریم هستند. اگر آنها این کار را انجام ندهند ما اقدام مناسب را صورت خواهیم داد. ما از هر دو طرف خواسته ایم تا در این مسیر پیش نروند و روند مذاکرات جاری (هسته ای) را حفظ کنند.
البته باید توجه داشت که اتفاقها در جهان رخ می دهد. ما نمی توانیم این رویدادها را کنترل کنیم. شما نیز این مسئله را می دانید. باید با اتفاقهایی که در دنیا رخ می دهد به صورت کلی برخورد کنیم. بارها و بارها این سوال مطرح شده است که آیا مسئله اوکراین بر گفتگوهای ما تاثیر می گذارد و علت طرح سوال شما نیز درباره اظهار نظر رئیس هیئت چینی درباره مشارکت روسیه در گفتگوهای هسته ای نیز همین مسئله بود. ما این مسائل را مدنظر داریم. ما بر مسائلی تمرکز می کنیم که تلاش می کنیم به نتیجه برسانیم. ما همه اقدامات مناسبی را صورت خواهیم داد که براساس سرزمینهایمانم لازم است انجام بدهیم.
لارنس نورمن، خبرنگار نشریه وال استریت ژورنال: من چند سوال کوتاه دارم. سوال اول درباره زمان دور بعدی گفتگوها است که گفته شده است سیزدهم ماه مه خواهد بود اما هیچ تاریخ نهایی برای پایان گفتگوها داده نشده است. منظورم این است که دور بعدی گفتگوها برای مدت پنج روز خواهد بود یا یک هفته یا کمتر و بیشتر؟آیا مشخص است که دور بعدی گفتگوها چند روز به طول خواهد انجامید؟ سوال دوم اینکه آیا ممکن است درباره مسائل موردبحث در کمیسیون مشترک صحبت کنید و مسائلی که در این کمیسیون مطرح شد؟ آیا شما دیروز درباره نماینده جدید ایران در سازمان ملل متحد نیز که معرفی شده است نیز صحبت کردید؟
مقام بلندپایه آمریکایی: آیا سوال دیگری هم دارید که می خواهید بپرسید؟
خبرنگار وال استریت: بله. آیا وزرای امور خارجه کشورهای حاضر در گفتگوهای هسته ای در دور بعدی حاضر خواهند شد یا خیر.
مقام بلندپایه آمریکایی: هروقت این دور از گفتگوها انجام می شود حتی زمانی که اعلام می کنیم این گفت وگوها برای دو یا سه روز خواهد بود، با این فرض در گفتگوها حضور پیدا می کنیم که ممکن است برای مدتی طولانی تر از زمان اعلام شده در این گفتگوها حضور داشته باشیم. بی تردید، وقتی کار تدوین متن توافق نامه نهایی شروع شود این مسئله مطرح خواهد بود. و احتمال طولانی تر شدن گفتگوها از زمان مدنظر وجود خواهد داشت. دقیقا به همین علت است که خانم اشتون نماینده عالی اتحادیه اروپا یا محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران تاریخ دقیقی برای پایان دور بعدی گفتگوها اعلام نکردند. همه ما برنامه ریزی می کنیم که برای یک هفته در دور بعدی گفتگوها در اینجا حضور داشته باشیم و هرکاری که لازم باشد انجام بدهیم. برای همه کسانی که در این گفتگوها حضور دارند و تا بیستم ژوئیه در این فرایند درگیر خواهند بود، هیچ مسئله ای به اندازه رسیدن به توافق نهایی تا تاریخ مشخص شده، اولویت ندارد. این مسئله بسیار حائز اهمیت است و همه شما دلایل اهمیت این موضوع را می دانید. ما تلاش می کنیم اطمینان حاصل کنیم ایران به تسلیحات هسته ای دست پیدا نکند و مطمئن شویم برنامه هسته ای این کشور صرفا برای مقاصد صلح آمیز است. به همین علت است که حاضر هستیم هر کار لازم برای رسیدن به این هدف را انجام بدهیم.
