سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

دانشنامه اقتصادی/40

نگاهي گذرا به سکونت گاه هاي غير رسمي

سکونتگاههاي غير رسمي به شكل بي ضابطه و خارج از برنامه ريزي رسمي و قانوني توسعه شهري (طرح هاي جامع و تفصيلي)، از تجمع مكاني گروههاي كم درآمد و فاقد مجوزهاي رسمي شكل گرفته است

به گزارش خبرنگار افتصادی باشگاه خبرنگاران گسترش فيزيكي شتابان و نامتعادل شهرها پيامدهاي نامطلوب اقتصادي، اجتماعي، كالبدي را در پي دارد كه يكي از آثار و پيامدهاي آن اسكان غير رسمي است كه امروزه منجر به ايجاد چالشها و معضلاتي شده كه مشكلات فراواني براي مسئولين شهري بوجود آورده است

براساس اين گزارش اين گونه سكونتگاهها كه به عنوان يك چالش توسعه پايدار شناخته شده است با عناوين متفاوتي همچون حاشيه نشيني ، آلونك نشيني ، سكونتگاههاي خودرو و بي برنامه و.... نام برده مي شود.

اين گزارش مي افزايد: هرچند در توصيف ويژگيهاي اين نواحي شهري نمي توان به يك تعريف جامع و فراگير رسيد كه تمامي وجوه حاكم بر اين مناطق را بيان كند ولي در حالت كلي سكونتگاههاي غير رسمي يكي از چهره هاي بارز فقر شهري است .

اين سکونتگاهها که به شكل بي ضابطه و خارج از برنامه ريزي رسمي و قانوني توسعه شهري (طرح هاي جامع و تفصيلي)، از تجمع مكاني گروههاي كم درآمد و فاقد مجوزهاي رسمي شكل گرفته است كه با توجه به گسيختگي و تركيب نامناسب روابط اجتماعي و مشكلات اقتصادي زير ساختها و خدمات عمومي بستري نامناسب براي وضع موجود و آينده شهرها بوجود آورده اند.

براساس اين گزارش در واقع مي توان از دلايل و عواملي كه منجر به ايجاد اينگونه سكونتگاهها شده اند را در مباحثي همچون كمبود عرضه نسبت به تقاضا بر اثر رشد جمعيت، عدم توان مناسب براي تملك مسكن در نواحي داخلي شهرها به علت گراني قيمت زمين، گسترش فقر شهري و نبود يك برنامه مناسب براي ساماندهي اقتصادي در محدوده ها را عنوان نمود كه منجر به ايجاد معضلات و مشكلاتي همچون سيما و بافت نامناسب و ناموزون – عدم امنيت و ناهنجاريها و آسيب هاي اجتماعي، رواني، امنيتي – پائين بودن كيفيت محيط زيست - ضعف زير ساختها و نهايتا ساختار ضعيف فرهنگي و اجتماعي مي شوند.

گفتني است اين مشكلات كه به طور كلي بيان شده را مي توان در سطوح فرهنگي- اجتماعي، امنيتي، فضايي و كالبدي دسته بندي نمود و مورد تجزيه و تحليل قرار داد در اين ميان هر كدام از اين مشكلات مي تواند به صورت جداگانه و به اشكال مختلف بر سطح كلي شهر و جامعه تاثير منفي داشته باشد مانند ناهنجارهاي اجتماعي از جمله جرم و جنايت و موارد مشابه آن، لذا وقتي محدوده مورد نظر بصورت خودرو و بدون برنامه شكل مي گيرد و مكانيابي كاربريها و نوع ساختمانها بدون در نظر گرفتن ضوابط و آئين نامه هاي مربوطه مي باشد

براساس اين گزارش به طورطبيعي از تاسيسات و زير ساخت مناسبي برخوردار نمي باشند و علاوه بر ايجاد هزينه هاي مختلف براي شهر منجر به يك گسيختگي نسبت به كل شهر و منجر به ايجاد يك سيما و بافتي كاملا نامناسب و نامنظم و متفاوت مي شوند.

اين گزارش مي افزايد :لذا با توجه به مشكلات و معضلات ذكر شده و به منظور ارتقا سطح كمي و كيفي زندگي ساكنين اين محدوده ها از لحاظ كالبدي و اجتماعي و... تدابير و قوانين بسيار مهمي تصويب و به مرحله اجرا گذاشته شده است ولي از بين رفتن تمامي مسائل مربوطه نياز به زمان دارد

براساس اين گزارش بنابراين برنامه ريزيها و سياستها بايد به طوري عمل شود كه علاوه بر كاهش آثار سوء اين محدوده ها، از ايجاد و شكل گيري سكونتگاههاي جديد جلوگيري شده و عوامل و فاكتورهايي كه منجر به ايجاد اين محدوده ها مي شوند مورد مطالعه و ارزيابي قرار بگيرند.

اين گزارش مي افزايد: امروز با ايجاد ستاد پيشگيري سكونتگاههاي غيررسمي در سطح ملي و استاني اين موضوع در حال پيگيري مي باشد با توجه به اين كه مشكلات و معضلات فقط خاص محدوده ها نمي باشد و تاثيرات آن در سطح شهر و جامعه نمايان بوده و موجب تهديد آنها خواهد شد.

در اين راستا نكات زير به عنوان مهمترين عوامل در توانمند سازي و پيشگيري از ايجاد و شكل گيري سكونتگاههاي غير رسمي مهم به نظر مي رسد:

1- بازنگري طرح هاي جامع و تفصيلي

2- تدوين برنامه ها و سياست هاي جامع نگر در نظام برنامه ريزي شهري

3- فراهم آوردن تاسيسات و تجهيزات و خدمات مناسب شهري

4- ايجاد تعادل كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و زيست محيطي و نهايتا ارتقاي محيط زندگي

5- ساماندهي اقتصاد محدوده به ويژه در چارچوب فعاليت هاي تجاري

6- جلوگيري از مهاجرت بي رويه از طريق عمران و آباداني روستاهها

7- آموزش و ارتقاء سطح آگاهي ساكنين در زمينه هاي مختلف

8- ارتقاء حقوق شهروندي در اين محدوده ها

9- شناسايي مناطقي كه داراي پتانسيل تبديل به سكونتگاههاي غير رسمي مي باشند و انجام برنامه ريزي مناسب براي ارتقاء سطح اين محدوده ها.

براساس اين گزارش با برنامه ريزيهاي متنوع و مدون و انجام مطالعات توانمندسازي سكونتگاههاي غير رسمي و به ويژه پيگيرهاي مستمر براي اجرايي شدن مطالعات، بتوان شاهد تحول عظيمي در ارتقاء كمي و كيفي زندگي ساكنين اين محدوده ها باشيم.

انتهای پیام/

برچسب ها: سکونت ، غیر رسمی ، رسمی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.