به گزارش
خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران به موجب جايگاه و موقعيت نسبي مناسب آن (موقعيت اين شهر نسبت به شبکه راه ارتباطي آزادراه تهران - ساوه، شبکه ريلي پروژه خط مترو تهران – پرند، نزديکي به فرودگاه امام و...) از اهميت و نقش¬پذيري بيشتري در طرح ها و برنامه هاي واگذاري مسکن در قالب سياست هاي جديد دولت برخوردار شده است.
اين شهر در قالب طرح هاي واگذاري زمين هاي اجاره اي 99 ساله (مسکن مهر) و در چارچوب قانون ساماندهي و حمايت از توليد و عرضه مسکن (مصوب 25/2/87 مجلس شوراي اسلامي) از موقعيت ممتازي در جمعيت پذيري و سامان يابي جمعيت و فعاليت در مجموعه شهري تهران برخوردار شده است.
شهر جديد پرند که بر مبناي دو ضرورت اصلي اسکان بخشي از سرريز جمعيتي مجموعه شهري تهران و نيز اسکان کارکنان فرودگاه امام خميني ايجاد گرديده است.
براساس برنامه هاي اخير دولت در جهت حل معضل مسکن به ويژه در مورد تامين مسکن محرومين و جمعيت فاقد مسکن در کلانشهرها از طريق اسکان آنها در شهرهاي جديد پيراموني، بارگذاري قابل توجه جمعيتي در شهرهاي جديد مدنظر قرار گرفته است در اين خصوص براساس مصوبه اخير شورايعالي شهرسازي و معماري (27/12/86) سقف جمعيت پذيري شهر جديد پرند به 485/000 نفر جمعيت افزايش يافته است.
جايگاه شهر جديد پرند در حريم شهر تهران بنابر مطالعات طرح جامع 1385 تهران، حدود شهر تهران با توجه به الزامات زيست محيطي و ضرورت حفاظت و مديريت يکپارچه محدوده بلافصل پيرامون شهر به ترتيب زير تعريف شده است.
از جنوب به رودخانه شور (طبق مسير مشخص شده در نقشه)
از شمال به خط الراس البرز، بين حوزه هاي آبخيز سد کرج و لتيان
از شرق به رودخانه جاجرود تا مرز شمالي شهرستان پاکدشت و سپس مرزهاي غربي شهرستان هاي پاکدشت و ورامين (براساس نقشه رسمي وزارت کشور در بهار 1385).
از غرب به مرزهاي غربي شهرستان تهران، رباط کريم و بخشي از شهرستان شهريار که در حوزه نفوذ مستقيم تهران قرار دارد.
حريم شهر تهران در منتهي اليه غربي محدوده شهر، کمربند سبز حايل بين شهرهاي تهران و گرمدره است.
براساس اين گزارش با توجه به حدود تعريف شده فوق و انطباق مرز جنوبي شهر جديد پرند با حد جنوبي حريم شهر تهران، شهر جديد پرند کاملاً درون حريم شهر تهران واقع شده است
با اين حال و با توجه به مغايرت هاي قانوني موجود در خصوص محدوده حريم شهر تهران و تا اصلاح و تصميم گيري مشخص در زمينه حريم شهر تهران، محدوده و حريم شهر پرند براساس مطالعات طرح جامع آن از شرق منطبق بر حريم شهر رباط کريم، از جنوب محدود به رودخانه شور و از غرب محدوده به مرز شهرستان شهريار و از شمال به ارتفاعات تخت رستم محدود مي گردد.
بر اين اساس تداخل حريم شهر تهران و شهر جديد پرند، به نوعي تناقض در ساختار مديريتي و حفاظتي پهنه حريم دو شهر است که قابل توجه مي باشد.
طرح توسعه و عمران (جامع) شهر جديد پرند مصوب 1377
الف- ويژگي هاي کلي ويژگي هاي کلي شهر جديد پرند که مطالعات طرح توسعه و عمران آن در فاصله سال 1374 تا 1376 انجام و در سال 1377 به تصويب رسيده است بدين شرح مي باشد.