درباره کمیسیون مشترک نیز باید بگویم که جلسه این کمیسیون ساعتی پیش پایان یافت. دستور کار جلسه کمیسیون مشترک این بود که مسائل را با هم بررسی کنیم و به همین علت بود که در سطح کارشناسی بود. می خواستیم در این جلسه بررسی کنیم که آیا به تعهداتمان درباره کاهش دادن تحریمها و اقدامات دیگر لازم پایبند بوده ایم یا خیر و و اینکه آیا ایران نیز به تعهدات خودش پایبند بوده است یا خیر. خاطر نشان می کنم یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی امروز مطالبی را مطرح و بار دیگر تایید کرد ایران به همه تعهداتش پایبند بوده است. بنابراین می گویم که جلسه کمیسیون مشترک فقط برای بررسی این بود که آیا دو طرف به تعهداتشان پایبند بوده اند یا خیر. واقعیت این است که این جلسه خیلی طولانی نبود اما جلسه ای بسیار مفید و سودمند بود.
درباره گزینه انتخاب شده ایران برای نمایندگی اش در سازمان ملل متحد نیز باید بگویم که همه شما سخنان جی کارنی سخنگوی کاخ سفید را در این باره شنیده اید که فرد معرفی شده از منظر ایالات متحده قابل قبول نیست و ما این سخن را از طریق کانالهایی که در اختیار داریم به صورت مستقیم به مقامات ایرانی منتقل کرده ایم و اینجا نمی خواهم درباره این مسئله اظهارنظر کنم. درباره اینکه آیا وزرای امورخارجه در دور بعدی گفتگوها شرکت خواهند داشت باید بگویم که برای این کار برنامه ریزی نشده است.
خبرنگار: وقتی شما می گویید آمریکا از طریق کانالهایش موضوع نماینده ایران در سازمان ملل متحد را با مقامات این کشور درمیان گذاشته است آیا منظورتان از طریق وین است؟ از طریق چه کانال دیپلماتیکی این کار انجام شده است؟
مقام بلندپایه آمریکایی: من درباره اینکه چگونه این پیام را به مقامات ایرانی منتقل کرده ایم توضیح نمی دهم.
جرج جان، خبرنگار خبرگزاری آسوشیتدپرس: اگر فرض کنیم قراردار نفتی ایران با روسیه پیش برود، باتوجه به سخنانی که شما مطرح کردید، روسیه با تحریمهای احتمالی مواجه خواهد شد. بی تردید این اقدام تاثیر بسیار زیادی بر گفتگوهای هسته ای خواهد گذاشت و احتمال سبب خواهد شد همکاری روسیه در این گفتگوها کاهش یابد.
مقام بلندپایه آمریکایی: فکر می کنم وزیر امورخارجه آمریکا به صراحت بسیار در این زمینه سخن گفته است. وی با صراحت بسیار مواضع ما را در این زمینه بیان کرد. دیگر مقامات دولت آمریکا نیز با صراحت بسیار زیاد در این زمینه سخن گفته اند مبنی بر اینکه هرکس اقداماتی انجام بدهد که مشمول تحریمها باشد، به صورت بالقوه با تحریمها مواجه خواهد شد.
همانطور که خود شما گفتید هنوز آنها در روند گفتگوها قرار دارند. هنوز چیز نهایی نهایی نشده و پایان نیافته است. هنوز هیچ چیزی اجرا نشده و کاری انجام نشده است. فکر می کنم هم طرف ایرانی و هم طرف روسی می داند که چه مخاطراتی در این زمینه مطرح است. فکر می کنم آنها می دانند که اولویت اول این است که تلاش کنیم به توافقی جامع دست پیدا کنیم البته اگر بتوانیم این کار را انجام بدهیم.
کسری ناجی، خبرنگار شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی: سوال من درباره پولی است که برای استفاده ایران آزاد شد. مقامات ایرانی می گویند در دسترسی به این پول مشکل دارند. آیا در گفتگوهای هسته ای یا در گفتگوهای دوجانبه شما با مقامات ایرانی، این موضوع مطرح شد؟ تا چه حدی در این مسیر پیش رفته اید؟ آیا این مسئله به حل و فصل نزدیک می شود؟ شما گفتید که دو طرف به تعهدات خود براساس توافق ژنو پایبند هستند. بااین اوصاف، آیا مسئله پول مذکور، مشکل آفرین نمی شود؟ هرگونه اطلاعاتی که در این زمینه مطرح کنید ممنون خواهم شد. سوال دوم من هم درباره گفتگوهای دوجانبه شما با مقامات ایرانی است. هر توضیحی در این خصوص دوست دارید بفرمایید.
