دستور امام خمینی(ره) برای بررسی مجدد قانون اساسی (1368ش)
با گذشت یک دهه از اجرای قانون اساسی مصوب سال 1358، علیرغم استحکام و نقاط قوت، مواردی در آن وجود داشت که عدم اصلاح آنها، اداره کشور را با مشکلات جدی در آینده روبرو میساخت. از اینرو، تعدادی از نمایندگان مجلس و شورای عالی قضایی، از محضر امام خمینی(ره) خواستار تعیین هیئت بررسی متمم قانون اساسی شدند. حضرت امام نیز طی نامهای به رییس جمهور وقت، ضمن معرفی هیئتی 20 نفره به همراه 5 نفر از نمایندگان مجلس به انتخاب آن هیئت، آنان را مسؤول بررسی و تغییر تعدادی از مواد و اصول قانون اساسی کردند.
برخی از موارد مطرح شده برای تغییر عبارت بودند از: رهبری، تمرکز در مدیریت قوه مجریه و قوه قضاییه، تعیین نمایندگان مجلس شورای اسلامی، روشن کردن راه بازنگری قانون اساسی، تعیین جایگاه مناسب برای مجمع تشخیص مصلحت نظام و... . هرچند در اواسط کار، ارتحال حضرت امام روی داد و شورا به طور موقت تعطیل شد؛ ولی در 20 تیر 1368 ش، کار شورا به اتمام رسید و اصلاحات انجام شده جهت تأیید به حضور حضرت آیتاللَّه خامنهای رهبر معظم انقلاب ارسال شد. موارد بازنگری شده به دستور مقام معظم رهبری در ششم مرداد همان سال به همهپرسی گذاشته شد و مورد تأیید 97/38 درصد شرکت کنندگان در انتخابات قرار گرفت.
تغییر نام آژانس پارس و الحاق به اداره کل انتشارات و رادیو (1319 ش)
پس از آن که خبرگزاری رسمی ایران با نام آژانس پارس، فعالیت خود را تحت نظارت وزارت امور خارجه در سال 1313 ش آغاز کرد، به صورت دفترخبری فعالیت مینمود. همزمان با تاسیس و آغاز به کار رادیو در چهارم اردیبهشت ماه 1319 ش، این آژانس به خبرگزاری پارس تغییر نام یافت و تحت نظر اداره کل انتشارات و در سطحی وسیعتر به انجام وظایف خبرگزاری ادامه داد. خبرگزاری پارس پس از پیروزی انقلاب اسلامی با نام خبرگزاری جمهوری اسلامی به پخش آخرین خبرهای ایران و جهان و در حوزهای وسیع اشتغال دارد.
تأسیس و آغاز به کار رادیو (1319ش)
در این روز برای اولین بار در ایران، اداره رادیو تأسیس و از فرستنده رادیو تهران، گزارش فعالیتهای داخلی کشور پخش شد. در ابتدای تأسیس رادیو، اداره امور آن زیر نظر وزارت فرهنگ بود و برنامههای آن از یک فرستنده، به مدت روزانه پنج ساعت پخش میشد. پنج سال پس از افتتاح رادیو تهران، کمکم بعضی از شهرستانهای ایران هم با فرستندههای محلی به پخش برنامههای محدود پرداختند، تا این که به تدریج بر قدرت فرستندهها و مدت پخش برنامهها افزوده شد. در اواخر سال 1319، این سازمان، اداره کل انتشارات و تبلیغات و در 1330 سازمان اداره کل انتشارات و رادیو نام گرفت که در فراهم آوردن اطلاعات، تهیه فیلمها و گرفتن آخرین خبرهای مهم ایران و جهان فعالیت میکرد. در حال حاضر، شبکههای سراسری رادیو برای اقشار مختلف مردم ایران و شبکههای محلی در استانهای مختلف کشور، برنامههای متنوع ارایه میکنند.