محل و موقعيت استقرار؛ 35 کيلومتري جنوب غرب تهران و مجاور اراضي فرودگاه امام خميني
مساحت پيش-بيني شده 953 هکتار بدون حرايم و با حرايم اراضي لبه شهري 6/1013 هکتار
جمعيت پيش بيني شده در افق طرح 80500 نفر با تراکم ناخالص 5/79 نفر در هکتار
براساس اين گزارش همجواري با کانون هاي شهري رباط کريم و فرودگاه امام خميني و بزرگراه تهران – ساوه با ميانگين بارندگي سالانه 218 ميلي متر و معدل دماي ساليانه 28/14 درجه سانتي گراد و معدل نوسانات دماي ساليانه پرند 6/40 سانتي گراد است.
ايجاد يک شهر مستقل با جذب بخشي از جمعيت منطقه شهري تهران در جهت ساماندهي نظام فضايي منطقه شهري تهران.
تعيين الگوي خطي به عنوان مناسب ترين الگوي کالبدي در برنامه ريزي و طراحي شهري
تعيين ساختار فضايي شهر متشکل از 3 ناحيه (با جمعيت متوسط 27000 نفر) و 9 محله (با جمعيت متوسط حدود 8500 نفر).
د- منطقه بندي توسعه شهر جديد پرند از ديدگاه طرح جامع مصوب 1377
اين گزارش مي افزايد: منطقه بندي شهر جديد پرند در چارچوب اهداف طرح توسعه و عمران با توجه به هماهنگي عناصر مختلفي همچون توپوگرافي، هيدرولوژي، پوشش گياهي، نوع و جنس خاک و ... در قالب سه منطقه انجام گرفته است.
منطقه شمالي اراضي که مشخصه بارز آن وجود ارتفاعات و ناهمواري هاست و امکان استقرار کاربري هاي شهري مگر با اختصاص هزينه هاي بالا ممکن نيست. مي توان از اين منطقه براي طراحي مجتمع هاي فراغتي و تفريحي در سطح فرامنطقه اي استفاده نمود.
براساس اين گزارش منطقه مياني اراضي که ويژگي آن همواري و شيب ملايم و يکنواخت است. در اين حوزه عناصر طبيعي که مانعي در برابر توسعه باشد وجود ندارد و همچنين با توجه به نوع و جنس خاک، اين حوزه مناسب ترين منطقه براي استقرار عناصر اصلي شهري محسوب مي شود و برنامه ريزي ها و طراحي عمده هسته اصلي و کاربري هاي مجاور آن، در اين منطقه بايد صورت گيرد.
منطقه جنوب اراضي: اين اراضي به دليل وجود ناهمواري ها و مسيل رودخانه شور در امتداد جنوب، اراضي نامناسبي محسوب شده و کاربري هاي خاصي را با شرايط ويژه مي توان در اين حوزه استقرار داد که از جمله آن مي توان به استقرار فضاي سبز و فضاي ورزشي و تفريحي اشاره کرد.
طرح بازنگري توسعه و عمران شهر جديد پرند مصوب 1384
براساس اين گزارش طرح بازنگري توسعه و عمران شهر جديد پرند به منظور تغيير چشم انداز جمعيتي شهر براساس تامين نيازهاي سکونتي، خدماتي و تاسيساتي براي جمعيت 150000 نفري تهيه در تاريخ 10/5/84 شوايعالي شهرسازي و معماري ايران به تصويب رسيد.
در اين قسمت از گزارش ضمن اشاره به الگوي توسعه شهر جديد پرند، اهداف و رويکردهاي طرح بازنگري مورد بررسي و تحليل قرار مي گيرد.
معرفي محدوده مطالعاتي طرح معرفي محل استقرار محدوده اين گزارش مي افزايد: شهر جديد پرند در فاصله حدود 35 کيلومتري جنوب غربي شهر تهران قرار گرفته است. اين شهر در جنوبي ترين حد حريم جنوب تهران استقرار يافته است. شهر رباط کريم که نزديک ترين کانون جمعيتي به اين شهر است، در فاصله حدود 10 کيلومتري شمال شرقي آن واقع شده است.
براساس اين گزارش شهر جديد پرند از شمال به ارتفاعات تخت رستم (که بلندترين نقطه آن حدود 1348 متر از سطح دريا ارتفاع دارد) از جنوب به مسيل رودشور، از سمت شرق به اراضي فرودگاه بين المللي امام خميني و از سمت غرب و شمال غرب نيز به اراضي باز و بايري که بخش عمده آن تحت تملک شهر جديد پرند مي باشد، محدود مي گردد که قابليت توسعه هاي آتي در افق هاي دورتر را فراهم مي آورد. اين شهر از شمال شرقي نيز با محدوديت اراضي رباط کريم و پرندک مواجه است لذا در عمل مهمترين جهت توسعه آن در راستاي شمال غربي و در فراسوي مرز شهرستان شهريار مي باشد.