این مقام آمریکایی: هرچیزی که من دوست دارم یا اینکه هرچیزی که موردعلاقه شما است(خنده حضار). درخصوص اینکه آیا ایران به پولهای بازگرانده شده ای دسترسی دارد که براساس تعهد ما در طرح مشترک اقدام (توافق ژنو)باید به این کشور داده شود، باید بگویم که ما و اتحادیه اروپا به همه اقدامات خود براساس تعهدات مرتبط با تحریمها عمل کرده ایم. اگر از طرف ایرانی بپرسید نیز آنها به شما خواهند گفت که ما به همه تعهدات خود درقبال طرح مشترک اقدام، پایبند بوده ایم. البته من هم می دانیم که مطالبی در این خصوص نوشته است. مطالب زیادی درباره انواع مسائل نوشته شده است. همانطور که می دانید کارهای دشواری بوده است که ما انجام داده ایم و آنها را شدنی کرده ایم. همه قدردان کارهایی هستند که دوطرف انجام داده اند و همه به تعهداتشان عمل کرده اند.
کسری ناجی: پس آیا پول آزاد شده است؟
مقام آمریکایی: همه کارهایی که ما باید انجام می دادیم انجام شده است.
کسری ناجی: پس چرا مقامات ایرانی می گویند نمی توانند به پول مذکور دسترسی پیدا کنند؟
مقام آمریکایی: باید از مقامات ایرانی این سوال را بپرسید. درباره گفتگوهای دوجانبه بین ما و مقامات ایرانی نیز باید بگویم همانطور که گفتم این گفتگوها عادی شده است. ما حدود یک و نیم ساعت ملاقات داشتیم. ما در این ملاقات دوجانبه فقط درباره دومسئله صحبت کردیم. یکی از موضوعات، مذاکرات هسته ای بود و در این بخش تلاش کردیم طرف ایرانی مواضع ما را درباره همه مسائل موردبحث متوجه شود و درک کند و آنها نیز به صورت مستقیم بتوانند دیدگاههای خودشان را درباره دیدگاههای ما بیان کنند. موضوع دیگری که دردیدار دوجانبه با مقامات ایرانی صحبت کردیم و با قاطعیت کامل و به گونه ای متمرکز به آن پرداختیم وضع شهروندان آمریکایی است که ما نگران آنها هستیم. منظورم آقای حکمتی، کشیش عابدینی و رابرت لوینسون است. همه این افراد حق دارند به خانه هایشان و نزد خانواده هایشان بازگردند.
خبرنگار: مقامات ایرانی روز گذشته در پیامهای توئیتری خود اعلام کردند لازم نیست مرکز اراک به رئاکتور آب سبک تبدیل شود. آیا شما این مطلب را تایید می کنید؟ سوال دوم من نیز این است که وقتی می خواهید متن توافق نهایی را بنویسید باید همه مسائل را در نظر داشته باشید. با این اوصاف آیا این کار مرحله به مرحله و موضوع به موضوع خواهد بود؟ آیا می توان انتظار داشت که در نشست آتی به همه این مسئله پرداخته شود؟ یا اینکه مرحله به مرحله کارها انجام خواهد شد؟
مقام آمریکایی: من نمی خواهم درباره سازوکار گفتگوها و مذاکرات صحبت کنم زیرا این موضوع به راهبرد مذاکرات مربوط است و روند پیش رفتن مذاکرات، محرمانه است. اگر بگویم که کار ما در این زمینه مرحله به مرحله خواهد بود سوال بعدی شما این خواهد بود که اولین موضوع مورد بحث در دور بعدی گفتگوها چه خواهد بود و بعد از آن به چه موضوعی خواهید پرداخت. من نمی خواهم وارد چنین مقوله هایی شویم زیرا همانطور که گفته ام این مذاکرات بسیار بسیار حساس و جدی است. ما می خواهیم جزییات مذاکرات در داخل اتاق مذاکرات باقی بماند. این موضع ما، پاسخ شما به سوال اول و همه اظهارنظرهای دیگری است که در این خصوص مطرح می شود. این کارها معمولا در مذاکرات انجام می شود. باید قالب این مسائل در مذاکرات روشن شود. آنچه مهم است اتفاقهایی است که در اتاق مذاکرات رخ می دهد و طرفهای حاضر در مذاکرات درباره آن به اتفاق نظر می رسند و اینکه آیا می توان در نهایت به توافق رسید یا خیر.