آغاز عملیات کربلای 10 در منطقه ماووت در استان سلیمانیه عراق (1366 ش)
عملیات کربلای 10 با رمز مبارک یا صاحب الزمان(عج) در منطقهای به وسعت 350 کیلومتر مربع از چهارم اردیبهشت 1366 به مدت 10 روز با هدف تصرف و تامین ارتفاعات مسلط بر شهر ماووت عراق در استان سلیمانیه، پاسخ به شرارتهای دشمن در خلیج فارس و عکسالعمل در برابر بمباران شیمیایی مناطق غرب به ویژه کردنشین، در سه مرحله صورت گرفت. نتایج عملیات کربلای 10 عبارت بودند از: تلفات نیروی انسانی دشمن: اسیر 210 نفر، کشته و زخمی 2500 تا 3000 نفر، انهدام دهها دستگاه تانک و نفربر و چندین تیپ و گردان دشمن و نیز تصرف 250 کیلومتر مربع از خاک دشمن. این عملیات در حمایت از مردم مظلوم کردستان عراق که تحت شدیدترین فشارهای رژیم بعث عراق قرار داشتند و در پی شهید و مجروح شدن هزاران تن از آنها در اثر بمبارانهای پیاپی شیمیایی رژیم بعث، به انجام رسید.
مهندس احمد علی ابتهاج سرمایه دار معروف و صاحب کارخانه سیمان ری در جاده چالوس به دره افتاد و کشته شد.(1355ش)
درگذشت "یحیی بن قاسم ثَعْلَبی" ملقب به "ابوزکریا" ادیب و شاعر مشهور عرب(616 ق)
ابوزکریا، یحیی بن قاسم ثَعْلَبی، فقیه، قاری، مفسّر، نحوی، لغوی، عروضی و شاعر ماهر بود. او سالها در مدرسهی نظامیهی بغداد به تدریس اشتغال داشت و شاگردان زیادی پرورش داد. از ابوزکریا که در میان اعراب بیشتر به عنوان ادیب و شاعر مطرح میباشد، دیوان شعری به جای مانده است. سرانجام ابوزکریا در سال 616 ق در 95 سالگی بدرود حیات گفت.
تولد فقیه و مرجع بزرگوار تقلید حضرت آیت اللَّه "حاج شیخ محمدعلی اراکی" (1312 ق)
حضرت آیت اللّه العظمی حاج شیخ محمدعلی اراکی(ره) در 24 جمادی الثانی 1312 ق. در اراک دیده به جهان گشود. پدرش، حجه الاسلام حاج احمد آقا، مشهور به میرزا آقا فراهانی از علمای مشهور آن سامان بود. مادرش نیز از نوادگان امامزاده سید حسن واقف است.وی پس از یادگیری خواندن و نوشتن، در نوجوانی وارد حوزه علمیه اراک شد و در درس استاد سید جعفر شیثی حضور یافت و مقدمات علوم اسلامی را از او فرا گرفت. دروس سطح حوزه را نزد آیه الله العظمی سید محمد تقی خوانساری به خوبی پشت سر گذراند. آیه الله اراکی هم زمان با تحصیل دوره سطح، در درس شرح منظومه آیه الله شیخ محمد باقر اراکی معروف به سلطان آبادی شرکت کرد و از دانش آن حکیم فرزانه خوشهها چید،ایشان سالها در درس آیه الله العظمی آقا نور الدین اراکی و آیه الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی شرکت کرد و از دانش و تقوای آن دو مرجع بزرگ تقلید شیعیان، بهرهها برد. آیه الله حائری علاقه زیادی به او داشت. نبوغ فکری آیه الله اراکی مورد توجه استاد قرار گرفت. آیه الله اراکی به سفارش استاد معمم شد. با یکی از بستگان ازدواج نمود.