تبيين موقعيت ويژه منطقه اي پرند محدوده شهر جديد پرند از موقعيت استقرار منطقه اي خاصي برخوردار است که اعم ويژگي هاي آن را مي توان چنين برشمرد:
الف- نقطه تلاقي حوزه هاي کرج – شهريار و اسلامشهر – رباط کريم
براساس اين گزارش محدوده مورد نظر به عنوان محل تلاقي و همپوشاني دو حوزه مهم مجموعه شهري تهران به شمار مي رود. که اولي (کرج – شهريار)، براساس مطالعات طرح مجموعه شهري محل استقرار 8/3 ميليون نفر و دومي (اسلامشهر- رباط کريم) محل سکونت 96/1 ميليون نفر در افق 1405 خواهد بود که در اين ميان نقش شهر جديد پرند با توجه به استقرار آن در محل تلاقي دو حوزه مذکور از اهميت قابل توجهي برخوردار خواهد بود.
ب- قرارگيري در حدفاصل سه مرکز ملي تبادل کالا و مسافر کشور در فراسوي کمربند سوم تهران موقعيت ويژه محدوده مورد مطالعه و قرارگيري آن در مجاورت سه مرکز مهم حمل و نقل کالا و مسافر کشور (فرودگاه بين المللي امام خميني، فرودگاه پيام و ايستگاه آپرين) با نقش و عملکردهاي ويژه آنها اهميت خاصي را به اراضي و موقعيت استقرار شهر جديد پرند بخشيده است. اهميت موقعيت مذکور از آن جهت که در حال حاضر مقرر است دو منطقه ويژه اقتصادي نيز در اراضي فرودگاه امام و فرودگاه پيام احداث شوند قابل توجه خواهد بود (نقشه شماره 221-2).
ج-برنامه انتقال و تمرکز کل تاسيسات و ادارات گمرک تهران به اراضي مجاورت ايستگاه آپرين
براساس اين گزارش يکي از طرح ها و برنامه هاي احتمالي و قابل تحقق مجاور اراضي پرند، برنامه انتقال و تمرکز کليه تاسيسات و ادارات گمرک تهران به اراضي مجاور ايستگاه آپرين است که با انتقال و تمرکز تاسيسات مذکور، اهميت نقش پذيري و کارکرد خدماتي محدوده مورد مطالعه ارتقاء خواهد يافت. نقشه شماره 221-3 موقعيت تقريبي استقرار تاسيسات گمرک در مجاورت اراضي محدوده طرح را نشان مي دهد.
د- قرارگيري محدوده استقرار پرند در يکي از سه رأس مثلث تهران - کرج- پرند
اين گزارش مي افزايد : نکته قابل توجه ديگر در خصوص موقعيت شهر جديد پرند، قرارگيري اين شهر در يکي سه راس مثلث ارتباطي کانون هاي جمعيتي مهم تهران – کرج – پرند مي باشد. اين ارتباط دو سويه در هر ضلع، از نقطه نظر تمرکز جمعيتي – فعاليتي، اشتغال و به تبع آن اقتصاد قابل بررسي مي باشد همگام با توسعه آتي شهر جديد پرند بر اساس چشم انداز آتي، مي توان اميد داشت اين کانون جمعيتي به همراه دو کلانشهر مذکور به يکي از مراکز مهم (و به عنوان کلانشهر آتي) در مجموعه شهري تهران با توان جذب جمعيتي بالا تبديل شود.
هـ - مجاورت با شبکه¬هاي مهم ارتباطي براساس اين گزارش ايجاد دسترسي سريع و آسان به مراکز مختلف و ايجاد شبکه حمل و نقل با کارايي بالا يکي از نکات طراحي و مکانيابي شهر در محدوده فعلي آن است. آزادراه تهران – ساوه، فرودگاه بين المللي امام، آزادراه تهران – قم، راه آهن تهران – جنوب و راه آهن شهري تهران – پرند بيانگر قرارگيري شهر پرند در محل عبور شريان هاي اصلي کشور است که برنامه هاي اتصال شهر به شبکه مترو و اتوبوس هاي شهري و قطار بين شهري نيز از ديگر نقاط قوت شهر در زمينه حمل و نقل عمومي در آينده به شمار مي-رود
جمع بندی و تدوین چشم انداز، اهداف و راهبردهای طرح چشم انداز شهر جدید پرند اين گزارش مي افزايد: شهر پرند در افق چشم انداز طرح راهبردی، کلانشهری فعال با غلبه بخش خدمات پیشرفته و صنایع با فناوری نوین است که در تعامل مستقیم با شهر فرودگاهی امام خمینی به مثابه شهر لبه ای خارجی (external edge city) در شهر – منطقه جهانی تهران قرار دارد.