خبرنگار: سوال من درباره سرعت گفتگوها است. چرا دور بعدی گفتگوها پنج هفته دیگر خواهد بود؟ آیا ترجیح نمی دهید دور بعدی گفتگوها زودتر انجام شود؟
مقام آمریکایی: آیا با این سوال شما، این تصور در ذهنتان وجود دارد که در فاصله امروز تا دور بعدی گفتگوها هیچ اتفاقی رخ نخواهد داد؟ به شما اطمینان خاطر می دهم که هر روز، کاری در این زمینه انجام می شود. این کار به صورتهای مختلف و در کشورهای مختلف حاضر در مذاکرات و در تعامل دوجانبه این کشورها یا از طریق نشستهای کارشناسان ما و کارشناسان ایرانی انجام می شود. من هر روز درگیر این مسئله هستم و درباره آن تلاشهایی انجام می دهم. هرچه به مرحله پایانی کار نزدیک می شویم این مسئله بخش بیشتری از زمان مرا می گیرد و احتمالا تا پایان روند، کل وقت مرا خواهد گرفت.
خبرنگار: درصورتیکه کارها به پایان برسد، آیا توافق نامه نهایی در وین امضاء خواهد شد یا اینکه شما برای مراسم امضای توافق نامه به ژنو خواهید رفت؟
مقام آمریکایی: علت اینکه ما در وین حضور داریم این است که ما می خواستیم گفتگوها در اینجا انجام شود. ما گفتگوهای جامع را در این شهر شروع کردیم و خواستیم به نوعی به فصل قبلی پایان بدهیم و فصل جدیدی را شروع کنیم و به همین منظور، شهر محل مذاکرات را تغییر دادیم. البته طرف ایرانی از ابتدای کار خواهان آن بود که مذاکرات در شهری باشد که مراکز سازمان ملل متحد وجود داشته باشد. همانطور که می دانید کل این روند با مجوز و اختیار شورای امنیت سازمان ملل متحد است و درنتیجه با اختیارات سازمان ملل متحد است. ما در وین حضور داریم زیرا سازمان ملل متحد در وین مقر دارد. بنابراین فکر می کنیم کارها در مسیر مذاکرات در وین ادامه پیدا کند. ممکن است در آینده این مسئله تغییر کند اما خود من فعلا فکر نمی کنم چنین اتفاقی رخ بدهد. اکثر غذاهایی را که می خوریم به محل جلسات آورده می شود و ما در هتل با هم غذا می خوریم یعنی همانجایی که مذاکرات را انجام می دهیم.
خبرنگار رادیو بین المللی فرانسه: آیا ممکن است به یکی از موارد اختلاف اشاره کنید که تاکنون توانسته اید فاصله ها را درباره آن کاهش بدهید؟ آیا ممکن است بفرمایید چند درصد از شکافهای موجود بین دو طرف برطرف شده است.؟
مقام آمریکایی: من نمی خواهم درباره حوزه های اختلاف صحبت کنم و اینکه در این زمینه چه کارهایی انجام داده ایم و اینکه احتمال رسیدن به توافق در این حوزه ها چقدر است و چالشها به چه صورتی است زیرا این کار به روند مذاکرات کمکی نمی کند. من ترجیح می دهم مذاکرات در داخل اتاق مذاکرات باقی بماند. درباره درصد پیشرفتها نیز همانطور که گفتم آنچه مهم است این است که در نهایت بتوانیم به توافق برسیم. ممکن است درباره نود و پنج درصد مسائل به توافق برسیم اما پنج درصد مسائل به قوت خود باقی بماند و همین مسائل مشکل آفرین باشد و براساس آن بتوانیم یا نتوانیم به توافق برسیم. دور نخست گفتگوها برای مشخص کردن چارچوب مذاکرات بود. دور دوم و سوم مذاکرات درباره جزییات مسائل مطرح بود و اینکه درک مشترکی درباره مسائل پیش بیاید. ما حالا این دو دور مذاکرات را به پایان رسانده ایم. در گفتگوهای خود هم در وین و هم در نشستهایی که در فاصله این دور از گفتگوها در سطح کارشناسی یا مسئولان سیاسی در وین یا گفتگوهای دیگر انجام شده است به همه این مسائل پرداخته ایم.
استفانی بل، خبرنگار بی بی سی: نماینده هیئت چینی در گفتگوهای وین گفت که این دور از گفتگوها به دستاوردهای قابل توجهی دست یافته است. آیا شما با این ارزیابی موافق هستید؟
مقام آمریکایی: در پاسخ می گویم که همه این دوره های مختلف مذاکرات سازنده و نتیجه بخش بوده و با تفکر و به صورت حرفه ای انجام شده است. اما می گویم که باید این مسائل به نتیجه برسد. بعدا مشخص خواهد شد که آیا می توانیم در مسیر نیل به توافق جامع حرکت کنیم یا خیر. همه ما می خواهیم به توافق برسیم. همه ما معتقدیم که می توانیم این کار را انجام بدهیم. اما تازمانیکه متن توافق نامه تهیه نشود مشخص نخواهد شد که آیا این کار ممکن خواهد بود یا خیر.
