سید محمد مسعود نقیب درگفتگوبا خبرنگارباشگاه خبرنگاران تبریز، افزود: در هیچ یک از متون کهن و هیچ دانشمند و نویسنده ای، از این روز (سیزده بدر)به بدی یاد نکرده اند بلکه در بیشتر نوشتارها وکتاب ها،از سیزدهم نوروز با عنوان روز طبیعت و روزی فرخنده و خجسته نام برده اند.
وی با اشاره به تاریخچه 13 به در خاطر نشان کرد:پس ازنفوذ فرهنگ اروپایی در زمان حکومت صفویان خرافت چون نس بودن عدد 13 به ایران نیزرسید چرا که در این فرهنگ عدد 13 را نحس می دانستند و هنوز هم با پیشرفت های علمی و فن آوری پیشرفته اروپا،این خرافات عمیقا در دل بسیاری از اروپاییان وجود دارد که در مقایسه با خرافات شرقی، تعداد آن ها کم نیست و مثال های بسیار دیگری مانند «احتمال رویدادی شوم پس ازرد شدن از زیر نردبام» یا «خوش شانسی آوردن نعل اسب» و بسیاری موارد خرافی دیگرکه خوشبختانه تا کنون وارد فرهنگ ما نشده اند و برای ما خنده آور هستند.
محقق و نویسنده استان آذربایجان شرقی ادامه داد: وقتی درباره ی نیکویی و فرخندگی 13 بیشتر دقت می کنیم منابع معقول و مستند با سوابق تاریخی زیادی را مبنی بر فرخنده گی این روز می یابیم.طبق منابع سیزدهم فرودین ماه که تیر روز نام دارد و متعلق به فرشته یا امشاسپند یا ایزد سپند (مقدس) و بزرگواری است که در متون پهلوی و در اوستا تیشتر نام دارد و جشن بزرگ تیر روز از تیر ماه که جشن تیرگان است به نام او می باشد.
نقیب با اشاره به مراسم های که در این روز برگزار می شود گفت: تصور می شود که سیزده بدر دارای سابقه ای دست کم چهار هزار ساله است و شیوه های برگزاری سیزده بدر و همچنین مراسم و آداب سیزده بدر بسیار متفاوت وگسترده می باشد، بازی های گروهی، گره زدن سبزی و گشودن آن ،بخت گشایی ،ترانه ها و رقص های دسته جمعی، گردآوری گیاهان صحرایی، خوراک پزی های عمومی، بادبادک پرانی، سوارکاری، نمایش های شاد، هماوردجویی جوانان، آب پاشی و آب بازی بخشی از آیین های این روز است که ریشه در باورها و فرهنگ اساطیری دارند. از جمله شادی کردن و خندیدن به معنی فروریختن اندیشه های پلید و تیره، روبوسی نماد آشتی، به آب سپردن سبزه ی سفره ی نوروزی نشانه ی هدیه دادن به ایزد آب «آناهیتا» و گره زدن علف برای شاهد قرار دادن مادر طبیعت در پیوند میان زن و مرد، ایجاد مسابقه های اسب دوانی که یادآور کشمکش ایزد باران و دیو خشک سالی است.
وی با بیان اینکه تمامی آیین های ذکرشده در اکثر شهر و روستاهای کشورمان با روش ها و مراسم متفاوت به نوعی برگزار می شود افزود: مردم آذربایجان در روز سیزدهم فروردین با رفتن به طبیعت و تفریح و بازی به بدرقه نوروز می روند .غذا رادر دل طبیعت می خورند و سبزه ها را به عنوان هدیه به طبیعت به آبها می سپارند. تاب بازی یکی از بازی های محبوب آذربایجانی ها در این روز بوده است .
یکی دیگر از مراسم این روز "گره سبزه" می باشد،این رسم یادآور اولین ازدواج بشری است که گفته میشود با گره زدن دو سبزه به ثبت رسیده است و دختران و پسران جوان در روز سیزده نیت می کنند تا فرا رسیدن زمان سیزده فروردین سال آینده ازدواج کنند.بنابراین گره زدن سبزه نمادی از باز شدن بخت و پیوند زن و مرد است. همچنین دخترهاي جوان در راه بازگشت از صحرا، هفت سنگ از زمين برمي‌دارند و آنها را از روي دوش خود يكي از راست و ديگري از چپ، به پشت پرتاب مي‌كنند و بر اين باورند كه با اين كار درد و بلا و مشكلات خود را به كوه، صحرا و دشت و دمن مي‌دهند و با خود به خانه نمي‌برند.ماهی های قرمز نیز به نشانه دادن حیاتی دوباره به طبیعت به داخل رودها انداخته میشوند.مردم سعی میکنند این روز را با شادی و خنده سپری کنند تا در سال جدید از اندیشه های پلید دور بمانند. همزمانی و شباهت سیزده به در آذربایجانی ها با عید پاک نیز جالب توجه است.
نقیب نویسنده و محقق برجسته استان با اشاره به اینکه سیزده بدرِبرای پیشینیان ما، روزی برای ستایش و دعا برای طلب باران فراوان در سال پیش رو، برای گرامیداشت و پاکیزگی طبیعت و مظاهر آن، و زیست بوم مقدس آنان بوده است. در حالیکه امروزه متسفانه برخی از این روز با ریختن زباله وقطع درختان به تخریب طبیعت می پردازند تاکید کرد: در گذشته مادران و پدران ما، سبزه های نوروزی خود را در این روز به صحرا می برده و برای احترام به زمین و گیاه، آن را در آغوش زمین می کاشته اند ما نیز باید از این روز برای تجدید در رفتارها و توجه به اهمیت و حفظ طبیعت و تاثیر آن در زندگی نسل های آینده استفاده نمائیم.