رحلت آیت اللَّه "شیخ مرتضی حائری یزدی" فرزندِ موسس حوزهی علمیهی قم(1406 ق)
شیخ مرتضی فرزند ارشد آیتاللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی موسس حوزهی علمیهی قم در 1334 ق در اراک به دنیا آمد. وی پس از اتمام دروس مقدماتی، به محضر درس اساتید بزرگ حوزه از جمله آیات عظام: گلپایگانی، سیدمحمدتقی خوانساری، محقق داماد، حجت کوه کمرهای، بروجردی و امام خمینی راه یافت و نیز از درس والد خود، خوشهها چید. ایشان بیش از چهل سال در حوزهی علمیهی قم به تدریس پرداخت و شاگردان زیادی تربیت نمود. در زمان حکومت طاغوت، با قوانین ضد خدایی شاه مخالفت میورزید و با آن مبارزه میکرد. این عالم ربانی سرانجام در 25 اسفند 1364 ش درسن 72 سالگی به لقای معبود شتافت و در پایین پای پدر بزرگوار خود آرمید.
ارتحال عالم بزرگ آیت اللَّه "سیدمحمدرضا گلپایگانی" زعیم حوزهی علمیهی قم(1414 ق)
سیدمحمدرضا فرزند سیدمحمدباقر موسوی گلپایگانی در سال 1316 قمری در "گوگد" گلپایگان دیده به جان گشود. ایشان از آغاز نهضت 15 خرداد 1342 تا پیروزی انقلاب اسلامی همراه امام خمینی(ره) بوده و از پشتیبانان آن امام محسوب میشد. پس از رحلت امام خمینی(ره)، از بزرگترین مراجع تقلید شیعیان به حساب میآمد. آیت اللَّه گلپایگانی بیش از هفتاد و پنج سال بر مسند تدریس تکیه زد و شاگردان بیشماری را به جامعهی اسلامی عرضه نمود. حضرات آیات مرتضی حائری یزدی، عبدالرحیم ربانی شیرازی، مرتضی مطهری، محمدعلی قاضی طباطبایی، سیداسداللَّه مدنی، محمد مفتح، سیدمحمد بهشتی، علی مشکینی، ناصر مکارم شیرازی، جعفر سبحانی، لطف اللَّه صافی گلپایگانی، احمد جنتی و دهها نفر از علما و فضلای حوزه، از جمله شاگردان این مرجع بزرگوار تقلید میباشند. آیت اللَّه گلپایگانی دارای تالیفات و تقریرات متعددی نیز میباشند که کتاب الحج، کتاب القضا و الطهاره و... از آن جملهاند. سرانجام این فقیه جلیل و مرجع کبیر در 18 آذر 1372 ش در 96 سالگی بدرود حیات گفت و در کنار اساتید بزرگ خود در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س) مدفون شد.
آغاز سفر تاریخی "مارکو پولو" جهانگرد معروف ایتالیایی به آسیا (1271م)
در اواسط قرن سیزدهم میلادی، دو برادر ونیزی که از خانواده ایتالیایی "پولو" بودند و در اروپا به بازرگانی اشتغال داشتند، در یکی از سفرهای تجاری خود درجنوب روسیه، به سبب وقوع جنگی در منطقه، راه بازگشت خود را مسدود یافتند و ناگزیر راه سرزمینهای مجهول آسیای میانه و شرقی را پیش گرفتند. در آن زمان، چین، مغولستان، ترکستان شرقی و ایران در تصرف جانشینان چنگیزخان مغول بود. پس از بازگشت برادران پولو به اروپا، مارکو پولو در 24 آوریل 1271م به اتفاق پدرش راهی چین شد و مدتی در این سرزمین و جزایر جنوب شرقی آسیا به سیاحت پرداخت. او پس از سفر بیست و چند ساله و مراجعت به وطن در دهم اکتبر 1291م، سفرنامهای به نام عجایب در زمینه ویژگیهای جغرافیایی چین، ترکستان، مغولستان و بخشی از آسیای جنوب شرقی به رشته تحریر در آورد.