استفن گراهام، خبرنگار دانمارکی: سوال من درباره ملاقات دوجانبه شما با مقامات ایرانی است. آیا در این ملاقات، مقامات ایرانی اذعان کردند که همه سه شهروند اشاره شده آمریکایی در ایران حضور دارند؟ آیا به مرحله آزادی این افراد نزدیکتر شده ایم؟
مقام آمریکایی: حاضر نیستم وارد جزییات گفتگوهای دوجانبه شوم و این کار نیز برای محفاظت از این سه شهروند آمریکایی و ملاحظات شخصی خانواده های آنها انجام می دهم. به هرحال می توانم بگویم که ما گفتگوهای مهمی درباره هر سه نفر مذکور داشتیم و هرکاری بتوانیم انجام می دهیم تا به آزادی آنها نزدیک تر شویم و درنهایت بتوانیم آنها را نزد خانواده هایشان بازگردانیم. من باخانواده های این سه آمریکایی ملاقات کردم یا اینکه مقاماتی در وزارت امورخارجه آمریکا با آنها ملاقات کرده اند. این ملاقاتها همواره بسیار سخت بوده است. اعضای خانواده رابرت لوینسون از هفت سال پیش او را ندیده اند. اینکه برای مدت هفت سال عضو خانواده تان را نبینید و ندانید که کجا است بسیار دشوار است.
خبرنگار روسی: شما در صحبتهای خود گفتید که به همه مسائل در این دور از گفتگوها پرداختید. این سخن به معنای آن است که به چهار مسئله ای نیز پرداختید که در دور قبلی گفتگوها مطرح شد. اگر این سخن درست باشد چه لزومی داشت که بار دیگر به این چهار مسئله بازگشت داشته باشید؟
مقام آمریکایی: همانطور که گفتم از این دو دور از گفتگوها استفاده کرده ایم تا اطمینان حاصل کنیم به همه مسائل پرداخته ایم. ما از کارشناسانمان خواستیم تا مسائلی را پیگیری کنند که در دور قبلی گفتگوها مطرح شد تا نتایج کار مشخص شود. بار دیگر می گویم که این مسائل بسیار فنی است و من فرد فنی نیستم. ما باید به نظر کارشناسان تکیه کنیم و آنها کارهای زیادی در این زمینه انجام می دهند و نتایج کار خود را به سطح سیاسی گفتگوها گزارش می کنند. درعین حال باتوجه به اینکه وارد مرحله نگارش متن توافق نهایی می شویم، خواستیم پیش از این کار بار دیگر همه مسائل را دوباره بررسی کنیم. ما همه مسائل را بررسی کردیم. هریک از حوزه ها چندین زیرحوزه دارد. همه مسائل در هم تنیده هستند. وقتی یک مسئله مطرح می شود، موضوعات دیگر هم مطرح می شود. وقتی از موضوع غنی سازی صحبت می کنیم موضوع ذخایر اورانیوم و سطح غنی سازی و تولید سانتریفیوژ و امثال آن نیز مطرح می شود. بنابراین می خواهم بگویم مسائل به هم مرتبط هستند. ما به نوعی به همه مسائل پرداخته ایم و درباره آن صحبت کرده ایم.
اگر ما نتوانیم به توافق نهایی برسیم، دیپلماسی در این زمینه به نتیجه نرسیده است. همه ما می دانیم که بهترین راه برای حل این مسئله از طریق دیپلماسی است. رسیدگی به ابعاد نظامی احتمالی این برنامه وظیفه اصلی آژانس بین المللی انرژی اتمی است و آژانس به وظایف خودش در این زمینه عمل می کند. ما می خواهیم از آژانس بین المللی انرژی اتمی و تلاشهایش در این زمینه حمایت کنیم. ما ایران را تشویق می کنیم هرکاری که می تواند انجام بدهد تا پیشرفت چشمگیری در کارهایی انجام شود که درباره آن با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری می کند. همانطور که گفتم اگر به این مسائل رسیدگی نشود ما قادر نخواهیم بود به توافق نهایی برسیم.