به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، روزنامه "نیویورک تایمز" در مقاله‌ای به قلم "آلیسا جی. رابین" مدعی است: تنش‌هایی که بین غرب و روسیه بر سر حوادث اخیر اوکراین به وجود آمده است، بر دور دوم مذاکرات ایران و 1+5 که در روز سه‌شنبه در شهر وین برای دستیابی به توافقی دائم با ایران آغاز شد، سایه افکنده است.
*** کاهش فشار غرب بر ایران، در نتیجه اختلافات اخیر روسیه با غرب
با اینکه این مذاکرات هیچ رابطه مستقیمی با اوکراین ندارد، اما موفقیت آن‌ها، در گرو همبستگی بین کشورهای گروه 1+5 ــ 5 عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل، از جمله روسیه، به علاوه آلمان ــ در مقابل ایران است.
به گفته کارشناسانی که در جریان مذاکرات ایران و 1+5 که ماه گذشته در نشستی سه روزه و با حضور سیاستمداران ارشد هر دولت آغاز شد، قرار دارند، در صورتیکه معلوم شود همکاری روسیه با غرب تضعیف شده، فشار غرب بر ایران در گرفتن امتیاز بیشتر، کاهش خواهد یافت.
*** عواقب احتمالی حاصل از اختلافات اخیر بر سر اوکراین
یکی از مقامات ارشد آمریکایی، پیش از آغاز مذاکرات با ایران و درست قبل از رای قاطع کریمه به جدایی از اوکراین و پیوستن به روسیه، در سخنان خود، نگرانی خود را در مورد عواقب احتمالی حاصل از اختلافات اخیر بر سر اوکراین، ابراز کرد. از آنجایی که دولت‌های غربی، این رای را غیرقانونی تلقی می‌کنند و به ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه هشدار داده‌اند که مانع از الحاق کریمه به روسیه گردد، در حال حاضر، شرایط برای مذاکرات ایران، ظاهرا بسیار نگران‌کننده به نظر می‌رسد.
این مقام آمریکایی، در حالی که به علت حساسیت مذاکرات، خواست که نام وی فاش نشود، گفت: «من فکر می‌کنم همه ما امیدواریم که وضعیت فوق العاده دشوار در اوکراین، برای این مذاکرات مشکل‌ساز نشود. ما امیدواریم هر اتفاقی که در روزهای آتی رخ می‌دهد، و هر اقدامی که ما و جامعه بین الملل با توجه به تصمیماتی که روسیه اتخاذ می‌کند، انجام می‌دهیم و متعاقبا اقدامات روسیه، این مذاکرات را به خطر نیندازد.»
*** تحریم روسیه توسط غرب، در صورت الحاق کریمه به روسیه
اما کارشناسان خارج از دولت، در این خصوص صریح‌تر صحبت می‌کنند. «گری سامور»، یکی از مشاوران ارشد سابق اوباما در دوره نخست ریاست‌جمهوری وی، گفت: «اگر پوتین بر خواسته آشکار خود مبنی بر الحاق کریمه، جامه عمل بپوشاند، ما مجبور خواهیم بود که روسیه را تحریم کنیم و آن‌ها نیز این اقدام را تلافی خواهند کرد و این شرایط، مذاکرات 1+5 با ایران را به خطر خواهد انداخت. «گری سامور» در حال حاضر مدیر اجرایی اندیشکده بلفر و همینطور رئیس گروه افراطی «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» است. این گروه خواستار و حامی تحریم‌های شدید علیه ایران است.
به گفته «سیمور»، مشکل اینجاست که اگر ایران فکر کند که اعضای 1+5 دچار اختلاف شده‌اند، در دادن هرگونه امتیازی، احساس فشار کمتری خواهد کرد. ایرانی‌ها نظاره‌گر اوضاع هستند و منتظر می‌مانند؛ آن‌ها تمایلی به دادن هیچ امتیازی ندارند.»
*** برنامه اقدام مشترک، آزادی عمل بیشتری به مذاکره‌کنندگان داده است
حتی پیش از بحران اوکراین نیز انتظار نمی‌رفت که این توافق به سرعت حاصل شود. توافق موقت هسته‌ای که به عنوان «برنامه اقدام مشترک» شناخته می‌شود، در 24 نوامبر در شهر ژنو حاصل و در 20 ژانویه اجرایی شد، در ازای لغو موقت برخی از تحریم‌ها از سوی غرب، فعالیت‌های هسته‌ای ایران را محدود کرد. این توافق موقت 6 ماهه که قابل تمدید است، به این منظور طراحی شده بود که برای دستیابی به یک توافق دائم، به مذاکره‌کنندگان آزادی عمل بیشتری بدهد. این توافقنامه در ماه جولای به پایان می‌رسد اما قابل تمدید است.
*** مقامات ایرانی انتظار پیشرفت چندانی از این دور مذاکرات ندارند
اما به گفته مقامات غربی، مذاکره‌کنندگان همیشه امیدوارند که در خصوص مسائل کوچک‌تر به اتفاق نظر برسند تا بتوانند به مسائل بزرگتر مورد اختلاف بپردازند و به نظر می‌رسد که سرریز احتمالی حاصل از تنش‌های اوکراین، پیشرفت مذاکره‌کنندگان را حتی در مسایل بسیار جزئی‌تر نیز دچار مشکل کند. آن‌ها در آخرین نشست خود، بر روی یک چارچوب واحد برای مذاکرات و یک برنامه زمانی، به توافق رسیدند.
به نظر می‌رسد که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که مسئول مذاکرات کشورش با گروه 1+5 است، انتظار پیشرفت چندانی از مذاکرات ندارد. آقای ظریف اوایل این هفته گفت: « توقع توافق در این دور مذاکرات نداریم.» وی در ادامه گفت که آن‌ها درباره ابعاد برنامه صلح آمیز هسته ای ایران، به ویژه بحث غنی سازی و آب سنگین اراک به بحث و گفت و گو خواهند پرداخت.
*** اذعان آژانس بین المللی انرژی اتمی، به پایبند بودن ایران به تعهدات هسته‌ای خود
به نظر می‌رسد که با وجود تسلیم ناپذیری ایران در مورد حفظ حق غنی‌سازی اورانیوم برای استفاده در مقاصد صلح‌آمیز و سماجت غرب بر جلوگیری از تبدیل منابع اورانیوم ایران با غلظت پایین، به اورانیوم با غلظت بالاتر که در تولید بمب هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد، طرفین مذاکره‌کننده، اختلاف زیادی با یکدیگر دارند.
ایران به عنوان بخشی از توافقنامه موقت که در ماه نوامبر حاصل شد، موافقت کرد که در ازای لغو برخی از تحریم‌ها، از جمله دسترسی به 4.2 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده خود در بانک‌های خارجی، ذخیره اورانیوم 20 درصد خود را کاهش دهد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی، ناظر سازمان ملل متحد بر پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی، در اوایل ماه مارس اعلام کرد که ایران به تعهدات خود در این توافقنامه موقت، پایبند بوده است.
انتهای پیام/