وی در این کتاب از رایج بودن پول کاغذی در چین، وجود فاضلاب، پلهای بلند، آتشنشانی و پست و... سخن گفته است. این نکات برای اروپاییان نیمه وحشی و نادان قرن سیزدهم میلادی باورکردنی نبود. از این رو ونیزیان، مردان خانواده پولو را مورد تمسخر قرار میدادند و آنها را دروغزن و گزافهگو میخواندند. قبل از مرگ مارکو پولو، یارانش از او خواستند تا مطالب دروغ سفرنامهاش را معلوم کند. ولی او جواب داد که همه مطالب درست است و سرزمین چینْ عجایبی بیش از این دارد. با این همه، سفرنامه مارکو پولو تا مدتها کتابی پردروغ شمرده میشد تا اینکه گسترش جهانگردی، صحت گفتههای وی را ثابت کرد.
قتل عام ارامنه آسیای صغیر توسط امپراتوری عثمانی و روز شهدای ارامنه (1915م)
مسئله ارامنه از دیرباز یکی از موارد اختلاف میان امپراتوری عثمانی و دولتهای اروپایی به شمار میرفت. بعد از پایان جنگ روسیه و عثمانی در اواخر قرن نوزدهم، طرفین تعهداتی را امضا نمودند که بر اساس آن تأمین امنیت و انجام اصلاحات در ایالات ارمنینشین، توسط عثمانی صورت گیرد. اما پس از چندی ارامنه با تشکل انجمن هونْچاک، فعالیت فرهنگی و سپس با تأسیس انجمن داشْناک، آموزش و مبارزه نظامی را آغاز کردند. همین زمان بود که جمع کثیری از ارامنه در سال 1896م به دست دولت عثمانی قتل عام شدند. در میانه جنگ جهانی اول، بار دیگر این مسئله تکرار شد. ماجرا اینگونه بود که در آوریل 1915م ارامنه به حمایت از تجاوزات روسها متهم شدند. از این رو جنگ داخلی از سر گرفته شد. در 20 آوریل این سال، ارامنه، شهر "وان" را به تصرف خود درآوردند و حدود یک ماه آن را در اختیار و کنترل خود داشتند. در جریان این درگیریها چندین هزار تن از ارامنه کشته شدند. از این رو، روز 24 آوریل 1915م به نام روز شهدای ارامنه نامیده شد که در این روز یاد مقتولین ارمنی را گرامی میدارند.
آغاز اعتراض مردم ایرلند علیه انگلستان (1916م)
در 24 آوریل 1916م اعتراض گسترده مردم ایرلند برای کسب آزادی از دولت انگلستان پس از جایگزینی ارتش جمهوریخواه شین فین، به جای نهضت خودمختاری آغاز شد که جنگهای شدید فرقهای میان پروتستانها و کاتولیکها را در پی داشت. شین فین با طرح پیشنهادی دولت انگلیس مبنی بر تشکیل دو پارلمان در ایرلند جنوبی و شمالی مخالفت میکرد، اما سرانجام در نتیجه مذاکرات نخستوزیر وقت انگلستان و رهبران این جنبش، کشور آزاد ایرلند که امروزه ایرلند جنوبی خوانده میشود، در ششم دسامبر 1921م اعلام موجودیت کرد و ایرلند شمالی به مبارزه خود برای استقلال از انگلیس ادامه داد.
تشکیل دولت موقت افغانستان به ریاست "صبغت اللَّه مُجددّی" (1992م)
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، دولت مرکزی افغانستان از دریافت کمک محروم شد و ژنرال نجیباللَّه در 15 آوریل 1992م از حکومت برکنار گردید و به دفتر سازمان ملل متحد در کابل پناه برد. جانشینان نجیباللَّه که چهار تن از معاونانش بودند، آمادگی خود را برای مذاکره و یافتن راه حل معضل افغانستان اعلام داشتند. در این زمان درگیریهایی بین گروههای افغان صورت گرفت و کار به نبرد و بمباران کابل کشیده شد. در نهایت، با ائتلاف گروههای مسلمانِ میانهرو، با رای شورای موقت رهبری افغانستان، دولتی به سرپرستی صبغت اللَّه مجددی در کابل تشکیل شد. دولت موقت افغانستان در مه 1992م انحلال حزب کمونیست وطن را اعلام داشت و به دنبال آن، قوانین و مقررات اسلامی را به ویژه درباره ممنوعیت نوشیدن مشروبات الکلی و پوشش زنان به مورد اجرا گذارد.