توفیق شهر پرند در ایفای نقش مشترک با شهر فرودگاهی امام خمینی می تواند ساختار کلان فعالیت های دانش پایه شهر – منطقه جهانی تهران را در قالب سوپرکریدور چند رسانه ای در حدفاصل مرکز دانش پایه تهران و شهر فرودگاهی امام خمینی بسط و توسعه داده و از این طریق تمهیدات لازم برای خروج تهران از حالت سیاهچالگی برای رسیدن به وضعیت شهر – منطقه ای جهانی را فراهم سازد.
توفیق پرند در ایفای نقش فوق الذکر نتیجه توفیق آن در چارچوب عملکردهای عمده زیر است.
عملکرد ارتباطي (ترانزيتي) به مثابه بخشي از يک سامانه هوايي بين المللي مهم با طيف وسيعي از عملکردهاي مکمل همچون گردشگري، فرهنگي – گردهمايي، برگزاري نمايشگاه¬ها و ....
عملکرد ارتباطي (اطلاعاتي)- فراوري اطلاعات و اطلاع¬رساني با توجه به زيرساخت هاي پرند و موقعيت ويژه آن در مفصل ارتباط مهمترين منطقه کلانشهری کشور با فضاي بين المللي که از هم اکنون نيز آن را به کانون توجه رسانه ای تبديل کرده است.
عملکرد توليد و ارايه خدمات با فن آوري بالا در طيف وسيعي از انواع زمينه هاي مختلف فعاليتي که شهر – منطقه جهاني تهران بسترساز آن است.
عملکرد آموزشي – پژوهشي در تکميل حلقه امکانات مراکز فن آوري و فرهنگي، اقامت موقت، گردهمايي و مراکز نمايشي و در تعامل با مهمترين مراکز آموزشي و پژوهشي خارج و داخل کشور که تا مجموعه شهر آفتاب امتداد یافته است.
عملکرد کنترل و مديريت جريان هاي اقتصادي از طريق مراکز عمده تجاري – اداري و ارايه خدمات برتر کلانشهري.
آینده نگری جمعیت شهر پرند جمعیت پذیری شهر پرند در آینده از سویی متأثر از میزان توفیق سیاستهایی است که جهت توسعه و سرمایه گذاری در این شهر و حوزه بلافصل آن صورت می گیرد و از سوی دیگر متاثر از سیاست های کلان در سطح مجموعه شهری و شهر تهران است که در رابطه با چگونگی پیشبرد تمرکززدایی و کنترل توسعه تهران است.
توضیح آنکه عوامل متعددی در راستای تعیین شتاب فرآیند جمعیت پذیری شهرهای جدید به طور عام و از جمله شهرهای جدید در مجموعه شهری تهران مشاهده می شود که از جمله عبارتند از:
افزایش جمعیت تهران که از جمله می توان به پیش بینی ظرفیت خدمات رسانی برای 2/10 میلیون نفر در مقایسه با پیش بینی طرح جامع نسبت به جمعیتی معادل 2/9 میلیون نفر برای افق طرح اشاره نمود.
تسریع در روند افزایش توان جمعیت پذیری شهرهای میانی از طریق احداث مسکن مهر در مقیاس وسیع
مشکلات موجود در زمینه تامین زیرساخت های شهری خصوصاً تامین آب و نیز تاخیر در امتداد خط یک مترو تهران تا شهر پرند.
مشکلات موجود در زمینه توسعه مراکز کار و فعالیت در سطح شهر پرند و حوزه بلافصل آن خصوصاً شهر فرودگاهی امام خمینی که از مهمترین کانون های کار و فعالیت مرتبط با شهر و با بیشترین تعامل با آن به شمار می رود.
اين گزارش مي افزايد : بدین ترتیب واقعیات موجود در زمینه احتمال تاخیر یا عدم تحقق پذیری برنامه ها روند تغییرات جمعیتی شهر را، علیرغم پیشرفت قابل توجه عملیات ساختمانی احداث مسکن، به شدت تحت تاثیر قرار می دهد و بر این اساس سناریوهای حداقلی و حداکثری با احتساب در نظر گرفتن شتاب متعارف و نیز حداکثر شتاب ممکن در فرآیند تحقق طرح ها و برنامه های عمرانی شهر تهیه شده است.