پرتاب نخستین ماهواره مخابراتی شوروی برای استفاده برنامههای تلویزیونی (1965م)
ظاهرا
نخستین اشاره به ماهواره در ادبیات، نوشتهای از ادوارد اورت هیل است. در
سال ۱۹۴۵ آرتور سی. کلارک نویسنده داستانهای علمی، برای اولین بار پیشنهاد
کرد که ماهوارههای ارتباطی برای تامین ارتباط در سراسر زمین در مدار
ژئوسنکرون زمین قرار گیرند.نخستین ماهواره اسپوتنیک ۱ بود که در سال ۱۹۵۷
در مدار زمین قرار گرفت. نخستین ماهواره مخابراتی تلهاستار بود که در سال
۱۹۶۲ در مدار قرار گرفت و ارسال و دریافت برنامههای تلویزیونی را بین
آمریکا و اروپا ممکن کرد. به هر حال 12 سال از زمان مطرح شدن بحثهای اولیه
درباره ماهوارهها گذشته بود که شوروی سابق، برای نخستین بار در دنیا
ماهوارهای را در تاریخ چهارم اکتبر سال 1957 و با نام "اسپوتنیک1"
(اسپوتنیک در زبان روسی یعنی ماهواره) به فضا پرتاب کرد. کشور شوروی با
پرتاب این ماهواره به فضا در دوران جنگ سرد، باعث شگفتی کشورهای غرب و
آمریکا شد. پرتاب این ماهواره که بخشی از برنامه ماهوارهای شوروی بود،
باعث آغاز عصر فضا و مسابقه فضایی در دنیا شد. این ماهواره به اندازه توپ
بسکتبال و وزن آن در حدود 83 کیلوگرم بود.
کشف واکسن ضد سل ب. ث. ژ توسط دانشمندان فرانسوی (1927م)
«آلبرت
لئون شارل کالمت» در 12 ژوئیه سال 1863 میلادی در شهر «نیس» فرانسه متولد
شد. «کالمت»، شاگرد لویی پاستور و از پایهگذاران انستیتو پاستور شهر لیل
بود، وی بعد از پایان تحصیلاتش در دانشگاه پاریس، در حالی که عضو انستیتو
پاستور بود موفق به کشف سرم ضد طاعون را شد. «آلبرت لئون شارل کالمت» با
کمک «کادمیل گرین» دانشمند و محقق فرانسوی، بعد از سالها مطالعه و کوشش در
روز 27 آوریل 1927 موفق به کشف واکسن معروف «ب ث ژ »شد.بدین ترتیب، نام
این دو محقق بر روی مشهورترین واکسن بیماری سل، ب ث ژ (BCG یا باسیل کالمت،
گرین)، گذاشته شدهاست.
نتایج
برخی از تحقیقات جدید انجام شده، نشان می دهد، واکسـن «ب ث ژ» افزون بر
جلوگیری از بروز بیمار سل، از عفونت آن نیز جلوگیری می کند و مانـع استقرار
باسیلهای سل در ریهها میشود. کالمت ، تحقیقاتی بر روی روشهای
واکسیناسیون علیه بیماریها به ویژه واکسن علیه سل به همراه همکار خود
"کادمیل گرین " انجام داد. «کالمت» همچنین، مطالعاتی بر روی سموم مارها و
تهیه سرمهای ضد سممار، انجام داد. «آلبرت لئون شارل کالمت» بعد از 70 سال
زندگی در روز 29 اکتبر سال 1833 میلادی در گذشت.