لازم به ذکر است که در طرح "مطالعه و تعریف مجدد جمعیت مجموعه شهری تهران" ظرفیت نهایی پیش بینی شده برای شهر پرند 000/485 نفر و جمعیت پیش بینی شده برای افق 1405 معادل 294000 نفر است که از مقادیر پیش بینی شده در هر دو سناریو کمتر است و این نشان دهنده شتاب و گستردگی عملیات فراتر از عرف رایج و پیش بینی طرح های فرادست در این راستا بوده است.
آینده نگری وضعیت اجتماعی شهر پرند در فرآیند توسعه شتاب آلود شهر پرند دهه منتهی به 1400 دهه ای متاثر از عملیات وسیع احداث مسکن و در مراحل بعد توسعه زیرساخت ها و نیز امتداد خطوط مترو تهران تا شهر پرند است.
تداوم عملیات ساختمانی در نخستین سال های این دهه امکان حضور گسترده کارکنان ساختمانی را مهیا می سازد. اما به تدریج و با پیشرفت عملیات عمرانی که به تسهیل دسترسی به تهران و نیز کاهش اجاره بها در مقایسه با پایتخت می انجامد و همچنین به واسطه تاخیر در شکل گیری مراکز کار و فعالیت نسبت به توسعه بافت های مسکونی عملاً در دوره 10 ساله اول شهر پرند خصلتی خوابگاهی – استیجاری می یابد.
در دوره 10 ساله دوم منتهی به 1410 و با شکل گیری شهر فرودگاهی امام خمینی، مناطق ویژه گردشگری – اقتصادی زرندیه و نیز توسعه شهرک های صنعتی به تدریج پرند با تغییر خصلت خوابگاهی به شهر پشتیبان مراکز کار و فعالیت در پیرامون و در درون خویش تبدیل شده در موفقترین حالت به شهری فرودگاهی و در تعامل مستقیم با تهران تبدیل می گردد. با توجه به تغییر الگوی اشتغال ساکنان می توان تغییر قشربندی اجتماعی ساکنان آتی و تغییر الگوی سکونت، آموزش و ... و گذران اوقات فراغت را نیز پیش بینی نمود که جملگی مرحله توسعه آتی شهر را از نظر کمی و کیفی تحت تاثیر قرار خواهد داد.
آینده نگری وضعیت اقتصادی شهر پرند چشم انداز اقتصادي شهر جديد پرند كه برگرفته از تركيب مشاغل آتي شهر در قالب سه الگوي شهر خوابگاهی، شهر صنعتی و شهر خدماتی (فرودگاهی) است نشان مي دهد كه گرايش كلي مشاغل در شهر پرند با توجه به پيشامدهاي گوناگون قانوني، محيطي، زيرساختي و ... متفاوت خواهد بود.بر این اساس به منظور بررسی تطبیقی الگوهای یاد شده از مدل شهرهای مشابه (شامل کرج، اراک و همدان) جهت تعمیم ساختارهای جمعیتی و اشتغال استفاده شده است.
جمع بندي تصميمات اقتصادي شهر پرند در قالب برآورد اشتغال زايي هر يك از بخشها بر اساس الگوی منتخب که شامل سناريوي کلانشهر خدماتی (فرودگاهی) است نشان مي دهد كه مجموع مشاغل شهر پرند در افق چشم انداز به 330 هزار شغل بالغ می گردد که 70درصد از آنها معادل 231 هزار شغل در بخش خدمات و بقیه تقریباً به طور مساوی شامل مشاغل بخش صنعت و نیز مشاغل خوابگاهی است.
اهداف کلان اهداف کلان ارائه شده برای شهر جدید پرند شامل مواد زیر می باشد:
شکل گيري کلان شهر کارآمد پرند در مجموعه شهري تهران
ايجاد شهر مستقل چند عملکردي پرند در تعامل دو سويه با کلان شهر تهران
ارتقاء شهر پرند به شهري يکپارچه، خوانا و ايمن با هويت مستقل و برخوردار از فضاهاي فعال شهري
رشد و توسعه شهر پرند به مثابه سيستمي باز، زمانمند، ارگانيک و واجد قابليت انعطاف پذيري
انتهای پیام/